ΠΑΡΑΘΥΡΟ στη βεράντα

ΠΑΡΑΘΥΡΟ Δημοσιεύθηκε 23.8.2021

Το μπαλκόνι

Αν πάμε πίσω πέντε με έξι δεκαετίες και περπατήσουμε στους δρόμους της Ευρύχου, τι θα δούμε; Στα ξωπόρτια κάθονται γυναίκες σε ξύλινες καρέκλες με ψάθινα πλεκτά καθίσματα και καθαρίζουν το λουβί που μάζεψαν το πρωί από το χωράφι. Τα παιδιά παίζουν στον δρόμο. Τα αυτοκίνητα είναι μετρημένα. Τα παιχνίδια είναι πρωτότυπα, φτιαγμένα με ξύλα, πέτρες, ακόμα και με κομμάτια από μικρά κόκκαλα από το ψητό της Κυριακής. Άλογα και σπαθιά καμωμένα από κανέναν πελεκάνο του χωριού.

Είναι η ώρα του δειλινού, λίγο πριν δύσει ο ήλιος.

Μόλις έχουν επιστρέψει από τα χωράφια, έχουν φροντίσει για τα ζωντανά τους, δύο αίγες, τον γάιδαρο, τις όρνιθες, τα κουνέλια... Οι άντρες έχουν πάει στον καφενέ. Οι γυναίκες με τα παιδιά είναι εκεί μπροστά από την είσοδο. Στην μπροστινή βεράντα, στα μπροστινά σκαλοπάτια, αν δεν υπάρχει βεράντα γίνεται και στον δρόμο αυτή η απογευματινή σημαντική σύναξη, το κλείσιμο της μέρας. Θα μάθουν τα νέα του χωριού, ποιος φεύγει ποιος έρχεται. Ποιος εγεννήθηκε ποιος ελογιάστηκε με ποιαν. Ποιος φεύγει για τα ξένα, για τη χώρα...

Είναι ο κοινωνικός χώρος του σπιτιού. Και ποιοι είναι οι άλλοι χώροι του σπιτιού; Ένα μονόχωρο όπου η νησκιά για το μαγείρεμα, το τραπέζι στη μέση. Ένα κρεβάτι με σκλουβέρκα στη μια γωνιά, κανένα δύο κρεβάτια στην άλλη γωνιά, η βούφα, αυτά. Κάποτε ένα δεύτερο δωμάτιο. Περισσότερο χώρο διέθεταν για τα ζωντανά βέβαια. Σε μια γωνιά της αυλής και ο απόπατος και ένα τσίγκινο μπάνιο κρεμασμένο στον τοίχο για το μπάνιο του Σαββάτου.

Το μπαλκόνι, η μπροστινή βεράντα είναι το πρόσωπο του σπιτιού. Είναι τα μάτια και τα αφτιά. Γλάστρες με βασιλικούς, με γιασεμί, δυόσμο, τριανταφυλλιές, αυτοσχέδια καθίσματα. Αυτό που ονομάσαμε στην αρχιτεκτονική ο ημιδημόσιος χώρος.

Ο δημόσιος χώρος ήταν η αυλή της εκκλησίας.

Οι καιρικές συνθήκες ευνόησαν την ανάπτυξη αυτού του χώρου. Λίγη σκιά το καλοκαίρι, ένα μικρό στέγαστρο για τις σπάνιες λιγοστές βροχές το φθινόπωρο και τον χειμώνα, το μπαλκόνι, η μπροστινή βεράντα γίνεται ο πιο σημαντικός χώρος του παραδοσιακού κυπριακού σπιτιού.

Στη συνέχεια και στην αστική κατοικία παρόλο ότι οι συνθήκες έχουν αλλάξει, δεν έχουμε την αγροτική ζωή αλλά την αστική. Τη μικροαστική, στους δρόμους της παλιάς Λευκωσίας μέσα από τα τείχη, μια μικρή μπροστινή βεράντα είναι απαραίτητη.

Δεν έχει ίσως τη ζωντάνια, την οικειότητα, τη σημασία που έχει στο αγροτικό περιβάλλον αλλά είναι εκεί. Ένας χώρος σημαντικός. Είναι το πρόσωπο του σπιτιού στον κόσμο.

