Για πρώτη φορά από τη σύλληψή του το 1997, ο αρχαιοκάπηλος Αϊντίν Ντικμέν εμφανίστηκε χθες στο Δικαστήριο του Μονάχου διεκδικώντας τους λεηλατημένους θησαυρούς που περισυνέλεξε λαθραία από εκκλησίες και αρχαιολογικούς χώρους της Κύπρου μετά το 1974.

Ωστόσο κανείς από την Κύπρο δεν έδωσε το παρών του στη δίκη, με τον αρχαιοκάπηλο να αιφνιδιάζει για μία ακόμη φορά όσους εμπλέκονται στο ζήτημα επαναπατρισμού των κειμηλίων που βρέθηκαν στην κατοχή του το 1997.

Η απόφαση του δικαστηρίου θα ανακοινωθεί στις 16 Μαρτίου 2015, ωστόσο το γερμανικό δικαστήριο συνέστησε στις δύο πλευρές να επιλύσουν το ζήτημα με εξωδικαστικό διακανονισμό, καλώντας ουσιαστικά την Κύπρο να πληρώσει τον Ντικμέν για όσα κειμήλια είναι δύσκολο να αποδειχθεί η προέλευσή τους...

Μία από τις λίγες φωτογραφίες του Ντικμέν [εδώ με το ψηφιδωτό του Απ. Ανδρέα που ακόμη αναζητείται]. Ο Ντικμέν εμφανίστηκε στο Εφετείο του Μονάχου, όχι όμως και η κυπριακή πολιτεία και Εκκλησία. Όπως εύστοχα σχολίασε η Τ. Χατζητοφή, «ο μόνος συντονισμός των δημόσιων φορέων της Κύπρου στο θέμα Μονάχου, είναι να συντονιστούν ώστε να μην παρευρίσκεται κανείς στις δίκες»...

Η δίκη

Εκκλησία και πολιτεία ήταν απούσες από τη χθεσινή ακρόαση στο Εφετείο του Μονάχου για να υπερασπιστούν την τύχη των 350 κειμηλίων που παραμένουν στο Μόναχο και τα οποία εντοπίστηκαν το 1997 σε δύο διαμερίσματα του Ντικμέν (τα 173 από αυτά τα κειμήλια, αφού αποδείχθηκε ότι προέρχονται από την Κύπρο, επιστράφηκαν στον νόμιμο ιδιοκτήτη τους, την Εκκλησία της Κύπρου, τον Νοέμβριο 2013).

Η ακροαματική διαδικασία για τα 177 κειμήλια -σπαράγματα ψηφιδωτού διάκοσμου του 6ου αιώνα, τοιχογραφιών του 12ου, 14ου και 15ου αιώνα, βυζαντινές και μεταβυζαντινές φορητές εικόνες, χειρόγραφα και αρχαιότητες- ξεκίνησε χθες στις 2 το μεσημέρι και εξελίχθηκε στην παρουσία των δικηγόρων των δύο πλευρών αλλά και του αρχαιοκάπηλου Αιντίν Ντικμέν, ο οποίος για πρώτη φορά εμφανίστηκε δημόσια! Εκ μέρους της χώρας μας παρέστη μόνο ο Γερμανός δικηγόρος Ένο Έγκμπερς, ο οποίος ορίστηκε ως εκπρόσωπος της Κύπρου στο δικαστήριο.

Η απόφαση του δικαστηρίου θα ανακοινωθεί τον ερχόμενο Μάρτη [Μάρτιο είχε ανακοινωθεί και ο επαναπατρισμός των 173 κειμηλίων που έφτασαν τελικά στην Κύπρο τον Νοέμβρη ’13].

Όμως, καθώς ανάμεσα στα κειμήλια υπάρχουν κάποια των οποίων είναι αδύνατη η τεκμηρίωση με φωτογραφικό και αρχειακό υλικό, το γερμανικό δικαστήριο πρότεινε στα δύο μέρη να επιλύσουν το θέμα με εξώδικο διακανονισμό.

