ΜetAMORphrasis* είναι ο τίτλος της παράστασης που παρουσιάζουν την Κυριακή 26 Απριλίου η Gaia Zaccagni, η Βίκυ Αναστασίου, η Άννι Δαμιανού και η Εύα Καλομοίρη.

Η παράσταση θα δοθεί στις 20:00 στο πλαίσιο της Γιορτής της Γειτονιάς στο Καϊμακλί.

Ο τίτλος της παράστασης/διασκευής είναι «metAMORphrasis», ένας νεολογισμός που προέρχεται από τη συγχώνευση των λέξεων “μεταμόρφωση” και “μετάφραση”, που εννοούνται σαν έννοιες συνωνυμικές και συμπληρωματικές.

Η κάθε μετάφραση αποτελεί μια μεταμόρφωση από ένα γλωσσικό σύμπαν σε ένα άλλο, και δεν εννοείται μόνο ως μετάφραση, από μια γλώσσα σε άλλη, αλλά και ως μεταφορά από έναν εκφραστικό κώδικα σε άλλους: από την ποιητική λέξη σε ήχο, σε εικόνα και σε κίνηση.

Το κλειδί που κινητοποιεί την διαδικασία αυτής της “μεταμόρφρασης” είναι ο έρωτας (AMOR), λέξη-έννοια που εμπεριέχει μέσα της και την ρίζα-έννοια της λέξης «θάνατος» (MORS).

Το δίδυμο ζεύγος που κινεί τα νήματα της ζωής και του σύμπαντος αποτελεί την κινητήρια δύναμη της κάθε διαδρομής, εκμάθησης και μεταμόρφωσης.

«Από αυτή την οπτική, που ενεργοποιεί κατ’ επέκταση και ένα ευρύτατο σημασιολογικό πρίσμα, επιχειρήσαμε να παρουσιάσουμε την ποίηση του λατίνου ποιητή Οβιδίου (43-17 π. Χ.), ο οποίος για πολλούς λόγους φαίνεται να είναι εξαιρετικά σύγχρονος», αναφέρεται σε σχετικό δελτίο Τύπου.

«Ο Οβίδιος εξορίστηκε στην Τόμη (Κονστάνζα) στον Εύξεινο Πόντο (Μαύρη Θάλασσα), εξαιτίας προφανώς της τολμηρής του γραφής (Ars Amatoria) και κάποιου άλλης φύσεως σκανδάλου που εξόργισε τον αυτοκράτορα Αύγουστο.

Η εξορία ενός ποιητή είναι από μόνη της δείγμα της φιμωτικής πρακτικής που ασκεί η κάθε μορφή εξουσίας πάνω στην ελευθερία της έκφρασης.

Και στην πρώτη ποιητική επιστολή που γράφει από τα «έσχατα της γης» (Tristia), ο Οβίδιος μιλάει στο βιβλίο του, σαν να είναι το παιδί του, και του λέει να πάει στο σπίτι του, στα ράφια του γραφείου του, και να βρει τους 15 πάπυρους που λένε για σώματα που αλλάζουνε μορφή (Metamorphoses), κι εκεί να τοποθετήσει και την μοίρα του ποιητή, που κάποτε ήταν ευτυχισμένος και τώρα έγινε άτυχος και απ’όλους ξεχασμένος.

Στο σημείο αυτό, η διασκευή που επιμελήθηκα εισάγει την αφήγηση του μύθου της Πρόκνης, του Τηρέα και της Φιλομήλας, από το έκτο βιβλίο των Μεταμορφώσεων. Η επιλογή αυτή βασίζεται κατά κύριο λόγο στο γεγονός ότι ο Οβίδιος κατάφερε να συμπεριλάβει στα επεισόδια μεταμόρφωσης και την τραγική ύλη γύρω από την ιστορία αυτή (με την οποία είχαν αναμετρηθεί άλλοι τραγικοί ποιητές, όπως ο Σοφοκλής και ο  Seneca).

Η πολλαπλή διάσταση των σημασιολογικών πυρήνων του μύθου πρόσφερε  επίσης διάφορες ερμηνευτικές προοπτικές.

