Γράφει η Βάλια Καϊμάκη | valia@inrec.gr

Αρκετοί, τυχεροί, από μας μπόρεσαν να παρακολουθήσουν το φετινό #RetreatConference2016 [αν μπείτε στο twitter με το συγκεκριμένο hashtag] θα δείτε ακριβώς πώς περάσαμε.

Το μεταπτυχιακό πρόγραμμα Επικοινωνία και Νέα Δημοσιογραφία του Ανοιχτού Πανεπιστημίου Κύπρου διοργανώνει κάθε χρόνο μια μεγάλη συνάντηση ανάμεσα στους φοιτητές και τους καθηγητές του. Και με την ευκαιρία προσκαλεί και το ευρύ κοινό να παρακολουθήσει συζητήσεις για το μέλλον των δύο αυτών επιστημών. Μετά τον Αγρό, τη Θεσσαλονίκη και το Ηράκλειο, σειρά είχε η Αθήνα, όπου χάρη στη συνδιοργάνωση με την Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης και Επικοινωνίας και το Advanced Media Institute, το #RetreatConference2016 μπόρεσε ν' ανοίξει και στο εξωτερικό και να προσκαλέσει ομιλητές σε μια ανταλλαγή ιδεών πάνω σ' ένα σημαντικό ερώτημα: "Ψηφιακή Δημοσιογραφία: μια απάντηση στην κρίση των μέσων ενημέρωσης;". Θα βρείτε όλες τα βίντεο από τις εισηγήσεις στο http://bit.ly/2d15R5Y.
Κεντρικός ομιλητής ήταν ο άνθρωπος που πριν από πολλά χρόνια έθεσε τις βάσεις γι' αυτό που σήμερα ονομάζουμε δημοσιογραφία των πολιτών με το βιβλίο του "We the media". Είχαμε λοιπόν την ευκαιρία να απολαύσουμε τον Νταν Γκίλμορ από κοντά τόσο στην ομιλία του, όσο και σ' ένα εργαστήρι για τον μιντιακό εγγραμματισμό. Όμως, σύμφωνα και με τη συνέντευξη που παραχώρησε στο Greek News Agenda (http://ow.ly/Zl5d304InSN) τα πράγματα έχουν αλλάξει από τότε. Οι κύριες αλλαγές είναι: "Πρώτον, η άνοδος των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, γεγονός που είχε τεράστιο αντίκτυπο σε όλους μας και δεύτερον, μία εκ νέου συγκέντρωση των επικοινωνιών δίνοντας σε εταιρείες-κολοσσούς και κυβερνήσεις πολύ μεγαλύτερο έλεγχο σχετικά με αυτά που λέμε και κάνουμε στο διαδίκτυο. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν κάποια θετική επίδραση: προσφέρουν στον κόσμο εύκολους τρόπους να αναζητά, να διασυνδέεται και να παραμένει σε επαφή με άτομα και θέματα τα οποία τον ενδιαφέρουν. Ωστόσο, ειδικότερα το facebook, είναι επικίνδυνο λόγω του τεράστιου μεγέθους και επιρροής του, καθώς μετατρέπεται στο κατεξοχήν μέρος που τα άτομα συζητούν και ενημερώνονται. Καμία εταιρεία δεν θα έπρεπε να έχει τέτοιου είδους εξουσία. Εταιρικός και κυβερνητικός έλεγχος στο διαδίκτυο αποτελεί μία σημαντική απειλή εν γένει. Η δημοσιογραφία πολιτών, εν τω μεταξύ, προχωρά τόσο με καλούς όσο και με λιγότερο χρήσιμους τρόπους. Η ικανότητα του μέσου πολίτη να συμμετάσχει σε ένα οικοσύστημα όπου βοηθά ο ένας τον άλλον να κατανοήσει καλύτερα τον κόσμο, ποτέ δεν υπήρξε μεγαλύτερη".
Στην ομιλία του, ο Γκίλμορ παραδέχτηκε ότι δεν χρησιμοποιεί webmail, ούτε άλλες δωρεάν εφαρμογές. Δεν αγοράζει προϊόντα μιας σούπερ μεγάλης εταιρείας που τα πουλάει και ακριβά και κρατάει αρχεία των δεδομένων μας, ενώ για τηλέφωνο προτιμά ένα παλιό android "από αυτά που δεν μπορεί πια να ελέγξει η εταιρεία" (άλλη εταιρεία τώρα). Και για να κλείσουμε τον κύκλο, ο υπολογιστής του δουλεύει σε Linux.
Μας άγχωσε και δίκιο είχε.

"Ανησυχώ βαθύτατα για την εκ νέου συγκέντρωση της τεχνολογίας και των επικοινωνιών και πιστεύω ότι όσοι εξ ημών βρισκόμαστε στις άκρες των δικτύων που απαρτίζουν το διαδίκτυο, πρέπει να εργαστούμε σκληρά για να ανακτήσουμε τον έλεγχο από τις μεγάλες εταιρείες και τις κυβερνήσεις. Θα έπρεπε να είμαι ξεκάθαρος, εμείς είμαστε που τους παραχωρήσαμε μέρος αυτής της δύναμης για λόγους ευκολίας/βολής και (συχνά για την ψευδαίσθηση) ασφάλειας. Πολλές θεμελιώδεις ελευθερίες διακυβεύονται: η ελευθερία έκφρασης, η ελευθερία συνάθροισης και συνεργασίας, η ελευθερία καινοτομίας και πολλές ακόμη. Το καινούργιο μου πρότζεκτ (Permission Taken) έχει ως στόχο να βοηθήσει τον κόσμο να καταλάβει τι μπορεί να κάνει κανείς, τόσο σε ατομικό επίπεδο όσο και ως μέλη μιας κοινότητας και να αναστρέψει τις καταστρεπτικές συνέπειες αυτής της εκ νέου συγκέντρωσης".
Αυτήν τη φορά δεν είμαι εγώ που φωνάζω.