Σκαλιστές πόρτες, σιδεριές περίτεχνες με τη χρονολογία χαραγμένη στην πέτρινη πρόσοψη ή μέρος της σιδεριάς στον φεγγίτη πάνω από την εξώπορτα. Οπωσδήποτε γλάστρες με πιο ευρωπαϊκά φυτά, ορτανσίες και γλώσσες και παχύφυλλα. Μια προσπάθεια εντυπωσιασμού και αντικατάστασης της απουσίας. Δεν υπάρχει πια χρόνος για την απογευματινή κουβέντα. Ίσως.

-Bασίλης Ιερείδης, αρχιτέκτονας | Σκίτσο της Νίκης Μαραγκού από το ημερολόγιο «Κάθε χρόνο τέτοια μέρα», 1980

Η βεράντα της γιαγιάς

Απόγευμα, γιασεμί, γιαγιά,

στρογγυλό τραπέζι, άσπρο, επισκέψεις,

μαχαλλεπί με γλυκό τριαντάφυλλο,

Μάης, τριανταφυλλιά, πέργκολα,

βουκεμβίλια, φούξια,

Ουόλκμαν,

- Ελένη, τι ακούεις;

- Αλέξια,

- Έλα να φάεις γλυκό, πάστα φλώρα,

καφές κυπριακός, φιλενάδες, κ. Νάτια,

γειτονιά, θείες, φούστα εμπριμέ, ψιλόμεση,

ο κ. Νεοπτόλεμος και η κ. Μαρία,

καλοκαίρι,

τσαρτελλούθκια, ακρίδα, ζέστη,

λεμονάδα, κουβέντες.

Γιαλούσα, χωριό, θυμάσαι;

ο Ζωμενής,

επαντρεύτηκε,

έκτισε,

εγέννησε,

Μα πού έν' ο Γιαννάκης τωρά;

Σαουδική, πππωωωω…,

Μπαστούνι, παππούς, εφημερίδα,

γυαλιά πρεσβυωπίας, φιμέ,

ουρανός, δύση, δροσιά,

ΡΙΚ, νέα,

σμιλί, Πακιστανός,

Ευχάριστο Σαββατόβραδο.

- Ελένη Παπαδοπούλου

Οι σιωπηλές βεράντες

Κάναμε μια βόλτα δύο βράδια στην Παλουριώτισσα με την ιδέα να συναντήσουμε ανθρώπους να κάθονται στις βεράντες του σπιτιού τους και να μιλήσουμε λίγο μαζί τους, όπως έκαμνε ο κόσμος παλιά. Η ιδέα μας ήρθε αφού καταλάβαμε πως η κυπριακή βεράντα όπως τη θυμόμαστε παλιά, ανήκει πλέον στο χρονοντούλαπο της ιστορίας.

Όλο και λιγότεροι άνθρωποι κάθονται στις βεράντες του σπιτιού τους αν και οι βεράντες είναι πάντα εκεί.

Το ερώτημα είναι γιατί.

Ρωτώντας αποκτήσαμε μια περίπου ιδέα των αιτίων του φαινομένου όπως θα καταλάβετε διαβάζοντας τα πιο κάτω.

Το δείγμα μας ήταν αρκετά ικανοποιητικό αλλά αποφασίσαμε να σας παραθέσουμε ένα μικρό του μέρος αφού πολλοί δεν ήθελαν να ακουστούν οι απόψεις τους, αν και τις είπαν.

Γενικότερα συμπεράσματα λοιπόν είναι:

Οι κυπριακές γειτονιές τα καλοκαίρια είναι όλο και πιο σκοτεινές. Το ίδιο και πολλοί δρόμοι. Η σιωπή επίσης μεγάλη.

Οι ελάχιστοι άνθρωποι που θα δεις να κάθονται έξω είναι σχεδόν αποκλειστικά πάνω από εξήντα.

Αυτοί οι ελάχιστοι άνθρωποι φοβούνται… κάτι, τους «ξένους» κυρίως.

Οι «ξένοι» ποτέ δεν πείραξαν κανέναν αλλά για κάποιο περίεργο λόγο προκαλούν φόβο.

