Του Πήτερ Εραμιάν / Μετάφραση από τα αγγλικά: Δέσποινα Πυρκεττή

Πριν από ακριβώς έναν χρόνο, σε άρθρο μου με τίτλο «sssss», ανέλυσα τις έξι πολιτικές δράσεις που επιτέλεσαν τα Sessions στην πρώτη τους έκδοση, στην οδό Σαπφούς 6, την περίοδο μεταξύ Οκτωβρίου και Δεκεμβρίου 2022. Οι έξι αυτές δράσεις συνεχίζουν να υφίστανται, ενώ εντάθηκαν για τον δεύτερο γύρο, που πραγματοποιήθηκε στη ΣΠΕΛ μεταξύ Ιουνίου και Δεκεμβρίου 2023. Το πιο κάτω κείμενο διαμορφώθηκε έπειτα από συνέντευξη με τον Δημήτρη Χειμώνα και τον Λεξ Γρηγορίου, που πραγματοποιήθηκε στις 30 Νοεμβρίου 2023 στην Κρατική Πινακοθήκη Σύγχρονης Τέχνης – ΣΠΕΛ.

Τα Sessions ξεκίνησαν κυριολεκτικά underground, στο σκοτάδι του υπογείου, με κινητήρια δύναμη την καθαρή παρόρμηση. Ο χώρος στη Σαπφούς 6 ήταν προσωπικός και κρυμμένος, ένα ασφαλές σημείο συνάντησης για τις κοινότητες ΛΟΑΤΚΙΑ+ και όσα είχαν την περιέργεια να καταπιαστούν με την έννοια κουίρ και να την αντιληφθούν ως ριζοσπαστική κοσμοθεωρία. Τα Sessions αρνήθηκαν κάθε ανάκληση στην τάξη· άδραξαν την πρωτοβουλία, πήραν τα πράγματα στα χέρια τους και δημιούργησαν έναν χώρο «δυσαρμονίας» (α-ταξίας) «που καταρρίπτει ιεραρχίες και διαιρέσεις, απορρίπτοντας το λογικό και το λογιστικό, το «στεγασμένο» και τοποθετημένο, εξωθώντας τα πράγματα σε κίνηση-απόδραση-φυγή, και διανοίγοντας νέους λόγους, νέα θυμικά και ενδεχόμενα που έως τώρα ήταν απρόσιτα».* Αυτή η απόρριψη της τάξης προήλθε από μια άμεση, ριζοσπαστική στάση κατά του κατεστημένου και την ακράδαντη πεποίθηση ότι δεν πρέπει ούτε να περιμένουμε, ούτε να εξαρτιόμαστε από τη στήριξη ιδρυμάτων ή κυβερνητικών κονδυλίων για να δημιουργήσουμε τις συνθήκες της άνθησής μας· ότι το κατεστημένο δεν είναι μόνο μη ασφαλές αλλά είναι και εχθρικό προς τις ιδέες, την ύπαρξη και την ευδοκίμηση της ριζοσπαστικής κουίρ κουλτούρας.

Πρόγραμμα Sessions x SPEL, γραμμένο στον τοίχο του ισογείου της Κρατικής Πινακοθήκης Σύγχρονης Τέχνης - ΣΠΕΛ. Φωτογραφία: Χριστοθέα Ιακώβου.

Ήταν λοιπόν αναμενόμενο να εκπλαγούν πολλά όταν τα Sessions παρέλαβαν το κλειδί της Κρατικής Πινακοθήκης Σύγχρονης Τέχνης - ΣΠΕΛ και κλήθηκαν να κάνουν επτάμηνη κατάληψη σε ολόκληρο το κτήριο, με κρατική επιδότηση που τους εμπιστεύτηκαν. Πώς ένα πρότζεκτ που ξεκίνησε στο σκοτάδι θα μπορούσε να μεταβεί στο άπλετο φως της μέρας, και μάλιστα στην καρδιά του κατεστημένου; Είναι κάτι που θα έπρεπε να γιορτάσουμε ή μήπως προκαλεί υποψίες; Πρόκειται για επίτευγμα ή για ξεπούλημα;

