Ενα απροσδόκητο -αν όχι ανεπιθύμητο- επισκέπτη δέχτηκαν χθες [Τρίτη 9 Αυγούστου] στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πάφου η διευθύντρια του Τμήματος Αρχαιοτήτων Μαρίνα Ιερωνυμίδου και η έφορος Μουσείων Δέσπω Πηλείδου. Ο λόγος για τον δήμαρχο της Πάφου Φαίδωνα Φαίδωνος, ο οποίος βρέθηκε στο μουσείο όπου οι δύο κυρίες κάλεσαν τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης προκειμένου να πληροφορηθεί το κοινό για το τι σημαίνει «αποθήκες μουσείων».

Η πρόσκληση της διευθύντριας του Τμήματος Αρχαιοτήτων στα ΜΜΕ προέκυψε μετά τη δημόσια διένεξη που είχε με τον δήμαρχο της Πάφου και τις κατηγορίες που εξαπέλυσε ο ίδιος σχετικά με υποθέσεις αρχαιοκαπηλίας στις οποίες, όπως ισχυρίζεται, εμπλέκονται «εργάτες ή και υπάλληλοι» του Τμήματος Αρχαιοτήτων.

Επί τόπου διαφωνίες

Ο δι’ επιστολών «καβγάς» της διευθύντριας του Τμήματος Αρχαιοτήτων με τον δήμαρχο Πάφου, ο οποίος ξεκίνησε από τη διαφωνία τους ως προς τη διαχείριση των αρχαίων τάφων που βρέθηκαν στην -υπό ανάπλαση- πλατεία του δημαρχείου, συνεχίστηκε τετ - α - τετ στις αποθήκες του Αρχαιολογικού Μουσείου της Πάφου. Στον τόπο του... εγκλήματος, θα έλεγε κανείς, αφού ο καβγάς των δύο συνεχίστηκε επί σοβαρών καταγγελιών που εξαπέλυσε ο δήμαρχος της πόλης: τις προηγούμενες μέρες, ο κ. Φαίδωνος ισχυρίστηκε ότι λειτουργοί του τμήματος υφαρπάζουν αρχαιότητες από την αποθήκη του μουσείου, τις αντικαθιστούν με άλλες και συνεργάζονται με κύκλωμα αρχαιοκαπηλίας.
Οι καταγγελίες του δημάρχου, οι οποίες έφτασαν στο Τμήμα Αρχαιοτήτων χωρίς συγκεκριμένα στοιχεία, προκάλεσαν την έντονη αντίδραση του πολιτικού προϊστάμενου του τμήματος, υπουργού Μεταφορών, Επικοινωνιών και Έργων Μάριου Δημητριάδη, ο οποίος σε επιστολή του κάλεσε τον κ. Φαίδωνος να καταθέσει άμεσα όποια στοιχεία κατέχει για διερεύνηση των ισχυρισμών του, διαφορετικά οι καταγγελίες του αποτελούν συκοφαντική δυσφήμιση.

Επιμένει στις καταγγελίες του περί εμπλοκής «εργατών ή υπαλλήλων» του Τμήματος Αρχαιοτήτων ο δήμαρχος της Πάφου. Ο ίδιος υποστηρίζει ότι έδωσε πληροφορίες σε αστυνομικούς «που εμπιστεύομαι». Ενδεικτικές, πάντως, της έντασης που δημιουργήθηκε χθες στο μουσείο είναι οι φωτογραφίες του Παύλου Βρυωνίδη.

Τίποτα μεμπτό

Κατά τη χθεσινή επίσκεψη στο μουσείο, σκοπός του Τμήματος Αρχαιοτήτων ήταν να καταδείξει ότι στις αποθήκες λειτουργεί συγκεκριμένο σύστημα καταχώρησης και φύλαξης των ευρημάτων, με τρόπο τέτοιο ώστε καθίσταται μάλλον ακατόρθωτη η αφαίρεση αρχαιοτήτων.
«Προχωρούμε στην ψηφιοποίηση σταδιακά, έχουμε δρόμο να διανύσουμε, αλλά είναι μια εργασία πολύχρονη και πολυδάπανη και θα συνεχίσει», σημείωσε η διευθύντρια του τμήματος, δηλώνοντας πως «δεν υπάρχει τίποτε το μεμπτό».

Από την πλευρά της, η Δέσπω Πηλείδου, έφορος Μουσείων, αναφέρθηκε λεπτομερώς στη διαδικασία, σημειώνοντας ότι στόχος του τμήματος είναι να διαλυθούν όλες οι λανθασμένες εντυπώσεις που έχουν συσσωρευτεί μέχρι σήμερα για το τι γίνεται και το τι σημαίνει αποθήκες μουσείων.
«Δεν είναι ένας χώρος στον οποίο πετάμε τα αντικείμενα αλλά όπου αποθηκεύονται, αφού πρώτα καταγραφούν, μελετηθούν και συντηρηθούν, ούτε χώροι στους οποίους τα αντικείμενα μένουν για να καταστραφούν.»

