1. Ανοίγω στο photoshop μια φωτογραφία του Don McCullin. Η λεζάντα γράφει “Turkish woman with the body of her newlywed husband, killed with his brother and father, Cyprus, 1964”. Δεν ξέρω σε ποιανού χωριού τον δρόμο ανοίγει η πόρτα στο κατώφλι της οποίας στριμώχνονται ο άντρας με το παλτό, το κοριτσάκι, η νεαρή γυναίκα με την κουρούκλα στα μαλλιά και η άλλη γυναίκα που κλαίει πίσω από τον ψηλό άντρα με το παλτό. Παρατηρώ πως τα βλέμματα των ενηλίκων στρέφονται προς τους νεκρούς στο πάτωμα. Αντίθετα το κοριτσάκι φαίνεται να κοιτάζει στο κενό. Η ευθεία του βλέμματος του κοριτσιού περνά από το σημείο που κρέμεται από τα χέρια της χήρας το άσπρο μαντήλι. Η απαθανάτιση της αιώρησης του μαντηλιού ενισχύει την εικόνα του λυγμού στο στήθος της όπως εξέρχεται από το στόμα της. Ως εκ της θέσεως αυτής της γυναίκας στο κάδρο, το μαντήλι μοιάζει σαν μόλις να σηκώθηκε, αποκαλύπτοντας τους νεκρούς από κάτω. Πρόκειται για αποκάλυψη που απευθύνεται σε όσους βρίσκονται απέναντι από τη γυναίκα που κλαίει τον δολοφονημένο άντρα της. Το μαντήλι αποκαλύπτει το έγκλημα στους θεατές της φωτογραφίας, όχι στον κόσμο πίσω της, που μοιάζει να συμμετέχει μαζί της στο δράμα. Οι θεατές, εν προκειμένω οι Ελληνοκύπριοι, δεν είδαν όμως κάτω από το μαντήλι.

2. Αφήνω το σκηνικό του εγκλήματος και συνεχίζω στο folder όπου είχε βρεθεί η φωτογραφία του McCullin. Σταματώ στη φωτογραφία ενός κυπριακού παγωτού στα χέρια ενός κοριτσιού σε ένα σαλόνι της σημερινής Λευκωσίας. Το εργοστάσιο όπου παράχθηκε αυτό το παγωτό βρίσκεται ακριβώς μπροστά από τη γειτονιά όπου πολύ πιθανόν να είχε βρεθεί το 1964 ο McCullin για τη φωτογραφία του, όχι πολύ μακριά από το σαλόνι του τρέχοντος χρόνου.

3. Ξεγυρίζω το παγωτό ξυλάκι.

4. Στα χέρια των γειτόνων μας που επέζησαν των θηριωδιών που προκαλέσαμε, το πορτοκαλί παγωτό ίσως πετύχει να περιγράψει τι περίπου είδαμε στον πόνο των άλλων οι Ελληνοκύπριοι. Πως οι ζωές και οι θάνατοί τους μας απασχόλησαν όσο ένα παγωτό ξυλάκι που λέρωσε κάπως τα χέρια μας διασκεδάζοντάς μας. Ίσως και όχι. Ίσως να χρειάζεται να χρωματιστεί και το αίμα των νεκρών με το χρώμα της ελαφρότητάς μας. Ίσως να πρέπει να γραφτεί και μια λεζάντα πάνω από τη λεζάντα του McCullin που να προειδοποιεί για τον πόνο των γειτόνων μέσα 'που τα μάθκια των Ελληνοκυπρίων.

Του Μιχάλη Θεοδώρου