Συνέντευξη στη Μερόπη Μωυσέως | Φωτογραφία Χρίστος Θεοδωρίδης

Επτά αδρανή χρόνια μεσολάβησαν από την υπογραφή του πρώτου πρωτοκόλλου συνεργασίας του Θεατρικού Οργανισμού Κύπρου και του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος. Σήμερα, ΘΟΚ και ΚΘΒΕ υπογράφουν εκ νέου τη δέσμευσή τους για συνεργασία, θέτοντας τις βάσεις για την ποθούμενη κινητικότητα των παραγωγών και του ανθρώπινου δυναμικού τους

Το 2008, ο τότε διευθυντής του ΘΟΚ Βαρνάβας Κυριαζής και ο -επίσης τότε- διευθυντής του ΚΘΒΕ Νικήτας Τσακίρογλου, συνυπέγραφαν στη Λευκωσία ένα πρωτόκολλο συνεργασίας των δύο θεάτρων. Τον Σεπτέμβριο του ίδιου χρόνου το πρωτόκολλο τέθηκε και πρακτικά σε εφαρμογή: ο ΘΟΚ ταξίδεψε στη Θεσσαλονίκη -όπου βρίσκεται η έδρα του ΚΘΒΕ- με την παραγωγή της Νέας Σκηνής "Οι έρωτες της κας Μαγκουάιαρ" και το ΚΘΒΕ έδινε παραστάσεις με "Βάκχες" στη Λευκωσία. Ένα χρόνο μετά, ο κ. Τσακίρογλου υπέβαλε την παραίτησή του από τη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή και έκτοτε δεν υπήρξε καμία ουσιαστική επαφή μεταξύ των δύο θεατρικών φορέων.
Μέχρι την περασμένη Παρασκευή, 29 Ιανουαρίου, οπότε τα δύο θέατρα υπέγραψαν εκ νέου ένα πρωτόκολλο συνεργασίας που, ουσιαστικά, τέθηκε ήδη σε εφαρμογή από... το βράδυ της Πέμπτης, όταν ανέβηκε στη σκηνή του ΘΟΚ η παραγωγή του ΚΘΒΕ "Απολογία του Σωκράτη". Τα εισιτήρια εξαντλήθηκαν μέσα σε δύο μέρες από την ανακοίνωση για το ανέβασμα του εν λόγω έργου [κι αυτό μόνο θετικά μπορεί να κριθεί για το κυπριακό κοινό]. Η συνεργασία, λοιπόν, ξεκίνησε καλά. Έχοντας, ωστόσο, υπόψη την αδράνεια που προηγήθηκε με το πρώτο πρωτόκολλο, ελπίζουμε ότι εξίσου καλά θα συνεχιστεί.

Πρώτες δράσεις

Ο Γιάννης Αναστασάκης ανέλαβε καθήκοντα καλλιτεχνικού διευθυντή του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος το καλοκαίρι 2015. Το περασμένο τριήμερο βρέθηκε στη χώρα μας για την υπογραφή του πρωτοκόλλου συνεργασίας, το οποίο συνυπέγραψε με τον πρόεδρο του διοικητικού συμβουλίου του ΘΟΚ Γιάννη Τουμαζή. Οι δυο τους μίλησαν στο "Π" για τα κοινά σχέδιά τους αλλά και για τη συνεργασία τους με το Εθνικό Θέατρο Ελλάδος το ερχόμενο καλοκαίρι, οπότε θα παρουσιάσουν μαζί στην Επίδαυρο την "Αντιγόνη" του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία Στάθη Λιβαθινού.

Γ. Α. Για μένα είναι χαρά και τιμή που είμαι εδώ. Πιστεύω ότι τα θέατρα στην Ελλάδα, το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, προφανώς και το Εθνικό πρέπει, οφείλουν και θέλουν να έχουν πολύ στενές σχέσεις με τον ΘΟΚ. Η αρχή θα γίνει το καλοκαίρι με μια συμπαραγωγή των τριών θεάτρων για το ανέβασμα της "Αντιγόνης" του Σοφοκλή στην Επίδαυρο αλλά αυτή η συνεργασία [σ.σ. μεταξύ ΘΟΚ και ΚΘΒΕ] τέθηκε ήδη σε ισχύ με το ανέβασμα της "Απολογίας του Σωκράτη" στη σκηνή του ΘΟΚ. Μια αντίστοιχη παραγωγή του ΘΟΚ θα φιλοξενήσουμε κι εμείς στη Θεσσαλονίκη. Και θα αρχίσουμε -υπήρξε στο παρελθόν και έσπασε αυτή η αλυσίδα- μια σειρά ανταλλαγών για την επόμενη χρονιά, όπου μια παράσταση δική μας θα μπορεί να έρθει εδώ και μια αντίστοιχη του ΘΟΚ να πάει στο Κρατικό. Θέλουμε, επίσης, να ξεκινήσουμε μαζί ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα, μια οποιαδήποτε μορφή συνεργασίας να μπορεί να ανθίσει γιατί νομίζω ότι είναι υποχρέωσή μας ο ελληνισμός να είναι κοντά σε κάθε πολιτιστική δημιουργία. Μπορούμε να ξεπεράσουμε γραφειοκρατικές αγκυλώσεις που έχουν κάποια υπουργεία ή άλλοι φορείς και δυο θέατρα -τα διοικητικά τους συμβούλια, οι διευθυντές τους αντίστοιχα- μπορούν πιο εύκολα να βρουν ένα τρόπο να συνεργαστούν γρήγορα, αποτελεσματικά, σε θέματα ουσίας που αφορούν την τέχνη.

