Χρίστος Κυπρή: Todo es κυπριακά
Διδάσκει την ισπανική γλώσσα στους κατοίκους της Ευρύχου, ηλεκτρονικούς υπολογιστές στους πρόσφυγες της Κοφίνου τζαι μεταφράζει στίχους από μεξικάνικα τραγούδια στην κυπριακή αποδίδοντας τον Γουόρεν Μπάφετ ως Σιακόλα. Ο Χρίστος Κυπρή, με σπουδές στην αγγλική και ισπανική λογοτεχνία, ανεβάζει τα μεταφρασμένα τραγούδια του στο YouTube τζαι στο facebook, ως παράλληλο πρότζεκτ του podcast «Ώσπου να 'ρτει η πίτσα». Δεν θεωρείται YouTuber, ούτε influencer, έζησε όμως τα 15 λεπτά διασημότητάς του όταν τον αναγνώρισαν τζαι εσταματήσαν τον στο δρόμο. «Είσαι εσύ που...»
«Εν είμαι επαγγελματίας μουσικός. Είμαι ένας μουσικός στον οποίο εδώσαν την ευκαιρία οι γονείς μου... 'που τη δεκαετία του '90 που με έστελνε η μάνα μου πιάνο στο Ωδείο τζαι εκάθετουν τζαι εδίπλωνε ρούχα μέσα στο αυτοκίνητο γιατί ώσπου να πάει πίσω σπίτι εννά έπρεπε να ξανάρτει να με πιάσει [τούτα που εκάμναν οι γονιοί που εθυσιάζαν χρόνο τζαι χρήμα]... Εδώσαν μου ένα πολλά καλό τρόπο ψυχοθεραπείας όταν πάω τη νύχτα στο σπίτι –μετά που ασχολούμαι με πρόσφυγες, με βούριστρα, που με στέλλει το Υπουργείο Παιδείας στο Δάλι τζαι στην Ευρύχου την ίδια μέρα– μισός δικός μου ο καμός, μισός των άλλων των ανθρώπων με τους οποίους ασχολούμαι τζαι ξέρω ότι έν' σε αδιέξοδα, όπως τζι ο παπάς μου που έπαιζε κιθάρα μόνο όταν ήταν λυπημένος ή χαρούμενος, έτσι τζι εγώ ήβρα μια διέξοδο. Χρησιμοποιώ τες ικανότητες που οι γονείς μου εθυσιάσαν πολλά πράματα για να έχω εγώ σήμερα, τζαι εν πίννω ψυχοφάρμακα. Ή εν πίννω πολλά, εν φκαίνω τζαι κάμνω τούτο το πράμα.
'Που την άλλη, τα τραγούδια έν' μια προσπάθεια που έκαμνα πιο παλιά για να μάθω ισπανικά. Τζαι εμάθαινα με το να προσπαθήσω να μεταφράσω στη γλώσσα μου ίσως τούτο το πράμα που εμάθαινα.
***
Βρέθηκα να σπουδάζω στην Αμερική computer science μετά την αποτυχία –μισή δική μου, μισή των απεργιών τζαι καταλήψεων– να μείνω στην Κρήτη όπου επέρασα στες εισαγωγικές εξετάσεις. Η Αμερική έν' μια δύσκολη χώρα να ανακαλύψεις κάτι εκτός του mainstream μόλις πάεις. Εγώ ανακάλυψα τους Μεξικάνους κατά κάποιο τρόπο τους οποίους εμπορούσες να προσεγγίσεις το ίδιο όπως εμάς. Εμπορούσα με τες ίδιες 'συμπεριφορές' που είχα σαν Κυπραίος να τους πλησιάσω τζαι να γίνουμε φίλοι: τη σούβλα μας, το κρέας μας, τη μάππα μας. Με τούτο τον τρόπο συνδέθηκα πολλά μαζί τους τζαι μέσα σε ένα πολλά μικρό χρονικό διάστημα, αφομοιώθηκα πλήρως. Έχουμε πολλά πράματα συμβατά, πολλά παραπάνω απ' ό,τι με τους Δυτικούς, να το πούμε έτσι. Όταν ξεπεράσεις το εμπόδιο της γλώσσας, τότε έν' ούλλα τα ίδια, εν υπάρχει διαφορά.
***
Τα τραούθκια που ακούω έν' τα λαϊκά του Μεξικού. Σαν να ακούω μπουζούκια μεξικάνικα. Έννεν ποπ. Έν' ένας ήχος που πιστεύκω ότι μεταφράζεται τζαι για μας. Τζαι περνώ καλά κάμνοντας το.
***
Ούλλα τα τραγούδια έν' διασκευές – είμαι μεταφραστής, αν τζαι έχω κάποια δουλειά στιχουργική δική μου, που εν έχω κάποια μουσική να της βάλω. Μετά 'που κάμποσα χρόνια αποφάσισα να τα φκάλω στο διαδίκτυο γιατί ήβραμε τον τρόπο να εκφραζούμαστε με το podcast που κάμνουμε, να χρησιμοποιούμε το δικαίωμα της ελεύθερης άποψης τζαι μαζί με τούτο το δικαίωμα έρκεται σαν παράλληλο πρότζεκτ τούτο που έκαμνα 'που παλιά.
