Γράφει η Μερόπη Μωυσέως

Δημιουργώντας το Φωτογραφικό Κέντρο 6Χ6 στη Λεμεσό, ο Βάσος Στυλιανού -ένας από τους σημαντικότερους φωτογράφους της χώρας- θέλει να προωθήσει τη φωτογραφική τέχνη στους νέους αλλά και να φωτίσει την ιστορία της.

Φύλαξε τις τρεις πολύτιμες rolleiflex και τη δική του hasselblad μαζί με όλο τον εξοπλισμό, την ειδική δερμάτινη βαλίτσα, τους φακούς, ξεβίδωσε -για πρώτη φορά στα τόσα χρόνια- από το τριπόδι τη φωτογραφική μηχανή «για όλες τις δουλειές», άρπαξε 12 μηχανές προς πώληση και τις έβαλε στο μίνι αυτοκίνητο.

Το φωτογραφικό στούντιο του πατέρα του, Νίκου, στην οδό Δημοκρατίας στο Βαρώσι, ήταν το μέρος όπου ο Βάσος Στυλιανού μεγάλωσε και αγάπησε τη φωτογραφία. Εκεί τη διδάχθηκε για πρώτη φορά. Εκεί απέκτησε και την πρώτη του μηχανή, την προαναφερθείσα hasselblad.

«Μπήκε ένας τουρίστας στο φωτογραφείο και από τον λαιμό του κρεμόταν η μηχανή. Ήταν αυτή ακριβώς που ήθελα. Μια μηχανή 6Χ6, μεγάλης αξίας. ‘Ρώτα τον πόσα θέλει να την αγοράσουμε’, μου είπε ο πατέρας μου. Και την πήραμε!».

Ο Σουηδός τουρίστας αποχωρίστηκε τη μηχανή, ο Βάσος Στυλιανού, όμως, ποτέ.

Σήμερα είναι καλογυαλισμένη και κλειδωμένη σε μια από τις γυάλινες προθήκες του Φωτογραφικού Κέντρου 6Χ6, στην καρδιά της Λεμεσού.

Χωσμένο σε ένα δρομάκι περικυκλωμένο από δρόμους φουριόζικους λεμεσιανούς, το Φωτογραφικό Κέντρο κρύβει στα λίγα τετραγωνικά του πολλούς θησαυρούς.

Ένας χώρος που λειτουργεί ως μικρό «μουσείο» της φωτογραφίας, αποτελεί την είσοδο στο Κέντρο. Στις προθήκες φυλάσσονται φωτογραφικές μηχανές και εξαρτήματα, εξοπλισμός σκοτεινού θαλάμου, χαρακτικά και φωτογραφίες από τα τέλη του 19^ου αιώνα. Εδώ θα δείτε τη Λευκωσία ολόγυμνη σε μια φωτογραφία της δεκαετίας 1870 και τις Πλάτρες φωτογραφημένες από τον Γιώργο Κυριακίδη το 1920. Θα δείτε και εικόνες στερεοσκοπικής φωτογραφίας, το 3D της εποχής [και καλύτερο, αν με ρωτάτε].

Δίπλα-δίπλα σε ένα άλλο ράφι στέκουν η Polaroid και η Kodamatic, αμφότερες μηχανές στιγμιαίας φωτογραφίας, οι οποίες βρέθηκαν αντιμέτωπες στα δικαστήρια όταν η Polaroid κίνησε στην Kodak αγωγή για την πατέντα [η Polaroid βγήκε νικήτρια].

Για τον επισκέπτη που δεν χρειάζεται να έχει πάθος με τη φωτογραφία, το «μουσειακό» κομμάτι του φωτογραφικού κέντρου είναι το πιο εντυπωσιακό.

Μια ξενάγηση, δε, στην προσωπική συλλογή-θησαυρό από τον ίδιο τον Βάσο Στυλιανού, έναν από τους σημαντικότερους φωτογράφους της Κύπρου και γνώστη της κυπριακής φωτογραφικής ιστορίας, είναι μάθημα της ιστορικής εξέλιξης της φωτογραφικής μηχανής.

Την οποία με επιπολαιότητα σήμερα αντιμετωπίζουμε ως «ένα κλικ», αγνοώντας τις μικρές λεπτομέρειες που κάνουν τη φωτογραφία μια σπουδαία τέχνη.

Κέντρο από ανάγκη

Επιστρέφοντας στην Κύπρο μετά τις σπουδές του στην Αγγλία, ο Βάσος Στυλιανού ερχόταν συχνά αντιμέτωπος με τη νοοτροπία των ανθρώπων της εποχής [τέλη του '70].

- Τι σπούδασες;

- Φωτογραφία.

- Εντάξει, τώρα πες μας στ’ αλήθεια τι σπούδασες!

Μεγαλωμένος κυριολεκτικά στο φωτογραφικό στούντιο του πατέρα του στην Αμμόχωστο, ο Βάσος Στυλιανού συμμετείχε στον πρώτο του διαγωνισμό της Φωτογραφικής Εταιρείας Κύπρου στα 14 του χρόνια.

