Επέστρεψε στην Κύπρο και έχει βάλει από τότε σκοπό να δώσει νέες ευκαιρίες σε νεοεισερχόμενους, αλλά και μη, εικαστικούς να παρουσιάσουν τη δουλειά τους. Η Νεφέλη Στυλιανού ξεκίνησε το Ksoporti Art Weekend ως ένα στοίχημα που τελικά, λίγα χρόνια μετά, ταξιδεύει στις πόλεις και ανοίγει τις πόρτες των εργαστηρίων των καλλιτεχνών για να αναδείξει την πραγματική εκδοχή τους, αλλά και παράλληλα για να φέρει σε επαφή το κοινό της Κύπρου με την εικαστική σκηνή.

Φέτος, το Ksoporti Art Weekend λαμβάνει χώρα από την Παρασκευή 31 Μαΐου μέχρι και την Κυριακή 2 Ιουνίου 2024 με μία ανανεωμένη εκδοχή που επεκτείνεται, θα λέγαμε, σε όλους τους πολιτιστικούς πυρήνες της Πάφου, το κέντρο, την Τάλα, τη Λέμπα και την Κισσόνεργα. Με αφορμή αυτό, η Νεφέλη μιλά στο «Π» για την πρωτοβουλία, τη φετινή εκδοχή, αλλά και τα μελλοντικά σχεδία τα οποία βρίσκονται ήδη στα σκαριά.

Πώς προέκυψε;

Άρχισε από μία συζήτηση με μία φίλη της οποίας είχα εκφράσει πως σε κάποια φάση θα ήθελα να επιστρέψω πίσω στην Κύπρο, στις ρίζες μου. Τότε ήμουν στο Λονδίνο και δούλευα μόνιμα από εκεί. Μόλις είχα τελειώσει το μεταπτυχιακό μου και δούλευα σε μία εταιρεία που παρείχε συμβουλευτικές υπηρεσίες γύρω από τον χώρο της τέχνης. Εγώ ασχολούμουν με τη διαχείριση ιδιωτικών συλλογών τέχνης, κάτι που συνεχίζω και σήμερα. Γενικότερα, αυτή είναι η δουλειά μου, ασχολούμαι με την αγορά τέχνης και την επιχειρηματική εκδοχή της, και άρα μου έλειπε το κομμάτι που αφορούσε τη μη κερδοσκοπική εκδοχή. Μέσα από την επαφή μου, λοιπόν, με το κυπριακό τοπίο τεχνών, άκουγα από φίλους ότι δεν έχουν πού να δείξουν τη δουλειά τους, είτε λόγω των λιγοστών χώρων, είτε λόγω της πολύ συγκεκριμένης κατεύθυνσής τους - που δεν τους εκφράζει. Έτσι, ήρθα σε επαφή με άλλους καλλιτέχνες στη Λεμεσό μέσα από μία φίλη και στη συνέχεια, σαν ντόμινο χτίστηκε ο πρώτος περίπατος γύρω από την περιοχή του Θεάτρου Ριάλτο μέχρι το Κάστρο. Μίλησα με τους καλλιτέχνες της περιοχής και τους είπα ότι θέλω να ανοίξετε τις πόρτες σας για το κοινό όπως ακριβώς είναι την ώρα που εργάζονται. Χωρίς δηλαδή να το φτιάξουν, αφού δεν πρόκειται για έκθεση. Να δει το κοινό πώς είναι τα πινέλα, οι πίνακες και οι παλέτες τους και γενικότερα σε τι κατάσταση είναι την ώρα της δημιουργικής εργασίας.

Στην αρχή, η αλήθεια είναι πως δεν ήξερα τι μπορεί να δεχθεί ο χώρος στην Κύπρο και το σκεφτόμουν ως μία ιδέα που θέλαμε να δούμε αν μπορεί να επιτευχθεί. Μάλιστα, τότε, είχα κάνει και μία μελέτη και είχα βρει πως είχε γίνει ξανά δράση για «open studio», ωστόσο ήταν υπό άλλη μορφή και αρκετά χρόνια προηγουμένως, δηλαδή είχε περάσει περίπου μία δεκαετία. Το πρώτο πήγε πάρα πολύ καλά, έγινε το 2019, και μετά ήρθε το δεύτερο το 2022, μετά δηλαδή την περίοδο του κορωνοϊού. Στο δεύτερο ήρθε και η ιδέα να γίνει νομαδικό και κάπως έτσι βρεθήκαμε πέρσι στη Λάρνακα.

