Παρόλο που αυτή τη στιγμή οι παρούσες συνθήκες δεν επιτρέπουν στη Συμφωνική Ορχήστρα Κύπρου να σας υποδεχτεί στις αίθουσες συναυλιών της, η διαδικτυακή της παρουσία θα είναι έντονη και θα σας συντροφεύει μουσικά στις οθόνες σας όπου κι αν βρίσκεστε.

Μέσα στις επόμενες βδομάδες μέχρι και τα τέλη Φεβρουαρίου θα μεταδόσουμε μέσω του CYSO Channel μας στο YouTube τέσσερις συναρπαστικές διαδικτυακές συναυλίες.

Δύο από αυτές προέρχονται από το πρόσφατο αρχείο συναυλιών μας, από το οποίο «αλιεύσαμε» μερικά από τα τα πολλά και ωραία που έχει ερμηνεύσει η Ορχήστρα μας τα τελευταία χρόνια. Στις επόμενες δύο μεταδόσεις θα απολαύσετε τους μουσικούς μας σε εντελώς καινούρια προγράμματα μουσικής δωματίου για ποικίλα σύνολα.









Σε συνέχεια της πρώτης φετινής μας διαδικτυακής συναυλίας, παρακολουθήστε την «Μουσική Αναδρομή 2» την ερχόμενη Παρασκευή 29 Ιανουαρίου 2021 στις 19:00 από το κανάλι μας στο YouTube – CYSO Channel όπου θα χαρείτε από το αρχείο συναυλιών του 2016 και 2017 κάποιες ξεχωριστές για μας ερμηνείες. Η μετάδοση θα περιλαμβάνει έργα των Joseph Haydn, Franz Schubert και Bohuslav Martinů με σολίστ στο όμποε τον David Perpiñan και στο podium τους μαέστρους Nabil Shehata και Άλκη Μπαλτά.

Για ανακοινώσεις των επόμενων διαδικτυακών μας συναυλιών, μείνετε συντονισμένοι στην ιστοσελίδα μας www.cyso.org.cy αλλά και στα μέσα κοινωνικής μας δικτύωσης: Cyprus Symphony Orchestra στο Facebook, CYSO Channel στο YouTube και cyprussymphony στο Instagram.







ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

1. JOSEPH HAYDN (1732–1809): Συμφωνία αρ. 104 σε Ρε μείζονα, Hob.I:104.

Adagio – Allegro
Andante
Menuetto and Trio: Allegro
Finale: Spiritoso

Μαέστρος: Nabil Shehata

«ΚΟΝΤΣΕΡΤΟ ΓΙΑ ΔΥΟ», 8/11/17, Θέατρο Παλλάς.

2. FRANZ SCHUBERT (1797 – 1828): Συμφωνία αρ. 2 σε Σι ύφεση μείζονα, D. 125.

Largo – Allegro vivace
Andante
Menuetto: Allegro vivace – Trio
Presto

Μαέστρος: Άλκης Μπαλτάς

«ΚΟΝΣΕΡΤΟ ΓΙΑ ΠΙΑΝΟ ΣΕ ΠΡΩΤΗ ΕΚΤΕΛΕΣΗ», 26/10/16, Θέατρο Παλλάς.

3. BOHUSLAV MARTINŮ (1890 – 1959): Κοντσέρτο για όμποε και ορχήστρα, Η. 353.

Moderato
Poco andante
Poco allegro

Σολίστ: David Perpiñan (όμποε)
Μαέστρος: Άλκης Μπαλτάς

«ΣΟΛΙΣΤ ΤΗΣ Σ.Ο.Κ.» 12/2/16, Θέατρο Παλλάς.



ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΑ ΕΡΓΑ

JOSEPH HAYDN (1732-1809): Συμφωνία αρ. 104 σε Ρε μείζονα, Hob. I:104.

Η τελευταία συμφωνία αρ. 104 του Joseph Haydn, γνωστή ως η Συμφωνία «του Λονδίνου», είχε πρεμιέρα στις 4 Μαΐου 1795 στο King’s Theatre στο Λονδίνο. To κονσέρτο αυτό έφερε στον Haydn το κολοσσιαίο ποσό των τεσσάρων χιλιάδων gulden, με τον Haydn να καταγράφει στο σημειωματάριό του ότι «κάτι τέτοιο είναι δυνατό μόνο στην Αγγλία». Ανεξάρτητα από το αν προόριζε ή όχι το έργο ως τη συμφωνική του «διαθήκη», η μεγαλοπρεπής, διαλεκτική δύναμη και ποιητικότητά του το καθιστούν μια ένδοξη τελική συνόψιση της συμφωνικής ιδιοφυΐας του Haydn.

