Οι περιπτώσεις της Κύπρου και του Αφγανιστάν, ο πολιτισμός των οποίων λεηλατήθηκε σε περιόδους πολέμου, θα συζητηθούν σήμερα, Δευτέρα 16 Σεπτεμβρίου, σε Συνέδριο για το παράνομο εμπόριο έργων τέχνης, στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.

Το Συνέδριο έχει τίτλο «Art Trafficking and Restitution» και το διοργανώνει ο μη κερδοσκοπικός οργανισμός Walk of Truth, με έδρα τη Χάγη και ιδρύτρια μια Κύπρια, την Τασούλα Χατζητοφή, η οποία το 1997 οδήγησε τη γερμανική Αστυνομία στη σύλληψη του αρχαιοκάπηλου Αϊντίν Ντικμέν, στην κατοχή του οποίου βρέθηκαν εκατοντάδες θρησκευτικοί θησαυροί από την Κύπρο.

Το πλαίσιο των θεμάτων που θα καθορίσουν τη συζήτηση είναι μελέτες και πορίσματα που αντλήθηκαν από συγκεκριμένες περιπτώσεις και παραδείγματα παράνομου εμπορίου έργων τέχνης από το Αφγανιστάν και την Κύπρο.

Οι συμμετέχοντες

Για να συζητηθεί το καίριο αυτό θέμα και να φωτιστούν όλες οι πτυχές που το συνθέτουν, έχουν προσκληθεί και θα δώσουν το «παρών» τους στο Συνέδριο περισσότεροι από 50 ειδικοί, νομικοί, ακαδημαϊκοί, προσωπικότητες διεθνών οργανισμών και διεθνών κέντρων λήψης αποφάσεων.

Παρόντες θα είναι, επίσης, αξιωματούχοι της Europol, Interpol και του International Criminal Court, εκπρόσωποι της Ουνέσκο, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και άλλων διεθνών οργανισμών.

Στο συνέδριο θα παραστούν ο πρέσβης της Κύπρου στη Χάγη, Κυριάκος Κούρος και ο δικηγόρος Μιχαλάκης Κυπριανού, ο οποίος είχε άμεση εμπλοκή στην υπόθεση των ψηφιδωτών της Κανακαριάς.

Στόχος των διοργανωτών είναι να προκληθεί ανοικτός και ειλικρινής διάλογος ανάμεσα στους συμμετέχοντες. Τα πορίσματα του Συνεδρίου θα χαρτογραφηθούν και θα εξεταστούν από ομάδα εμπειρογνωμόνων του Walk of Truth, καθώς αυτά θα χρησιμοποιηθούν ως βάση για τη σύνταξη μιας στρατηγικής αντιμετώπισης του θέματος σε πολιτικό επίπεδο.

Το περιεχόμενο

Τις εργασίες του συνεδρίου θα ανοίξει με χαιρετισμό της η Επίτροπος για θέματα Παιδείας και Πολιτισμού της Ε.Ε Ανδρούλλα Βασιλείου ενώ του Συνεδρίου θα προεδρεύει ο δρ. Wouter Veraart, καθηγητής φιλοσοφίας νομικού δικαίου στο Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ.

Η ιδρύτρια του Walk of Truth, Τασούλα Χατζητοφή, θα κάνει εισαγωγή στην καταστροφή της πολιτιστικής κληρονομιάς της Κύπρου από το 1974 μέχρι σήμερα και θα ακολουθήσει παρουσίαση της «Υπόθεσης Μονάχου» από τον δικηγόρο Τόμας Κλάιν, ο οποίος χειρίστηκε την υπόθεση για την επιστροφή των ψηφιδωτών της Κανακαριάς.

Ο νομικός Ρόμπερτ Πόλακ θα μιλήσει για την μακρά υπόθεση Λανς, η οποία εκκρεμεί από το 1995 και αφορά τέσσερις εικόνες από την κατεχόμενη εκκλησία του Αντιφωνητή, οι οποίες απεικονίζουν τους Αποστόλους Ιωάννη, Πέτρο, Μάρκο και Παύλο.

Οι εικόνες βρέθηκαν στην κατοχή του ζεύγους Λανς στο Ρότερνταμ και μετά το θάνατο τους οι κληρονόμοι τους ζητούσαν το ποσό των 400 χιλιάδων ευρώ για την επιστροφή τους.

Η περίπτωση του Αφγανιστάν θα παρουσιαστεί από τον πρώην αναπληρωτή υπουργό Πολιτισμού Ομάρ Σουλτάν, ο οποίος θα μιλήσει για τη σημασία της πολιτιστικής κληρονομιάς και πώς αυτή σχετίζεται με τον πόλεμο που μαστίζει τη χώρα του.

Ως γνωστό, το Αφγανιστάν υπήρξε θύμα λεηλασιών λόγω της μακράς περιόδου αστάθειας στη χώρα.

Κατά τη διεξαγωγή του εμφύλιου πολέμου των ετών 1992-1996, αρχαιοκάπηλοι απέσπασαν μερικές χιλιάδες αρχαία αντικείμενα τα οποία διοχέτευσαν στη μαύρη αγορά.

Παράλληλες «ζωές»

Κατά τη διάρκεια της συνόδου, συγκεκριμένες περιπτώσεις που αφορούν παράνομη διακίνηση έργων τέχνης από την Κύπρο και το Αφγανιστάν θα παραλληλιστούν σε μια προσπάθεια σύνταξης ενός γενικού μοντέλου αντιμετώπισης του προβλήματος, βάση των διδαγμάτων που έχουν αντληθεί μέχρι σήμερα στον τρόπο αντιμετώπισης τους.

Σε αυτό το πλαίσιο, αναμένεται πως θα συζητηθεί η Σύμβαση για την Προστασία Πολιτιστικών Αγαθών σε περίπτωση Ένοπλης Σύρραξης, η οποία υιοθετήθηκε στη Χάγη το 1954 και σε πολλά σημεία της σήμερα αξιολογείται ως προβληματική.

Το σημερινό Συνέδριο στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης είναι το πρώτο μιας σειράς συζητήσεων που θα οργανώσει ο μη κερδοσκοπικός οργανισμός Walk of Truth, προσκαλώντας προσωπικότητες στην πλατφόρμα προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς και αποκατάστασης της ειρήνης.

ΠΑΡΑΘΥΡΟ | ΠΟΛΙΤΗΣ