Ο Περικλής Χριστοφορίδης, σχεδιαστής με πλούσια εμπειρία και πληθωρικό ταλέντο, και ο Δημήτρης Σωτηρίου, εικαστικός καλλιτέχνης, γραφίστας και illustrator, μιλούν στο "Π" για τις συνεργασίες τους αλλά και για τα προσωπικά τους πρότζεκτ
Ήταν μαζί μας στην πρώτη συνάντηση σχεδιαστών οπτικής επικοινωνίας, Graphic Stories Cyprus 2015, και είχαν τη διάθεση να μοιραστούν μαζί μας αλλά και με το κοινό του graphic design της Κύπρου απόψεις, σκέψεις και ιδέες.
Διαθέτοντας εμπειρία πέραν των 25 χρόνων στον χώρο της επικοινωνίας και της διαφήμισης, ποια κατά την άποψή σας νομίζετε ότι είναι τα ιδιαίτερα γνωρίσματα που χαρακτηρίζουν έναν επιτυχημένο σχεδιαστή οπτικής επικοινωνίας;
Π: Η ευρυμάθεια αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της δημιουργικότητας. Η έμπνευση για τον σχεδιασμό ενός λογοτύπου, μιας συσκευασίας, μιας διαφημιστικής εκστρατείας κ.λπ. δεν είναι θεόσταλτη. Eίναι ο συνδυασμός εικόνων και κειμένων που συγκεντρώνει ο ανθρώπινος νους στο πέρασμα του χρόνου. Μια πινακίδα που είδες στον δρόμο, μια σκηνή ταινίας στον κινηματογράφο, ακόμα και μια συζήτηση που έκανες με κάποιον, σε ανύποπτο χρόνο, μπορεί να ανοίξει τον δρόμο για μια δημιουργική ιδέα.
Η επιτυχία δεν είναι πάντα προβλέψιμη αλλά μετά από τόσα χρόνια στον χώρο της επικοινωνίας πιστεύω πως όσο πιο καλά γνωρίζεις το προϊόν και τους ανθρώπους στους οποίους απευθύνεται, τόσο περισσότερες πιθανότητες έχει να πετύχει το όλο εγχείρημα.
Έχετε συνεργαστεί ως graphic designer και ως art director με τα μεγαλύτερα δημιουργικά και διαφημιστικά γραφεία του νησιού μας, ενώ τα τελευταία χρόνια διατηρείτε το δικό σας studio, το «rockthedog creative». Ποια θεωρείτε ότι είναι τα πλεονεκτήματα και ποια τα μειονεκτήματα του να δουλεύετε για μια μεγάλη εταιρία σε σχέση με την εργασία σας ως freelancer;
Δ: Ως freelancer μπορείς να επιλέξεις τα project που κάνεις και να αφιερώσεις περισσότερο χρόνο σε έρευνα και πειραματισμό, σε αντίθεση με τις μεγάλες εταιρείες όπου η διαδικασία είναι πιο 'βιομηχανοποιημένη'. Φυσικά, o freelancer πρέπει να κυνηγήσει το project, να κάνει και το client service και όλα τα υπόλοιπα που πρέπει να γίνουν για να φέρει εις πέρας μια εργασία, σε αντίθεση με έναν γραφίστα που εργάζεται σε μια εταιρεία και πρέπει να κάνει οτιδήποτε κι όποτε του ζητηθεί.
Έχοντας συνεργαστεί με μεγάλες τοπικές και πολυεθνικές διαφημιστικές εταιρείες, υπάρχει κάποιο project σας που θα ξεχωρίζατε, θεωρώντας το ιδιαίτερο και για ποιους λόγους;
Π: Θα ήθελα να αναφερθώ όχι σε ένα αλλά σε τρία project στα οποία τα τελευταία χρόνια είχα δημιουργική συμμετοχή. Το 2009 μαζί με τη δημιουργική ομάδα της ars longa [Δημήτρης Σωτηρίου, Αγγέλα Κυλίλη και Βασιλική Ιωάννου] και την illustrator Γιάννα Νικολάου σχεδιάσαμε όλη την εταιρική ταυτότητα των ΧΙΙΙ Αγώνων Μικρών Κρατών Ευρώπης. Ήταν η πρώτη φορά που δεν μείναμε στον σχεδιασμό του λογοτύπου και τις έντυπες εφαρμογές του αλλά προχωρήσαμε στον σχεδιασμό μασκότ, δάδας, μεταλλίων και βάθρων νικητών, στάσης λεωφορείων, καρφίτσων πέτου κ.ά.
Το 2011, πάλι με τη δημιουργική ομάδα της ars longa, σχεδιάσαμε την εταιρική ταυτότητα των υπεραγορών "mas". Η πρόκλησή μας ήταν να αλλάξουμε την εταιρική εικόνα των 40 υπεραγορών σε λιγότερο από δύο μήνες και να κάνουμε το brand γνωστό σε όλη την Κύπρο. Για να το πετύχουμε έπρεπε να σχεδιάσουμε ένα πολύ ευέλικτο σύστημα εξωτερικής και εσωτερικής σήμανσης. Εκτός από τις εφαρμογές του λογοτύπου, που ήταν πάρα πολλές, σχεδιάσαμε την αρχιτεκτονική των ετικετών για τα προϊόντα "mas" και όλη τη στρατηγική για τη διαφημιστική τους επικοινωνία.