Όταν, στις 13 Αυγούστου 1974, πήρε μαζί του τις 12 35άρες φωτογραφικές χωρίς καν να το ξέρουν οι γονείς του, ήταν αυτές με τις οποίες έζησε η οικογένειά του για έναν χρόνο, προτού ο πατέρας του ανοίξει ξανά, στη Λεμεσό αυτήν τη φορά, το φωτογραφικό του στούντιο.

«Πουλούσαν μια μηχανή κάθε μήνα», θυμάται ο κ. Στυλιανού.

Το Φωτογραφικό Κέντρο 6Χ6 έγινε από ανάγκη ή νοσταλγία;

«Από ανάγκη. Για να μοιραστούμε με τον κόσμο όλα όσα μαζεύαμε εμείς τόσα χρόνια. Δεν θέλουμε να θάψουμε την ιστορία. Είναι και θέμα επιμόρφωσης».

Στόχος του Βάσου Στυλιανού, έτσι όπως τον όρισε για το Φωτογραφικό του Κέντρο, είναι η ανάπτυξη της κατανόησης και η προώθηση της τέχνης και της πρακτικής της φωτογραφίας αλλά και η ενθάρρυνση νέων φωτογράφων να εμπλακούν ενεργά και να αναπτύξουν τις γνώσεις και τις δεξιότητές τους στη φωτογραφία, κυρίως μέσα από εργαστήρια, έρευνα και πρακτική.

Για να ανακινήσει το ενδιαφέρον ακόμη περισσότερο, το Κέντρο ανακοίνωσε πρόσφατα την έναρξη κύκλου μαθημάτων με τίτλο ‘Εισαγωγή στην πρακτική φωτογραφία’.

«Περιμένω να δω το Κέντρο να γεμίζει με νέους ανθρώπους», λέει.

Έχοντας ίσως την κρυφή ελπίδα πως και για αυτούς η φωτογραφία θα είναι η ζωή τους.

«Ναι, είναι η ζωή μου όλη. Γιατί πίσω από τις εικόνες, γνώρισα ανθρώπους. Οι καλύτερες φωτογραφικές μου δουλειές ήταν αυτές που έγιναν μετά από καλή συνεργασία. Η φωτογραφία για μένα ήταν το διαβατήριο για να γνωρίσω τον τόπο μου και τους ανθρώπους του».

Πολυλειτουργικό Κέντρο

Εκτός από τη μόνιμη συλλογή, το Κέντρο διαθέτει και ένα μικρό art shop, με παλιές φωτογραφικές μηχανές, gadgets φωτογραφίας, φωτογραφίες -βεβαίως- αλλά και λευκώματα.

Το Φωτογραφικό Κέντρο 6Χ6 διαθέτει και μια πολύ σημαντική βιβλιοθήκη, στην οποία όσοι ενδιαφέρονται μπορούν να βρουν φωτογραφικά λευκώματα από την Κύπρο και το εξωτερικό, τεύχη των περιοδικών The Photographer, British Journal και National Geographic, καταλόγους, βιβλία για τεχνικά θέματα της φωτογραφίας.

Στο Κέντρο στεγάζεται η «Γκαλερί των φωτογράφων», η οποία λειτουργεί ως εκθεσιακός χώρος αποκλειστικά για την τέχνη της φωτογραφίας. Πρόκειται για την πρώτη -ουσιαστικά- γκαλερί η οποία προωθεί αποκλειστικά τη φωτογραφία. Σ’ αυτόν τον χώρο υπάρχει, επίσης, η δυνατότητα για την πραγματοποίηση σεμιναρίων, εργαστηρίων, προβολών και άλλων εκδηλώσεων για τη φωτογραφία.

Το Κέντρο δίνει επίσης την ευκαιρία σε επαγγελματίες και νέους φωτογράφους ή και φοιτητές που δεν έχουν πρόσβαση σε εγκαταστάσεις στούντιο να χρησιμοποιήσουν το πλήρως εξοπλισμένο φωτογραφικό στούντιο, με επαγγελματικούς φωτισμούς και παροχές, για τα πρότζεκτ τους. Επιπλέον, παρέχει υπηρεσίες ψηφιακών εκτυπώσεων μεγάλου format, υπηρεσία επικόλλησης φωτογραφιών και υπηρεσία για ποιοτικές αντιγραφές και αναπαραγωγές.

+ Το Κέντρο Φωτογραφίας 6x6 βρίσκεται στην οδό Ηπείρου 19, στη Λεμεσό [παράλληλος Ανεξαρτησίας] και λειτουργεί καθημερινά 09:00 – 18:00 και Σάββατο 10:00 – 13:00. Πληροφορίες www.centreforphotography6x6.com, facebook/6x6 Centre for Photography.

Πληροφορίες για τον κύκλο μαθημάτων ‘Εισαγωγή στην πρακτική φωτογραφία’, τηλ. 25354810.

ΠΑΡΑΘΥΡΟ | ΠΟΛΙΤΗΣ