Κάποιοι μελετητές (ιστορικής προσέγγισης) διαβάζουν τη μυθολογική αφήγηση στο πλαίσιο των κοινωνιο-πολιτισμικών συγκείμενων της και εντάσσουν το επεισόδιο στο συλλογικό ελληνικό φαντασιακό από το οποίο παράγεται.

Οι αισθητικοί επικεντρώνονται στο σύνδεσμο μεταξύ τέχνης και βίας: από αυτή την προοπτική, το οβιδιακό κείμενο μάς φανερώνει την αντίφαση μεταξύ βίας και ηδονής, από την οποία παράγεται το ίδιο το κείμενο. Η φεμινιστική προσέγγιση τονίζει την βίαιη πατριαρχιακή πρακτική στο πλαίσιο μιας κοινωνίας όπου η φίμωση της γυναικείας έκφρασης ισοδυναμεί με την «αποσιώπηση» της σεξουαλικής της ταυτότητας.

Τέτοιου είδους ερμηνείες τονίζουν επίσης την κομβική σημασία του τρίπτυχου “εξουσία-σιωπή-έκφραση” που μέχρι και στις μέρες μας συνεχίζει να κατέχει πρωταγωνιστική θέση στην κοινωνική και πολιτική μας πραγματικότητα.

Η εξαιρετική εμπειρία σ’αυτό το πρότζεκτ ήταν επίσης η ενθουσιώδης συμμετοχή αξιόλογων φίλων που δέχτηκαν να διαβάσουν, ο καθένας στην γλώσσα του, τους στίχους του Οβιδίου. Το αποτέλεσμα είναι μια γλωσσική Βαβέλ που δημιούργησε από μόνη της μια εντυπωσιακή μουσική ατμόσφαιρα.

Επιστήμη της φιλολογίας, ποιητική γραφή και μετάφραση, κινησιολογική ερμηνεία, εικαστική ανάγνωση, ηχητική απόδοση συναντήθηκαν για να δημιουργήσουν ένα συμπυκνωμένο δείγμα πολυδιάστατης αφήγησης.»

*Gaia Zaccagni

Η Gaia Zaccagni (Μιλάνο 1972) ασχολείται με τη βυζαντινή, τη νεοελληνική και την ιταλική φιλολογία. Δίδαξε Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία σε Πανεπιστήμια της Ιταλίας (Ρώμη, Βενετία, Μπάρι, Τεργέστη) και στο Πανεπιστήμιο Κύπρου στη Λευκωσία, όπου ζει μόνιμα εδώ και πέντε χρόνια. Επιμελήθηκε την κριτική έκδοση αγιογραφικών κειμένων της Κάτω Ιταλίας (Ρώμη 1997) και μέρους του ομιλιτικού έργου του Φιλαγάθου Κεραμέως (1999, 2010). Έχει εκδοθεί μια συλλογή δοκιμίων της Luoghi, parole e ritmi dalla Grecia moderna, (Edizioni Nuova Cultura 2007) και έχουν δημοσιευτεί  πολλά άρθρα της  σε επιστημονικά περιοδικά. Ασχολείται επίσης με τη λογοτεχνική και τη θεατρική μετάφραση (ιταλική μετάφραση της θεατρικής διασκευής του Ερωτόκριτου του Μιχάλη Πιερή, για τις παραστάσεις του ΘΕΠΑΚ στην Ιταλία) καθώς και με την θεωρητική και πρακτική μελέτη της παραδοσιακής μουσικής, με κύριο ενδιαφέρον τον κόσμο του Ρεμπέτικου. Γράφει ποιήματα στα ιταλικά και στα ελληνικά. Ποιήματά της έχουν δημοσιευτεί στα λογοτεχνικά περιοδικά  Storie (τεύχος  21-1996)  και Ύλανδρον, 2003, ενώ  έχουν εκδοθεί τρεις ποιητικές συλλογές της : Gaia Zaccagni. Una poesia (Pulcino Elefante, Osnago 1997) Ανεμοσκορπίσματα-Sparse nel vento (Nuova Cultura, Roma 2007) και Εν πλώ πάντα κλειστή (Μελάνι,  Αθήνα 2014). Η τελευταία συλλογή παρουσιάστηκε τον Φεβρουάριο στην Κύπρο ως αυτοτελές μουσικο-ποιητικό δρώμενο, σε συνεργασία με την Βασιλική Αναστασίου.