***
Επροσπαθούσα να γράψω πρώτα στα ελληνικά. Να μεταφράσω στα ελληνικά. Αλλά ειδικά μετά που εξεκίνησα δουλειά, εβούρουν ποτζεί ποδά τζαι έκαμνα τούτο το πράμα σαν μια ψυχοθεραπεία, για να ηρεμώ τζαι να φέρνω τα μίλια μου, εκατάλαβα ότι εν έχω χρόνο να μάχουμαι να σκέφτουμαι ίνταλως λαλεί ο καλαμαράς τα αυτοκινητούθκια. Αφού εγώ έν' αυτοκινητούθκια που τα λαλώ, όι συγκρουόμενα. Εν έσιει το μυαλό μου ώρα να φάει megabites, να κάμει επεξεργασία ούτε ένα δευτερόλεπτο έξτρα για να σκεφτεί. Εγώ εννά πω τζείνο που ξέρω. Σε ένα τραγούδι κάποια στιγμή λαλώ «ούτε με πόμπες εν θα σ' άννοια να μπεις». Ίνταλως ήταν να πω «ούτε με πόμπες» στα ελληνικά της Ελλάδας; Αφού εν τα μιλώ.
***
Θυμούμαι που μωρό στο δημοτικό ελαλούσαν μας για έναν ήρωα της ΕΟΚΑ ότι έγραψε μια έκθεση στα κυπριακά τζαι αποβάλαν τον –εν αθθυμούμαι ποιος ήταν– τζαι ελάλουν πάντα 'ίντα ωραία ιδέα'. 'Που μιτσής έγραφα ποιηματούθκια. Θυμούμαι είσιε μας βάλει η δασκάλα να γράψουμε μιαν ιστορία για θκυο ήρωες της ΕΟΚΑ στα κρατητήρια που εμιλούσαν μεταξύ τους. Τζι εγώ είχα γράψει κάτι στο στυλ:
- Ρε ήρτεν η μάνα σου;
- Ναι ήρτεν.
- Είπες της ότι εννά σε κρεμμάσουν;
- Όι, εν της το είπα.
- Α, καλά έκαμες.
Τούτη ήταν η ιστορία. Αλλά τι, ήταν να μιλήσει ο ένας στον άλλο στα ελληνικά; «Είπες στη μαμά σου ότι...» Πάντα είχα το αΐπι. Εν με απόβαλε κανένας.
***
Βιντεογραφώ τα τραγούδια μου με ένα παλιοκινητό. Ενώ κάμνουμε το podcast τζαι έχουμε ένα υποτυπώδη εξοπλισμό που μας βοηθά να πιάννουμε κάποιο αξιοπρεπή ήχο τζαι θα μπορούσα να συνδέσω το πιάνο τζαι να βάλω θκυο κανάλια, θεωρώ ότι έννεν η δουλειά μου. Εν ηξέρω ποιος έν' ο καλός ήχος, εν ηξέρω ποια ενορχήστρωση πάει, εν έχω καλό ρυθμό. Απλά κάμνω τζείνο που κάμνω. Τζαι πιστεύκω ότι έστω τζι έτσι, κάποιοι μπορεί να του δώσουν αξία τζαι να το απολαύσουν όπως το απολαμβάνω τζι εγώ.»
ΑΡΧΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ: Ο Χρίστος Κυπρή φωτογραφημένος από την Ελένη Παπαδοπούλου ©ΠΑΡΑΘΥΡΟ/ΠΟΛΙΤΗΣ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Πολιτική Δημοσίευσης Σχολίων
Οι ιδιοκτήτες της ιστοσελίδας parathyro.politis.com.cy διατηρούν το δικαίωμα να αφαιρούν σχόλια αναγνωστών, δυσφημιστικού και/ή υβριστικού περιεχομένου, ή/και σχόλια που μπορούν να εκληφθεί ότι υποκινούν το μίσος/τον ρατσισμό ή που παραβιάζουν οποιαδήποτε άλλη νομοθεσία. Οι συντάκτες των σχολίων αυτών ευθύνονται προσωπικά για την δημοσίευση τους. Αν κάποιος αναγνώστης/συντάκτης σχολίου, το οποίο αφαιρείται, θεωρεί ότι έχει στοιχεία που αποδεικνύουν το αληθές του περιεχομένου του, μπορεί να τα αποστείλει στην διεύθυνση της ιστοσελίδας για να διερευνηθούν. Προτρέπουμε τους αναγνώστες μας να κάνουν report / flag σχόλια που πιστεύουν ότι παραβιάζουν τους πιο πάνω κανόνες. Σχόλια που περιέχουν URL / links σε οποιαδήποτε σελίδα, δεν δημοσιεύονται αυτόματα.