Συγκρότημα μουσείων περιμετρικά της Αρχιεπισκοπής επιδιώκει να δημιουργήσει ο Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Β’, στο πλαίσιο των εορτασμών της επετείου της «εθνικής παλιγγενεσίας», όπως ορίζεται η έναρξη του απελευθερωτικού αγώνα των Ελλήνων του 1821. Η Εκκλησία της Κύπρου θα γιορτάσει «εντόνως» την εν λόγω επέτειο, όπως χαρακτηριστικά δήλωσε στον «Π» ο Προκαθήμενος της Εκκλησίας, ανακηρύσσοντας μάλιστα ιερομάρτυρα τον Αρχιεπίσκοπο Κύπρου Κυπριανό, ο οποίος εκτελέστηκε δι’ απαγχονισμού στις 9 Ιουλίου 1821.

«Άλυσις» μουσείων

Ο Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Β’ ανακοίνωσε την Πέμπτη τη δημιουργία αλυσίδας βυζαντινών, εκκλησιαστικών, ιστορικών και εθνικών μουσείων περιμετρικά της Αρχιεπισκοπής, κατά την κοπή της βασιλόπιτας του Ιδρύματος Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ’, κάτω από το οποίο στεγάζονται το Βυζαντινό Μουσείο, η Πινακοθήκη και η Βιβλιοθήκη του Πολιτιστικού Κέντρου του Ιδρύματος.

Σε τηλεφωνική επικοινωνία μαζί του, σχετικά με το σκεπτικό πίσω από τη δημιουργία των μουσείων, ο Προκαθήμενος της Εκκλησίας αποκάλυψε τα σχέδιά του, στα οποία ως γνωστό περιλαμβάνεται η «μεταβολή» –όπως είναι το ρήμα που χρησιμοποιεί– του Εθνολογικού Μουσείου (Οικίας Χατζηγεωργάκη Κορνέσιου) σε Εκκλησιαστικό Μουσείο.

«Θα γίνει μία άλυσις (σ.σ. αλυσίδα) μουσείων», ανέφερε ακόμη, «και με ένα εισιτήριο που θα κόβουν (οι τουρίστες), θα ξεκινούν από το Ίδρυμα Μακαρίου και θα καταφθάνουν στο υπόγειο του νέου καθεδρικού ναού».

Κυπριανός ιερομάρτυς

«Όλος ο όροφος της Παλιάς Αρχιεπισκοπής θα γίνει Βυζαντινό Μουσείο», δήλωσε ο Αρχιεπίσκοπος, ενώ ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στο δωμάτιο του Αρχιεπισκόπου Κύπρου Κυπριανού. «Έχουμε το αυθεντικό σεντούκι στο οποίο φύλαγε τα ρούχα του και την καρέκλα όπου καθόταν αλλά και το μελανοδοχείο του που σήμερα βρίσκεται στο Ίδρυμα Αρχ. Μακαρίου», ανέφερε ο Μακαριότατος. Ο πρώτος όροφος θα εμπλουτιστεί με έργα του Γιώργου Μαυρογένη όπου απεικονίζεται η θυσία του εθνομάρτυρα Κυπριανού.

Σύμφωνα με τον Αρχιεπίσκοπο, ο ανακαινισμένος όροφος θα εγκαινιαστεί στις 9 Ιουλίου 2021, επέτειο θανάτου του Κυπριανού. Την ίδια μέρα θα γίνει το μνημόσυνο του εθνομάρτυρα και των άλλων επισκόπων που απαγχονίστηκαν ενώ θα συνέλθει η Σύνοδος για να τον ονομάσει ιερομάρτυρα.

Εθνολογικό Μουσείο: "Μέχρι Ιούνιο να έχουν φύγει" 

Σε ό,τι αφορά το Εθνολογικό Μουσείο, δηλαδή το Αρχοντικό Χατζηγεωργάκη Κορνέσιου, «θα το μεταβάλουμε σε μουσείο», ανέφερε ο Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Β’ επαναλαμβάνοντας όσα δήλωσε στον «Π» σχετικά με αυτό το θέμα την περασμένη βδομάδα. Ο προκαθήμενος της Εκκλησίας επισήμανε ότι «είναι μουσείο κάτω από το Τμήμα Αρχαιοτήτων και έληξε η συμφωνία μας εδώ και ενάμιση χρόνο. Εντός των ημερών θα ειδοποιήσω τη διευθύντρια (σ.σ. του τμήματος) ότι μέχρι τον Ιούνιο θα φύγουν τα δικά τους και θα αρχίσουμε να φτιάχνουμε το μουσείο όπως το θέλουμε εμείς».