Με άλλα λόγια, καλείται η Κύπρος να πληρώσει τον αρχαιοκάπηλο Αϊντίν Ντικμέν για τα κειμήλια που έκλεψε από τα κατεχόμενα μετά το 1974...!

Η εξέλιξη της υπόθεσης αναμενόταν με ιδιαίτερο ενδιαφέρον στο εξωτερικό και η εμφάνιση του Ντικμέν την έκανε ακόμη πιο ενδιαφέρουσα, ωστόσο στην Κύπρο δεν φαίνεται να δόθηκε η ανάλογη προσοχή.

Αντίθετα, μάλιστα, δεν γνωστοποιήθηκε η διεξαγωγή της ακροαματικής διαδικασίας, η οποία ήταν ανοιχτή και μπορούσε να την παρακολουθήσει κάθε ενδιαφερόμενος εκτός από τους αξιωματούχους του κράτους και της Εκκλησίας, οι οποίοι όφειλαν να είναι εκεί.

Παρέμβαση Χατζητοφή

Όπως γράψαμε και στη χθεσινή έκδοση του «Π», η Τασούλα Χατζητοφή είχε πρωταγωνιστικό ρόλο στον σχεδιασμό και την υλοποίηση της υπόθεσης του Μονάχου το 1997. Η ίδια πληροφορήθηκε μόλις την Κυριακή την ημερομηνία της ακρόασης αλλά και την απουσία της Κύπρου στην εξαιρετικά σημαντική αυτή δικαστική διαδικασία, όπως και το γεγονός της παρουσίας του Ντικμέν στο δικαστήριο.

«Είναι καιρός ο Μακαριότατος να επιληφθεί προσωπικά του θέματος του επαναπατρισμού των πολιτιστικών θησαυρών μας, όπως και ο γενικός εισαγγελέας και ο υπουργός Εξωτερικών», ανέφερε η ίδια στον «Π» σε τηλεφωνική επικοινωνία που είχαμε μαζί της.

«Δεν γίνεται ένα τεράστιο κεφάλαιο όπως αυτό, ειδικά σήμερα που συζητείται ανά τον κόσμο η καταπολέμηση του εξτρεμισμού, να μην εκμεταλλεύεται η Κύπρος την ευκαιρία να προβάλει την προσπάθεια αφανισμού κάθε χριστιανικού και ελληνικού στοιχείου στην κατεχόμενη Κύπρο. Αυτό απαιτεί συνεργασία σοβαρή από όλους τους φορείς και επιδέξια πολιτιστική διπλωματία, που είναι ξεκάθαρο ότι το υπουργείο Εξωτερικών δεν την έχει».

Η Τασούλα Χατζητοφή, η οποία ζει στην Ολλανδία και εξακολουθεί να κυνηγά ανά τον κόσμο τους χαμένους θησαυρούς της Κύπρου, σχολίασε ακόμη πως «εάν υπήρχε μέγιστη προβολή στα ΜΜΕ, ακόμη και για τους θησαυρούς για τους οποίους δεν είχαμε απόλυτα στοιχεία, θα μπορούσαμε να τα πάρουμε πίσω ευαισθητοποιώντας τους Γερμανούς για το τι σημαίνουν αυτοί οι θησαυροί για την Κύπρο. Μην ξεχνάτε ότι την επιτυχία του Μονάχου εμείς τους τη δώσαμε. Όλα αυτά δεν τα λέω θεωρητικά», διευκρίνισε, υπενθυμίζοντας ότι μόλις την περασμένη βδομάδα ένας Καναδός συλλέκτης επέστρεψε στην ίδια δύο τοιχογραφίες από εκκλησία των κατεχομένων, «χωρίς να έχω αποδεικτικά στοιχεία, αλλά γιατί ήξερα πώς να τον προσεγγίσω».