Στις βεράντες διαισθάνεσαι μια θλίψη, μια σιωπή, μια μοναξιά.

Οι βεράντες που κάθονται ξένοι φοιτητές ή εργάτες είναι πολύ πιο ζωντανές.

Οι Κύπριοι νέοι δεν κάθονται στις βεράντες, μάλιστα κάποιοι ανακάλυψαν τις βεράντες μέσα στην καραντίνα και δήλωσαν πως τις βαριούνται αφόρητα και κάθισαν λίγο από ανάγκη επειδή τα καφέ ήταν κλειστά.

ΖΑΧΑΡΙΑΣ

Ο Ζαχαρίας κάθεται στη βεράντα του μέχρι αργά το βράδυ. Δεν αντέχει τον καύσωνα του σπιτιού του τη μέρα. Έπινε μια μπίρα. Μας κάλεσε εγκάρδια να πιούμε μαζί του. Είναι μόνος του με κανέναν γείτονα φίλο. Το σπίτι του είναι χαμηλό και βράζει.

«Είμαι τέσσερα χρόνια εδώ, φέτος χρειάστηκε να βάλω κλιματιστικό. Η κατάστασή μου δεν το επιτρέπει να είμαι στη ζέστη. Βγαίνω για κανένα καφέ το πρωί με κανέναν φίλο και μετά είμαι μέσα στο σπίτι. Μου αρέσει να βγαίνω στη βεράντα, έβγαινα από πάντα, μέχρι που τα καλοκαίρια παλιά έβγαζα και το campbed έξω».

Γιατί δεν βγαίνει ο κόσμος έξω στις βεράντες όπως παλιά;

Ίσως από φόβο, η ταπεινή μου άποψη, πολλοί φοβούνται τους μετανάστες/πολιτικούς πρόσφυγες, ενώ εγώ έχω επαφή… Βγαίνω στη βεράντα μετά τις 8.00 μ.μ. Έρχονται φίλοι και καθόμαστε μαζί, μπορεί να κάθομαι μέχρι τις 1 με 2 τα ξημερώματα, βγάζω έξω μια μικρή τηλεόραση κάποιες φορές και απολαμβάνω τη δροσιά, μπορεί να πιώ και μια δυο μπίρες. Στα χρόνια που ζω εδώ, τα καλοκαίρια μετά τις 11.00 μ.μ. φυσά δροσερός αέρας.

ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΚΑΙ ΠΑΜΠΟΣ

Το χαμογελαστό και ευτυχισμένο αυτό ζευγάρι μας καλωσόρισε εγκάρδια. Μας κέρασε μπίρα και ξηρούς καρπούς. Το σπίτι τους τακτοποιημένο και πεντακάθαρο φαινόταν πως οι άνθρωποι το αγαπούν. Μια μεγάλη πέργκολα κάλυπτε τον περίγυρο. Χαρήκαμε με το μαύρο ραδιούι πάνω στο τραπέζι. Ο Χρίστος άκουγε το ματς της Ομόνοιας, το ευρωπαϊκό.

Τι ώρα βγαίνετε στη βεράντα σας;

Παν.: Όταν δροσίσει λίγο!

Π: Μετά τις 7.00 μ.μ.

Π: Πρόσφατα μετακομίσαμε εδώ έτσι δεν ξέρουμε πολύ κόσμο. Δίπλα μας είναι Σύροι. Εκείνοι που έχουν την ταβέρνα απέναντι λείπουν συχνά.

Στο προηγούμενο σπίτι βγαίνατε στη βεράντα;

Π: Βεβαίως! Έχω και το ραδιούι μου. Πόψε ακούω τη μάππα, την Ομόνοιά μου.

Πόσα επήε;

1-1 προκρίνεται. Έβαλεν το ο Κακουλλής, που μπήκε στη θέση του άλλου που τραυματίστηκε, του Μποτεάκ.

Πώς αξιοποιείτε τη βεράντα σας, δεν βλέπουμε και πολλούς στη γειτονιά να κάθονται έξω...

Π: Θα φάμε, θα πιώ την μπιρούδα μου, το ούζο μου. Να σε κεράσω μία;

(Η μπίρα που λέγαμε φτάνει παγωμένη…).

