Ο Roddy Maude-Roxby, Βρετανός performing artist, ζωγράφος και ηθοποίος γνώρισε τον Χριστόφορο Σάββα το 1951 στο Heatherley, μια από τις παλαιότερες Σχολές Καλών Τεχνών του Λονδίνου. Με τον Σάββα έγιναν φίλοι, έχοντας και οι δύο κοινή στάση απέναντι στη ζωή και στην τέχνη. Ο Roddy σύστησε τον Σάββα στον αδερφό του, Christopher Maude-Roxby, ο οποίος αγόρασε δύο πίνακες από τον Σάββα. Αυτά τα έργα, Νεκρή Φύση και Άτιτλο, είναι από τα πιο αυθεντικά και ωραία έργα του Σάββα.

Χριστόφορος Σάββα, Νεκρή Φύση, 1952 - 1954. Λάδι σε cardboard, 35x 57 εκ, 53 x 75 εκ μαζί με την κορνίζα. ΕΚΤ € 15 000 – 25 000.

Χριστόφορος Σάββα, Untitled (Άτιτλο), c.1952. Λάδι σε καμβά, 91 x 61 εκ, 94 x 63 εκ με την κορνίζα. ΕΚΤ € 18 000 – 30 000.

Ο Roddy Maude-Roxby μοιράστηκε μερικές από τις αναμνήσεις του από τον Σάββα με την Cypria Auctions.

“(Οι φοιτητές στο Heatherley) βλέπαμε στη δουλειά του Σάββα μια μεγάλη ζωντάνια, μια φρεσκάδα η οποία απέρρεε από τα ναϊφ στοιχεία στο έργο του, ο Σάββα ζωγράφιζε σαν παιδί. Δημιουργούσε τοπία και φιγούρες που προέρχονταν από τις μνήμες του από την Κύπρο, αλλά και από την ματιά με την οποία προσέγγιζε τα έργα του Ματίς και του Πικάσσο.”

Όπως συμβαίνει με κάθε εποχή που κυοφορεί μέσα της μια επανάσταση στην τέχνη έτσι και η μεταπολεμική καλλιτεχνική σκηνή του Λονδίνου, από το 1950 εως το 1965, βρισκόταν σε καλλιτεχνικό διάλογο με τον εαυτό της «αγκαλιάζοντας» κινήματα όπως ο μοντερνισμός, ο ντανταϊσμός και η ποπ αρτ, πειραματιζόμενη έντονα με την ζωγραφική γλώσσα, τις τεχνικές και τις αλληγορίες της.

Η ρήση του Πικάσσο, ότι του πήρε μια ζωή να καταφέρει να ζωγραφίσει σαν παιδί, επηρέασε την εποχή με τον ίδιο υπαρξιακό τρόπο με τον οποίο την επηρέασε και ο κυβισμός . Η επιδίωξη του κάθε καλλιτέχνη ήταν να μπορέσει να ζωγραφίσει με τον τρόπο που ένα παιδί βλέπει τον κόσμο. Αυτό το στοιχείο ήταν έντονο στη ζωγραφική του Σάββα και οι φοιτητές και οι καθηγητές στο Heatherly ήταν γοητευμένοι.

“Τον παρακολουθούσαμε να ζωγραφίζει ένα μοντέλλο ή μια νεκρή φύση που είχε στήσει και βλέπαμε ότι κάποια πράγματα στην απόδοση ήταν λάθος ή δεν υπήρχαν οι σωστές αναλογίες ή κάτι τέτοιο... θα τα άλλαζε; όχι! Συνέχιζε να ζωγραφίζει και να ζωγραφίζει και εμείς χαιρόμασταν να τον βλέπουμε γιατί είχε αυτή την ικανότητα να αντιλαμβάνεται την φόρμα και το χρώμα. Αυτά ήταν στοιχεία που ο Σάββα είχε μέσα του. Έβλεπες το έργο του και ήταν σαν να το είχε ζωγραφίσει ένα παιδί.”