Θα μπορούσε εύκολα να πλασαριστεί ως glitch, μικροσφάλμα, αν δεν προϋπήρχε μια ευτυχής ευθυγράμμιση περιστάσεων, πρόθεσης και συγχρονισμού. Το ανακαινισμένο κτήριο της ΣΠΕΛ, κτισμένο τη δεκαετία του 1960, εγκαινιάστηκε το 2019. Έκτοτε λειτουργεί χωρίς μόνιμο προσωπικό ή επίσημη οργανωτική δομή, αναμένοντας διάφορες κυβερνητικές εγκρίσεις για την τελική ίδρυση ενός μουσείου σύγχρονης τέχνης: το νομικό καθεστώς κάτω από το οποίο θα λειτουργούν τελικά η ΣΠΕΛ και κάποιοι άλλοι κυβερνητικά ελεγχόμενοι χώροι τέχνης. Έως ότου ολοκληρωθεί αυτή η διαδικασία, ο χώρος διοικείται, εκ των πραγμάτων, από τις Πολιτιστικές Υπηρεσίες (το σημερινό Τμήμα Σύγχρονου Πολιτισμού του υφυπουργείου Πολιτισμού), οι οποίες τον κράτησαν στη ζωή μέσα από συνεργασίες με οργανισμούς και επιμελητές εκθέσεων. Έτσι λοιπόν, η ΣΠΕΛ δεν αποτελεί ουσιαστικά μέρος κάποιου μουσείου.

Αυτή η έλλειψη ξεκάθαρης θεσμικής δομής (παρά τις προσπάθειες των εμπλεκόμενων τεχνοκρατών) έχει προκαλέσει κύματα σύγχυσης και δυσαρέσκειας. Την ίδια στιγμή, όμως, νομιμοποιούμαστε να πούμε ότι αυτός ακριβώς είναι και ο λόγος που τα Sessions κατάφεραν να καταλάβουν τη ΣΠΕΛ.

Γιατί λοιπόν αυτό το glitch;

Μη γελιέστε, το κατεστημένο είναι πέραν πάσης αμφιβολίας μη ασφαλές μέρος και είναι όντως εχθρικό στη ριζοσπαστική κουίρ κουλτούρα. Αν η ΣΠΕΛ λειτουργούσε ως θεσμός με διοικητικό συμβούλιο, αυστηρούς κανόνες και κανονισμούς, μια τέτοια κατάληψη θα ήταν εντελώς απίθανη. Πόθεν αυτή η ευθυγράμμιση; Διότι μετά την πρώτη σειρά δράσεων στην οδό Σαπφούς 6, κάποιοι άνθρωποι στο Τμήμα Πολιτισμού**, ενήμεροι για τα καλλιτεχνικά δρώμενα, αναγνώρισαν τη δημιουργική και κοινωνική αξία που ενέχουν τα Sessions ως ασφαλής πλατφόρμα για κοινότητες ΛΟΑΤΚΙΑ+ καθώς και για το όλο οικοσύστημα των τεχνών στην Κύπρο. Όταν η πρόθεσή τους να ανοίξουν τις πόρτες της ΣΠΕΛ σε ένα συλλογικό και συμπεριληπτικό σύγχρονο καλλιτεχνικό πρότζεκτ (όπου θα μπορούσαν να συμμετάσχουν μαζικά η καλλιτεχνική κοινότητα και το κοινό) συνέπεσε με την πρόταση κατάληψης των Sessions, πήραν το ρίσκο, παραδίδοντας στα Sessions σχεδόν άνευ όρων ελευθερία, κι ας ήξεραν ότι μια τέτοια κίνηση θα προκαλούσε τριγμούς.