Π: Όλη μέρα ασχολούμαι με τα τέσσερα εγγονάκια μου, το ένα είναι της εβδομάδας μικρό. Είμαι συνταξιούχος οικοδόμος, 35 χρόνια στον Μιλτιάδη Νεοφύτου τον πρόεδρο της Ομόνοιας.

Γιατί δεν βλέπουμε κίνηση στις γειτονιές σήμερα, τι άλλαξε;

Ο κόσμος δεν έχει εμπιστοσύνη, όλη μέρα είμαι εδώ και ξέρεις πόσοι περνούν και ζητούν βοήθεια; ένα ευρώ, δύο ευρώ... έρχονται να πουλήσουν πράγματα. Παλιά ο κόσμος καθόταν πιο συχνά στη βεράντα αλλά τώρα η Κύπρος γέμισε ξένους και ο κόσμος φοβάται. Παλιά ξαπλώναμε και έξω. Ο συνοικισμός είναι όλο ηλικιωμένοι, ένας-ένας φεύγει. Ένα νεαρό ζευγάρι για να αγοράσει οικόπεδο και να χτίσει ένα απλό σπίτι θέλει τουλάχιστον 400.000 ευρώ. Η νεολαία είναι μαζεμένη στους γονείς πια.

Παν.: Αυτό το σπίτι το κληρονόμησα από έναν θείο μου. Ανακαινίσαμε το προηγούμενό μας σπίτι και το δώσαμε στα παιδιά. Ήταν ένα πολύ μικρό σπίτι μονάρι και το φτιάξαμε και χτίσαμε επιπλέον χώρους πίσω για τις δύο κόρες. Τα σπίτια αυτού του συνοικισμού είναι μεγαλύτερα, έχουν τρία υπνοδωμάτια, κάποια είναι δίπατα.

Ρε Πάμπο, ποια είναι η τέλεια βεράντα για σένα;

Π: Αυτή που έχω, αυτή που έφτιαξα εγώ, με τα λουλούδια μου, έρχονται τα εγγονάκια, βγάζω τα αυτοκίνητα έξω και παίζουν.Η βεράντα για μένα είναι η ευτυχία και η γαλήνη. Η ξεκούραση. Πόση ώρα να είσαι κλεισμένος μέσα.

ΚΟΥΛΑ, ΑΝΔΡΟΥΛΑ, ΣΠΥΡΟΣ

Φοβερό σκηνικό, θαμπό φως, με φυτά πολλά γύρω τους. Οι τρεις τους μας καλωσόρισαν εγκάρδια, μιλούσαν όλοι μαζί γι' αυτό σας παραθέτουμε τις κουβέντες χωρίς τα ονόματα, εξάλλου για το θέμα μας δεν έχει και μεγάλη σημασία.

Κ: Ο κόσμος παλιά καθόταν έξω, στα στενά, τη νύχτα, οι γειτόνοι όλοι σε γραμμή στον δρόμο.

Τι άλλαξε;

K: Τα aircondition…

A: Δεν είναι αυτό, είναι οι συνθήκες της ζωής, τώρα με τους ξένους δεν έχεις εμπιστοσύνη πλέον, ακούς για διάφορα, κλοπές, διαρρήξεις κ.λπ., ούτε να αφήνουμε τα παιδιά να κυκλοφορούν μπορούμε. Τα δικά μας παιδιά, όταν ήταν μικρά ήταν εντάξει, τώρα δεν έχεις εμπιστοσύνη.

Σ: Βγαίνουμε κάθε νύχτα σχεδόν. Φωνάζουμε ο ένας στον άλλο όταν έρθει η ώρα, είμαστε εδώ πάνω από 40 χρόνια. Τα φυτά τα φυτέψαμε εμείς, ένα κλήμα, αεράκι, έχουμε και τη φρίζα μας…

Η Αντρούλα ήταν οικοκυρά.

Η Κούλα εργαζόταν στον Δήμο Λευκωσίας.

Ο Σπύρος εργάζεται σε εταιρεία παρασκευής αλουμινίων.

