Ο γερμανικός ραδιοτηλεοπτικός σταθμός Deutsche Welle, η ε/κ εφημερίδα «Πολίτης» και η τ/κ εφημερίδα «Yeniduzen» καλούν δύο Ελληνοκύπριους και δύο Τουρκοκύπριους έφηβους, 16-18 ετών, σε μια συζήτηση για το μέλλον της Κύπρου

Είναι μια ευκαιρία για τους νέους να εκφράσουν τις σκέψεις και τις απόψεις τους για την τρέχουσα κατάσταση στην Κύπρο και πώς βλέπουν τη μελλοντική πορεία της χώρας τους σε σχέση με το Κυπριακό, με ή χωρίς λύση. Είναι επίσης και μια ευκαιρία για το κοινό να ακούσει και τις απόψεις ενός σημαντικού μέρους της κοινωνίας, το οποίο δεν έχει συχνά την ευκαιρία να εκφράσει τις θέσεις του.

Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί την Παρασκευή 7 Δεκεμβρίου 2018 στo ισόγειο της εφημερίδας «Πολίτης» στην παλιά Λευκωσία. Η εκδήλωση θα αρχίσει στις 5 μ.μ. με μια εναρκτήρια ομιλία από εκπρόσωπο του Deutsche Welle, και στη συνέχεια ο συντονιστής, ένας δημοσιογράφος από την εφημερίδα «Πολίτης», θα ξεκινήσει τη συζήτηση θέτοντας μια ερώτηση σε κάθε έναν από τους συμμετέχοντες, την οποία ο καθένας με τη σειρά του θα απαντήσει. Κατά τη διάρκεια της συζήτησης το κοινό θα έχει τη δυνατότητα να συμμετάσχει.

Ρωτήσαμε τους συμμετέχοντες να μοιραστούν κάποιες πρώτες σκέψεις σχετικά με το μέλλον της Κύπρου.

 Ερωτόκριτος Νικολάου, 18 χρονών, μαθητής

Υπάρχουν ανησυχίες σχετικά με το μέλλον των ανθρώπων της Κύπρου σε περίπτωση λύσης αλλά και μη λύσης του Κυπριακού. Αυτές -οικονομικές, κοινωνικές και γεωπολιτικές- φέρνουν στο προσκήνιο τη διαφορά μεταξύ της πραγματικής ειρηνικής ευημερίας, και της κατ’ επίφαση λύσης των προβλημάτων μας.

Κατ' αρχάς, η οικονομική ευρωστία δεν έχει πραγματικά επανέλθει την τελευταία δεκαετία στην Κύπρο και η οικονομία εξακολουθεί να αντιμετωπίζει προβλήματα, με τους νέους να αδυνατούν να μπουν δυναμικά στην αγορά εργασίας. Στο πλαίσιο αυτό, αξίζει να αναλογιστεί κανείς τις οικονομικές δυνατότητες μιας λύσης, αλλά χρειάζεται να τονιστεί ότι οικονομικό κέρδος θα είναι μικρό έναντι του κοινωνικού κόστους αν η λύση δεν συμπίπτει με κοινωνική συνοχή. Σχετικά με αυτό το μείζον θέμα (της κοινωνικής συνοχής), τα βήματα που έχουν γίνει στην παιδεία είναι από ελάχιστα έως και καθόλου. Το σενάριο να συμβούν δικοινοτικές συγκρούσεις δεν είναι κατ’ ανάγκη μια δυστοπική φαντασία - έως έναν βαθμό είναι μια ρεαλιστική ανησυχία. Αν η πλειονότητα των Κυπρίων δεν θέλει μια ψεύτικη λύση, αλλά μια πραγματική ένωση των δύο πλευρών, χρειάζεται να κατευναστούν τα εθνικιστικά πνεύματα αμφοτέρων. Το αποκορύφωμα αυτού του οράματος θα ήταν, αφενός το τέλος του γεωγραφικού διχασμού των δύο κοινοτήτων, και αφετέρου η δίκαια αντιπροσώπευσή τους στην πολιτική ζωή, χωρίς μια υποβόσκουσα εχθρότητα. Στην ε/κ πλευρά πρέπει πάραυτα να καλυφθεί ο χαμένος χρόνος των δύο μεγάλων κομμάτων που απέτυχαν θεαματικά να συνεργαστούν ώστε να προωθήσουν το αίσθημα της ειρηνικής λύσης μέσω της παιδείας, παρόλο που και τα δύο αναγνώριζαν την ανάγκη λύσης του Κυπριακού. Πέραν αυτών, παραμένει το ερώτημα των γεωπολιτικών εξελίξεων. Είναι αδύνατον να μιλά κανείς για πραγματική λύση, ενόσω η τουρκική ηγεμονία παραμένει στη μια πλευρά του νησιού.