Η ίδια πρόσθεσε πως το Τμήμα Αρχαιοτήτων έχει πάντα τους συντηρητές του, στους οποίους δίνονται οδηγίες να παρακολουθούν την κατάσταση.
Παραδέχτηκε, ωστόσο, πως το Τμήμα Αρχαιοτήτων δεν διαθέτει τις καταλληλότερες συνθήκες, γιατί τα μουσεία χρειάζονται γενικά σχέδια αναβάθμισης και χώρους τη στιγμή που η Κύπρος είναι πολύ πλούσια σε αρχαιολογικές ανασκαφές.

Η κ. Πηλείδου σημείωσε πως γίνεται συνέχεια εμπλουτισμός των αποθηκών.
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, η κ. Πηλείδου ανέφερε ότι η είσοδος στα μουσεία δεν είναι ανεξέλεγκτη αλλά γίνεται με άδεια, αφού τίθεται θέμα ασφάλειας και τα αντικείμενα φυλάγονται.

«Δεν μπορούμε να τα έχουμε εκτεθειμένα», συνέχισε, γιατί αν κλαπούν, «τότε οι χώροι μας είναι εκτεθειμένοι και το Τμήμα Αρχαιοτήτων θα μένει εκτεθειμένο στο ότι δεν λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα για την προφύλαξη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς». Είπε, ακόμη, πως τα μουσεία έχουν μόνο ένα 10% των αντικειμένων που συσσωρεύουν μέσω των αρχαιολογικών τους δραστηριοτήτων, προσθέτοντας πως το Τμήμα Αρχαιοτήτων καταβάλλει πολλές προσπάθειες προκειμένου να φέρει αντικείμενα και από τις αποθήκες στην προσοχή του κοινού με τη διοργάνωση εκθέσεων.

«Δεν πείθομαι»

Από την πλευρά του, ο δήμαρχος της Πάφου ανέφερε πως δεν έχει πειστεί ότι λειτουργεί ένα σύστημα καταγραφής σωστά, δηλώνοντας πως μέσα στο Τμήμα Αρχαιοτήτων «έχουν εισέλθει οι αρχαιοκάπηλοι και το οργανωμένο έγκλημα».

Σημειώνεται ότι ο κ. Φαίδωνος ανέφερε στον «Π» ότι έδωσε πληροφορίες σχετικά με τα όσα καταγγέλλει «σε αστυνομικούς που εμπιστεύομαι», δηλώνοντας ότι δεν έχει εμπιστοσύνη στην Αστυνομία ως σώμα.

Όσο για τον λόγο που ο κ. Φαίδωνος βρέθηκε στο μουσείο, ανέφερε ότι το μουσείο είναι της επαρχίας Πάφου και ως δήμαρχος της πόλης «οφείλω να έχω θέση και να παρεμβαίνω σε θέματα που αφορούν την πόλη».
Ο κ. Φαίδωνος ανέφερε πως από το 2009 μέχρι το 2016 έχουν περάσει στον ηλεκτρονικό υπολογιστή μόνο 5 χιλιάδες αρχαιότητες που βρίσκονται στο υπόγειο χώρο του μουσείου, ενώ υπολογίζεται πως εκεί φυλάσσονται 18-22 χιλιάδες αρχαιότητες.

Ο κ. Φαίδωνος είπε ακόμη πως υπήρξε παραδοχή ότι ουδέποτε έγινε επίσημη απογραφή για τις χιλιάδες των αρχαιοτήτων που φυλάσσονται στις αποθήκες του Αρχαιολογικού Μουσείου της Πάφου.

Ο δήμαρχος επανέλαβε τις καταγγελίες του περί συνεργασίας «εργατών ή υπαλλήλων» του Τμήματος Αρχαιοτήτων με αρχαιοκάπηλους. «Αυτό», συνέχισε, «δεν σημαίνει ότι η πλειοψηφία ή το σύνολο των υπαλλήλων του Τμήματος Αρχαιοτήτων κλέβουν αρχαία ή ότι είναι συνεργάτες των αρχαιοκάπηλων».
Ο Δήμαρχος Πάφου κάλεσε το Τμήμα Αρχαιοτήτων να προχωρήσει σε απογραφή των αρχαιοτήτων και «να ξεκινήσει μεθοδικό έλεγχο για να επέλθει εξυγίανση και κάθαρση».

ΠΑΡΑΘΥΡΟ | ΠΟΛΙΤΗΣ | Με πληροφορίες και από το Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ©ΠΑΥΛΟΣ ΒΡΥΩΝΙΔΗΣ