Κάθε session που συναποτελεί τα Sessions μπορεί να παρομοιαστεί με καρδιακό παλμό, όπου κάθε χτύπος είναι εξίσου πολύτιμος με τον άλλο, και δουλεύουν μαζί για να διατηρήσουν στη ζωή έναν συλλογικό οργανισμό. Τα Sessions «είναι» κίνηση, διαδικασία, ενέργεια, ρυθμός, μεταμόρφωση, πράξη, γίγνεσθαι (βλ: becoming.press) –είναι αυτό που κάνουν. Σε αυτό το πνεύμα, το συμβολικό είναι πολύτιμο, αφ’ ης στιγμής εξυπηρετεί το γίγνεσθαι και διατηρεί τον οργανισμό σε κίνηση. Για τα Sessions, το γεγονός ότι η ΣΠΕΛ ορίζεται νομικά ως κρατική δεν την κάνει εξ ορισμού κρατική. Αυτό που έχει σημασία είναι τι καθιστά έναν χώρο δημόσιο συγκινησιακά, όχι συμβολικά. Ποιες είναι οι χειρονομίες που κάνουν έναν χώρο προσιτό, συμπεριληπτικό, ανθρώπινο και φιλόξενο; Πώς μπορεί η «δημοσιότητα», η ιδιότητα του δημόσιου, να εξυπηρετήσει το γίγνεσθαι; Πώς μπορεί ένας θεσμικός χώρος να είναι ζεστός και παρηγορητικός, παραμένοντας ταυτόχρονα μια παιδαγωγική πλατφόρμα όπου γεφυρώνονται οι θεματικές ανάμεσα στις τέχνες και τα πανεπιστήμια, ένας κοινωνικός χώρος μελέτης που αναγνωρίζει και προσφέρει γνώση ως δημόσιο αγαθό;

Ήταν λοιπόν σημαντικό εξαρχής να ανατραπεί και να αναδιαταχθεί το μουσειακό περιβάλλον της ΣΠΕΛ, προκαλώντας πολλές από τις συμβάσεις που διέπουν τη διοργάνωση εκθέσεων και τις παραμέτρους της θεωρίας, δηλαδή της ιδιότητας του θεατή. Μπαίνοντας στο κτήριο, συναντούσες ένα έρημο γραφείο υποδοχής. Πίσω από το γραφείο δεν καθόταν κανείς, κάτι απενεργοποιούσε οποιανδήποτε αίσθηση εξουσίας. Πάνω στον τοίχο, όπου συνήθως τοποθετούνται ευτάκτως οι τίτλοι των εκθέσεων και σχετικές πληροφορίες με άψογα αυτοκόλλητα βινυλίου, το χαοτικό πρόγραμμα των Sessions ήταν γραμμένο στο χέρι με μαρκαδόρο, ενώ καθ' οδόν επικαιροποιούνταν με μουντζούρες και λάθη, αποδίδοντας καθηκόντως τα εύσημα σε κάθε εμπλεκόμενο άτομο. Στο πάτωμα βρίσκονταν συγυρισμένα τα ενημερωτικά έντυπα του μήνα, δωρεάν για τους επισκέπτες. Από το προσωπικό και τους επιτηρητές ζητήθηκε να κατοικούν τον χώρο αντί να τον επιβλέπουν, να νιώσουν σαν στο σπίτι τους και, αν θέλουν, να φέρουν τα λάπτοπ ή τα βιβλία τους για να προχωρούν τα πρότζεκτ τους ή απλώς να περνούν την ώρα τους. Όταν έφταναν οι επισκέπτες τους χαιρετούσαν χαλαρά, τους υποδέχονταν χωρίς τυπικές συστάσεις και τους ενθάρρυναν να εξερευνήσουν το κτήριο.

Pista Cacophonias, Sessions x SPEL, photo Mirka Koutsouri.