Κλείνω με τη συμμετοχή μου, το 2013, στην "PRAXIS 03" μια δημιουργική ομάδα που φτιάξαμε μαζί με τον Δημήτρη Σωτηρίου και τον Δημήτρη Ρούσο για να σχεδιάσουμε το νέο λογότυπο του Θεατρικού Οργανισμού Κύπρου σε συνεργασία με την ομάδα του Εργαστηρίου Σημειωτικής και Οπτικής Επικοινωνίας του ΤΕΠΑΚ [Ευριπίδης Ζαντίδης, Θησέας Μουζουρόπουλος και Άγγελος Παναγίδης]. Μια μοναδική εμπειρία που στηρίχθηκε σε πολύμηνη έρευνα και ανταλλαγή ιδεών έξι ταλαντούχων ανθρώπων της επικοινωνίας.
Κατά το παρελθόν έχετε πει ότι "η τέχνη του δρόμου είναι η πιο αγνή μορφή καλλιτεχνικής έκφρασης". Μπορείτε να αναλύσετε αυτή σας τη δήλωση;
Δ: Ως γραφίστας αναλαμβάνεις ένα project και το κάνεις επί πληρωμή, βέβαια το κάνεις όσο πιο καλά μπορείς. Ως εικαστικός δημιουργείς με την προϋπόθεση να εκθέσεις και να πουλήσεις. Και στις δυο περιπτώσεις πρέπει να ικανοποιήσεις κάποιον. It's business. Κάποιος που βγαίνει στον δρόμο να επενδύσει χρόνο, χρήμα και ενέργεια, δεν έχει κανένα απώτερο σκοπό πέραν της προσωπικής έκφρασης και επικοινωνίας.
Πρόσφατα, με τη συμμετοχή σας στο Graphic Stories Cyprus, αλλά και κατά το παρελθόν, έχετε συμμετάσχει ως ομιλητής σε διάφορα σεμινάρια και συνέδρια σχετικά με την οπτική επικοινωνία. Πώς θα κρίνατε το ενδιαφέρον των νέων επαγγελματιών αλλά και φοιτητών για την παρακολούθηση τέτοιου είδους εκδηλώσεων;
Π: Η γνώση θεωρώ αποτελεί ένα από τα βασικά εργαλεία του σχεδιαστή οπτικής επικοινωνίας. Θα περίμενε λοιπόν κανείς σε κάθε συνέδριο γραφικών τεχνών, τυπογραφίας ή οπτικής επικοινωνίας στην Κύπρο, μια και δεν γίνονται και πολλά, οι αίθουσες να κατακλύζονται από φοιτητές που σπουδάζουν σχετικά επαγγέλματα. Δυστυχώς τις περισσότερες φορές είμαστε οι ίδιοι και οι ίδιοι. Φέτος, στο Graphic Stories Cyprus είδα πολλούς νέους συναδέλφους, πράγμα που με έκανε να αισιοδοξώ για το μέλλον.
Μέσα από τη συμμετοχή σας στο Graphic Stories Cyprus είχατε τη δυνατότητα να έρθετε σε επαφή με ένα δυναμικό κομμάτι του κυπριακού design, αυτό των νέων δημιουργών και φοιτητών του κλάδου. Πόσο σημαντική θεωρείτε την ανάληψη τέτοιου είδους πρωτοβουλιών και δράσεων στον χώρο της οπτικής επικοινωνίας και ποιες οι εντυπώσεις που αποκομίσατε από τη φετινή διοργάνωση;
Δ: Η φετινή διοργάνωση ήταν εξαιρετική. Χάρηκα ιδιαίτερα την επαφή με τη νέα γενιά που θα ασχοληθεί με το "άθλημα" και το ενδιαφέρον τους μου έδωσε ελπίδα για το μέλλον του κυπριακού design. Δεν υπάρχει φτασμένος γραφίστας. Πρέπει διαρκώς να μορφώνεται και να μαθαίνει καινούργια πράγματα. Γι' αυτό, τέτοιου είδους διοργανώσεις τις χρειαζόμαστε όλοι.