http://gaiazaccagni.com/

Η Βασιλική Aναστασίου σπούδασε μοντέρνο τραγούδι στο Λονδίνο όπου έζησε για περισσότερα από 7 χρόνια. Είναι κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου Master in Music Performance (vocals). Δημιούργησε το Amalgamation Project το 2010 για να καταφέρει να συνταιριάξει παραδοσιακές μελωδίες και τζαζ αρμονία. To Amalgamation Project έχει παρουσιαστεί αρκετές φορές στην Αγγλία και στην Κύπρο. Έχει επίσης παρουσιάσει τη δουλειά της στην εκπομπή ‘Εντέχνως΄. Η Βασιλική έχει τραγουδήσει στην Αγγλία*Βρεττανικό μουσείο, Arcola Theater, Khalili Theatre, Cockpit theatre,  Ιταλία *6th και 7th International film Festival, στην Γαλλία, στο Hong Kong* πρεμιέρα του ντοκυμανταίρ Axis of Light /Asia Society, Τουρκία, Qatar*Katara Cultural village, Ελλάδα ISME World Conference on Music Education.  Στην Κύπρο τραγούδησε για το Ριάλτο στο Ethnic Festival, σε διάφορα ετήσια φεστιβάλ (Φέγγαρος, Ξαρκής, Windcraft, Loop Festival’14, Rialto Showcase 2014, Festival Axiotheas, Paradise Jazz Festival) , στην Καστελιώτισσα. Ἐχει επίσης διδάξει εργαστήρια της φωνητικής τέχνης.(Music Village – Fengaros 2014)

http://theamalgamationproject.com/

Η Άννι Δαμιανού γεννήθηκε το 1986. Σπούδασε Graphic & Advertising Design στο Πανεπιστήμιο Frederick στη Λευκωσία. Εργάζεται σαν ελέυθερος επαγγελματίας και κατά διαστήματα συνεργάζεται με διαφιμιστικές εταιρίες. Παράλληλα δημιουργεί και παρουσιάζει προσωπικά της projects. Το Μάρτιο του 2012 συμμετέχει, για πρώτη φορά, με δύο χειροποιήτα κολάζ στην ομαδική έκθεση «Εαρινή Ισημερία» στον πολυχώρο "Αισχύλου 83" και τον Φεβρουάριο του 2013 στην ομαδική έκθεση με τίτλο "Πλούσια Τέχνη σε Φτωχούς Καιρούς" στην IsNotGallery.  Το 2014 το Προζακ φιλοξενεί την πρώτη ατομική της έκθεση με τίτλο "Color of the Spheres". Μια έκθεση ψηφιακού κολάζ εμπνευσμένη από τα βασικά χρώματα και το Πυθαγόρειο θεώρημα "Η μουσική των σφαιρών". Η Άννι Δαμιανού συνδυάζει κυρίως κολάζ, μοτίβα, φωτογραφίες και βίντεο.

http://anniedmn.com

H Ευα Καλομοίρη γεννήθηκε στην Σάμο το 1984. Σπούδασε στην Αθήνα στην Επαγγελματική Σχολή Χορού Ραλλού Μάνου, όπου και αποφοίτησε το 2009. Εδώ και 4 χρόνια ζεί και εργάζεται στην Κύπρο. 'Εχει συνεργαστεί ως performer με το ''αμφίδρομο χοροθέατρο'', Paravan proactions κ.α. Συμμετείχε σε φεστιβάλ στην Κύπρο οπώς το pop up, dance waves, no body, την  Πλατφόρμα Σύγχρονου Χορού και άλλα, με έργα που χορογράφησε η ίδια.

Στις πολύγλωσσες αναγνώσεις συνέβαλαν οι:

Lucia Gualdo Rosa (λατινικά)

Francesco Guerrera (αγγλικά)

Κυριάκος Σωφρονίου (βυζαντινά ελληνικά)

Hakan Karahasan (τούρκικα)

Olesia Fedina (ρώσσικα)

Guillaume Parent (γαλλικά)

Eleni Kadda (ισπανικά)

Κωνσταντίνος Κωνσταντίνου (γερμανικά)

Gaia Zaccagni (ιταλικά)

+ Την Κυριακή 26 Απριλίου στις 20:00 στο πλαίσιο της Γιορτής της Γειτονιάς, στο Καϊμακλί.