Σ: Καθόμαστε μέχρι να νυστάξουμε, συνήθως μέχρι τις 10.00 μ.μ. ή 11.00 μ.μ... εξαρτάται από τις κουβέντες που έχουμε να πούμε. Καμιά φορά μπορεί να έρθει και κανένας άλλος να κάτσει μαζί μας. Αυτές τις μέρες που έχει τόση ζέστη είμαστε κάθε νύχτα εδώ.

Ο Σπύρος πάει δουλειά πολύ πρωί και επιστρέφει νύχτα…

Σ: Η αλήθεια είναι ότι δεν έχεις χρόνο όπως παλιά να κάτσεις να κουβεντιάσεις

A: Εδώ ήρθαμε νέοι και γεράσαμε εδώ. Οι περισσότεροι πέθαναν, στην πολυκατοικία μου είναι η Κούλα κάτω και εγώ πιο πάνω, ενοικιάζουν κάτι αλλοδαποί, άλλη μια γιαγιά. Οι νέοι παντρεύτηκαν και έφυγαν.

ΑΜΑΝ, ΡΟΥΜΙ, ΜΑΝΙ

Από Ινδία, φοιτητές, εγκάρδιοι, γεμάτοι ενέργεια. Η Μάνι καθάριζε κρεμμύδια. Έχουμε και τη συνταγή... Όταν τους είπαμε το θέμα γέλασαν το βρήκαν να έχει πλάκα.

Πόσο συχνά κάθεστε στη βεράντα σας;

Ρ: Καθόμαστε κυρίως το βράδυ για να κουτσομπολέψουμε και να πιούμε.

Ο Άμαν σπουδάζει διοίκηση ξενοδοχείου.

A: Είμαστε φοιτητές από την Ινδία. Ο καιρός αργά το βράδυ είναι καλός, έχει αεράκι, οπότε απολαμβάνουμε να είμαστε έξω.

Μα τι θα τα κάνεις τόσα κομμένα κρεμμύδια;

Ρ: Κόβω λαχανικά για το δείπνο μας. Φτιάχνουμε ακοόρι. Έχει τζίντζερ, κρεμμύδια, ντομάτες, σκόρδο, τσίλι και χτυπημένα αβγά. Καθόμαστε εδώ κάθε βράδυ. Μερικές φορές περνούν γείτονες και κόσμος και σταματούν για μια κουβέντα και συνεχίζουν. Ζούμε εδώ τα τελευταία τέσσερα χρόνια, οπότε κάναμε φίλους στη γειτονιά.

Στην Ινδία κάθονται πιο πολλοί έξω στις βεράντες;

A: Στην Ινδία κάθονται έξω όλη μέρα, τρώνε, μιλάνε (γέλια). Είμαστε από το Παντζάμπ, ο Χρυσός Ναός είναι πολύ κοντά στο μέρος που ζούμε. Πέρα από το κουτσομπολιό βλέπουμε ταινίες ή επικοινωνούμε με φίλους στα ΜΚΔ από τα τηλέφωνα και τους φορητούς υπολογιστές μας.

ΑΝΤΡΕΑ, ΑΝΤΡΙΑ, ΜΕΛΙΝΑ

Οι τρεις κοπέλες δεν ήθελαν να τις φωτογραφίσουμε. Επιλέξαμε έτσι να σας δείξουμε μια άδεια βεράντα όπως περίπου άδειο ήταν και το όλο κλίμα. Σας παραθέτουμε λίγα από τη λίγη κουβέντα μας...

Άντρεα: Σπάνια καθόμαστε στη βεράντα. Δουλεύουμε, αργούμε να σχολάσουμε και μετά προτιμούμε να βγούμε έξω. Νομίζω οι ηλικιωμένοι κάθονται περισσότερο έξω στη βεράντα γιατί δεν έχουν με κάτι άλλο να ασχοληθούν. Εμείς απασχολούμαστε πολύ με τα pc, τα κινητά, βλέπουμε ταινίες και παίζουμε παιχνίδια.

Άντρια: Στην αρχή της πανδημίας όταν όλα ήταν κλειστά ήμασταν στη βεράντα σχεδόν κάθε μέρα. Τώρα που ανοίξαν, βγαίνουμε έξω.