Η εισαγωγή της Συμφωνίας αρ. 104 ξεκινά με ένα ισχυρό ρητορικό επιφώνημα σε φορτίσιμο στην τονική (Ρε). Ο έντονος, βαρύς ρυθμός και οι παρεστιγμένες και διπλά-παρεστιγμένοι εναρκτήριοι φθόγγοι, παραπέμπουν αμέσως στη μεγαλοπρέπεια της γαλλικής ‘ουβερτούρας’—εορταστικής, τελετουργικής εισαγωγικής μουσικής που ακουγόταν σε παλάτια και θέατρα σε όλη την Ευρώπη κατά τον 17ο και 18ο αιώνα. Ενώ άλλες εισαγωγές μπορεί να είναι πιο δραματικές, καμιά δεν μπορεί να ξεπεράσει τη μνημειώδη φύση αυτής της Συμφωνίας αρ. 104, καθώς ο Haydn συνθέτει δυναμικές αντιθέσεις που κυμαίνονται από το ισχυρότερό έως το πιο αδύναμό: Fortissimo tutti σε pianissimo στα έγχορδα.

Η δεύτερη κίνηση (Andante), παρουσιάζει ένα αρκετά απλό, επιβλητικό κυρίως θέμα το οποίο κατά τη διάρκεια των μελωδικών και αρμονικών του ταξιδιών γίνεται αρκετά συγκινητικό και βαθύ.

Η ζωηρή τρίτη κίνηση (το Μινουέτο), γίνεται γλυκιά στο κεντρικό μέρος του Τρίο με ντελικάτα μοτίβα για τα ξύλινα πνευστά.

Όπως συμβαίνει σε πολλές από τις 104 συμφωνίες του, ο Haydn στρέφεται προς την παραδοσιακή μουσική για τη μουσική του Φινάλε (Spiritosο).Το κύριο θέμα της τελευταίας κίνησης είναι ένα κροατικό δημοτικό τραγούδι το οποίο συμπτωματικά, σύμφωνα με πηγές, αντηχεί τα διαλαλήματα που χρησιμοποιούνταν συνήθως από πωλητές και πλασιέ στην Αγγλία του 18ου αιώνα. Η μελωδία υπόκειται σε συναρπαστική και πυκνή ανάπτυξη και η συμφωνία τελειώνει με επιβλητικό και συναρπαστικό λόγο.

BOHUSLAV MARTINŮ (1890 – 1959): Κοντσέρτο για όμποε και ορχήστρα, Η. 353.

Ο Bohuslav Martinů ήταν ένας πολύ δημιουργικός συνθέτης, ο οποίος ενσωμάτωσε στη μουσική του στοιχεία από τη τσέχικη λαϊκή μουσική παράδοση, έχοντας γράψει μια σειρά από όπερες, συμφωνίες, κοντσέρτα και έργα μουσικής δωματίου. Μετά τον Leoš Janáček, θεωρείται ο πιο σημαντικός Τσέχος συνθέτης του 20ου αιώνα.

Το Κοντσέρτο του για όμποε και ορχήστρα αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα έργα του Martinů. Πρόκειται για ένα ύστερο συνθετικό του έργο, το οποίο γράφτηκε στη Νίκαια τον Απρίλιο και Μάιο του 1955, μετά από επιθυμία του Jiří Tancibudek, πρώην κορυφαίου ομποΐστα στη Φιλαρμονική της Τσεχίας, ο οποίος είχε μεταβεί στην Αυστραλία. Έχοντας αναλάβει τη θέση του κορυφαίου ομποΐστα στη Συμφωνική της Μελβούρνης, ο Tancibudek έγραψε στον Martinů ζητώντας του να συνθέσει γι’ αυτόν ένα κοντσέρτο που να κάνει χρήση τσέχικων θεμάτων, για να το παρουσιάσει στην Αυστραλία. Ο Tancibudek ήταν ο σολίστ στην παγκόσμια πρεμιέρα του κοντσέρτου στο Σίδνεϋ με τη Συμφωνική Ορχήστρα του Σίδνεϋ υπό τη διεύθυνση του Hans Schmidt-lsserstedt τον Αύγουστο του 1956.

