Γράφει η Βάλια Καϊμάκη

Τα τζάμια στο σπίτι τρίζουν από τα ουρλιαχτά: "Πουλημένε", "άσχετε", "άντε φύγε από 'δω, ρε"! Πανικός. Ταυτόχρονα ακούω και τη φωνή του εκφωνητή: "Ο Μέσι διαμαρτύρεται για το οφσάιντ και ο διαιτητής τού δίνει κίτρινη κάρτα". Μα το κύπελλο συνομοσπονδιών τελείωσε, τι ποδόσφαιρο βλέπουν στις 5 το απόγευμα;

Κι όμως δεν βλέπουν. Παίζουν. Pro Evolution Soccer. Το ξέρετε; Διαλέγεις τις ομάδες σου και οργανώνεις το πρωτάθλημα. Οι παίκτες είναι οι κανονικοί. Ακόμα και οι εκφωνητές είναι φωνές γνωστές και αγαπημένες. Και τα πιτσιρίκια ζουν το παιχνίδι σαν να ήταν κανονικό. Μεταφέρουν τη ζωή στο παιχνίδι και το παιχνίδι στη ζωή. Εικονική πραγματικότητα; Όχι. Εναλλακτική πραγματικότητα. Δεν έχει πια πρωτάθλημα. Δεν πειράζει, φτιάχνεις το δικό σου.
Και τις φάσεις τις ζουν. Τι κι αν έχει πάρει μεταγραφή ο Μέσι για την αγαπημένη σου ομάδα; Θα γινόταν αυτό ποτέ στην πραγματικότητα; Όχι βέβαια, γι' αυτό και η πραγματικότητα του παιχνιδιού είναι καλύτερη.
Είναι, όπως είχα γράψει και πολύ παλιά, όπως ο πιτσιρικάς που βάζει στην κονσόλα το άβαταρ του πεθαμένου πατέρα του. Και ξαφνικά μπορεί και παίζει ξανά μπάσκετ μαζί του. Ή ταξιδεύουν μαζί στο αεροπλάνο. Η μάνα δεν τ' αντέχει, πλαντάζει. Ο μικρός όμως είναι ευχαριστημένος. Κάποτε θα έπρεπε να πάει στο νεκροταφείο, σ' έναν χώρο ξένο, φτιαγμένο για μεγάλους. Τώρα δεν χρειάζεται, ο πατέρας του είναι στην κονσόλα, μοιράζεται μαζί του αγαπημένες στιγμές.

Όλα αυτά τρομάζουν. Κάποτε η αγωνία των γονιών ήταν να "μην χαλάσουν τα μάτια" των παιδιών τους. Σήμερα αυτή είναι η μικρότερη από τις ανησυχίες μας. Τους επιβάλλεις να μην πάρουν την PSP μαζί τους στη βόλτα για να γνωρίσουν κι άλλα παιδιά και να παίξουν μαζί τους. Και τα βλέπεις να μαραζώνουν σε μια γωνία. Τους αφήνεις να την πάρουν. Και ξαφνικά μαζεύονται όλοι σαν μελίσσι σ' ένα μέρος, γνωρίζονται σε δευτερόλεπτα, ακόμα και οι πιο ντροπαλοί, αλλάζουν παιχνίδια, σχολιάζουν ο ένας το παίξιμο του άλλου. Τους απαγορεύεις να παίξουν ηλεκτρονικά στο σπίτι και βαριούνται. Τους βάζεις κανόνες: μισή ώρα παιχνίδι, μισή ώρα διάλειμμα και το διάλειμμα το ευχαριστιούνται όσο και το παιχνίδι. Ποιος έχει δίκιο;
Τα παιδιά μας μεγαλώνουν σ' ένα πλαίσιο που εμείς δεν γνωρίζουμε καθόλου. Και γι' αυτό δεν έχουμε και τα κλειδιά του. Τρέμουμε μήπως ως έφηβοι, αργότερα, κλειστούν στον εαυτό τους και βρουν στο ηλεκτρονικό παιχνίδι τη μόνη διέξοδο στη ζωή τους, με καταστροφικά αποτελέσματα. Τα σχετικά νοσοκομειακά προγράμματα απεξάρτησης είναι γεμάτα. Κι όμως αν ρωτήσεις, σχεδόν όλα τα παιδιά αυτά προέρχονται από προβληματικές οικογένειες. Τα υγιή παιδιά το ξεπερνούν και συνεχίζουν τη ζωή τους. Και μετά έρχεται η ώρα του κινητού και των κοινωνικών δικτύων. Η σημερινή τρέλα, ωστόσο, δεν ξέρουμε πόσο θα κρατήσει. Πιθανόν, τα σημερινά πιτσιρίκια με την τόσο εξοικείωση να μην έχουν και τόσο κόλλημα αργότερα. Ή να έχουν μεγαλύτερο.
Ποιος θα τα πει στον γονιό αυτά; Ποιος θα τον βοηθήσει, αφού ακόμα και οι ψυχολόγοι δεν έχουν σωστές απαντήσεις, παρά μόνο για τις ακραίες περιπτώσεις. Θα τα βγάλουμε πέρα μόνοι μας λοιπόν. Επιμένοντας στη δουλειά στο σχολείο και στην άσκηση και αφήνοντας τον ελεύθερο χρόνο τους -και μόνον αυτόν- να τον διαχειριστούν μόνα τους. Με επίβλεψη και με κανόνες. Χρονικούς και ηλικιακούς [τα παιχνίδια έχουν όλα σήμανση ηλικίας]. Όπως τους μαθαίνουμε τα πάντα στη ζωή θα τους μάθουμε κι αυτό. Κι ας μην το ξέρουμε. Μην μασάτε, δεν χρειάζεται τεχνολογικές δεξιότητες, αγάπη κι ενδιαφέρον χρειάζεται.