Γράφει ο Σταυρίνος Κυριάκου

Εχτές το απόγευμα άναψα μετά που πολλύν τζαιρό την τηλεόραση στα κυπριακά κανάλια.

Κάθε κανένα θκυό μήνες κάμνω την άσκηση τζαι επιβεβαιώνω ότι τα κυπριακά κανάλια έν' καλά μόνο για να τα αλλάσσεις. Το καλύτερο κανάλι στην κυπριακή τηλεόραση έν' το σιονούι.

Εν πάση περιπτώσει, στην πορεία εσταμάτησα στο Fox News Κύπρου Sigma TV.

Πρώτο πλάνο. Ρίκκος Μάππουρος, διπλοκάμπινο, εικοσάλιρο. Ομολογώ ότι έππεσα θύμα της νοσταλγίας μου. Άφησα το κοντρόλ στο τραπεζάκι, τζαι έδωκα σημασία. Λέω, έδωκα σημασία, επειδή πριν 16 τόσα χρόνια μάλλον εν έδωκα σημασία ή τουλάχιστον δεν έδωκα τη σημασία που έπρεπε.

Τότε ήταν απλά μια κωμική σειρά στην τηλεόραση. Μια υπερβολή της κυπριακής καθημερινότητας. Μια σάτιρα με χαρακτήρες-καρικατούρες που ίσως να είχαν τζαι κάποια αληθινά χαρακτηριστικά.

Ο τσιγκούνης Κυπραίος με το διπλοκάμπινο, η φάουσα γεναίκα του, η κακομαθημένη κόρη, ο μαμμόθρεφτος γαμπρός, η δεσποινίς ετών τριαντακάτι με όνειρο να την παντρευτεί ο καλός της τζαι οι φοιτητές του πάνω ορόφου που ο νους τους έν' πας τες γκόμενες.

Σαν σειρά ίσως να είσιεν τζαι τες καλές της στιγμές. Κάποιες σκηνές, κάποια περιστατικά είχαν το κατάλληλο μείγμα αλήθκειας, υπερβολής τζαι αστείου. Σε κάποια σημεία η σάτιρα του «Βουράτε γειτόνοι» έφταννε να έν' απλά εντάξει.

Μπορεί σε κάποια φάση κάποιος να ασχοληθεί με την επιλογή των παραγωγών να βάλουν τριαντάρηδες μαντράχαλους να υποδυθούν τους εικοσάρηδες φοιτητές. Γενικά το κάστινγκ τζαι το στήσιμο σφύζουν από άτυχες επιλογές που νομίζω στο μέλλον θα αναλυθούν με παρόμοιο τρόπο με το blackface του Βουτσά.

Γενικά, το «Βουράτε γειτόνοι» ήταν ακόμα ένα παράγωγο της κουλτούρας σκουπιδιών που μας ετάιζε η τηλεόραση την περασμένη δεκαετία. Πριν να μπορείς να θκιαλέξεις τι εννά δεις, εθώρες ό,τι μαλακία ήταν οριακά καλύτερη που τες υπόλοιπες επιλογές. Τζαι ενόμιζες ότι ήταν τζαι καλή (η μαλακία).

Πίσω που την μαλακία όμως υπήρχε η προπαγάνδα που επερνούσε μέσα που τούτες τες σειρές. Το πολιτικό ή κοινωνικό μήνυμα του παραγωγού προς τις άβουλες μάζες των Κυπραίων που αποβλακώνονταν στο ντεκολτέ της Ναστάζιας τζαι τη μίνι φούστα της Κικίτσας.

Στο επεισόδιο που έδωκα πάνω εχτές η Ναστάζια (η «γεροντοκόρη» τριαντάρα που ελέαμε πιο πάνω) είναι δέσμια ενός διλήμματος. Ο καλός της, που τον πελεκά χρόνια τώρα να σμίξουν με τα δεσμά του γάμου, έκαμεν της πρόταση. Να παντρευτούν βέβαια, αλλά υπό τον όρο ότι ο γάμος θα γίνει σε χωριό. Εννοείται ότι ο χαρακτήρας της Ναστάζιας δεν θέλει έναν χωριάτικο γάμο στην πλατεία του χωριού. Δεν θέλει οφτόν τζαι κουπέπι σε πλαστικό πιάτο με τα τραπέζια στοιχισμένα σε σειρά σαν σε συσσίτιο πολέμου, ούτε τον «νούρατσο» του νυφικού να κωλοσύρνεται μες στα χώματα. Θέλει γάμο χωραΐτικο, με κέττερινγκ τζαι αίθουσα δεξιώσεων τζαι κεραστικό που το Άριστον.