Το Κονσέρτο για όμποε του Martinů χαρακτηρίζεται από νεο-κλασική απλότητα, αλλά παράλληλα εμφανίζει εκφραστικές πινελιές του μοντερνισμού ως προς τον χειρισμό του ρυθμού και της αρμονίας, αναμειγνύοντας άψογα ιμπρεσιονιστικά στοιχεία σε στυλ του Debussy διατηρώντας παράλληλα το Τσέχικο χαρακτήρα. Η παιχνιδιάρικη εναρκτήρια κίνηση χαρακτηρίζεται από ένα «ανήσυχο» σχήμα τεσσάρων φθόγγων, που περνά δραστήρια σχεδόν από κάθε όργανο, καταλήγοντας σ’ ένα πιο ήρεμο τέλος.

Αυτή η κατάληξη προετοιμάζει την είσοδο της πολύ όμορφης και εκφραστικής δεύτερης κίνησης, που περιέχει ένα εξαιρετικό συνδυασμό του δεξιοτεχνικού μέρους του σολίστα με μελαγχολική και στοχαστική συνοδεία στο πιάνο. Ο σολίστ και η ορχήστρα δεν ακούγονται μαζί (μια τεχνική που επικρατεί στο μπαρόκ κοντσέρτο), αλλά συναντώνται μόνο στη coda προς το τέλος της κίνησης. Οι ζωηροί ρυθμοί της τελευταίας κίνησης δημιουργούν μια εμπνευσμένη ζωντάνια, την οποία ο Tancibudek περιγράφει ως «θύμηση μιας ζωηρής Τσέχικης Πόλκας». Ένα έργο αληθινής καλλιτεχνικής ιδιοφυίας, το Κοντσέρτο για όμποε και ορχήστρα επιτυγχάνει ένα εκλεκτό συνδυασμό συνθετικής τεχνικής και εκφραστικότητας και σήμερα αποτελεί ένα από τα δημοφιλή έργα στο ρεπερτόριο του κοντσέρτου.

Δρ. Πέρσια Παναγιώτου

FRANZ SCHUBERT

Γεννήθηκε την 31η Ιανουαρίου 1797 στο Himmelpfortgrund της Αυστρίας και πέθανε την 19η Νοεμβρίου 1828 στη Βιέννη.

Συμφωνία αρ. 2 σε Σι ύφεση μείζονα, D. 125.

Ο Franz Schubert απεβίωσε πριν από τα 32α του γενέθλια, αλλά υπήρξε ένας εξαιρετικά γόνιμος συνθέτης κατά τη διάρκεια της ζωής του. Η μουσική του παραγωγή αποτελείται από περισσότερα από εξακόσια τραγούδια, επτά συμφωνίες, θρησκευτική μουσική, όπερα και πολλά άλλα έργα. Σύμφωνα με σημείωση του συνθέτη πάνω στην παρτιτούρα του έργου, άρχισε να συνθέτει τη Δεύτερη Συμφωνία του τον Δεκέμβριο του 1814 και την ολοκλήρωσε την 24η Μαρτίου 1815. Ωστόσο, η συμφωνία παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1877, σχεδόν 50 χρόνια μετά το θάνατο του συνθέτη, στο Crystal Palace του Λονδίνου, υπό την διεύθυνση του Sir August Friedrich Manns.

Τα τέσσερα μέρη της συμφωνίας είναι:

Largo - Allegro vivace:

Η Συμφωνία ξεκινά με μια εντυπωσιακή αργή εισαγωγή, γεμάτη ενεργητικότητα. To αρχικό θέμα του Allegro vivace είναι βασισμένο στο αντίστοιχο πρώτο θέμα από την Εισαγωγή Πλάσματα του Προμηθέα του Beethoven.

Andante

Η δεύτερη κίνηση είναι ένα θέμα με πέντε παραλλαγές σε Μι ύφεση μείζονα.

Menuetto: Allegro vivace

Το Μινουέτο είναι στην Ντο ελάσσονα και είναι γραμμένο κυρίως για τα tutti και σε δυναμική φορτίσιμο (ff). Το Τρίο – γραμμένο στη Μι ύφεση μείζονα – είναι ενορχηστρωμένο πιο ανάλαφρα για τα πνευστά, τα βιολιά με πιτσικάτο στα βιολοντσέλα και στα κοντραμπάσα. Η μελωδία του Τρίο είναι ουσιαστικά μια παραλλαγή του θέματος της δεύτερης κίνησης, δημιουργώντας έτσι μια μελωδική και αρμονική σύνδεση μεταξύ των δυο κινήσεων.

Presto

Το φινάλε μας πάει πίσω στη χαρούμενη διάθεση της πρώτης κίνησης και προσθέτει χιουμοριστικές πινελιές.

Δρ. Φράνσις-Νεκτάριος Γκάυ