Τα Θεωρήματα, η έκθεση-θεσμός της Ένωσης Ελλήνων Τεχνοκριτών AICA Hellas, μέλος της Διεθνούς Ένωσης Κριτικών Τέχνης AICA International, παρουσιάζεται για δεύτερη φορά στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (ΕΜΣΤ) από τις 26 Σεπτεμβρίου μέχρι την 1η Νοεμβρίου 2020 στην Αίθουσα Περιοδικών Εκθέσεων (-1) του ΕΜΣΤ.

Μεταξύ των εκθεμάτων υπάρχει και μια εγκατάσταση με αναφορές στην «πράσινη γραμμή» που χωρίζει την Κύπρο, αποτυπώνοντας την καταχρηστική άσκηση εξουσίας και ελέγχου.

Ανακοίνωση του Υπουργείου Πολιτισμού της Ελλάδας αναφέρει ότι για την έκθεση Θεωρήματα 2: Περί Ιστορίας, 25 επιμελητές, θεωρητικοί και κριτικοί της τέχνης, μέλη του Ελληνικού τμήματος της AICA, προτείνουν 56 καλλιτέχνες που με άξονα την Ιστορία, προβάλλουν τη λειτουργία της τέχνης ως εναλλακτικού εκπαιδευτικού εργαλείου με δυνατότητες δυναμικής παρέμβασης στον κοινωνικό ιστό.

Στην έκθεση συμμετέχουν, σε πρόταση του Αναπληρωτή Καθηγητή (στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου) Δρ. Αντώνη Δανού, οι Γιούλα Χατζηγεωργίου και Κλίτσα Αντωνίου, με τα ακόλουθα έργα:

Γιούλα Χατζηγεωργίου, Υπόσχεση, 2018, μπρούτζος, κλωστή, ύφασμα, 40 x 55 εκ.

Το έργο διερευνά τον ρόλο των γυναικών της εργατικής τάξης, του περασμένου αιώνα, στη διαμόρφωση ιστορικών γεγονότων και κοινωνικών μετασχηματισμών, συγκεκριμένα, των γυναικών της περιοχής του Μετσόβου. Η ύφανση και κέντηση ποδιών είχε πρακτικό, κοινωνικό, διακοσμητικό και αποτροπαϊκό σκοπό. Τα διακοσμητικά μέρη της ποδιάς συνήθως είναι αρχετυπικά σύμβολα, που σχετίζονται με τη ζωή, τη γονιμότητα, τις μεταφυσικές ανησυχίες, την πίστη και τις πεποιθήσεις. Συχνά, αντιστοιχούν σε σημαντικούς σταθμούς στη ζωή κάθε γυναίκας: στη γέννηση, στο γάμο, και στην τεκνοποίηση. Το έργο αποτελείται από 950 τάματα (μικρά μπρούτζινα χεράκια), που όλα μαζί συνθέτουν και εξυφαίνουν μια ποδιά. Με τον τρόπο αυτό, αναπαρίσταται συμβολικά η χειρωνακτική και πνευματική εργασία των γυναικών, που αποτέλεσαν πυρήνα του κοινωνικού ιστού, συμβάλλοντας στη διατήρηση της οικογένειας, αλλά και στην ευρύτερη οικονομία του τόπου. Η ποδιά από τα χεράκια-τάματα λειτουργεί, ακόμη, ως μια πανοπλία που υπενθυμίζει την ευάλωτη φύση και τη δύσκολη ζωή των γυναικών.

Κλίτσα Αντωνίου, No Photographs Should be Taken Beyond This Point, 2020, εγκατάσταση: δύο μεταλλικές επιγραφές (150 x 150 x 5 εκ. έκαστη), μηχανική κατασκευή, φως, ήχος

Εκατοντάδες απαγορευτικές πινακίδες, κατά μήκος της «πράσινης γραμμής» – μια πτυχή του κατ’ όνομα, αλλά υπαρκτού αν και παράνομου, συνόρου που χωρίζει την Κύπρο για 46 χρόνια – μαρτυρούν την καταχρηστική άσκηση εξουσίας και ελέγχου. Το λεκτικό τους, σε διάφορες γλώσσες, εμφατικά – με τη χρήση κόκκινου, άσπρου και γαλάζιου χρώματος – επιβάλλουν, στον περαστικό, να μην πλησιάσει ή φωτογραφίσει την περιοχή. Δύο τέτοιες πινακίδες, μετατοπισμένες από το πραγματικό τους πολιτικό πλαίσιο, τοποθετούνται στον εκθεσιακό χώρο, απογυμνώνοντας τις από την προσποιητή σοβαρότητά τους. Φαντάζουν, έτσι, ως αντικείμενα στα όρια του παράλογου! Φωτογραφικές μηχανές και φακοί έχουν διακριτικά τοποθετηθεί στην επιφάνειά του, σποραδικά παράγοντας ήχους και λάμψεις φωτογράφισης. Το έργο αποτελεί σχόλιο πάνω στο πως, οι μακρόχρονες διαβάσεις συνόρων μπορούν να μετατραπούν σε σιωπηλές, υβριδικές και παράλογες συνθήκες, και πάνω σε θέματα ελευθερίας, διακίνησης και παρακολούθησης, και πως αυτά εφαρμόζονται σε περιοχές σύγκρουσης.

Πηγή: ΚΥΠΕ/ΑΓΚ/ΓΧΡ