Το ισόγειο, η Pista Cacophonias (Πίστα Κακοφωνίας), διέθετε πολλαπλά όργανα, φανταχτερά ρούχα, μικρόφωνο σε βάθρο και άλλα παιγνιώδη αξεσουάρ για όποιον ήθελε να ανεβάσει μιαν αυτοσχέδια παράσταση ή να «τζαμάρει». Άρα, ένα στούντιο ανοικτής πρόσβασης, εμπλουτισμένο με μεταβλητά έργα τέχνης· ένα διαδραστικό, σχεσιακό περιβάλλον, εμποτισμένο με το μήνυμα ότι κάθε άνθρωπος έχει τη δυνατότητα να γίνει καλλιτέχνης, να εκφραστεί χωρίς να ντρέπεται και να ενστερνιστεί «τον ρευστό και ευάλωτο εαυτό του, που κείτεται κάτω από τις κοινωνικές κατασκευές, τον διονυσιακό εαυτό που είναι ανόητος, άτσαλος, βρόμικος, μπερδεμένος, αρρύθμιστος, παράξενος, κακόφωνος και έξαλλος... τους άτακτους/ταρακτικούς ήχους της κακοφωνίας».*

Ο πρώτος όροφος παραχωρήθηκε δωρεάν σε τοπικές κολεκτίβες, ακτιβιστικές οργανώσεις και καλλιτέχνες ως ανοιχτός εργασιακός χώρος (επιλογή καθόλου αυτονόητη, αφού τα ενοίκια συνεχίζουν να εκτοξεύονται). Σε μία γωνιά, που χρησιμοποιείτο από την ομάδα των Sessions, σημειώσεις και ωρολόγια προγράμματα σε εξέλιξη ήταν σκορπισμένα πάνω σε γραφεία ή κολλημένα στους τοίχους ανάμεσα σε στοίβες από απομεινάρια και κούτες με διαφορετικά υλικά. Στον απέναντι τοίχο, η πρόταση «Ο Χειμώνας εν ππούστης», γραμμένη με σπρέι, με μεγάλα γράμματα, αποτελεί προσωπική χειρονομία του Δημήτρη Χειμώνα, καθώς ανακτά περήφανα την ελληνοκυπριακή βρισιά «ππούστης», αντιμετωπίζοντας κατά πρόσωπο μιαν επώδυνη παιδική ανάμνηση.

«Ο Χειμώνας εν ππούστης». Εικαστική παρέμβαση ενός από τους επιμελητές της σειράς εκδηλώσεων «Sessions x SPEL», Δημήτρη Χειμώνα. Φωτογραφία: Χριστοθέα Ιακώβου.

Theatro, Sessions x SPEL, photo by Mirka Koutsouri.

Στον δεύτερο όροφο, το πληθωρικό Theatro (Θέατρο) κτίστηκε με πεταμένα σαρκόμορφα πλαστικά από τοπικό εργοστάσιο ταπετσαρίας (όπως και το υπόγειο αμφιθέατρο στη Σαπφούς 6), αυτή τη φορά με σπονδυλωτό σχεδιασμό, ώστε τα μέρη του να αποσυναρμολογούνται και να ανασυναρμολογούνται σύμφωνα με τις απαιτήσεις κάθε παραγωγής. Η παραμικρή λεπτομέρεια, από τον φωτισμό μέχρι το ντεκόρ και την όλη ατμόσφαιρα, ήταν προσεκτικά μελετημένη και ανανεωνόταν για κάθε εκδήλωση, με αποτέλεσμα «ένα περιβάλλον τύπου γαλλικού καμπαρέ, που αποπνέει άνεση, εγκαρδιότητα και φιλοξενία, αλλά είναι ταυτόχρονα συναρπαστικό, τολμηρό και σέξι· ένας τόπος κουίρ έκστασης».*

Βιβλιοθήκη με queer εκδόσεις, επιμέλεια Λοΐζος Ολύμπιος. Φωτογραφία: Χριστοθέα Ιακώβου.

Ο τρίτος όροφος φιλοξενούσε εκτεταμένη βιβλιοθήκη με εκδόσεις γύρω από την κουίρ κουλτούρα, επιλεγμένες από τον Λοΐζο Ολύμπιο, καθώς και ένα άνετο καθιστικό για οποιονδήποτε ήθελε απλώς ένα ήσυχο μέρος για να διαβάσει. Η κατοίκηση σε ένα κτήριο με τόσο ελεύθερη πρόσβαση συνεπαγόταν ότι θα ήταν διαθέσιμα εργαλεία επιμόρφωσης και ενημέρωσης των επισκεπτών για την ιστορία και την πολιτική της κουίρ κουλτούρας.​

Ταράτσα Κρατικής Πινακοθήκης Σύγχρονης Τέχνης - ΣΠΕΛ. Φωτογραφία: Χριστοθέα Ιακώβου.

