Γράφει η Μερόπη Μωυσέως
Στην κηδεία του Νομπελίστα ποιητή Σέιμους Χίνι, τη βδομάδα που πέρασε, παρέστησαν εκατοντάδες άνθρωποι, από τον νυν και την πρώην Πρόεδρο της Ιρλανδίας μέχρι τον Μπόνο των U2 μέχρι τους γείτονές του.
Έναν από τους επικήδειους λόγους για τον Χίνι εκφώνησε ο Ιρλανδός συνάδελφός του, Πολ Μάλντουν, ο οποίος ζει στην Αμερική. Και είπε τα εξής:
«Φτάνοντας στον διεθνή αερολιμένα του Μπέλφαστ την Κυριακή, ένας υπάλληλος ελέγχοντας το διαβατήριό μου, ζήτησε να μάθει με τι ασχολούμαι στις ΗΠΑ. Του απάντησα πως είμαι καθηγητής και όταν με ρώτησε τι διδάσκω, απάντησα ‘ποίηση’. Με κοίταξε ευθέως και μου είπε ‘πρέπει να είστε συντετριμμένος σήμερα’.
Για τον Πολ Μάλντουν, η αντίδραση του υπαλλήλου ήταν τα λόγια αληθινής έγνοιας για έναν ποιητή που με τους στίχους του άγγιξε τόσους πολλούς ανθρώπους σε όλο τον κόσμο.
Δεν ωφελεί να προκρίνουμε αντιστοιχίες με τα δικά μας δεδομένα. Αν επιμένετε, όμως, εγώ λέω ότι μπορεί να συμβεί.
Ίσως όχι στο αεροδρόμιο... Στο καφενείο σίγουρα! Στο Προεδρικό Μέγαρο, αποκλείεται!
Γνωρίζατε ότι πολλοί από τους σημαντικούς ποιητές της Κύπρου ήταν φαρμακοποιοί; Έχουμε κι έναν κτηνίατρο, αν όχι περισσότερους.
«Η ποίηση τρέφεται από τα πάντα», είχε πει σε συνέντευξή του στο «Π» πριν ενάμιση χρόνο.
«Πολλοί νέοι που γράφουν μου λένε ‘μα εσείς είσαστε μια γενιά που ζήσατε μεγάλα γεγονότα, έχετε ζήσει συγκλονιστικά πράγματα, ενώ εμείς έχουμε μια επίπεδη ζωή…’.
Του λέω ότι δεν έχει καμία σημασία. Το πρόβλημα είναι να παρατηρείς. Να, εδώ που καθόμαστε τώρα, σ’ αυτό το τραπέζι, αυτό το μάρμαρο ή το πλαστικό του τραπεζιού, αν το κοιτάξουμε κι αρχίσουμε να σκεφτόμαστε, να παρατηρούμε τι έχει αυτό το τραπέζι, μπορούμε να βρούμε εκατομμύρια πράγματα που ίσως θα εκφραστούν. Αν σκεφτούμε πόσοι κάθισαν στο τραπέζι, τι είπαν, τι συνέβη, από πού προέρχεται το υλικό, τι είναι, τι περιπέτειες τράβηξε το ίδιο το αντικείμενο, τι περιπέτειες τράβηξαν οι άνθρωποι που το χρησιμοποίησαν κι από ‘κει και πέρα αν αφήσουμε και τη φαντασία…
Το κακό είναι ότι δεν παρατηρούμε πολλές φορές. Γλιστράει το μάτι μας πάνω στα πράγματα, ενώ χρειάζεται για την ποίηση το μάτι να καρφώνεται πάνω στα πράγματα και στους ανθρώπους. Και σ’ εμάς τους ίδιους.
Δηλαδή η ποίηση που είναι εξωστρεφής είναι χαμένη. Η ποίηση που είναι μόνο εσωστρεφής είναι πάλι χαμένη. Το πρόβλημα και η μεγάλη δυσκολία είναι η ποίηση να έχει αυτήν τη διακίνηση από μέσα προς τα έξω και από έξω προς τα μέσα. Θα το δείτε στους μεγάλους ποιητές αυτό: ότι είναι συνεχής αυτή η κίνηση. Απ’ το μέσα προς τα έξω, απ’ το έξω προς τα μέσα, απ’ την ψυχή στον κόσμο, απ’ τον κόσμο προς την ψυχή».
Απ’ την αντίδραση του υπαλλήλου στο αεροδρόμιο του Μπέλφαστ, έμαθα πως η ποίηση υπάρχει ακόμα. Και έτσι ίσως οι καθημερινοί ποιητές αντιστέκονται ακόμα στον ρεαλισμό που δημιουργείται γύρω τους.
