Το πρωί της Κυριακής 15 Αυγούστου, δύο ένοπλοι ληστές επιχείρησαν να κλέψουν έναν πίνακα του Κλοντ Μονέ από το ολλανδικό Μουσείο Zaans στο Zaandam.

Ευτυχώς, δεν έφτασαν μακριά: Καθώς οι άνδρες προσπαθούσαν να διαφύγουν, παρενέβη ένας προσεκτικός περαστικός που κατάλαβε τι συνέβαινε. Στη συμπλοκή που ακολούθησε ο κλέφτης πέταξε τον πίνακα και οι δυο ύποπτοι εγκατέλειψαν το σημείο με μια μαύρη μοτοσικλέτα. Πρόκειται για τον πίνακα "De Voorzaan en de Westerhem", ένα έργο που ζωγράφισε ο Μονέ το 1871 και απεικονίζει δυο μικρά ιστιοφόρα πλοιάρια να πλέουν σε μια ροζ θάλασσα με φόντο τρεις ανεμόμυλους και χαμηλά σπίτια.



"De Voorzaan en de Westerhem" (1871)



Ο πίνακας δεν υπέστη ζημιές και επιστράφηκε στο Μουσείο Zaans στην πόλη Zandaam. Σύμφωνα με την εφημερίδα Noordhollands Dagblad ακούστηκε τουλάχιστον ένας πυροβολισμός αλλά δεν υπάρχουν τραυματίες όπως όλα δείχνουν. Οι αρχές ανακάλυψαν εγκαταλελειμμένη τη μοτοσικλέτα με την οποία απέδρασαν οι επίδοξοι ληστές σε κοντινό σημείο αλλά εξακολουθούν να αναζητούν τους δύο υπόπτους. Ο πίνακας είναι στα εργαστήρια συντήρησης αν και δε φαίνεται να έχει υποστεί ζημιά και για λίγο καιρό δε θα εκτεθεί.

Το τοπίο του Μονέ είναι μια ελαιογραφία 38εκ. επί 71εκ. που απεικονίζει ένα σιωπηλό παραθαλάσσιο τοπίο, με σπίτια και τρεις ανεμόμυλους να υψώνονται πάνω από μια μακρινή ακτογραμμή. Το Μουσείο Zaans αγόρασε τον πίνακα το 2015 για περίπου 1,2 εκατομμύρια ευρώ, τιμή ρεκόρ για ένα μικρό μουσείο και εκτέθηκε σε μια έκθεση λίγες εβδομάδες πριν από την απόπειρα ληστείας αφιερωμένη στα ταξίδια του ιμπρεσιονιστή ζωγράφου στην περιοχή Ζάανταμ.

Ο Μονέ ζωγράφισε τον πίνακα "De Voorzaan en de Westerhem" ενώ ζούσε με την πρώτη του σύζυγο, Καμίγ Ντονσιέ που είχε παντρευτεί την προηγούμενη χρονιά και τον γιο τους Ζαν, στο Zaandam, το καλοκαίρι του 1871. Ο Μονέ, στην αρχή του Γαλλο-πρωσικού πολέμου είχε φύγει από το Παρίσι και είχε βρει καταφύγιο στο Λονδίνο και αργότερα στην Ολλανδία. Εξόριστος στην Ολλανδία ο Μονέ πούλησε μερικούς πίνακές του ενώ συγχρόνως πήρε και την μεγάλη κληρονομιά που άφησε ο πατέρας του, ο οποίος ήταν ένας πλούσιος έμπορος που ασχολιόταν με προμήθειες πλοίων που πέθανε στις αρχές του 1871, κάτι που εξασφάλιζε στον Μονέ έναν άνετο τρόπο ζωής, σύμφωνα με μια διαδικτυακή έκθεση του Μουσείου Zaans. Κατά τη διάρκεια της παραμονής του στην περιοχή Zaandam, ο ζωγράφος διέμενε στο Hotel de Beurs και ταξίδευε καθημερινά για να ζωγραφίσει σκηνές της ολλανδικής υπαίθρου, δημιουργώντας τουλάχιστον 25 έργα κατά τη διάρκεια της τετράμηνης παραμονής του. Μεταξύ των δημιουργιών του ήταν οι «Ανεμόμυλοι Κοντά στο Ζανταάμ» (1871), που σήμερα στεγάζονται στις συλλογές του Μουσείου Βαν Γκογκ.



«Ανεμόμυλοι Κοντά στο Ζανταάμ» (1871)



Στο "De Voorzaan en de Westerhem", ο Monet απαθανάτισε ένα τοπίο που άλλαξε τα επόμενα χρόνια. Μέχρι το 1916, και οι τρεις ανεμόμυλοι που απεικονίζονταν στη σύνθεση είχαν γκρεμιστεί, σύμφωνα με την Ένωση Ρέμπραντ, η οποία βοήθησε το μουσείο να αγοράσει το έργο το 2015.

«Το Zaandam είναι ιδιαίτερα αξιοσημείωτο και υπάρχουν αρκετά για να ζωγραφίζεις για μια ζωή», έγραψε ο Μονέ στον φίλο και συνάδελφο καλλιτέχνη Καμίγ Πισαρό το 1871, όταν έφτασε εκεί. «Σπίτια όλων των χρωμάτων, εκατοντάδες μύλοι και υπέροχα σκάφη».



Το Μουσείο Zaans αγόρασε τον πίνακα το 2015 για περίπου 1,2 εκατομμύρια ευρώ. Φωτογραφία: Zaans Museum



Και ενώ τα έργα αυτά που ζωγράφισε στην Ολλανδία δεν είναι από τα πιο γνωστά του, τρία χρόνια αργότερα, ενώ είχε επιστρέψει στη Γαλλία, το 1874, συμμετείχε στην πρώτη έκθεση της ομάδας των Ιμπρεσιονιστών στο Παρίσι, με τον πίνακα του «Impression, soleil levant». Ο τίτλος του πίνακα του Μονέ ενέπνευσε τον κριτικό τέχνης Λουί Λερουά στη χρήση του όρου Ιμπρεσιονισμός για πρώτη φορά. Λίγα χρόνια αργότερα, το 1883, ενώ έχει πεθάνει η γυναίκα του, ο Μονέ εγκαθίσταται στο Ζιβερνί και ασχολείται με τον περίφημο κήπο του τον οποίο ζωγραφίζει στα αριστουργηματικά του έργα.

Ο πίνακας αυτός θεωρείται από τα πιο «ολλανδικά έργα» του Μονέ, είναι πιο σκοτεινός, πιο δραματικός και με μικρότερη παλέτα χρωμάτων. Είναι μινιμαλιστικός και θυμίζει τα μεταγενέστερα έργα των Ολλανδών μοντερνιστών των αρχών του 20ου αιώνα.

LiFO