“Μας έβαλαν να καθίσουμε κάτω, μας είπαν να μην φοβόμαστε, “κάντε ένα τσιγάρο, αν έχετε και κάτι να φάτε, φάτε”. Αυτοί ήταν όρθιοι μπροστά μας μαζί με τον οδηγό του λεωφορείου, που είχε επίσης όπλο, αλλά όχι όπως το δικό τους”. Τους είπαν ότι μετά από λίγο θα τους πήγαιναν σε εκείνες τις σκηνές που ήταν στρατόπεδο αιχμαλώτων. Στη συνέχεια τούς υπέδειξαν ένα σημείο να αφήσουν ό,τι είχαν πάνω τους, όπως ταυτότητα, διαβατήριο ή άλλα έγγραφα.

“Ένας από τους τέσσερις είπε ότι θα έφευγε να πάει να κανονίσει τις κουβέρτες και τα χρειώδη για μας στις σκηνές. Κατέβηκε από τον τοίχο και πριν περάσουν λίγα λεπτά ακούσαμε μια σφαίρα στον αέρα. Με το που ακούστηκε ο κρότος της σφαίρας οι άλλοι που είχαν μείνει πίσω με τα όπλα άρχισαν να μας γαζώνουν. Για 10 λεπτά πυροβολούσαν, άδειαζαν τα όπλα και τα ξαναγέμιζαν. Δεν είδα ποιοι πυροβολούσαν. Μας είχαν βάλει να καθίσουμε σε σχήμα μισοφέγγαρου και μας πυροβολούσαν. Δεν μπόρεσα να δω τα πρόσωπά τους. Ήμασταν 45 άτομα. Τι να πρωτοδείς, τις σφαίρες, τα σώματα που έπεφταν από δω και από κει; Ακούω κάποιον να ζητά σφαίρες. Τα όπλα σίγησαν…”.

Τα λόγια ανήκουν στον Σουάτ Καφαντάρ, μοναδικό επιζήσαντα της εκτέλεσης 84 Τουρκοκυπρίων στην Τόχνη στις 14 Αυγούστου του 1974. “Πρώτος εγώ θέλω λύση. Για να μην ξαναζήσουμε τέτοια πράγματα. Αλλά δυστυχώς δεν το βλέπω (…). Δεν έχω μίσος για κανέναν Ε/Κ. Αλλά για εκείνους που το έκαναν, αυτό το μίσος, ο αποτροπιασμός μου, δεν θα σταματήσει να υπάρχει ποτέ. Δεν τους ξέρω, ίσως να τους δω και να μην τους γνωρίσω, αλλά αν μου πει κάποιος αυτοί είναι, μπορεί -δεν ξέρω- μπορεί να τους πιάσω από τον λαιμό”.

Μιλάμε συνεχώς για φόβους και φοβίες των Τουρκοκύπριων απέναντι στους Ελληνοκύπριους, των Ελληνοκυπρίων απέναντι στους Τουρκοκύπριους. Σεβαστά τα τραύματα, ατομικά και συλλογικά, αλλά κάποια στιγμή πρέπει να πάρουμε πολιτικές αποφάσεις. Η συνέντευξη του Σουάτ Καφαντάρ στη Ραλλή Παπαγεωργίου του Κυπριακού Πρακτορείου Ειδήσεων αποδεικνύει πως για να γίνει αυτό δεν χρειάζεται να σκληρύνουμε και να δούμε την ιστορία ψυχρά. Αρκεί να καθαρίσει το μυαλό, να αποδοθεί ευθύνη εκεί που πρέπει και το παρελθόν να μείνει εκεί, στο παρελθόν.