«Ανήκει ολόκληρο σε μας»

Σε ερώτηση πώς θα χωριστεί το κτήριο καθώς μέρος αυτού ανήκει στο κράτος, ο Αρχιεπίσκοπος δήλωσε ότι «ανήκει ολόκληρο σε μας» και αρνήθηκε ότι ένα μέρος έχει απαλλοτριωθεί από το κράτος, όπως υποστηρίζει το Τμήμα Αρχαιοτήτων.

Κληθείς να σχολιάσει το παράδοξο του να κλείνει ένα μουσείο για να έρθει στη θέση του ένα άλλο, ο Αρχιεπίσκοπος ανέφερε ότι «δεν θα το κλείσουμε. Θα μεταβληθεί από κυβερνητικό σε εκκλησιαστικό. Τα εκθέματά του το Τμήμα Αρχαιοτήτων μπορεί να τα πάρει και να τα βάλει σε άλλο χώρο. Δεν σημαίνει ότι θα πεταχτούν. Το Τμήμα Αρχαιοτήτων θα πάρει τα δικά του, να τα βάλει αλλού, και εμείς θα βάλουμε τα δικά μας. Θα έρθουμε σε κάποια συμφωνία, σε κάποια συνεννόηση. Το ξέρει το Τμήμα Αρχαιοτήτων ότι έληξε η συμφωνία μας. Το ξέρει.»

Ο Κύπρου Χρυσόστομος Β’ ανέφερε ακόμη ότι «θα έχω συμβούλους ανθρώπους που έχουν σπουδάσει μουσειολογία κ.λπ., δεν θα κάνω κάτι ξένο» ενώ σχετικά με τις αντιδράσεις για τη μετατροπή του μουσείου σε εκκλησιαστικό, είπε: «Δεν θα αφήσω τον καθένα να λέει τα δικά του. Είμαι υπεύθυνο πρόσωπο και θα κάνω εκείνο που νομίζω καλύτερα. Έχω συμβούλους, ανθρώπους που καταλαβαίνουν, γι’ αυτό δεν θα επιτρέψω να βάλω τον φούρνο του χότζα πάνω στο αμάξι να το γυρίζω γύρω γύρω γιατί έτσι θέλει ο Α, ο Β ή ο Γ.»

Νέος Καθεδρικός: Εγκαίνια τον Ιούνιο ’21

Στις 11 Ιουνίου 2021 θα γίνουν τα εγκαίνια του νέου καθεδρικού ναού, σύμφωνα με τον προγραμματισμό του Αρχιεπισκόπου. Θα έχουν προηγηθεί, στις 25 Μαρτίου 2021 –ημέρα του Ευαγγελισμού και εορτασμού της Ελληνικής Επανάστασης του 1821– τα εγκαίνια ενός άλλου μουσείου, έναντι του ιερού ναού Παναγίας Χρυσελεούσης, στον Στρόβολο, αφιερωμένου στον Κυπριανό που γεννήθηκε εκεί.

Και αρχαιολογικό, και βυζαντινό

Επιπλέον, μέχρι το τέλος του 2021 θα εγκαινιαστεί μουσείο στον υπόγειο χώρο του καθεδρικού ναού. Θα είναι μαζί αρχαιολογικό και βυζαντινό μουσείο και σε αυτό θα περιλαμβάνονται «όσα ευρήματα βρήκαμε κατά τις ανασκαφές στον χώρο και μερικά άλλα, βυζαντινής τέχνης, εικόνες και λοιπά».

Και μουσεία και ναοί

Σε ό,τι αφορά τους ναούς Αγίου Αντωνίου και του Αγίου Ιωάννη, που αρχικά είχε λεχθεί ότι θα κλείσουν για να γίνουν μουσεία, ο Αρχιεπίσκοπος διευκρίνισε ότι αφενός ο Άγιος Αντώνιος θα λειτουργεί καθημερινά αλλά θα αυξηθούν οι ώρες επισκέψεων ενώ και στον Άγιο Ιωάννη θα γίνονται σε πολύ πιο περιορισμένο βαθμό λειτουργίες (5-10 ετήσια), ωστόσο θα είναι καθημερινά ανοιχτός για τους επισκέπτες.

Ο Αρχιεπίσκοπος αποκάλεσε αμφότερους τους ναούς «μουσεία από μόνα τους και δεν θα προσθέσουμε οτιδήποτε άλλο».