​Η ταράτσα της ΣΠΕΛ, που για πρώτη φορά αξιοποιήθηκε, έγινε ένας κοινωνικός χώρος με παλμό, ειδικά τις Πέμπτες του καλοκαιριού, με τα Cloud Transmissions. Η κοινότητα των Sessions, που ξεκίνησε κυριολεκτικά underground, βρισκόταν πια στην ταράτσα, κοιτάζοντας τη Λευκωσία από ψηλά, γιορτάζοντας την κουίρ κουλτούρα κάτω απ’ τα αστέρια.

Όπως κάνουν και με τη «δημοσιότητα», τα Sessions επιδιώκουν να είναι διαλογικά στην πράξη, όχι μόνο συμβολικά. Αυτή η βούληση αντικατοπτρίστηκε στην πληθώρα ομιλιών, πολιτικών προβολών, ανοικτών συζητήσεων και εργαστηρίων που διοργανώθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος The Cerebral Gym, σε επιμέλεια Λοΐζου Ολύμπιου, και στις πολλές συνεργασίες με τοπικές κολεκτίβες/οργανώσεις (Accept, άφοα, Κίνηση Συμπαράστασης για το AIDS, becoming press, Campos Culture & Arts, Στέγη Σύγχρονου Χορού Λεμεσού, Endrosia, Fisherwomxn, HADE, Honest Electronics, Ichomagnetics, Island Club, Νέα Κίνηση, Queer Collective CY, Queer Wave, Space of Tapes, Subaerial, Θκυο Ππαλιές, Urban Gorillas, Women of Cyprus), καθώς και μια δημόσια συζήτηση για τα Sessions και το καθεστώς της ΣΠΕΛ.

Το γίγνεσθαι

Αυτή ακριβώς η διαλογικότητα είναι εμφανής και στον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν τα Sessions. Στη συνέντευξή μας, αποδόθηκε έμφαση σε δύο σημεία: (1) Το θέμα δεν είναι πώς φαίνεται κάτι, αλλά τι κάνει. (2) Οι αποφάσεις είναι κάτι στο οποίο καταλήγουμε, όχι κάτι που παίρνουμε. Ως περφόρμερ της τζαζ, ο Δημήτρης και ο Λεξ είναι πάντα παρόντες, πάντα ανοιχτοί, πάντα ακούν, πάντα αποκρίνονται, πάντα αναζητούν και πάντα συγχρονίζονται με τις μεταβολές γύρω τους. Ο προγραμματισμός των Sessions διεκπεραιώνεται μέσα από άτυπες συναντήσεις και διαισθήσεις αντί τυπικά ανοικτά καλέσματα και αιτήσεις. Δομικά, το πρότζεκτ είναι μεν οργανωμένο ενδελεχώς αλλά είναι ταυτόχρονα τόσο ρευστό και άγραφο όσο χρειάζεται για να επιτρέπει αυτοσχεδιασμούς, να ενθαρρύνει τον αυθορμητισμό και εισηγήσεις, επιμένοντας απαρέγκλιτα στο ζητούμενο: το θάρρος.

Ενώ η αισθητική είναι σημαντική για τα Sessions, έχει αξία, όπως και το συμβολικό, νοουμένου ότι εξυπηρετεί ένα γίγνεσθαι. Οι πρότυπες αξίες που συνδέονται με την τέχνη, όπως η δεξιοσύνη ή η καλλιτεχνία, έχουν δευτερεύοντα ρόλο, σε αντίθεση με τις χειρονομίες και τις προθέσεις. Εδώ δεν χωράνε ποσοτικές αξιολογήσεις όπως «καλές/κακές ιδέες» ή «καλά/κακά έργα τέχνης». Εδώ δεν επικροτείται η ποιότητα αλλά η επιθυμία, η ειλικρίνεια και το θάρρος· το θάρρος να έρθεις σε επαφή με τις παρορμήσεις και τα ένστικτά σου, να εμπιστευτείς στα τυφλά, να εξομολογηθείς κάτι, να μοιραστείς, να βγεις από το σκοτάδι, να εκτεθείς και να επιτρέψεις στον εαυτό σου να θεαθεί.

