Μικρό αλλά πολύτιμο, άνοιξε την Δευτέρα, 31 Οκτωβρίου το Δημοτικό Μουσείο Θεάτρου Σκιών.
«Καλωσορίσατε στην οδό Αμμοχώστου 53», ανέφερε κατά τα εγκαίνια του μουσείου η έφορος του Λεβέντειου Δημοτικού Μουσείου, Λουκία Λοΐζου Χατζηγαβριήλ. Στην πάροδο απέναντι από την Πύλη Αμμοχώστου, το αναπαλαιωμένο σπίτι του Καραγκιοζοπαίχτη Ανδρέα Ιδαλία ήταν χθες πανέτοιμο να δεχτεί τους πρώτους του επισκέπτες ως το πρώτο Μουσείο Θεάτρου Σκιών στην Κύπρο. Και τι επισκέπτες: την επίτροπο Ανδρούλα Βασιλείου, τον πρώην Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Γιώργο Βασιλείου, τον πρώην δήμαρχο Λευκωσίας Λέλλο Δημητριάδη και τη νυν δήμαρχο Ελένη Μαύρου, την επικεφαλής της αντιπροσωπείας της ΕΕ στην Κύπρο Ανδρούλα Καμιναρά, τον επικεφαλής του τμήματος Επικοινωνίας του UNDP Κρίστοφερ Λούις.
Το ιστορικό
Όλα ξεκίνησαν όταν η Αγνή Πετρίδου, επικεφαλής της ομάδας του Ενιαίου Ρυθμιστικού Σχεδίου Λευκωσίας, ανακοίνωσε στην έφορο του Λεβέντειου ότι η οικία του καραγκιοζοπαίχτη Αντώνη Ιδαλία στην οδό Αμμοχώστου θα επιδιορθωνόταν για να φιλοξενήσει ένα μικρό μουσείο Θεάτρου Σκιών. Η οικία επισκευάστηκε και μετατράπηκε σε έναν εκθεσιακό χώρο με ένα μικρό αμφιθέατρο, ιδανικό για εκπαιδευτικά προγράμματα για παιδιά. Ο γιος του Ανδρέα Ιδαλία, Γιώργος, ο οποίος ανέλαβε να δώσει συνέχεια στην τέχνη του πατέρα του, δώρισε στο μουσείο φιγούρες για τη δημιουργία μιας μικρής συλλογής που θα αποτελούσε τη βάση της συλλογής του μουσείου.
Το 2009, το δημοτικό συμβούλιο αποφάσισε να αναθέσει την οργάνωση του Μουσείου Θεάτρου Σκιών στο Λεβέντειο για να διασφαλίσει, σύμφωνα με τη δήμαρχο Λευκωσίας, «ότι και αυτός ο νέος μουσειακός χώρος θα ήταν εξίσου ζωντανός και δραστήριος όπως και το Λεβέντειο». Με αυτόν τον τρόπο, το Μουσείο Θεάτρου Σκιών - Οικία Ιδαλία αποτελεί το πρώτο μουσείο «δορυφόρο» του Λεβέντειου.
Πολυπολιτισμική μορφή
«Η φιγούρα του Καραγκιόζη ως ενός ατόμου λαϊκού, με γνήσια χαρακτηριστικά της παράδοσης της περιοχής μας, ενός ατόμου που αμφισβητεί, που εκπέμπει μια αισιοδοξία και προοπτική για τη ζωή, που επιβιώνει σε συνθήκες σκλαβιάς, έχει τη δύναμη να μεταφέρει, ιδιαίτερα στους νέους και στις νέες μας, μηνύματα που η σημερινή ψηφιακή εικόνα έχει καταπατήσει βάναυσα», ανέφερε εγκαινιάζοντας το μουσείο η Ανδρούλα Βασιλείου, επίτροπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Εκπαίδευση, τον Πολιτισμό, την Πολυγλωσσία και τη Νεολαία.