Μελίνα: Απόψε είμαστε εδώ γιατί η μία από εμάς δεν είχε safepass και αναγκαστικά μείναμε σπίτι. Όταν μεγαλώσουμε ίσως να καθόμαστε περισσότερο έξω στη βεράντα, ή όταν κάνουμε οικογένεια κ.λπ. Εξαρτάται από την περίσταση.

Και επειδή η συζήτηση μετά πήγε στα κινητά τηλέφωνα το αφήνουμε ώς εδώ..

ΚΥΡΙΑ ΑΘΑΝΑΣΙΑ

ΩΩΩ τι σπίτι. Το χoλ της κυρίας Αθανασίας από τη Μοσφιλωτή είχε κάτι χρωματιστές κουρτίνες που ενώνονταν στο πάνω μέρος σαν παλιό θεατρικό πάλκο…

Μας έφερε καρέκλες αργά και κουρασμένα, τις πήραμε από το χέρι της και μετά τις πήγαμε μέσα εμείς εννοείται. Τότε ήταν που εντυπωσιαστήκαμε ακόμα πιο πολύ από τις πολλές φωτογραφίες πάνω σε ένα τραπέζι με τραπεζομάντιλο. Πάνω του το τραπέζι είχε αποκλειστικά φωτογραφίες, ήταν δηλαδή εκεί μόνο για αυτό. Στο μικρό τραπεζάκι του χoλ ένα πιάτο με κουκούτσια καρπουζιού που μόλις πριν απόλαυσε μπροστά στην τηλεόραση. Οι ειδήσεις από το ΡIK τέλειωναν εκείνη τη στιγμή. Η κυρία Αθανασία, βασανισμένη και πληγωμένη γυναίκα ζει αποκλειστικά σχεδόν με τις αναμνήσεις της.

«Μέχρι τις 8.30 με 9.00 κάθομαι γιατί φοβάμαι, η γειτονιά μας είναι γεμάτη ξένους. Αν και δεν μας πείραξαν καμιά φορά. Δεν έρχονται γειτόνοι, δεν έχω, είναι δροσιά».

Παλιά καθόσασταν πιο πολύ στις βεράντες;

Παλιά καθόμασταν έξω περισσότερο, είχαμε τοιχαράκια, ήταν τα παιδιά μικρά, βάζαμε ένα στρώμα και ξαπλώναμε έξω μέχρι το πρωί με την πόρτα ανοιχτή. Δεν είχε κανέναν να μας πειράξει.

Πού δούλευες κυρία Αθανασία;

Δούλευα 25 χρόνια στην Αρχιεπισκοπή, σερβίραμε τους επισκέπτες μαζί με μια άλλη κοπέλα.

Στην αυλή γλάστρες με κολοκάσι, λίγο καμένες λόγω ζέστης.

«Είχα τέσσερα παιδιά, αλλά έχασα τον μεγάλο μου γιο στα 47 του και μετά από δύο χρόνια τον σύζυγό μου….».

-Στον περίπατο Ελένη Παπαδοπούλου και Δημήτρης Κωνσταντόπουλος

Η βεράντα του Μαρίνου… ή… Η Ιφιγένεια εν βεράντα

Ο φιλόξενος Μαρίνος Στυλιανού, μαζί με τη γυναίκα του Ιφιγένεια, μας άνοιξαν τη βεράντα τους στην Αγία Βαρβάρα Λευκωσίας. Πρόκειται, βασικά, για ένα υπό κατασκευή roof garden, η δημιουργία του οποίου γίνεται σε... ανάμνηση της παλιάς βεράντας της δεκαετίας του '80, όπου, αμφότεροι και ξεχωριστά, μεγάλωναν, μέχρι να κουτουλήσει ο ένας πάνω στον άλλο, μάλλον σε κάποιο παιχνίδι χωστού. Σήμερα, γεμάτοι δημιουργικότητα και χαμόγελα, μεγαλώνουν τα τρία μικρά παιδιά τους. Μιλήσαμε με τον Μαρίνο για λίγο, ενώ περίμεναν κάτι φίλους τους να τσιμπήσουν μεζεδάκια στον φρέσκο αέρα του χωριού.

Μαρίνο, έν' πολλά ωραία δαπάνω!