Η στιγμή που ο Christopher Maude-Roxby (δεξιά) αγοράζει τον πίνακα Σάββα, "‘Ατιτλο", Την στιγμή, αποθανάτισε με την φωτογραφική του ο Roddy Maudy-Roxby.

Ο Χριστόφορος Σάββα στο διαμέρισμα του στο Chelsey, Λονδίνο.

Η Εσπερινή Δημοπρασία της 24ης Μαΐου

Η Δημοπρασία Έργων Τέχνης της Cypria δίνει έμφαση στη σύγχρονη τέχνη αλλά εξακολουθεί να προσφέρει έργα του 18 ου με 21 ου αιώνα καθώς και σπάνια βιβλία δημιουργώντας μια ποικίλλη συλλογή. “Το να υπάρχουν διαφορετικά στοιχεία σε μια συλλογή την κάνει πιο ενδιαφέρουσα,” λέει η Ρίτσα Κυριάκου, Διευθύνουσα Σύμβουλος της Cypria’.

Η δημοπρασία θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 24 Μαΐου στην Γκαλερί Cypria στη Λευκωσία, στις 8:00 μ.μ., (Οδός Εύρου 14, Στρόβολος, Λευκωσία).

Οι δύο εκπληκτικοί πίνακες του Χριστόφορου Σάββα (1924 - 1968), Νεκρή φύση (ΕΚΤ€ 15.000 – 25.000) και Άτιτλο (ΕΚΤ € 18.000 – 30.000) ξεχωρίζουν για την ποιότητα και το χρώμα.

Στο ‘Ατιτλο (ΕΚΤ € 18 000 – 30000) διαφαίνεται το ενδιαφέρον του Σάββα για τα πρωτοποριακά καλλιτεχνικά ρεύματα που κυριάρχησαν στις αρχές του εικοστού αιώνα. Έτσι, εδώ είναι εμφανή τα κυβιστικά στοιχεία όπου μορφές και αντικείμενα απεικονίζονται από όλες τις πλευρές ταυτόχρονα με αποτέλεσμα ο χώρος να αποδίδεται συγχωνευμένος μέσα από μικρές επιφάνειες επίπεδων σχημάτων. Καταυτό τον τρόπο ο χώρος διασπάται και συγχρόνως αναδομήται ενώ το χρώμα έντονο και τολμηρό με διαπεραστικά κίτρινα και κόκκινα δονεί την σύνθεση.

Ο Σάββα, θυμάται ο Roddy Maude-Roxby, είχε μελετήσει τον Πικάσσο μέσα από φωτογραφίες που δημοσίευαν τότε οι κομμουνιστικές εφημερίδες της Κύπρου.

Η μοντέρνα Νεκρή φύση (ΕΚΤ€ 15.000 – 25.000) περίτεχνα καμωμένη αιφνιδιάζει με τα έντονα τολμηρά χρώματα και την εσωτερική κίνηση που αποπνέει ο χώρος. Το καταπληκτικό διαπεραστικό κόκκινο φαίνεται να εισέρχεται με ορμή ανάμεσα στα αντικείμενα και συγχρόνως να τα διασπά ενω τα κατακίτρινα λεμόνια μοιάζουν να αιωρούνται σαν πλανητικές σφαίρες. Έτσι η όλη σύνθεση μέσα από μια έντονη αφαίρεση μοιάζει να διέπεται από ένα εσωτερικό αεέαο ρυθμό και μια έκρηξη εκτυφλωτικού χρώματος.

Το 1954, ο Χριστόφορος Σάββα και ο Roddy Maude-Roxby είχαν κάνει μια κοινή έκθεση ζωγραφικής στη Κύπρο. Ο Roddy Maudy-Roxby θυμάται ότι πολλές φορές έπιανε τον εαυτό του -- μπροστά στην κριτική του κοινού που είχε μάθει να στέκεται αποκλειστικά στην ρεαλιστική σύνθεση -- να θέλει να «υπερασπιστεί» την απλοποιημένη σύνθεση του Σάββα. «Εγώ ζωγράφιζα το τοπίο ενώ ο Σάββα απασχολείτο στην δημιουργία μιας σύνθεσης. Του έλεγα, να, ένας παπάς διασταυρώνει τον δρόμο, θα τον βάλω στο έργο, και αυτός μου απαντούσε, όχι Roddy δες, έχει φύγει τώρα.»