Κάποιες πόρτες καλλιτεχνών άνοιξαν ήδη σε Λεμεσό και Λάρνακα. Υπήρχε αυτό που λέμε «είδε φως και μπήκε» στις προηγούμενες εκδόσεις; Τι παρατηρήσατε;

Ναι, συνέβη και στις δύο πόλεις. Ειδικά, όμως, στη Λάρνακα, διότι το κάναμε στοχευμένα τις μέρες που λάμβανε χώρα και η Μπιενάλε Λάρνακας. Είναι ένας τρόπος να γνωρίσουν όλες τις δράσεις που γίνονται στην πόλη, αυτό γίνεται πάρα πολύ στο εξωτερικό όταν λαμβάνουν χώρα μεγάλης κλίμακας πολιτιστικά δρώμενα. Γίνεται μία ανταλλαγή και ο κόσμος έρχεται σε επαφή με διαφορετικά πρότζεκτς. Το Κsoporti, σε μερικούς καλλιτέχνες ήταν ένας δρόμος που τελικά οδήγησε σε πωλήσεις, οργανικά και σε ένα διαφορετικό πλαίσιο. Και θεωρώ πως αυτό είναι πολύ όμορφο, διότι δεν είναι υπό μορφή έκθεσης που παρουσιάζει συγκεκριμένα έργα ενός καλλιτέχνη. Γενικά, ζούμε σε ένα περιβάλλον το οποίο χρειάζεται ακόμη να καλλιεργηθεί. Θέλουμε να αναδείξουμε περισσότερο τους καλλιτέχνες της Κύπρου και ιδιαίτερα αυτούς που επιλέγουν να βιοπορεύονται μέσα από την τέχνη τους. Παρατηρήσαμε, επίσης, πως σε πολλά πράγματα λείπει η αμεσότητα, είναι μόνο για άτομα της τέχνης. Οι υπόλοιποι βρίσκονται εκτός του πεδίου. Γενικά, είναι κάτι που προσπαθούμε ως ομάδα, ψάχνουμε να βρούμε και εναλλακτικούς τρόπους. Πώς θα χτυπήσουμε τις πόρτες άλλου κοινού, εκτός των τεχνών.

Τι γίνεται όταν κλείνουν οι πόρτες; Διατηρεί επαφή με τους καλλιτέχνες το Ksoporti;

Αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε, είναι να υπάρχουν συνεχόμενες συνεργασίες με το Ksoporti αλλά και με εμένα, ως Νεφέλη. Το Ksoporti θα μπορούσα να πω πως είναι η πρώτη επαφή συνεργασίας και στη συνέχεια με μερικά άτομα αυτό συνεχίζει. Για παράδειγμα, στο πρώτο Ksoporti άρχισε η συνεργασία μου με τον Πανίκο Σπανό, την οποία διατηρούμε μέχρι σήμερα. Στο τελευταίο, αυτό συνεχίστηκε με την Ελίνα Χατζηνικόλα, με την οποία αναπτύχθηκε μία πολύ ωραία σχέση.

Άρα, τι πλάνα υπάρχουν για τη συνέχεια;

Αυτή τη στιγμή είμαστε σε διαδικασία να εγγράψουμε το Ksoporti ως «μη κυβερνητικό οργανισμό», ωστόσο αυτό δυστυχώς παίρνει αρκετό χρόνο, ιδιαίτερα μετά την εφαρμογή των νέων κανονισμών για ξέπλυμα μαύρου χρήματος. Γενικά, όμως, το σκεπτικό είναι να εξελιχθεί σε έναν οργανισμό-κοινότητα καλλιτεχνών, στην οποία θα προσφέρονται υπηρεσίες καθοδήγησης για διάφορα θέματα τα οποία αφορούν τον χώρο και την εξέλιξη ενός καλλιτέχνη. Για παράδειγμα, το πώς μπορούν να κάνουν αίτηση για ένα πρόγραμμα φιλοξενίας, πώς να χτίσουν το πορτφόλιό τους, πώς προσεγγίζουν μία γκαλερί κ.λπ.

Ωστόσο, δεν θέλουμε να λειτουργεί ως συντεχνία, αλλά ως ένας κόμβος καλλιτεχνών με μία χρονιαία συνδρομή. Φυσικά δεν μιλάμε για υπέρογκο ποσό, αλλά για ένα ποσό με το οποίο εμείς θα μπορούμε να προσφέρουμε διάφορες υπηρεσίες. Επομένως, αυτό θα είναι το ένα κομμάτι, το άλλο θα είναι το art walk που ανοίγει τις πόρτες καλλιτεχνών, και θα συνεχιστεί και η γκαλερί «Seed» η οποία θα λειτουργεί σαν μία έκθεση και χώρος που θα αφιερωθεί ειδικά για νεοεισερχομένους καλλιτέχνες, ανεξαρτήτως ηλικίας.