Τα τελευταία 10 χρόνια που ζω στην Αγία Βαρβάρα, μου λείπει ο ουρανός, ο αέρας και τα δέντρα. Επειδή μένουμε σε διαμέρισμα, δεν μπορώ να αποκτήσω δέντρα και σκέφτηκα ότι μια λύση είναι η έξοδος προς την ταράτσα, απ' όπου μπορώ να βλέπω αστέρια, ουρανό και να νιώθω αέρα. Ήρθε το τρίτο μωρό, άρα είχαμε ακόμα έναν λόγο για διέξοδο. Έτσι, σκέφτηκα έναν φτηνό τρόπο για να δημιουργήσω αυτόν τον χώρο.

Με τι ασχολείσαι στη ζωή σου;

Είμαι χημικός μηχανικός και ασχολούμαι με περιβαλλοντικά θέματα. Έτσι αποφάσισα ότι δεν πρέπει να αγοράσουμε κάτι, αλλά να επαναχρησιμοποιήσουμε υλικά. Έτσι, βρήκα παλέτα από τον φίλο μας τον Λάζαρο που έχει φάρμες με αγελάδες.

Πώς ξεκινά η ιδέα αυτή;

Η ιδέα ξεκίνησε πριν δύο μήνες, λίγο πριν γεννηθεί το μωρό, και ακολούθησαν δύο μήνες εντατικής εργασίας, φορτώματος κ.λπ. Έπρεπε να λύσω το θέμα του ασφαλτόπανου, για να αποφύγουμε πρόβλημα διαρροών, και έτσι, ψάχνοντας για οικονομική λύση, χρησιμοποίησα φενιζόλ από κάτω, για να είναι μαλακό στην επαφή με την ταράτσα. Ταυτόχρονα, σκέφτηκα πως μπορεί να γίνει με πιο δημιουργικό τρόπο και να έχει ένα παιχνίδι, έτσι έφτιαξα διαδρόμους, ανέβασα δοκάρια με λάμπες στη σειρά για φωτισμό κ.λπ.

Πάντως, δεν βλέπουμε κόσμο στο χωριό να κάθεται έξω στις βεράντες…

Νομίζω ότι ο κόσμος, ενώ με τα κινητά βγαίνει προς τα έξω ποστάροντας φωτογραφίες για να φαίνεται ο ίδιος, στο σπίτι του κλείνεται στον εσωτερικό χώρο, που είναι παράδοξο, χάνοντας επαφή με τη φύση, τη συγγένεια και γειτνίαση με τους άλλους. Δεν πιστεύω ότι ο φόβος είναι ένας λόγος που όλο και λιγότεροι περνούν χρόνο στη βεράντα. Έχω μια βεράντα κάτω αλλά δεν τη χρησιμοποιώ, λόγω του θορύβου, αφού είμαστε στο κέντρο του χωριού.

Το όμορφο της βεράντας είναι ότι θέλουμε κόσμο, και ο κόσμος έρχεται, και αυτό είναι σημείο επαφής που μου έλειπε πολύ, γιατί ήταν κάτι στο οποίο ήμουν συνηθισμένος, να είναι η βεράντα ένα σημείο συγκέντρωσης έτσι ώστε να δρα σαν χώρος… «ανταλλαγής»!

-Κουβέντα με τον Δημήτρη Κωνσταντόπουλο

Τωρά έχουμεν βεράνταν. Τον Σεπτέβρην…

* Η Μαρία σκούπισε τον ιδρώτα της κι εκεί κατάλαβε πως η θερμοκρασία έπιασε 40άρι. Προσπάθησε να ανάψει το κλιματιστικό, θυμήθηκε την ανάπτυξη του Αναστασιάδη και τους φουσκωμένους λογαριασμούς της ΑΗΚ. Το κλιματιστικό όμως είχε δική του άποψη, αφού αποφάσισε να... πάρει άδεια από τη σημαία. Τηλεφώνησε στον τεχνικό, κατειλημμένο. Του τηλεφωνεί ξανά. Τίποτα.

* Σιχτίρισε την κυβέρνηση, την ΑΗΚ, τους λογαριασμούς, τη χαμηλή σύνταξη, τα τηλέφωνα, ακόμη και την τηλεόραση που συνεχίζει να παίζει σε επανάληψη, για νιοστή φορά, «Αίγια fuxia». Έτσι, βγήκε στη βεράντα να απολαύσει τον καθαρό αέρα του χωριού.