Ειδικές μηνιαίες εκδόσεις Sessions x SPEL στο πάτωμα του ισογείου της Κρατικής Πινακοθήκης Σύγχρονης Τέχνης - ΣΠΕΛ. Φωτογραφία: Χριστοθέα Ιακώβου.

Η ενδοζωοχωρία είναι μια σχέση αμοιβαιότητας, στην οποία ένα φυτό «αμπαλάρει» τους σπόρους του με ένα φαγώσιμο, πολύχρωμο, νόστιμο και θρεπτικό φρούτο ως θρεπτική τροφή για τα ζώα που το καταναλώνουν και έπειτα διασπείρουν τους σπόρους με τη χώνεψη και την αφόδευση. Αποτελεί μηχανισμό διασποράς για τα περισσότερα είδη δέντρων. Με παρόμοιο τρόπο, στα Sessions αναζητάται μια σχέση αμοιβαιότητας ανάμεσα σε περφόρμερ/καλλιτέχνη και θεατή/θεάτρια, κατά την οποία οι σπόροι της κουίρ χειραφέτησης ενσωματώνονται σε ζωηρές εκδηλώσεις και εκστατικά χάπενινγκ με την ελπίδα, διά της «χώνεψης» και της «αφόδευσης», να πραγματοποιηθεί μια ευρύτερη διασπορά συλλογικής και ατομικής χειραφέτησης.

Μαζί με τη χειραφέτηση, έρχεται μια κουίρ ευαισθησία που διαπερνά την ετεροκανονικότητα και είναι μεταμορφωτική για όποιον την ενστερνίζεται. Όσο περισσότερο χρόνο ξοδεύεις στα Sessions τόσο πιο πολύ την απορροφάς συγκινησιακά. Ξεκινάς με μίμηση και πρόβα, αναπροσαρμόζοντας καθ' οδόν την επιτελεστικότητά σου· τον τρόπο που κινείς, απευθύνεις, νιώθεις και εμπιστεύεσαι το σώμα σου στην παρουσία άλλων. Αυτό είναι κάτι που ενεργοποιεί μιαν ανοικτοσύνη στη γλώσσα του σώματος. Μόλις την εντοπίσεις, μπορείς να αρχίσεις να αμφισβητείς πολλές από τις εικασίες που κουβαλάς, όχι μόνο για το σώμα σου αλλά και μέσα στο σώμα σου. Εν τέλει, ξεκινά η διαδικασία ενός γίγνεσθαι και αρχίζει η μεταμόρφωση, που καταλήγει σε μια νεόφαντη σωματική ειλικρίνεια και συνείναι με τους άλλους. Όταν φτάσουμε σε αυτό το σημείο, είναι δύσκολο να γυρίσουμε πίσω, αφού φαίνεται πια καθαρά πόσο βιοπολιτικά ρυθμισμένες και πολιτισμικά περιορισμένες ήταν οι σχέσεις μας με τα σώματά μας.

