Σημαντικότατα ντοκουμέντα, στοιχεία και πληροφορίες βγαίνουν στο φως, τα οποία αφορούν την παράνομη διακίνηση έργων πολιτιστικής κληρονομιάς από την κατεχόμενη Κύπρο, καθώς και τις ενέργειες που έγιναν για επαναπατρισμό πολλών από αυτά.

Πρόκειται για το αρχείο της Τασούλας Χατζητοφή, πρώην προξένου της Κύπρου στη Χάγη [1987-1999] και τέως εκπροσώπου της Εκκλησίας για την Πολιτιστική Κληρονομιά [1995- 2006], το οποίο έχει παραχωρηθεί στο Ίδρυμα Walk of Truth με έδρα τη Χάγη.

Ψηφιοποιημένο πια, είναι προσβάσιμο για μελέτη και έρευνα σε όλα τα επίπεδα [νομικό, ανθρωπολογικό, εγκληματολογικό] που αφορούν την παράνομη διακίνηση έργων τέχνης, καθώς παρουσιάζει με ιστορική συνέχεια το έργο διεκδίκησης των κλεμμένων θησαυρών μας.

Στο φως πολύτιμα ντοκουμέντα και η ιστορική συνέχεια της  διεκδίκησης των κλεμμένων πολιτιστικών θησαυρών μας

Η Τασούλα Χατζητοφή διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο στην επιστροφή κλεμμένων έργων από τα κατεχόμενα, τα οποία πουλήθηκαν στο εξωτερικό.

Και μαγνητοφωνημένες συνομιλίες

Το αρχείο της το οποίο άρχισε να δημιουργείται το 1987, αποτελείται από 5000 περίπου ντοκουμέντα τα οποία αφορούν: επιστολές, δικαστικές αποφάσεις, νομικές γνωματεύσεις, το ιστορικό διεκδίκησης της κάθε εικόνας, ψηφιδωτού ή τοιχογραφίας που έχει επαναπατριστεί και βρίσκεται σήμερα στο Βυζαντινό Μουσείο στη Λευκωσία και γενικά όλη την πορεία διεκδίκησης κλεμμένων από τα κατεχόμενα πολιτιστικών θησαυρών.

Μεταξύ των ντοκουμέντων είναι και  οι μαγνητοφωνημένες συνομιλίες του εμπόρου τέχνης Μισιέλ Φον Ράιν με αξιωματούχους του κράτους στην υπόθεση του Μονάχου, στις οποίες καταγράφονται τα τεχνάσματα και οι  δολοπλοκίες που χρησιμοποίησε για να τους παραπλανήσει. Περιλαμβάνει ακόμα δικαστικές αποφάσεις  άλλων χωρών που αφορούν παρόμοιες υποθέσεις, καθώς και αποφάσεις που αφορούν τη διεκδίκηση από την Ελλάδα των μαρμάρων του Παρθενώνα.

Εργαλείο έρευνας

Το αρχείο μπορεί να αποτελέσει σημαντικό εργαλείο μελέτης αλλά κυρίως έρευνας του ιστορικού της διεκδίκησης των θησαυρών ανατρέχοντας σε αποφάσεις και ενέργειες που είτε έγιναν, είτε δεν έγιναν, με αποτέλεσμα εκατοντάδες έργα τέχνης να μην έχουν ακόμα επαναπατριστεί.

Μεταξύ των πολύτιμων ντοκουμέντων περιλαμβάνεται όλο το υλικό που αφορά τρεις υποθέσεις οι οποίες εκκρεμούν, με βασικότερη την υπόθεση του Μονάχου. Στην υπόθεση αυτή, η κ.Χατζητοφή διαδραμάτισε καταλυτικό ρόλο πρωτοστατώντας και βιώνοντας την οκτάμηνη επιχείρηση της γερμανικής αστυνομίας, το 1997, η οποία οδήγησε στη σύλληψη του περιβόητου Τούρκου λαθρέμπορου τέχνης Aydin Dikmen.

Κατά τη διάρκεια της κατάσχεσης, μια τεράστια συλλογή από θρησκευτικές εικόνες και ψηφιδωτά από την Κύπρο βρέθηκαν στο Μόναχο, στο διαμέρισμα του Dikmen, κρυμμένα στο κελάρι, πίσω από  τοίχους. Εκεί ήταν όλες οι τοιχογραφίες από  την εκκλησία του Αντιφωνητή στο μοναστήρι του Αγίου Χρυσόστομου, συσκευασμένες σε βαλίτσες και κιβώτια.

Αυτά τα έργα βρίσκονται ακόμα στο Μόναχο και είναι άγνωστο πότε θα επιστραφούν.

Μεταξύ των υποθέσεων που εκκρεμούν, η υπόθεση Lanς που άρχισε να ξετυλίγεται το 1995 στο Ρότερνταμ και η ανεύρεση των Βασιλικών Πυλών από την Περιστερώνα που βρέθηκαν στο Πανεπιστήμιο Καναζάγουα της Ιαπωνίας. Τα έργα αυτά  προέρχονται σχεδόν από όλους τους κατεχόμενους Δήμους και μητροπολιτικές περιφέρειες.

Παρά το γεγονός ότι η κ. Χατζητοφή παύθηκε από πρόξενος της Κύπρου στη Χάγη το 1999, συνέχισε να δρα και να παρακολουθεί τις υποθέσεις Κύπρου μέχρι σήμερα  και τώρα, βλέποντας να εκκρεμεί η επιστροφή των κλεμμένων θησαυρών στην Κύπρο για 15 χρόνια, διερωτάται γιατί υπάρχει τόση μυστικοπάθεια γύρω από τις υποθέσεις αυτές.

Όπως αναφέρει, το θέμα της προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς και επιστροφής κλεμμένων έργων είναι θέμα που αφορά κάθε Κύπριο και όχι υπόθεση για να μονοπωλείται από  δημόσιους λειτουργούς ή την Αρχιεπισκοπή. Την ίδια στιγμή  καλεί τους φορείς που έχουν αναλάβει το έργο της επιστροφής να ενημερώσουν τον κόσμο και κυρίως τους κατεχόμενους Δήμους και τις Μητροπόλεις για την εξέλιξη των υποθέσεων αυτών.

+ Για περισσότερες πληροφορίες, info@walkoftruth.org

ΠΑΡΑΘΥΡΟ | ΠΟΛΙΤΗΣ