Άρα, αλλάζει το σκεπτικό της «Seed» αναφορικά με την ηλικία;

Το θεωρούμε περιοριστικό, νομίζω ότι είναι πιο σημαντικό να δίνεται βήμα σε νεοεισερχόμενους καλλιτέχνες πέραν του ηλικιακού ορίου, των 35 ετών. Επίσης, πλέον δεν θα έχει έδρα το Κορνάρο, διότι θέλουμε να επιλέγεται ο καταλληλότερος χώρος για τα έργα και τις ανάγκες του κάθε καλλιτέχνη. Έτσι, θα μπορεί να εφαρμόζεται και εδώ ο νομαδικός χαρακτήρας που θα δίνει ευκαιρία στους καλλιτέχνες να τον γνωρίζουν ίσως οι άλλες πόλεις, και γενικότερα το κοινό της Κύπρου.

Την παρούσα στιγμή, όμως, το Ksoporti κάνει στάση στην Πάφο...

Ναι! Κάναμε ένα πρώτο ανοιχτό κάλεσμα και στη συνέχεια επισκεπτόμασταν συνεχώς την Πάφο, για μία περίοδο περίπου δύο μηνών – μετά τον Ιανουάριο. Κάναμε, δηλαδή, μία έρευνα με τη συνεργάτιδά μου την Ελεάνα Αβούρη για τους καλλιτέχνες της πόλης, τους παίρναμε τηλέφωνο και επισκεπτόμασταν τα στούντιό τους σε μία προσπάθεια να έχουμε μία πιο άμεση επαφή με την πόλη και τους ίδιους.

Δηλαδή, πόσους συγκέντρωνει η φετινή δράση;

Συμμετέχουν 20 άτομα. Συγκεκριμένα, θα ανοίξουν τις πόρτες τους ο Γιώργος Κοτσώνης, ο Χρήστος Φουκαράς, η Μαριάμ Σουχάνοβα Φουκάρα, η Κατερίνα Φουκαρά, ο Γιάννος Οικονόμου, ο Αιμίλιος Κουτσοφτίδης, ο Ρήνος Στεφανή, η Σούζαν Βάργκας, η Ραφαέλλα Κωνσταντίνου, ο Μιχάλης Θεοδοσίου, η Αναστασία Κριβένκο, ο Βλαντιμίρ Πονομάρεφ, ο Αριστοτέλης Δημητρίου, ο Αρσέντι Λίσενκοβ,η Φωτεινή Μιχαηλίδη, η Γιώτα Ιωαννίδου, η Ιρίνα Μανουκόβσκ, η Βίκυ Αχιλλίδου, η Έλλη Κόντου και η Κατερίνα Δημητρίου.

Ωστόσο, φέτος δεν ανοίγουν μόνο οι πόρτες των εργαστηρίων αλλά και πολιτιστικών φορέων της πόλης…

Ναι.. στις προηγούμενες εκδόσεις του Ksoporti λάβαμε κάποιες ερωτήσεις από καλλιτέχνες που ήθελαν να συμμετάσχουν αλλά δεν είχανε δικό τους εργαστήρι, το εργαστήρι τους ήταν στο σπίτι τους ή βρισκόταν μακριά από την περιοχή όπου θα γινόταν ο περίπατος. Και έτσι, φέτος, αποφασίσαμε να δοκιμάσουμε να φέρουμε τα εργαστήρια των καλλιτεχνών σε φορείς της πόλης. Συγκεκριμένα, θα ανοίξουν οι πόρτες του Κέντρου Τέχνης «Κίμωνος», του Ιμπραχίμ Χαν, των γραφείων της ΕΤΕΚ, της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών, της Δημοτικής Πινακοθήκης, του Makers Space στην Τάλα και του M.A.M.A. Contemporary. Επίσης, στην Πάφο παρατηρήσαμε πως υπάρχουν διάφοροι πολιτιστικοί πυρήνες, άρα το φετινό διαφέρει και στη μορφή του, διότι επεκτείνεται σε τέσσερις τοποθεσίες, στο Κέντρο Πάφου, στην Τάλα, στη Λέμπα και στην Κισσόνέργα. Βέβαια, έχουμε προσαρμόσει έναν χάρτη για να συγκεντρώσουμε τις τοποθεσίες και να διευκολύνουμε το κοινό, ενώ μάλλον θα γίνουν και ξεναγήσεις από την ομάδα του Ksoporti.

Το Ksoporti Art Weekend 2024 θα λάβει χώρα σύμφωνα με το ακόλουθο πρόγραμμα:

Παρασκευή & Σάββατο 31 Μαΐου-1 Ιουνίου

Κέντρο Πάφου: 17.00-22.00

Τάλα, Λέμπα, Κισσόνεργα: 17.00-21.00

Κυριακή 2 Ιουνίου 2024

Κέντρο Πάφου, Τάλα, Λέμπα, Κισσόνεργα: 11.00 - 17.00.

Για τον χάρτη της εκδήλωσης και περισσότερες πληροφορίες, επισκεφθείτε τον ιστότοπο: www.ksoporti.com