Ανάμεσα στα highlights της δημοπρασίας περιλαμβάνονται δύο τεράστια ψηφιδωτά του Γιώργου Κοτσώνη (1940) με τίτλο Μυθολογικές Γυμνές Χορεύτριες I and II, 1991 (ΕΚΤ € 8 000 – 20 000 το κάθε έργο). Ο Κοτσώνης είναι άριστος γνώστης της τεχνικής του ψηφιδωτού. Οι Μυθολογικές Γυμνές Χορεύτριες I and II, κοσμούσαν από το 1991 το Ξενοδοχείο Palm Beach Hotel στη Λάρνακα.

Στα δύο αυτά μνημειακά διακοσμητικά μοτίβα απεικονίζονται οι μυθολογικές χορεύτριες να πλαισιώνονται απο ένα σχηματοποιήμενο διάφανο φόντο. Με περίσσια χάρη οι γυμνές φιγούρες μοιάζουν να χορεύουν ένα μυστικό χορό που αναδομεί και αναγεννά το χώρο που τις περιβάλλει. Η σύναξη αυτή, που μοιάζει με χορό από ουράνιες νύμφες, μαγεύει με τη χάρη που αναβλύζει και τους ερμητικούς συμβολισμούς που αποπνέει.

Γιώργος Κοτσώνης, Μυθολογικές Γυμνές Χορεύτριες I.

Γιώργος Κοτσώνης, Μυθολογικές Γυμνές Χορεύτριες II.

Η δημοπρασία της Cypria φέρνει στην αγορά 150 εκθέματα τα οποία εκπροσωπούν διάφορα καλλιτεχνικά κινήματα και καλλιτέχνες της Κυπριακής, Ελληνικής και Ευρωπαϊκής τέχνης όπως η Ζωή Ζέγγελη, ο Ανδρέας Χαραλαμπίδης, ο Δημήτρης Μυταράς, ο Απόστολος Γιαγιάννος, ο Παύλος Σάμιος, ο Στέλιος Βότσης, ο Ρένος Λοΐζου, ο Κωστής Γεωργίου, ο Σπύρος Βασιλείου, ο Τάσος Στεφανίδης, ο Αλέξανδρος Αλεξανδράκης, ο Δημήτριος Μπισκίνης, ο Νικόλαος Χειμώνας, ο Στέφανος Δασκαλάκης, ο Λευτέρης Οικονόμου, ο Φασσιανός, ο Άγγελος Γιαλινά, ο Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκα, ο Φώτος Χατζησωτηρίου, ο Βίκτωρ Ιωαννίδης, ο Νίκος Κουρούσιης, ο Στέλιος Μιλτιάδης, ο Γιάννης Παπανελόπουλος, o Στας Παράσκος, ο Σπυρίδωνας Σκαρβέλη, ο Γιώργος Σκοτεινός, ο Επαμεινώνδας Θωμόπουλος, ο Θεόφραστος Τριανταφυλλίδης και πολλοί άλλοι.

Σπύρος Βασιλείου

Απόστολος Γιαγιάννος

Το κοινό θα μπορεί να δει την συλλογή μέχρι το μεσημέρι της 24ης Μαΐου στη Gallery K (Εκθέματα 1 - 146) και στον Πολυχώρο Εντύποις (Εκθέματας 147 - 150). Η δημοπρασία θα μεταδίδεται διαδυκτιακά σε όλο τον κόσμο μέσω της διεθνούς πλατφόρμας πώλησης έργων τέχνης invaluable.com.

CYPRIA K. AUCTIONS | +357 22 34 11 22 | info@cypriaauctions.com | www.cypriaauctions.com