Τα Sessions δεν απέφυγαν ποτέ να είναι πολιτικά στην πράξη και όχι απλώς συμβολικά. Οι Δημήτρης και Λεξ πιστεύουν ακράδαντα ότι τόσο οι τέχνες όσο και η κουίρ κουλτούρα είναι βαθιά πολιτικές και δεν μπορούν να απομονωθούν από τις αντίστοιχες ιστορίες και τα πλαίσιά τους. Έχοντας καταλάβει τη ΣΠΕΛ, ένα κρατικό κτήριο στην καρδιά του κατεστημένου, ήταν σημαντικό να αξιοποιήσουν την κατάληψη ως δίοδο ανταπόκρισης σε φλέγοντα πολιτικά ζητήματα. Εκτός του ότι έδωσαν βήμα σε ακτιβιστικές οργανώσεις, όπως η κοινότητα αγώνα άφοα, για να διοργανώσουν συναντήσεις και εκδηλώσεις με στόχο την προώθηση των στόχων τους· εκτός του ότι φιλοξένησαν πολυκοινοτικές εκδηλώσεις γλωσσικής ανταλλαγής σε διοργάνωση της πρωτοβουλίας HADE, και προσκάλεσαν την Κρίστα Παπίστα να ερμηνεύσει το άλμπουμ της, «Fucklore», ένα αφιέρωμα στις ζωές της Λίβια, Ελένα, Μαίρη Ρόουζ, Σιέρα, Άριαν, Ασμίτα και Μαρικάρ, που μαρτύρησαν στα χέρια Κύπριου αξιωματικού του στρατού, με φόντο μια μεγάλη ελληνική σημαία σε κόκκινο χρώμα, τα Sessions προέβηκαν επίσης σε ξεκάθαρες πολιτικές δηλώσεις και δράσεις.

Στις 2 Σεπτεμβρίου 2023, μετά από ρατσιστικό πογκρόμ εναντίον Σύρων μεταναστών και προσφύγων στη Χλώρακα, όπου ακροδεξιές ομάδες επιτέθηκαν σε ενήλικους και παιδιά και στα υπάρχοντά τους, τα Sessions ανέβαλαν τη δεύτερη δράση τους και ανακοίνωσαν στα ΜΚΔ την υποστήριξη και την αλληλεγγύη τους υπέρ της αντιρατσιστικής διαδήλωσης που είχε προγραμματιστεί στη Λεμεσό την ίδια μέρα. Στις 19 Οκτωβρίου 2023, τα Sessions ανακοίνωσαν ότι στέκονται αλληλέγγυα στους αγώνες του παλαιστινιακού λαού για ειρήνη και αυτοδιάθεση, καταδικάζοντας τα γενοκτονικά εγκλήματα πολέμου που διαπράττει το Ισραήλ και εγκαλώντας την Κυπριακή Δημοκρατία για συνέργεια και για το ότι κλείνει τα μάτια, παραλείποντας να ζητήσει εκεχειρία. Ακολουθεί ένα απόσπασμα από τη δήλωση που ανάρτησαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης:

«Η καλλιτεχνική κοινότητα πρέπει να 'ν έτοιμη να αντισταθεί στο artwashing τζαι να διαδηλώσει ενάντια στον αποικισμό, την εκποίηση τζαι την βία. Πρέπει να αλλάξουμε τις προοπτικές μας τζαι να πιέσουμε την κυβέρνηση να αποσύρει την στήριξη τζαι νομιμοποίηση της σφαγής στην Γάζα, ευθυγραμμίζοντας τες φωνές μας με τζείνες των Αράβων τζαι Εβραίων που οραματίζονται ειρήνη τζαι συνύπαρξη στην Μέση Ανατολή... Καλούμε την καλλιτεχνική τζαι κουίρ κοινότητα του νησιού να ανταλλάξει γνώσεις τζαι πόρους για το θέμα, να οργανωθεί, να φωνάξει τζαι να έρτει μαζί μας στους δρόμους...» (19/10/2023).

Sessions x SPEL. Πανό «CEASEFIRE NOW» για τον πόλεμο στη Γάζα. Δράση και φωτογραφία των Sessions.

Ακολούθησαν προβολές ταινιών για την Παλαιστίνη και η ανάρτηση ενός τεράστιου πανό με τίτλο «CEASEFIRE NOW» στο κτήριο της ΣΠΕΛ, με στόχο:

«... να ενισχύσουμε την έκκληση για άμεση εκεχειρία στην Παλαιστίνη... Απέναντι στην απανθρωποποίηση των Παλαιστινίων τζαι ενάντια σε ούλλες τις στρατιωτικές, οικονομικές, τζαι πολιτικές ενέργειες που πραγματοποιούνται προς ικανοποίηση των επιδιώξεων του κράτους του Ισραήλ, καθώς τζαι απέναντι σε οποιαδήποτε πιθανή στρατιωτική εμπλοκή μέσω των Βρετανικών Βάσεων, απαντούμε: Not in our name!» (15/11/2023).