Εν ολίγοις, αναζητά κανείς από την Κύπρο του αύριο οικονομική πρόοδο, κοινωνική συνοχή και πολιτική ασφάλεια. Με βάση τα παραπάνω, η μέρα της λύσης δεν θα σημάνει το τέλος των προσπαθειών μας, αλλά το ξεκίνημα ενός νέου αγώνα, ίσως αντάξιου αυτού των τελευταίων 44 ετών.

Neriman Bilkay Sensoy, 18 χρονών, μαθήτρια

Το μέλλον της Κύπρου συνδέεται άμεσα με την περιφερειακή γεωπολιτική. Ως εκ τούτου, θα πρέπει κανείς να λάβει υπόψη τη γεωπολιτική της Κύπρου και των γειτονικών της χωρών για μπορέσει να εξετάσει το πιθανό μέλλον της χώρας. Ποιοι είναι οι παράγοντες που συνθέτουν τη γεωπολιτική; Οι φυσικοί πόροι που κατέχει ένας γεωγραφικός χώρος και ο τρόπος με τον οποίο οι πόροι αυτοί επηρεάζουν την εξωτερική πολιτική των εθνών. Μετά τον Ιούλιο του 2010, ολόκληρη η περιφερειακή γεωπολιτική έχει αλλάξει, δεδομένου ότι το τεμάχιο Λεβιάθαν στο Ισραήλ έχει το μεγαλύτερο απόθεμα φυσικού αερίου τα τελευταία 25 χρόνια, με το αποθεματικό μέγεθος να είναι 16 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια. Λαμβάνοντας υπόψη αυτό, η Κύπρος περιμένει δύο πιθανές εκβάσεις. Κατ' αρχάς, η Τουρκία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό (59%) από τη Ρωσία όσον αφορά το φυσικό αέριο, και γενικά από το ξένο φυσικό αέριο κατά 98%. Σύμφωνα με αναλυτές, το φυσικό αέριο του Ισραήλ είναι πολύ πιο φθηνό για την Τουρκία από οποιαδήποτε άλλη πηγή. Την περασμένη εβδομάδα είδαμε ότι το Ισραήλ, η νότια Κύπρος, η Ελλάδα και η Ιταλία υπέγραψαν σύμβαση για να περάσει το φυσικό αέριο από το Ισραήλ μέσω αγωγού στην Κύπρο και να μεταφερθεί τελικά στην Ευρώπη. Στην περίπτωση που η Τουρκία μείνει έξω από αυτό το ενεργειακό παιχνίδι, τότε θα σφίξει τον κλοιό γύρω από τη βόρεια Κύπρο για να είναι κοντά στον αγωγό και θα καταχραστεί αυτήν την εξουσία με το να κάνει κήρυγμα για τα τουρκοκυπριακά δικαιώματα στο φυσικό αέριο. Σε αυτό το σημείο είναι ασφαλές να πούμε ότι η επανένωση της Κύπρου δεν θα υλοποιηθεί ποτέ. Η Τουρκία δεν θα το αφήσει να συμβεί λόγω των συμφερόντων της στη Μεσόγειο. Η δεύτερη επιλογή εξαρτάται λίγο-πολύ από τη νότια Κύπρο, επειδή έχει το πάνω χέρι. Έτσι, η νότια Κύπρος πρέπει να κάνει την επιλογή για το μέλλον της Κύπρου. Είτε η Τουρκία δεν θα επιτρέψει την κυριαρχία της Κυπριακής Δημοκρατίας στη βόρεια Κύπρο είτε δεν θα είναι πρόθυμη να συμβιβαστεί με ομοσπονδιακή ή και μερική λύση, έτσι ώστε η Κύπρος να είναι πιο κοντά στην κυριαρχία και την επανένωσή της. Φυσικά, όταν υπάρχουν υπερδυνάμεις που έχουν τεράστιο ρόλο στη Μεσόγειο, είναι ένα ερώτημα το αν η Κύπρος έχει αποφασιστικό ρόλο ή είναι υποχρεωμένη να συμπεριφέρεται με ορισμένους τρόπους.