* Ο κύριος Γιώργος έφτασε λίγο αργότερα από το καφενείο. Κάθισαν μαζί στη βεράντα. Έπιασαν ψιλή κουβέντα για τα προσκλητήρια γάμου, που είχαν μαζευτεί πάνω από τα περιοδικά στον πάγκο της κουζίνας. Σε μια στιγμή, η Μαρία κοίταξε το ρολόι. 20:20. «Βούρα, Γιωρκή, να δούμεν τα νέα». Ο κύριος Γιώργος, όμως, είχε ήδη βγάλει παπούτσια (κύριος!), είχε ήδη απλώσει τα πόδια στο τραπεζάκι που είχαν αφήσει έξω στη βεράντα και δεν θα σηκωνόταν ούτε αν άκουγε πως ο Ερντογάν είχε κάνει ξανά facetime σε ένα νέο πραξικόπημα (αυτός δεν ήταν σαν εκείνον τον έρμο υπουργό του Τούρκου Προέδρου. Το ήξερε το facetime, του το 'μαθε ο γιος του που ζει στο Λονδίνο).

* Η Μαρία τρέχει να ανοίξει την τηλεόραση, θυμάται το κλιματιστικό, την Αίγια fuxia, τον Νίκαρο, τους λογαριασμούς. Την ξανακλείνει. Την ξανασιχτιρίζει και ξαναβγαίνει έξω.

* «Ίνταμ' που 'γινε Μαρία, εν έσιει νέα;», ρωτά ο κύριος Γιώργος. «Καλάν σιόρ, ένεν τα ίδια που λαλούν πάντα;», απαντάει αυτή και θυμάται πως είχε να κάνει αυτό τον συγκλονιστικό διάλογο με τον κύριο Γιώργο από το περσινό καλοκαίρι, που είχαν κλείσει ξανά την τηλεόραση, λόγω ζέστης.

* «Άκου να σου πω, Γιωρκή. Εννά την ξανανοίξουμεν πάλε μέσα του Σεπτέβρη. Τωρά έχουμεν καθαρόν αέραν τζιαι βεράνταν. Εν χρειαζούμαστεν τηλεόρασην, τι να την κάμουμεν; Έχουμεν παπουτσόσυκα, σύκα, παττίχαν με χαλλούμιν, λουκκούμια που τους τελευταίους τρεις γάμους που εν εφάαμεν κόμα τζιαι θάλασσαν στα Περβόλια».

* Άλαλος ο κύριος Γιώργος, παρακολουθούσε τη Μαρία και το παραλήρημά της: «Ακούεις τι σου λαλώ; Άησ' την να αγιώσει. Εν με κόφτει ίντα που γίνεται στον κόσμο, θα κάτσουμε δαμαί στη βεράντα τζιαι στον καθαρόν αέρα.

* «Εννά την ξανάψουμεν τον Σεπτέβρην. Τότε που εννά αναγκαστούμεν να βαωθούμεν πάλε έσσω για να δούμεν τα ίδια έργα με τες ίδιες ιστορίες: μωρά που χάννουνται σε ιδρύματα, ο ένας να τζιοιμάται με τη γεναίκαν τού άλλου. Έτσι τζι αλλιώς, ο Τζόουνς τζιαι η Κατερίνα τον Οκτώβρη θα αναθερμάνουν ξανά τη σχέση τους, την ώρα που θα μπει νέο πρόσωπο στη σχέση τους (αυτό το τελευταίο το είχε διαβάσει στο Capuccino του Σαββάτου)». «Ούτε εφημερίδαν, ρε Γιώρκο», συνέχισε. «Εν θα δεις τη Φροσού στες σελίδες με τες κηδείες. Εννά ζει τζιαι τον Σεπτέβρην. Κανεί τους ούλλους ολάν».

* «Τον Σεπτέβρην», επανέλαβε η κυρία Μαρία, και θυμήθηκε το βέρικο σταφύλι που της είχε φέρει η γειτόνισσα το μεσημέρι και έτρεξε στο ψυγείο να το φέρει...

-Μιχάλης Σταύρου