Η σθεναρή πολιτική ετοιμότητα, χωρίς δισταγμό, ασάφεια ή ντροπή, έχει συνεισφέρει στην ενδυνάμωση του πολιτεύεσθαι ανάμεσα στις κουίρ και καλλιτεχνικές κοινότητες, ενεργοποιώντας μια συλλογική αίσθηση καθήκοντος για ομοθυμία και ρητή εναντίωση στη βία και κάθε μορφή καταπίεσης.

Χρόνια τώρα, οργανώσεις grassroots, χώροι με καλλιτέχνες στο τιμόνι και κολεκτίβες εργάζονται για τη ζύμωση ενός πλούσιου, ορεξάτου διαθεματικού σκηνικού στην Κύπρο. Τα Sessions αποτίουν φόρο τιμής σε αυτό το δημιουργικό και πνευματικό zeitgeist, στον παλμό της εποχής, και αποτελούν τεκμήριο για τη δυνατότητα των τεχνών να μην υπάρχουν μόνο στο κενό, αλλά να θριαμβεύσουν ως κίνηση, διαδικασία, ενέργεια, ρυθμός, μεταμόρφωση, πράξη, γίγνεσθαι. Η εκτεθειμένη ανοικτότητα στη ΣΠΕΛ επιβεβαίωσε αυτό που ψυλλιαζόμασταν όλα: ότι έχουμε ενώπιόν μας κάτι ξεχωριστό –ότι σε αυτό το νησί υπάρχει αφθονία δημιουργικότητας, κριτικής σκέψης και μεταμορφωτικής ενέργειας. Μας έδειξε τι είναι εφικτό στους κόλπους ενός θεσμικού, μουσειολογικού πλαισίου όπως η ΣΠΕΛ: ότι χώροι σαν κι αυτόν μπορούν να σφύζουν από ζωή, να κατακλυστούν από ενέργεια στηρίζοντας καλλιτέχνες, ανοίγοντας επίκαιρες και επείγουσες συζητήσεις, και ζυμώνοντας την προοπτική που ενέχει η δημιουργική αφθονία του νησιού. Το σημαντικότερο από όλα όσα επιβεβαίωσαν είναι ότι έχουμε το ένα το άλλο. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι μετά από δύο χρόνια Sessions, είναι αδιανόητο να γυρίσουμε στην πρωτέρα κατάσταση. Τα Sessions έχουν σηκώσει κύματα τεράστιας σημασίας: μετατοπίζοντας αξίες, μας ενδυνάμωσαν συλλογικά, αποδεικνύοντας πόσο ξεχωριστό είναι στ’ αλήθεια το σκηνικό στην Κύπρο. Από εμάς εξαρτάται να συνεχίσουμε, να παρακολουθήσουμε και να συντηρήσουμε αυτά τα κύματα... μέχρι την επόμενη φορά.

* Το sssss δημοσιεύτηκε στα αγγλικά στο ζιν «an artifact of Sessions» τον Δεκέμβριο του 2022, και στα ελληνικά (σε μετάφραση της Δέσποινας Πυρκεττή) στο πολιτιστικό ένθετο «Παράθυρο» της εφημερίδας Πολίτης, στις 12 Φεβρουαρίου 2023: https://parathyro.politis.com.cy/593724/article

**Τα Sessions x SPEL πραγματοποιήθηκαν χάρη στις ενεργές προσπάθειες και την υποστήριξη της Λούλης Μιχαηλίδου, πολιτιστικής λειτουργού Α’ στον τομέα των εικαστικών τεχνών, και της Έλενας Χριστοδουλίδου, τότε αναπληρώτριας διευθύντριας, που έδωσε το πράσινο φως. Το πρότζεκτ εγκαινιάστηκε τον Ιούνιο του 2023 στη διάρκεια της υφυπουργικής θητείας του Μιχάλη Χατζηγιάννη.