Κωνσταντίνα Χρυσάνθου, 18, φοιτήτρια

Το μέλλον της Κύπρου… Μάλλον οι σκέψεις μου όσον αφορά το μέλλον της Κύπρου περιστρέφονται γύρω από δύο διαφορετικούς άξονες. Αφενός είναι το πώς ιδανικά θα ονειρευόμουν το μέλλον της Κύπρου και αφετέρου είναι οι εξελίξεις γύρω από το Κυπριακό. Τα περί Κυπριακού όμως αναλύονται καθημερινά με ποικίλους τρόπους, επομένως η δική μου ανάλυση δεν θα προσφέρει κάτι. Ωστόσο, το πώς φαντάζει ιδανικά το μέλλον της Κύπρου στα μάτια μιας δεκαοκτάχρονης ίσως να έχει να προσφέρει κάτι.

Στο δικό μου μυαλό το μέλλον της Κύπρου θα φάνταζε ιδανικό αν και εφόσον, κάτω από τη σκέπη μιας βιώσιμης λύσης, Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι ζούσαν ειρηνικά σε μια κοινωνία που έχει αποδράσει από τα έγκατα του φανατισμού και του μίσους. Πολλοί ίσως συμφωνήσουν, άλλοι τόσοι όμως ίσως διαφωνήσουν. Παρ' όλα αυτά, οι διηγήσεις που άκουγα από μικρή έχουν δημιουργήσει αυτήν τη συγκεκριμένη εικόνα στο μυαλό μου. Μια εικόνα που έχει χαραχθεί έντονα στο μυαλό μου, αν και ποτέ δεν την έζησα η ίδια. Μπορεί να μην είδα, να μην έζησα, να μην θυμάμαι, ωστόσο ένιωσα. Ένιωσα την αγάπη που συνδέει τους ανθρώπους ανεξαρτήτως έθνους και θρησκείας μέσα από τις διηγήσεις του παππού μου. Οι διηγήσεις αυτές πάντα αρχίζουν με τις περιπέτειες ενός τότε μικρού παιδιού που ζούσε σε ένα ορεινό χωριό της Κερύνειας ανέμελα και ειρηνικά, πλάι στους Τουρκοκύπριους. Έπειτα η διήγηση φτάνει στα γεγονότα του ’74. Σε αυτό το σημείο είναι που η θλίψη διαδέχεται τη νοσταλγία και τα δάκρυα το χαμόγελο. Ο φανατισμός και το μίσος τα κατέστρεψαν όλα, λέει…

Γιατί να αφήσουμε λοιπόν τον φανατισμό και το μίσος να συνεχίσουν να εξουσιάζουν τις ζωές μας; Γιατί να μην προσπαθήσουμε; Γιατί να μην ακολουθήσουμε τον δρόμο της ειρήνης; 44 χρόνια είναι πολλά, πάρα πολλά. Η δική μου γενιά δεν έχει μνήμες, δεν έχει θύμησες. Έχει μόνο ιστορίες και διηγήσεις. Δεν είναι αρκετό!