Πολύ συχνά βλέπουμε στον έντυπο ή ηλεκτρονικό τύπο διαφημίσεις που άλλοτε κρίνονται ως επιτυχημένες και άλλοτε όχι. Υπάρχει άραγε κάποια συνταγή επιτυχίας;
Π: Ο βασικός ρόλος της διαφήμισης είναι να μεταφέρει σωστά ένα προαποφασισμένο μήνυμα για το προϊόν στους αναγνώστες. Παράλληλα όμως πρέπει ο σχεδιασμός της διαφήμισης να γίνει με τέτοιον τρόπο ώστε να μπορέσει να τραβήξει την προσοχή των αναγνωστών και να ξεχωρίσει από τις υπόλοιπες. Συνήθως ένα έντονο χρώμα, μια δυναμική φωτογραφία ή μια επιβλητική τυπογραφία μπορεί εύκολα να τραβήξει την προσοχή. Στα ηλεκτρονικά μέσα θα πρόσθετα και την κινούμενη εικόνα. Αν καταφέρει η διαφήμιση να καθηλώσει με το περιεχόμενό της τους αναγνώστες περισσότερο από 20 με 30 δευτερόλεπτα [stoping power] τότε θεωρώ πως ο δημιουργός έκανε καλά τη δουλειά του. Στο πέρασμα του χρόνου αν η διαφήμιση αποκτήσει και εικαστικό ενδιαφέρον [βλ. Toulouse Lautrec, διαφημίσεις Peugeot] τότε οι γραφικές τέχνες προχωρούν ένα βήμα παραπέρα και ο δημιουργός αφήνει το δημιουργικό του αποτύπωμα.
Μεταξύ άλλων συμμετείχατε και στη δημιουργία του "Blob creative space". Πείτε μας δυο λόγια για τους στόχους της πρωτοβουλίας αυτής.
Δ: Το 2009 δημιουργήσαμε το Blob μαζί με τον Αλέξη Μιχαηλίδη. Είναι το studio μας αλλά και ένας εκθεσιακός χώρος/design shop για την προώθηση της urban κουλτούρας. Τα τελευταία χρόνια το παραμελήσαμε κάπως λόγω άλλων υποχρεώσεων, αλλά τώρα είμαστε έτοιμοι να το αναβιώσουμε.
Πολλές φορές, οι νεότεροι κυρίως σχεδιαστές επικεντρώνουν την προσοχή τους στο σχεδιαστικό αποτέλεσμα και όχι στην έρευνα που αφορά τη σχεδίαση ενός εμπορικού σήματος ή προϊόντος. Τι σας έχει διδάξει η πείρα σας σ' αυτό το θέμα;
Π: Παλιά πίστευα πως κάθε τι που σχεδιάζεις πρέπει να εμπεριέχει μόνο πολλές ώρες έρευνας και μια ξεκάθαρη στρατηγική επικοινωνίας. Πριν λίγα χρόνια, όμως, έπεσε στα χέρια μου το βιβλίο των Perry Chua και Dann Ilicic της WOW Branding και περιέγραφαν τη μεθοδολογία που ακολουθούν για τον σχεδιασμό λογοτύπων. Οι σχεδιαστές της WOW Branding μετά την πρώτη ενημέρωση για το project για μισή ώρα σκιτσάρουν, αυθόρμητα, λογότυπα. Το υλικό αυτό συμπεριλαμβάνεται στην έρευνα που πραγματοποιείται στη συνέχεια. Αυτή η διαδικασία με έκανε να αντιληφθώ πως κάθε project χρειάζεται πολλές ώρες έρευνας, καλή στρατηγική αλλά δεν μπορεί να αγνοηθεί το υλικό που ενστικτωδώς ξεπηδά από την πρώτη επαφή μας με το brand.
Πώς βιώνετε το αστικό τοπίο μέσα από τα μάτια ενός καλλιτέχνη του graffiti και πώς μπορούν οι νέοι δημιουργοί να βρουν τρόπους έκφρασης σε αυτό;
Δ: Όταν ασχοληθείς με την urban τέχνη, ξαφνικά η πόλη μετατρέπεται σε ένα τεράστιο καμβά. Βλέπεις παντού προοπτική δημιουργίας και βελτίωσης. Συνδέεσαι περισσότερο με το φυσικό σου περιβάλλον γιατί επαναδιεκδικείς ένα μικρό του κομμάτι. Όσο για τους νέους δημιουργούς, πιστεύω ότι η ελευθερία που προσφέρει ο δρόμος βελτιώνει τη δημιουργικότητα του καθενός.
Ρίχνοντας μια κλεφτή ματιά στο μέλλον του graphic design, ποιοι νομίζετε ότι είναι οι βασικοί άξονες γύρω από τους οποίους θα κινηθεί η βιομηχανία της οπτικής επικοινωνίας και της διαφήμισης;
Π: Ο γραφίστας του μέλλοντος θα πρέπει να αναπτύξει νέες δεξιότητες για να μπορέσει να ακολουθήσει τις τεχνολογικές εξελίξεις. Οι οθόνες θα αποτελέσουν τον νέο "καμβά" εργασίας μας και οι εικόνες θα αποκτήσουν κίνηση και τρίτη διάσταση. Πιστεύω ότι στο μέλλον η οπτική επικοινωνία δεν θα τυπώνεται αλλά θα προβάλλεται.
+ Στις 06 Μαΐου 2015 ο Δημήτρης Σωτηρίου θα εγκαινιάσει την προσωπική του έκθεση με θέμα "as seen on TV", δημιουργίες με stencils, graffiti & painting, στον εκθεσιακό χώρο "isnotgallery".
