«Επειδή η αισθητική είναι η ηθική του μέλλοντος, επειδή η αισθητική δεν είναι η ηθική του παρόντος… για όλα αυτά τα επειδή και για πολλά άλλα η ενασχόληση με την τέχνη στην Ελλάδα καθίσταται πρόβλημα επείγον…», γράφει προφητικά από το 1992 ο Βασίλης Ραφαηλίδης στο βιβλίο του «Στοιχειώδης Αισθητική» (Εκδόσεις Εικοστού Πρώτου).

Περί αισθητικής ο λόγος, της εμπειρίας που προσλαμβάνουμε μέσω των αισθήσεων. Αισθητική, το μέτρο του ωραίου. Η αναζήτηση αισθητικής είναι θέμα καυτό και για εμάς, αρχίζοντας από τις πλέον πολύπλοκες καταστάσεις και καταλήγοντας στα πιο απλά καθημερινά. Την τηλεόραση για παράδειγμα. Αρκεί μια περιδιάβαση στα τηλεοπτικά κανάλια για να διαπιστώσει κανείς όχι μόνο την έλλειψη αισθητικής αλλά και την προσπάθεια διάλυσης όποιας προσπάθειας γίνεται περί του αντιθέτου. Ας πάρουμε τις απογευματινές ζώνες των τηλεοπτικών εκπομπών. Αρχίζοντας από τα τηλεπαιγνίδια, τις συζητήσεις, τις σειρές εποχής, ακόμα και τις εκπομπές μαγειρικής, μπορεί κανείς να διαπιστώσει ότι το πρόβλημα είναι πολύ σοβαρό: Κάκιστη χρήση της ελληνικής, ανούσιες συζητήσεις, πονηροί διάλογοι γεμάτοι πιπεράτα υπονοούμενα και πονηρές εκφράσεις, σεξουαλικοί υπαινιγμοί, και όποια άλλη ηλιθιότητα μπορεί να σκεφτεί κανείς εκστομίζεται από παρουσιαστές και φιλοξενούμενους. Σου δίνουν την εντύπωση όλοι αυτοί ότι ο αγώνας που διεξάγουν και η αγωνία που περνούν στις τηλεοπτικές οθόνες είναι ποιος θα ξεστομίσει τη μεγαλύτερη βλακεία για να τραβήξει το ενδιαφέρον, να πάρει τα ανάλογα εύσημα και να γίνει viral στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και στις βραδινές σατιρικές εκπομπές. Δεν απαλλάσσεται κανείς, ούτε καν το κρατικό ίδρυμα που θα έπρεπε να αποτελεί πρότυπο για τους υπόλοιπους. Είναι άξιον απορίας πόση πράγματι προσπάθεια χρειάζεται για να μετατρέπει κανείς εκατομμύρια σε σκουπίδια.

Το αισθητικό είδωλο όπως διαμορφώνεται μέσα από την εικόνα, τον ήχο, την κίνηση, τον χώρο και τον χρόνο δεν θα έπρεπε να αποτελεί βασική προϋπόθεση των καναλαρχών, των παραγωγών, των σκηνοθετών; Έχοντας πια την επιλογή των συνδρομητικών καναλιών και τις θαυμάσιες σειρές που γυρίζουν τα αμερικανικά κανάλια αλλά και τα δίκτυα ευρωπαϊκών χωρών, η αισθητική της δική μας τηλεόρασης μοιάζει με κακόγουστο αστείο.

Δεν είναι μόνο η ψυχαγωγία. Και στην ενημέρωση τα πράγματα πάσχουν, με βαρετές και αδιέξοδες συζητήσεις και με τα δελτία ειδήσεων να επικεντρώνονται στον μικρόκοσμό μας αγνοώντας στην πραγματικότητα τη διεθνή επικαιρότητα. Μπορεί εύκολα να πει κανείς ότι το πιο πάνω δεν είναι μόνο κυπριακό φαινόμενο. Βεβαίως δεν είναι, όμως αλλού υπάρχει το αντίβαρο, υπάρχει μια σοβαρότητα και μια υπευθυνότητα στην αντιμετώπιση του θεατή.

Έχεις το δημοκρατικό δικαίωμα να πατήσεις το κουμπί και να απαλλαγείς μια και καλή από αυτή τη σαβούρα. Είναι όμως αυτή η λύση; Απλά κόβουμε το καλώδιο του τηλεφώνου για να απαλλαγούμε από ανεπιθύμητα, απειλητικά τηλεφωνήματα;