Γράφει η Μερόπη Μωυσέως/Φωτογραφίες: Πόλυς Πεσλίκας

Τρία μεγάλης κλίμακας και επτά μικρού μεγέθους έργα του Πόλυ Πεσλίκα, που εκπροσωπεί την Κύπρο στη φετινή Μπιενάλε, αφίχθησαν ήδη με το βαπορέτο στη Βενετία

Μια φωτογραφία που αποτυπώνει λεπτομέρεια εικόνας του Αγίου Μάμαντα πάνω σε λιοντάρι συνοδεύει το πρώτο δελτίο Τύπου της κυπριακής συμμετοχής στη φετινή Μπιενάλε Βενετίας.

Ο συμβολισμός είναι προφανής, θα μπορούσε κανείς να πει: Το λιοντάρι του Αγίου Μάμαντα, τα λιοντάρια της Βενετίας… Έπειτα είναι και η ίδια η ζωγραφική, η οποία στη φετινή κυπριακή συμμετοχή στη Μπιενάλε έχει εξέχουσα θέση. Αν και λεπτομέρεια, μπορεί να αντιληφθεί κάποιος πως αυτή η βυζαντινή εικόνα είναι πανέμορφη. Ωστόσο πολύ λίγο συμβάλλουν τα πιο πάνω στην επιλογή της.

«Μ' ενδιαφέρει πολύ η σχέση του ανθρώπου με τη φύση», λέει ο Πόλυς Πεσλίκας, που βρίσκεται ήδη στη Βενετία και «παλεύει» με τους λέοντες της βενετσιάνικης αρχιτεκτονικής για το στήσιμο της έκθεσης του κυπριακού περιπτέρου με τίτλο «Το μέλλον του χρώματος». Σε αυτήν την εικόνα, με την έντονη χρήση ζωηρών χρωμάτων, «εντοπίζεται μια ελευθερία, διακρίνεται το πνεύμα ενός ελεύθερου ανθρώπου» μέσα στη μάλλον αυστηρή δομή που ορίζει την αγιογραφική τέχνη. Διακρίνεται, επιπλέον, ο κίνδυνος που εικονίζεται στην εγγύτητα του ποδιού του αγίου με το πόδι του λιονταριού. «Υπάρχει ένας συμβολικός κίνδυνος, αλλά και μια συμπόρευση» σχολιάζει ο ζωγράφος.

Ο χώρος

 Οι προετοιμασίες για το στήσιμο του κυπριακού περιπτέρου ξεκίνησαν εδώ και δέκα μέρες περίπου στον νέο χώρο που εξασφάλισε το κυπριακό κράτος για την φετινή συμμετοχή στη Μπιενάλε. Η Καστέλο 3865 είναι τρία λεπτά δρόμος από την Πύλη των Λεόντων και δίπλα στην Αρσενάλε -εκεί όπου όλα συμβαίνουν κατά τις μέρες της Μπιενάλε.

Εσωτερικά, πρόκειται για έναν παραμελημένο εκθεσιακό χώρο που ο Πόλυς Πεσλίκας κλήθηκε να μεταμορφώσει ιδανικά για τη φιλοξενία των έργων του. Τα παλιά πάνελ αφαιρέθηκαν, το πάτωμα αποκάλυψε τον βιομηχανικό εαυτό του με την τσιμεντένια γοητεία που κρυβόταν κάτω από ξύλα, ενώ οι τοίχοι με τα χαρακτηριστικά τουβλάκια της βενετσιάνικης αρχιτεκτονικής παρέμειναν. Μια τζαμόπορτα ανοίγει κατευθείαν στο κανάλι. «Σεβαστήκαμε τον χώρο χωρίς να παρέμβουμε σημαντικά. Και είναι αντιληπτό πως και εμείς φιλοξενούμενοι είμαστε».

Στους τρεις χώρους που ανοίγονται στον επισκέπτη, θα παρουσιαστούν τα δέκα ζωγραφικά έργα που ετοίμασε ο Πόλυς Πεσλίκας για την έκθεσή του στη Μπιενάλε. Πρόκειται για τρία μεγάλης κλίμακας έργα και επτά πολύ μικρού μεγέθους, όσο ένα φύλλο χαρτί Α4.

Τα έργα θα στηθούν σε δοκούς που θα δημιουργηθούν πάνω και μπροστά από τους τοίχους, δημιουργώντας μια μάλλον ρέουσα εικόνα. Εξίσου ρέουσα θα είναι η διαδρομή που θα ακολουθούν οι επισκέπτες, με την είσοδό τους στον αρχικό, πολύ μικρό χώρο και τη διέλευσή τους από το πάτιο με τον μικρό κήπο προς ένα μεγαλύτερο άνοιγμα. Εκεί θα βρίσκονται, εκτός από τα έργα του Πόλυ Πεσλίκα, τρεις μεγάλου μεγέθους εφημερίδες, «σαν μεταξοτυπίες», όπου θα φιλοξενούνται οι τρεις καλεσμένοι της έκθεσης: η Μιρένε Αρσάνιος με ένα κείμενό της, η καλλιτεχνκή ομάδα Νεοτερισμοί Τουμάζου με ένα μακροσκελές ποίημα/έπος και ο κεραμίστας Βαλεντίνος Χαραλάμπους μέσα από μια συνομιλία του με τον επιμελητή του κυπριακού περιπτέρου, Jan Verwoert.

