Πάνω από 50.000 βιβλία ιστορίας και... μαρξισμού αποκαλύπτουν τη ψυχολογία του Πινοσέτ, του Χιλιανού δικτάτορα που ήταν μανιώδης συλλέκτης βιβλίων, παρά το γεγονός ότι είχε μέτρια καλλιέργεια.

Μια τεράστια βιβλιοθήκη με τουλάχιστον 50.000 βιβλία - ως επί το πλείστον ιστορίας, βιογραφίας και μαρξιστικής θεωρίας με... πολύ λίγη λογοτεχνία- είχε δημιουργήσει κρυφά ο δικτάτορας της Χιλής Αουγκούστο Πινοσέτ, ο οποίος όταν βρισκόταν στην εξουσία [1973-1990] έδινε εντολή να καίγονται βιβλία στο δρόμο και έστελνε τους συγγραφείς στη φυλακή ή την εξορία.

Το βιβλίο με τον τίτλο «Η κρυφή φιλολογική ζωή του Πινοσέτ» του δημοσιογράφου Χουάν Κριστόμπαλ Πένια που έγινε μπεστ σέλερ μόλις κυκλοφόρησε στη Χιλή, αναφέρεται στη μανία του στρατηγού να συλλέγει βιβλία.

Όμως τα βιβλία που μάζευε ο δικτάτορας δεν περιείχαν ούτε ποίηση, ούτε μυθιστορήματα, αλλά ιστορία, γεωγραφία και έργα μαρξισμού, της ιδεολογίας που επιδίωκε να αφανίσει.

«Θέατρο μετριότητας»

Η τεράστια συλλογή «ήταν σαν ένα είδος θεάτρου στο οποίο ο Πινοσέτ έπαιζε μόνος για να παριστάνει τον σπουδαίο και τον καλλιεργημένο» σύμφωνα με τον κ. Πένια, ο οποίος πιστεύει πως ο δικτάτορας «είχε κατά βάθος συνείδηση της πνευματικής του μετριότητας».

Η ύπαρξη της βιβλιοθήκης έγινε γνωστή το 2004, παράλληλα με την ανακάλυψη της κρυμμένης περιουσίας του Πινοσέτ, που εκτιμάται σε τουλάχιστον 20 εκατ. δολάρια [περίπου 15 εκατ. ευρώ] και φυλάσσεται σε τράπεζες των ΗΠΑ.

«Είναι εκπληκτικό που το πρόσωπο αυτό, το οποίο διάβαζε ελάχιστα ή καθόλου, ένας απαίδευτος, είχε αυτή την ιδιωτική βιβλιοθήκη που είναι μια από τις μεγαλύτερες στη Χιλή, ίσως και στη Λατινική Αμερική» γράφει ο δημοσιογράφος.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της δικαστικής έρευνας καταμέτρησε περίπου 50.000 βιβλία, η αξία των οποίων εκτιμάται από τον δημοσιογράφο πως φτάνει τα τουλάχιστον τρία εκατομμύρια δολάρια.

Τα περισσότερα από τα βιβλία αυτά περιήλθαν στην κατοχή του δικτάτορα από παλιές βιβλιοθήκες του Σαντιάγο και φυσικά με χρήματα του κράτους.

 
Ντοκουμέντα και μπιμπελό

Ανάμεσα στα πιο πολύτιμα βιβλία της συλλογής είναι «Η ιστορική αφήγηση του βασιλείου της Χιλής» του ιησουίτη Αλόνσο ντε Οβάγιε του 18ου αιώνα και δύο αντίτυπα του 1733 και του 1776 του «La Araucana», που αφηγείται την κατάκτηση της Χιλής από τους Ισπανούς, του Αλόνσο ντε Ερθίγια, και το οποίο θεωρείται εποποιία του βασιλείου της Χιλής και ένα από τα σημαντικότερα έργα της ισπανικής χρυσής εποχής.

Η βιβλιοθήκη περιλαμβάνει επίσης εγκυκλοπαίδειες, άτλαντες, λεξικά και πολλά βιβλία στα γαλλικά για τον μαρξισμό και τον Ναπολέοντα - το ίνδαλμά του - όπως και βιβλία για την ιστορία της Χιλής, το αγαπημένο του θέμα.

Οι ειδικοί που εξέτασαν το περιεχόμενο της βιβλιοθήκης, βρήκαν επίσης κούτες ολόκληρες με βιβλία που δεν είχαν ανοιχτεί, βιβλία που δεν είχαν ταξινομηθεί και «χιλιάδες σπάνια βιβλία μέσα σε έναν κυκεώνα αναμνηστικών, προσωπικών αντικειμένων, ανάμεσα σε μπιμπελό και σοκολάτες».

Όπως γράφει ο κ. Πένια, ο Αουγκούστο Πινοσέτ συνέλεγε βιβλία με πάθος και για αυτό πιστεύει ότι είναι σχεδόν αδύνατον ο δικτάτορας να τα είχε διαβάσει όλα, ενώ μάλλον ούτε τα μοιραζόταν ούτε άφηνε κανέναν να τα πλησιάσει.

Το πάθος του αυτό θα μπορούσε να εξηγηθεί από ένα σύμπλεγμα κατωτερότητας σύμφωνα με τον συγγραφέα. «Ο ίδιος εξηγούσε ότι ήταν τύπος που είχε δυσκολίες στη μελέτη. Είχε αποτύχει δύο φορές στις εξετάσεις της στρατιωτικής σχολής κι υπέφερε από έντονες ημικρανίες όταν μελετούσε πολύ», αναφέρει.

Αντίθετα μερικοί από τους συμφοιτητές του, όπως ο στρατηγός Κάρλος Πρατς, ο προκάτοχός του στην ηγεσία των ενόπλων δυνάμεων ο οποίος δολοφονήθηκε από τη μυστική αστυνομία της δικτατορίας, ήταν άξιοι θαυμασμού.

«Ο Πινοσέτ ήξερε ότι οι συμφοιτητές του τον περιφρονούσαν» καταλήγει ο Χουάν Κριστόμπαλ Πένια. «Όταν πήρε την εξουσία (μετά το πραξικόπημα της 11ης Σεπτεμβρίου 1973), άρχισε να μανία να εξολοθρεύει όσους μπορούσαν να τον επισκιάσουν».

ΠΑΡΑΘΥΡΟ | ΠΟΛΙΤΗΣ