Αν η λογοτεχνία και ο κινηματογράφος είναι οι τέχνες που αναδεικνύουν την επιστημονική φαντασία, η ακαδημαϊκή κοινότητα είναι εκείνη που την αναπτύσσει.
Και, σε δύσκολους καιρούς, αυτή που καταδεικνύει τις καινοφανείς δυνατότητες του ανθρώπινου είδους. Γι’ αυτόν, και για πολλούς άλλους λόγους, η Ημερίδα Επιστημονικής Φαντασίας που διοργανώνει το Πανεπιστήμιο Κύπρου την ερχόμενη Πέμπτη, έχει βαρύνουσα σημασία.
Ιδέα του Πρύτανη
Το σκεπτικό για τη διοργάνωση αυτής της Ημερίδας, όπως εξηγεί στο «Π» ο καθηγητής Παναγιώτης Χριστιάς, επίκουρος Καθηγητής του Τμήματος Γαλλικών Σπουδών
και Σύγχρονων Γλωσσών του Πανεπιστημίου Κύπρου, ανήκει στον πρύτανη του Πανεπιστημίου, καθηγητή Κωνσταντίνο Χριστοφίδη: «Η ιδέα ήταν να δείξουμε μια σύμπνοια στους δύο βασικούς τομείς της ανθρώπινης γνώσης: τις ανθρωπιστικές και φιλοσοφικές επιστήμες από τη μία και τις θετικές επιστήμες από την άλλη: μαθηματικά, φυσική, χημεία, αυτές που ονομάζουμε σκληρές επιστήμες. Η ιδέα ήταν αυτή, να δείξουμε την άρρηκτη ενότητα της κοινωνικής σκέψης με τη λογοτεχνία, τον οραματισμό, τη φαντασία». Έτσι, το τμήμα γαλλικών σπουδών στο οποίο ανήκει ο κ. Χριστιάς και εκείνο της Φυσικής από το οποίο προέρχεται ο κ. Χριστοφίδης, συναντώνται σε αυτή την Ημερίδα.
Οι προσκεκλημένοι
Τρεις ακαδημαϊκοί θα δώσουν το «παρών» τους στην Ημερίδα, τους οποίους επέλεξε ο κ. Χριστιάς «μετά από προσεκτική και πολύμηνη έρευνα στο χώρο της επιστημονικής φαντασίας». Οι καθηγητές εκπροσωπούν μια διαφορετική επιστήμη ο καθένας.
Πρώτος ομιλητής στην Ημερίδα, είναι ο Jean Bruno Renard, καθηγητής κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο Μοντπελιέ ΙΙΙ. Θέμα της ομιλίας του κ. Renard είναι «οι κοινωνικές αναπαραστάσεις των εξωγήινων στις λαϊκές δοξασίες και την επιστημονική φαντασία». «Επιλέξαμε αυτόν τον καθηγητή κοινωνικής ανθρωπολογίας για να μας δώσει τη δική του οπτική για το πώς σήμερα ο λαός καταλαβαίνει -μέσα από το παράδειγμα των εξωγήινων- την επιστημονική φαντασία», εξηγεί ο κ. Χριστιάς. Και συμπληρώνει: «πώς καταλαβαίνει την έννοια του διαφορετικού το οποίο προβάλλεται μέσα από μια ταινία επιστημονικής φαντασίας».
Ο δεύτερος προσκεκλημένος είναι ο Pierre Cassou Nogues, καθηγητής φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο Παρισιού 8. Θέμα της εισήγησής του είναι «Διαβάζοντας τη σκέψη: μια λογοτεχνική επιστήμη». Όπως σημειώνει ο κ. Χριστιάς, ο καθηγητής προέρχεται από τον χώρο των θετικών επιστημών και κατανοεί την επιστημονική λογική έχοντας μια αρκετά δομημένη σκέψη, η οποία αφορά τον επιστημονικό λόγο. Η δική του εισήγηση αφορά στην ικανότητα να διαβάζουμε το μυαλό των άλλων, γεγονός που εμπίπτει «στα όρια του οράματος, του εφιάλτη και της πραγματικότητας».
Τρίτος προσκεκλημένος είναι ο Marc Atallah, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Λωζάνης και διευθυντής του Maison d’ ailleurs, ενός Μουσείου Επιστημονικής Φαντασίας στην Ελβετία. Ο κ. Αταλά θα μιλήσει για το πώς μέσα από την επιστημονική φαντασία, η κοινωνία σκέφτεται τον εαυτό της. Θέμα του είναι «Σκέψεις πάνω στις ουτοπίες: η επιστημονική φαντασία ως αυτογνωσία μέσω του φαντασιακού».
Θα ακολουθήσει συζήτηση στρογγυλής τραπέζης με θέμα: «Φαντασία του σήμερα, πραγματικότητα του αύριο: επιστήμη, κοινωνία, οραματισμός». Το συντονισμό θα έχει ο Παναγιώτης Χριστιάς.
Το Πανεπιστήμιο στην κοινωνία
«Η συγκεκριμένη Ημερίδα έχει κάτι περισσότερο και συγκεκριμένο», σχολιάζει ο κ. Χριστιάς: είναι ένα εγχείρημα που κοιτάζει το Πανεπιστήμιο και τον ακαδημαϊκό χώρο όχι τόσο ως χώρο εξειδικευμένης γνώσης η οποία δεν αφορά το πολύ κοινό και μένει ερμητικά κλειστή, αλλά που αφορά περισσότερο το αύριο της κοινωνίας. «Οι επιστήμονες, όσο κι αν φαίνεται ρομαντικό ή και χαζό καμιά φορά, ο επιστήμονας πρέπει να έχει φαντασία, όχι απλά γνώση κάποιων εργαλείων μεθόδου και έρευνας. Αυτό τον διαχωρισμό έκανε και ο Μαξ Βέμπερ: ο πολιτικός ξεχωρίζει από τον γραφειοκράτη για τη φαντασία του, είπε. Κι αυτό το οποίο διαχωρίζει τον ακαδημαϊκό, τον επιστήμονα από έναν οποιοδήποτε τεχνικό υπάλληλο είναι η φαντασία. Μέσα και μέσα από αυτήν προσπαθεί το πανεπιστήμιο να αλλάξει την κοινωνία».
+ Η Ημερίδα θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 5 Απριλίου στις 17:00, στην αίθουσα διαλέξεων Β108 του κτηρίου Συμβουλίου-Συγκλήτου «Αναστάσιος Γ. Λεβέντης», στην Πανεπιστημιούπολη. Η Ημερίδα είναι ανοιχτή στο κοινό, οι ομιλίες θα είναι στη γαλλική γλώσσα και θα υπάρχει ταυτόχρονη μετάφραση στην ελληνική. Ώρα προσέλευσης μέχρι τις 16:45. Πληροφορίες τηλ. 22894330 και 22894305. Των εισηγήσεων θα προηγηθούν ομιλίες από τον Παναγιώτη Χριστιά, τον Πρύτανη Κωνσταντίνο Χριστοφίδη και την Αναπληρώτρια Καθηγήτρια May Chehab, Πρόεδρο του Τμήματος Γαλλικών Σπουδών και Σύγχρονων Γλωσσών.