Με τον Πόλυ Πεσλίκα βρίσκεται στη Βενετία και ο διεθνώς αναγνωρισμένος σχεδιαστής Michael Anastassiades, η συμβολή του οποίου έχει συμβουλευτικό χαρακτήρα στη διαμόρφωση του χώρου. Ο ίδιος σχεδίασε, επίσης, τα μαρμάρινα παγκάκια που θα βρίσκονται στον χώρο για το κοινό, όπως και τις βάσεις για τις εφημερίδες.

Οι φιλοξενούμενοι

 «Ουσιαστικά η Μπιενάλε για μας ξεκίνησε πριν από δύο μήνες, με το ταξίδι του Βαλεντίνου Χαραλάμπους στο Βερολίνο», σημειώνει ο Πόλυς Πεσλίκας. Η μετακίνηση, ακόμα και σήμερα, παίζει καθοριστικό ρόλο στο σκεπτικό της κυπριακής συμμετοχής στη φετινή Μπιενάλε, αλλά και στη σκέψη του ίδιου του ζωγράφου. Με κοινό άξονα των τριών φιλοξενούμενων καλλιτεχνών, αλλά και του Πόλυ Πεσλίκα (που γεννήθηκε στη Λεμεσό και ζει μεταξύ Λευκωσίας και Βερολίνου) τη μετακίνησή τους από χώρα σε χώρα, αλλά και τη σχέση τους με τον διεθνή χώρο ακόμα και όταν επιλέγουν να έχουν μια σταθερή βάση, η ιδέα του να ανήκεις παντού και πουθενά, η ιδέα του άτοπου, του νομάδα και του κοσμοπολίτη είναι συνεχώς παρούσα. Και αποτυπώνεται στις σελίδες της εφημερίδας του κυπριακού περιπτέρου -όπως ονομάζονται οι χώροι που φιλοξενούν τις εθνικές συμμετοχές στη Μπιενάλε.

Η Μιρένε Αρσάνιος με καταγωγή από το Λίβανο και βάση της τη Νέα Υόρκη γράφει ένα κείμενο που εκκινεί από τις παιδικές της αναμνήσεις στην Κύπρο, όπου ο πατέρας της εργαζόταν ως πρόξενος του Λιβάνου. Το κείμενο έχει τίτλο Emergency Kids και σ' αυτό συναντιούνται στο τώρα οι μνήμες από τη Λάρνακα των διακοπών της και το ταξίδι παιδιών που φεύγουν από τον πόλεμο στα νερά της Μεσογείου.

Στην εφημερίδα καταγράφεται και μια συνομιλία του Βαλεντίνου Χαραλάμπους -του θρυλικού κεραμίστα από την Αμμόχωστο που έζησε στη Βηρυτό και τώρα στη Λεμεσό- με τον -Βέλγο που διαμένει στο Βερολίνο- επιμελητή του κυπριακού περιπτέρου. Η συνομιλία πραγματοποιήθηκε κατά το κοινό τους ταξίδι στο Βερολίνο και την επίσκεψη στο μουσείο όπου παρουσιάζεται η προτομή της βασίλισσας Νεφερτίτης της Αιγύπτου. «Η αγάπη του για την τέχνη της Αιγύπτου και της Μεσοποταμίας είναι πιο ηχηρή και από τις βόμβες», σημειώνεται χαρακτηριστικά για τον Βαλεντίνο Χαραλάμπους.

Τέλος ένα μακροσκελές ποίημα/έπος της καλλιτεχνικής ομάδας Νεοτερισμοί Τουμάζου (Μαρία Τουμάζου, Μαρίνα Ξενοφώντος, Ορέστης Λαζούρας) φιλοξενείται στην ειδική έκδοση της εφημερίδας. Η ομάδα ανέλαβε, επίσης, τη διοργάνωση του πάρτι που θα πραγματοποιηθεί τη μέρα των εγκαινίων του κυπριακού περιπτέρου, στις 11 Μαΐου. Το θεματικό πάρτι έχει τίτλο «Πολλοί ξένοι» και σ' αυτό η ομάδα έχει προσκαλέσει τον μουσικό παραγωγό και καλλιτέχνη Γκάι Γκόρμλεϊ να αναλάβει τη μουσική και τους Πάτρικ Κολ και Πολυξένη Σάββα σε μια μοναδική εμφάνιση. Στο μεταξύ, καθώς η τριάδα των Νεοτερισμών Τουμάζου δεν περιορίζεται στην αποκλειστική ζώνη της εικαστικής τέχνης, αλλά κλείνει το μάτι και στον χώρο της μόδας έχει ήδη σχεδιάσει και κυκλοφορήσει ένα συλλεκτικό μπλουζάκι για τη φετινή Μπιενάλε, που διατίθεται στον ιστότοπο της ομάδας: neoterismoi.com.

+ Η Μπιενάλε Τέχνης Βενετίας 2017 εγκαινιάζεται στις 10 Μαΐου και θα ανοίξει για το κοινό στις 13 Μαΐου. Το κυπριακό περίπτερο εγκαινιάζεται στις 11 Μαΐου με την έκθεση «Το μέλλον του χρώματος» με έργα του Πόλυ Πεσλίκα. Στις 12 και 13 Μαΐου θα πραγματοποιηθούν αναγνώσεις από τη Μιρένε Αρσάνιος και την ομάδα των Νεοτερισμών Τουμάζου.