Να δεχτεί λοιπόν την πρόταση του Σωκράτη; Ναι ή όχι;

Ναι, να δεχτεί μετά από χρόνια υπομονής και κλάματος την εκβιαστική πρόταση του Σωκράτη;

Όχι, να σταθεί στο ύψος της, να απορρίψει την πρόταση, να φανεί αντάξια της ιστορίας της, του αναστήματος και των αξιών της, να ρισκάρει να χάσει τον γαμπρό αλλά να κρατήσει τη συνείδησή της καθαρή;

Δικά της λόγια, τούτα έν' αληθινός μονόλογος στη σειρά. Τζαι φκάλλει τον λόγο η Ναστάζια, καθώς γυρίζει την πολυκατοικία κρατώντας μια κάλπη, στην οποία καλεί τους ενοίκους να ρίξουν την ψήφο τους.

Το ψηφοδέλτιο, φυσικά, γράφει πάνω με μεγάλα γράμματα: ΝΑΙ και ΟΧΙ.

Η Ναστάζια, στην προκειμένη, είναι μια αδικημένη, καλόκαρδη τζαι ευαίσθητη κορούδα που καρτερά μέρα νύχτα να φυσήσει ένας αέρας τζαι να παντρευτεί. Ο Σωκράτης, ένας άκαρδος, σκληρός άντρας, που την κρατά παγιδευμένη τόσα χρόνια τζαι αποφασίζει να της δώσει τζείνο που λαχταρά, μόνο με τους δικούς του όρους, που την αδικούν τζαι δεν σέβονται την υπόληψή της.

Οι ένοικοι στην πολυκατοικία αναλόγως προσπαθούν να την επηρεάσουν. Στην πορεία τζαι μέσα που τες κουβέντες τους όμως γίνεται φανερό ότι το σωστό είναι η Ναστάζια να πει όχι στον Σωκράτη.

Ίσως σήμερα το πιο πάνω δίλημμα να μεν έσιει καμιά σημασία. Η εποχή, όμως, τζαι το πλαίσιο έν' πολλά σημαντικά. Το επεισόδιο εμεταδόθηκε την εποχή πριν το δημοψήφισμα για τη λύση του Κυπριακού με βάσην το σχέδιο Ανάν. Όποιος έζησε τζαι θυμάται το πόσο διχασμένη ήταν η χώρα το 2004, καταλαβαίνει γιατί το συγκεκριμένο επεισόδιο (τζαι άλλα παρόμοιου κάλλους καλλιτεχνικά παρατράγουδα) έσιει πολλή βαρύτητα.

Ο διχασμός, το μαρκάρισμα σε πατριώτες τζαι ναινέκους, ο ξεπεσμός της αριστερής παράταξης, η άνοδος της Ακροδεξιάς, η μετατροπή μιας φαινομενικά προσωρινής κατάστασης σε τετελεσμένο τζαι συνεχές κατεστημένο.

Το μαύρισμα οποιασδήποτε προσπάθειας λύσης τζαι επαναπροσέγγισης, η απόδοση αλλότριων συμφερόντων σε οποιονδήποτε έσιει άποψη φιλική ή έστω απλά θετική προς τη λύση του προβλήματος. Η άρνηση ακόμα τζαι του διαλόγου με την άλλη πλευρά.

Η κανονικοποίηση της διχοτόμησης, του εθνικιστικού παροξυσμού. Η ποδοσφαιροποίηση της τύχης της χώρας. Η οικειοποίηση της αγάπης για την πατρίδα τζαι η μετατροπή της σε εθνικό ιερό πόλεμο.

Ούλλα, σαν το κουβάρι που ποτυλίεται, καταλήγουν σε τζείνες τες μέρες. Τότε που η τηλεόραση εσυρρίκνωνε τη μεγαλύτερη απόφαση που εκαλείτουν να λάβει ο κόσμος της Κύπρου στο δίλημμα της Ναστάζιας. Τότε που, αντί να γίνεται σοβαρός διάλογος, η συζήτηση επεριορίζετουν στο «Άτε ολάν, εννά πω 'όχι' τζαι εννά βρεθεί άλλος γαμπρός».

Δεκαέξι χρόνια μετά, προσπαθώ να ξεχωρίσω τι άλλαξε τζαι τι παραμένει το ίδιο. Σίγουρα η τηλεόραση δείχνει ακόμα μαλακίες. Τζαι το δίλημμα της Ναστάζιας έν' ακόμα τζειαμαί, παλλουκωμένο, να μας θυμίζει σε τούτο τον τόπο ότι ούλλα καταλήγουν κάτω που τον φακό μιας άνοστης, κακόγουστης τζαι επικίνδυνης σάτιρας.

Έσβησα την τηλεόραση.