Ο Γιάννης Τουμαζής επιστρέφει στη θέση 701 στον εξώστη του σινεμά Ηραίον στο Βαρώσι

Το Ηραίον ήταν το αγαπημένο μου σινεμά. Ήταν σχεδόν ιεροτελεστία: κάθε Κυριακή μετά το μεσημεριανό ψητό στο φούρνο με πατάτες, ανηφορίζαμε την Ευαγόρου, φτάναμε στο  Παντοπωλείο και την Αγορά Χονδρικής, εκεί που ήταν η Πλατεία Αγοράς και το σιντριβάνι.

[gallery type="circle" size="medium" ids="100104,100110"]

Απέναντι σε όλο του το μεγαλείο το τεράστιο κυκλικό κτίριο του Ηραίον επενδυμένο από πωρόλιθο, θαυμάσιο δείγμα του μοντερνισμού στην Αμμόχωστο. Η είσοδος και το φουαγιέ, τόσο του ισογείου όσο και του εξώστη ήταν εντυπωσιακά. Εντυπωσιαζόμασταν με τις τεράστιες γιγαντοαφίσες που κρέμονταν έξω, ζωγραφισμένες στο χέρι από καλλιτέχνες της εποχής.

Κάθε Κυριακή μεσημέρι είχε πάντα δύο έργα: το ελληνικό (συνήθως δακρύβεχτο με Ξανθόπουλο και Μάρθα Βούρτση ή κωμωδία με Ρίζο και Γκιωνάκη) και μετά η ξένη ταινία.

Στον εξώστη του ΗΡΑΙΟΝ, Οκτώβριος 2020 |©Ελένη Παπαδοπούλου

Πάντα καθόμουν στον εξώστη: Τρίτη ή τέταρτη σειρά αριστερά. Πιο κάτω πάντα καθόταν ο κολλητός μου ο Γιάννης ο Βασιλειάδης με την γελαστή γιαγιά του την κυρία Αννέτα.

Δίπλα ήταν το καλοκαιρινό Ηραίον. Θυμάμαι εκεί είδα όλες τις ταινίες καράτε του υπέροχου Μπρους Λι μαζί με τον Γιάννη.

Απαραίτητο ήταν να αγοράσουμε υπέροχο σάντουιτς ρόστο από το αμαξούδι που ήταν έξω. Επίσης πορτοκαλάδα ΚΕΑΝ, και στα διαλείμματα παστίλιες Rowntrees Fruit Gums που κολλούσαν στα δόντια και μετά Maltesers!

Θυμάμαι και ένα χαρακτηριστικό περιστατικό: Ήταν η πρεμιέρα της Υπολοχαγού Νατάσα, τέλη του 70 αρχές του 71, υπερπαραγωγή της εποχής με τη Βουγιουκλάκη. Το σινεμά φίσκα, δεν έπεφτε καρφίτσα. Και ξαφνικά τηλεφώνημα για βόμβα! Τρομοκρατημένοι (ήταν κι οι εποχές της ΕΟΚΑ Β τότε) εκκενώσαμε την τεράστια σάλα και τον εξώστη και από μια μικρή πόρτα βγήκαμε στο θερινό Ηραίον. Αφού έγινε ο απαραίτητος έλεγχος από την αστυνομία επιστρέψαμε για τις περιπέτειες της Αλίκης στο Νταχάου…

Η αίθουσα του Ηραίον μύριζε καταπληκτικά. Αυτήν την μυρωδιά δεν θα την ξεχάσω ποτέ…

[gallery type="slideshow" size="medium" columns="2" link="file" ids="100115,100116,100118,100121,100120,100122,100124,100123,100117,100125,100126,100127,100128,100129,100130,100131,100132,100134,100136"]

 Το κινηματοθέατρο ΗΡΑΙΟΝ όπως είναι σήμερα, Οκτώβριος 2020|©Ελένη Παπαδοπούλου

---

Ένα κινηματοθέατρο-σπίτι: Ο δημιουργός του και ένας μόνιμος κάτοικος του

Ο ξυλέμπορας Γιώργος Παπαγεωργίου άνοιξε το κινηματοθέατρο Ηραίον τον Νοέμβριο του 1944 στην γωνία των οδών Γρηγόρη Αυξεντίου και Αισχύλου στο Βαρώσι. Ενάμισι χρόνο πριν είχε λειτουργήσει το θερινό Ηραίον που βρίσκεται ακριβώς πίσω από το χειμερινό. Ο γιός του Αντρέας μεγάλωσε μέσα στο σινεμά και υπήρξε παράλληλη παρουσία στη λειτουργία του και ανέλαβε την επιχείρηση το 1968 μετά το θάνατο του πατέρα του.