ArkadasCan Ari, 18 χρονών, μαθητής

Πιστεύω ότι θα επικρατήσει ειρήνη μελλοντικά στην Κύπρο. Παρόλο που ο κόσμος οφείλει να προετοιμαστεί και να κάνει κάποια πράγματα προκαταβολικά. Εάν έρθει η ειρήνη, θα έρθει μόνο με τη δική μας προσπάθεια ως λαού. Οι κυβερνήσεις στο εσωτερικό του νησιού και ανά το παγκόσμιο δεν καταβάλλουν καμία προσπάθεια για να δείξουν ότι η ειρήνη είναι αυτό που θέλουν στην Κύπρο. Πιστεύω σε μια μελλοντική ειρήνη. Δεν υπάρχει σχεδόν τίποτα που ο χρόνος δεν μπορεί να θεραπεύσει και δεν υπάρχει απολύτως τίποτα που ο χρόνος και η εκπαίδευση μαζί δεν μπορούν να θεραπεύσουν. Προκειμένου η ειρήνη να είναι μια επιλογή στην Κύπρο, όλα τα αγάλματα, τα μνημεία ή οποιοιδήποτε χώροι αυτού του είδους που υπενθυμίζουν στους ανθρώπους τη «νίκη» την οποία κέρδισαν από τον πόλεμο θα πρέπει να καταργηθούν, αφού σε έναν πόλεμο κανείς δεν κερδίζει. Επίσης, πρέπει να καταργηθεί καθετί το οποίο ενθαρρύνει τον εθνικισμό και τον ρατσισμό. Ο εθνικισμός και ο ρατσισμός σχετίζονται άμεσα. Όσο περισσότερο εθνικιστής είσαι, τόσο πιο ρατσιστής γίνεσαι. Όσο περισσότερο τα παιδιά διδάσκονται για τους ήρωες του πολέμου, τόσο λιγότερο πιθανό είναι να επιτύχουμε την ειρήνη. Τα παιδιά πρέπει να διδάσκονται ότι δεν υπάρχει νικητής σε έναν πόλεμο, αλλά μόνο χαμένοι, θα πρέπει να διδάσκονται ότι ο πόνος είναι πόνος, ανεξάρτητα από το ποιος πονάει και ότι η ειρήνη είναι πάντα μια πιθανότητα. Και μπορούμε να επιτύχουμε την ειρήνη μέσα από την εκπαίδευση των παιδιών, χρόνια με τα χρόνια, γενιές με τις γενιές, μέχρι που με το πέρασμα του χρόνου οι άνθρωποι της Κύπρου να είναι έτοιμοι για την επανένωση. Αν και πάνω απ' όλα πρέπει όλοι να μάθουν και να συμφωνήσουν ότι και τα δύο μέρη έχουν κάνει λάθος και τα δύο μέρη ήταν υπεύθυνα στο ότι έγινε πόλεμος. Γιατί έγινε ο πόλεμος; Πώς φτάνει κανείς στο σημείο να σκοτώσει έναν άλλο άνθρωπο; Ήταν πραγματικά απαραίτητο; Τελικά ο πόλεμος έλυσε τα προβλήματα; Υπάρχουν πολλά που πρέπει να συζητηθούν και ερωτήματα που πρέπει να απαντηθούν πριν έρθει η ειρήνη.

Μετά τη συζήτηση θα ακολουθήσει ζωντανή μουσική από το συγκρότημα «The Handmade Band», στα ντεκς οι John Pikpas & Uncle Mete, με μπίρα από την πρωτοβουλία «Drink for Peace».

+ Η συζήτηση θα γίνει στα αγγλικά.

++ «Κύπρος, η επόμενη μέρα: Νέοι συζητούν», Παρασκευή 7 Δεκεμβρίου, στις 5 μ.μ. Στο ισόγειο της εφημερίδας «Πολίτης», Βασιλείου Βουλγαροκτόνου 8, Λευκωσία. Πληροφορίες: 22861861.