Γ. Τ. Μας αφορά η συνεργασία γιατί πρόκειται για τα τρία κρατικά ελληνόφωνα θέατρα. Και νομίζω ότι πρέπει να ενώσουμε δυνάμεις με αυτές τις συνεργασίες που δεν είναι μόνο ανταλλαγές παραγωγών και συντελεστών αλλά και μέσα από διάφορα προγράμματα. Μας ενδιαφέρει και μια περαιτέρω μεσογειακή παρουσία, πέρα από τον ελλαδικό χώρο. Είναι ωραίο τα τρία θέατρα να μπορούν να δείξουν τη δουλειά τους και στη γύρω περιοχή. Το συζητήσαμε και με τον Στάθη Λιβαθινό [σ.σ. διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου Ελλάδος]. Είναι ωραία συγκυρία να στήσουμε ένα μεσογειακό δίκτυο στη νοτιοανατολική Μεσόγειο, ειδικά τώρα είναι και σημαντικό με όσα δύσκολα συμβαίνουν. Νομίζω ότι έχουμε ρόλο να παίξουμε.

Γ. Α. Συμφωνώ απόλυτα. Έτσι πρέπει να γίνει. Να πάμε προς τα κει και μπορούμε να το κάνουμε αυτό με εύκολο τρόπο, να συνεργαστούμε. Όλοι θέλουν τη συνεργασία. Για όλους αυτούς τους λαούς γύρω μας είναι αναγκαία η συνεργασία. Άρα ο δρόμος είναι ανοιχτός.

Καλή πρόθεση, δύσκολη συγκυρία

Γ. Α. Το θέατρο περνά δύσκολες στιγμές τώρα. Ναι, ίσως δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι μεγαλεπήβολο αλλά μπορούμε να κάνουμε δράσεις ώς εκεί που επιτρέπουν τα οικονομικά μας. Παραστάσεις πιο μικρές που να έχουν λιγότερο κόστος αλλά να γίνονται. Να μην περιμένεις την εποχή των παχέων αγελάδων να κάνεις ένα μεγάλο πρότζεκτ.

Γ. Τ. Νομίζω πως πέρασε η περίοδος των πολύ μεγάλων πρότζεκτ, έτσι κι αλλιώς. Τα μικρά έχουν μεγαλύτερη ουσία.

Γ. Α. Εγώ αυτές τις μέρες άρχισα να έχω επαφή και με τις Βαλκανικές χώρες: Ρουμανία, Αλβανία κ.ά. Η Θεσσαλονίκη είναι ακόμη πιο κοντά σ' αυτές τις χώρες. Νομίζω ότι θα φτιάξουμε κι εκεί ένα δίκτυο όλων αυτών των χωρών μαζί με την Κύπρο, το Ισραήλ στην άλλη πλευρά. Να έρθουν κι οι λαοί κοντά μέσα από τον πολιτισμό και να μην μας χωρίζουν ούτε πολιτικές διαφορές ούτε τίποτα. Δεν είναι ρομαντικό, μπορεί να γίνει. Πηγαίνοντας σε άλλες χώρες, είδα πως υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον να συνεργαστούμε.
Στη Θεσσαλονίκη, για παράδειγμα, κάλεσα ένα Σέρβο σκηνοθέτη, τον Νικίτα Μιλιβόγιεβιτς, για να κάνει τη "Μάνα Κουράγιο" του Μπρεχτ [σ.σ. ο Ν. Μιλιβόγιεβιτς σκηνοθέτησε το έργο "Ένας Εχθρός του Λαού" στον ΘΟΚ τη σεζόν 2013-2014]. Πέρα από σπουδαίος σκηνοθέτης, είναι ένας άνθρωπος από τη Σερβία, μια χώρα πολύ κοντά μας...

Γ. Τ. Και με απόψεις σοβαρές και καίριες. Προγραμματίζουμε, πάντως, να πάμε στη Θεσσαλονίκη με την πρόσφατη παραγωγή μας με το έργο "Το Παλάτι του Τέλους" που είναι ένα έργο πολύ δυνατό, με έντονο πολιτικό χαρακτήρα: αφορά το Ιράκ και με τρεις σπουδαίους ηθοποιούς. Ένα δύσκολο έργο που όμως είχε μεγάλη απήχηση. Το κοινό ανταποκρίνεται πλέον σε αυτά τα κείμενα και ίσως αυτά πρέπει να καλλιεργήσουμε περισσότερο, που αφορούν προβληματισμούς στην περιοχή μας.

Γ. Α. Σημασία έχει να κάνουμε καλές παραστάσεις. Να κυκλοφορούν παραστάσεις που έχουν και στόχο υψηλό και τον πετυχαίνουν. Τα θέματα αυτά καθαυτά είναι τα ίδια στο παγκόσμιο θεατρικό ρεπερτόριο. Είναι ο πόλεμος, ο έρωτας, οι ανθρώπινες σχέσεις. Οπότε νομίζω ότι αυτό που έχει σημασία είναι όταν κάνουμε ωραίες δουλειές, ο ένας να βοηθάει τον άλλο να ανεβάζει τον πήχη.