Στον ύπνο της πέθανε τις πρώτες ώρες της Κυριακής 17 Νοεμβρίου 2013 στην οικία της στο Λονδίνο, η Βρετανίδα συγγραφέας Ντόρις Λέσινγκ. Ήταν 94 ετών.

«'Έφυγε' γαλήνια στην κατοικία της στο Λονδίνο νωρίς σήμερα το πρωί», ανακοίνωσε την Κυριακή ο ατζέντης και φίλος της Τζόναθαν Κλόους, εκ μέρους του εκδοτικού οίκου Harper Collins.

«Ήταν μια υπέροχη μυθιστοριογράφος με γοητευτικό και πρωτότυπο πνεύμα. Ήταν προνόμιο να εργάζεται κανείς μαζί της και θα μας λείψει πάρα πολύ» προσέθεσε.

Το 2007 της απονεμήθηκε το Νόμπελ Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργου της.

Στο σκεπτικό της βράβευσής της, η Σουηδική Ακαδημία είχε χαρακτηρίσει την Ντόρις Λέσινγκ μια «επική αφηγήτρια της γυναικείας εμπειρίας που, με σκεπτικισμό, θέρμη και ενορατική δύναμη, ερευνά ένα διχασμένο πολιτισμό».

Η Ντόρις Λέσινγκ έγινε, τότε, η μόλις εντέκατη γυναίκα -και η γηραιότερη συγγραφέας- που τιμήθηκε με την ύψιστη λογοτεχνική διάκριση στον κόσμο.

Η αντίδρασή της στο άκουσμα του Νόμπελ αλλά και ο τρόπος με τον οποίο το έμαθε, από δημοσιογράφους που βρίσκονταν έξω από το σπίτι της ενώ εκείνη επέστρεφε από την αγορά με τα ψώνια της, έμεινε στην ιστορία:

«Το χρυσό σημειωματάριο» (εκδ. Καστανιώτη), το magnum opus της που εξέδωσε το 1962 θεωρείται η μυθιστορηματική «Βίβλος» του φεμινισμού. Αργότερα η ίδια αποστασιοποιήθηκε ως συγγραφέας από το κίνημα. Ο Μάικλ Χόλροϊντ, φίλος και βιογράφος της, χαρακτήρισε τη συμβολή της στη λογοτεχνία «εξαιρετικά πλούσια και πρωτοποριακή».

 Ο ίδιος είπε ότι τα θέματα με τα οποία καταπιάστηκε είναι οικουμενικά και έχουν παγκόσμια εμβέλεια, «από τα προβλήματα της μετααποικιακής Αφρικής ως το ζήτημα των πυρηνικών όπλων». Η Λέσινγκ συνέβαλε αποφασιστικά στην ανάδυση της φωνής μιας «νέας γυναίκας» και συνέλαβε «τις πνευματικές διαστάσεις του ανθρώπινου πολιτισμού κατά τον εικοστό αιώνα».

Υπήρξε ανελέητη επικρίτρια της αποικιοκρατίας.

Η Ντόρις Λέσινγκ εκτιμούσε ότι το βρετανικό κατεστημένο ποτέ δεν την συγχώρησε πραγματικά για το φλερτ της με τον σοσιαλισμό στα μεταπολεμικά χρόνια αλλά και για το ότι υπήρξε μαχητική φεμινίστρια.

Πολλά έργα της είναι μεταφρασμένα στα ελληνικά, όπως τα «Σικάστα», «Το Χρυσό Σημειωματάριο», «Τα Ημερολόγια της Τζέην Σόμερς», «Το Πέμπτο Παιδί», «Ο Μπεν στον Κόσμο», «Η καλή τρομοκράτισσα», «Αγάπη ξανά»

Η Nτόρις Μέι Τέιλορ, όπως ήταν το πραγματικό της όνομα, γεννήθηκε στο Κερμανσάχ του σημερινού Ιράν στις 22 Οκτωβρίου 1919 και οι δύο γονείς της ήταν Βρετανοί: ο πατέρας της, που είχε μείνει ανάπηρος στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, ήταν υπάλληλος στην Αυτοκρατορική Τράπεζα της Περσίας. Η μητέρα της ήταν νοσοκόμα.

Το 1925, παρασυρμένη από την ελπίδα πλουτισμού με καλλιέργειες καλαμποκιού, η οικογένειά της Λέσινγκ μετακόμισε στην Ροδεσία, τότε βρετανική αποικία και σήμερα Ζιμπάμπουε.

Ωστόσο τα χιλιάδες εκτάρια που αγόρασε ο πατέρας της δεν κατάφεραν ποτέ να αποδώσουν τα αναμενόμενα.

Μπήκε οικότροφος σε θρησκευτικό σχολείο, το οποίο εγκατέλειψε οριστικά στα 14 χρόνια της για να εργασθεί ως νταντά και στη συνέχεια ως τηλεφωνήτρια.

Το 1949 -ύστερα από δύο διαζύγια και τρία παιδιά- εγκαταστάθηκε στο Λονδίνο, όπου εργάστηκε ως γραμματέας. Στις αρχές της δεκαετίας του 1950 τα βιβλία της άρχισαν να γνωρίζουν μεγάλη επιτυχία.

Το πρώτο της μυθιστόρημα, "The Grass is Singing" (Τραγουδάει το χορτάρι, εκδ. Γνώση, 1984) που εκδόθηκε το 1950, αναφέρεται ακριβώς σε μια "τραγωδία που αναμειγνύει την αγάπη με το μίσος, με υπόβαθρο τις ασυμφιλίωτες ρατσιστικές εντάσεις στην Αφρική". 

Μεταξύ 1952 και 1956 υπήρξε μέλος του βρετανικού κομμουνιστικού κόμματος ("όλοι ήμασταν κομμουνιστές τότε" είπε αργότερα), αποχώρησε όμως μετά τα γεγονότα του 1956 στην Ουγγαρία. Ως συγγραφέας, διακρίθηκε όχι μόνο για τα μυθιστορήματά της, αλλά και για τα δοκίμια και τα διηγήματά της.

Εξέδωσε το τελευταίο της μυθιστόρημα το 2008 υπό τον τίτλο "Alfred and Emily". Σε αυτό διερευνά τις ζωές των γονιών της, δυο ανθρώπων τραυματισμένων από τον Μεγάλο Πόλεμο των αρχών του προηγούμενου αιώνα. Το βιβλίο πρόκειται να κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Καστανιώτη.

ΠΗΓΗ: ΤΟ ΒΗΜΑ

ΠΑΡΑΘΥΡΟ | ΠΟΛΙΤΗΣ