Το καλοκαιρινό ΗΡΑΙΟΝ

Μαζί με το σινεμά Χατζηχαμπή, Ολύμπια, Ερέχθεια, Ιντεάλ και Απόλλων το ΗΡΑΙΟΝ ήταν κάτι πέρα από κινηματοθέατρο. Ο Γιώργος Παπαγεωργίου, γιός του Αντρέα και εγγονός του Γιώργου ο οποίος μεγάλωσε μέχρι τα επτά του χρόνια στην Αμμόχωστο θυμάται: « Ήταν ένας χώρος συνάντησης και ψυχαγωγίας για τους κατοίκους της πόλης. Πέρα από την προβολή κινηματογραφικών ταινιών της εποχής από όλο τον κόσμο,φιλοξενήθηκαν θεατρικές παραστάσεις και κονσέρτα, συγκεντρώσεις και χοροί.Από το Ηραίον πέρασαν η Βουγιουκλάκη, η Καρέζη, ο Γούνναρης, ο Ηλιόπουλος, η Φόνσου, η  Βλαχοπούλου ανάμεσα σε άλλους. Η είσοδος ήταν ένα σελίνι ή 10 ττάπους της Κόκα Κόλα για ένα εισητίριο,  όπως ήταν μια προώθηση που είχε γίνει τη δεκαετία του 70.»

Στο ένα από τα δύο δωμάτια πάνω από τον εξώστη έμενε ο Γιώργος Παπαγεωργίου και στο άλλο έζησε για δεκαεπτά χρόνια ο κ. Κόκος Καλογύρου από τη Λύση, ταξιθέτης και το δεξί χέρι του παππού Γιώργου. 

« Το παράθυρο του δωματίου μου έβλεπε προς το παντοπωλείο. Εκεί έκανα μπάνιο, εκεί ντυνόμουν. Ξυπνούσα το πρωί, πήγαινα απέναντι στο καφενείο και  μετά στην πρωινή μου δουλειά ως μπογιατζής και το βράδυ δούλευα στο σινεμά ως ταξιθέτης και κάποτε στα εισιτήρια. Παρακολουθούσα όλες τις ταινίες. Στο κέρφιου το 1955, αν καμιά νύκτα δεν είχε σινεμά, ανέβαινα στο δωμάτιο προβολής, φόρτωνα στη μηχανή, γύριζα τη μανιβέλα, έβλεπα μια ταινία και μετά πήγαινα για ύπνο. Κάποτε άφηνα κόσμο να περάσει δωρεάν, όταν καταλάβαινα  ότι δεν μπορούσαν να πληρώσουν. Την Κυριακή είχαμε τρεις παραστάσεις μια το μεσημέρι, μετά στις επτά και στις δέκα. Όταν γέμιζαν οι θέσεις βάζαμε επιπλέον καρέκλες στους διαδρόμους.»



«Θυμάμαι όταν ήρθε ο Πολ Νιούμαν για τα γυρίσματα της ταινίας Exodus. Το βράδυ μετά τα γυρίσματα παρακολουθούσαν τις λείψεις της ημέρας στο Ηραίον. Το μισό Βαρώσι ήταν κομπάρσοι στην ταινία. Είχε μια σκηνή εκεί στου Μαστρή, τους πήρε πέντε μέρες να την γυρίσουν.Κάθε μέρα, ξανά και ξανά.  Σε ένα σημείο της ταινίας ο Πολ Νιούμαν πηδά από ένα ψηλό τείχος και σκέφτηκα μα δεν τον είδα να πηδά από τόσο ύψος. Πήγαμε την άλλη μέρα για να ξαναγυρίσει τη σκηνή και τον είδα να πηδά από ένα βράχο όχι πολύ ψηλό αλλά με τον τρόπο που το γύρισαν φάνηκε ότι πήδησε από ένα ψηλό τείχος.»

Στις 14 Απριλίου 1958 οι Άγγλοι ανατίναξαν μέρος του κτηρίου μετά από πληροφορίες ότι υπήρχαν κρυμμένες δέκα αυτοσχέδιες βόμβες της ΕΟΚΑ κοντά στην αίθουσα προβολής.Ο Αγγλικός στρατός είχε αποφασίσει ότι ήταν πολύ επικίνδυνο να μετακινηθούν και έπρεπε να ανατιναχτούν. Οι εργασίες για την επαναστήλωση του κινηματοθεάτρου κόστισαν  την εποχή εκείνη κάπου 30,000 λίρες και διάρκεσαν ένα χρόνο.