Προηγουμένως, ο Κρίστοφερ Λούις αναφερόταν στον κόσμο των συγκρούσεων και στην πολυπολιτισμική Κύπρο. Δίνοντας τη δική του προσέγγιση του Μουσείου Θεάτρου Σκιών, όπου στεγάζεται ένας Καραγκιόζης τον οποίο διεκδικούν Έλληνες και Τούρκοι, ο Κ. Λούις κατέληξε: «Καθώς ο ολοένα αυξανόμενος πληθυσμός ανταγωνίζεται για τους ελάχιστους πόρους του πλανήτη, είναι λυπηρό το ότι ο σεβασμός και η εκτίμηση για την πολιτισμική διαφορετικότητα υποτιμάται. Ειλικρινά όμως ελπίζω πως εδώ, στην Κύπρο, η πλούσια διαφορετικότητα του πολιτιστικού σας ιστού, επιτομή της οποίας είναι αυτό το μουσείο θεάτρου σκιών, θα αποτελέσει παράδειγμα του πώς μια σύγχρονη πολυπολιτισμική κοινωνία μπορεί να εξελιχθεί σε ένα καλύτερο μέλλον».
Ζωντανό μουσείο
Με τον καλύτερο τρόπο παρουσίασε τους στόχους του νέου μουσείου η δήμαρχος της πρωτεύουσας: «σκοπός δεν είναι μόνο να διασώσει κάποιες φιγούρες κλείνοντάς τις σε βιτρίνες, αλλά και να παρουσιάσει την ιστορία του θεάτρου σκιών στην Κύπρο, να προβάλει παλιούς και σύγχρονους καραγκιοζοπαίχτες και κυρίως στο μικρό θεατράκι που διαθέτει, να αποτελέσει χώρο παραστάσεων νέων καλλιτεχνών της τέχνης του Καραγκιόζη. Παράλληλα με το χώρο των παραστάσεων, ένας άλλος χώρος στο μουσείο αποτελεί εργαστήρι για παιδιά τα οποία μετά την επίσκεψή τους καλούνται να κατασκευάσουν, να γράψουν σενάριο και να παρουσιάσουν τη δική τους παράσταση. Ο Καραγκιόζης πάει μουσείο όχι για να αποτελέσει έκθεμα στις βιτρίνες του, αλλά για να αποτελέσει απτό παράδειγμα αναβίωσης μιας τέχνης και μιας κουλτούρας που χάνεται».
Σύμφωνα άλλωστε με την επίτροπο Βασιλείου, «το μουσείο έχει όλα τα χαρακτηριστικά που του επιτρέπουν να είναι ένας χώρος όπου παιδεία και πολιτισμός αλληλοσυμπληρώνονται».
Το μουσείο αποτελεί ταυτόχρονα μνεία στις θετικές υπηρεσίες που πρόσφεραν γνωστοί καραγκιοζοπαίχτες όπως ο Χριστόδουλος ο Πάφιος, ο Νίκος Ιωάννου, ο Γιώργος Ιδαλίας, ο Γιαννάκης Κισσονέργης, ο Ευθύμιος Θεμιστοκλέους και άλλοι.
Η τελετή εγκαινίων του μικρού μουσείου στην οδό Αμμοχώστου έκλεισε ιδανικά: με μια παράσταση θεάτρου σκιών που έδωσε στους φιλοξενούμενους ο Γιώργος Ιδαλίας: «Εγώ δεν θα πω τίποτε. Δεν είμαι πολιτικός, ούτε πανεπιστημιακός. Θα πω μόνο ότι ο πατέρας μου ήθελε να σπουδάσω ζωγράφος γιατί τις φιγούρες του εγώ τις έφτιαχνα από μικρό παιδί». Και με χαρά μικρού παιδιού δέχτηκε χθες -στο σπίτι όπου μεγάλωσε- τους πρώτους επισκέπτες στο μουσείο του θεάτρου σκιών, μιας τέχνης που αγάπησε όσο λίγοι στον τόπο μας.
+ Μουσείο Θεάτρου Σκιών, οδός Αμμοχώστου 53, ένατι της Πύλης Αμμοχώστου, Παλιά Λευκωσία. Πληροφορίες τηλ. 22661475.
Πάνω, η αφίσα του Μουσείου.
