Την περασμένη εβδομάδα ξεκινήσαμε να κουβεντιάζουμε τον νέο νόμο για τις ψηφιακές υπηρεσίες (Digital Services Act). Μιλήσαμε για την αφαίρεση παράνομου περιεχομένου, για τη σαφέστερη διαδικασία «καταγγελίας και δράσης», για την αλγοριθμική λογοδοσία, για την ταχεία προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένης της ελευθερίας της έκφρασης και της προστασίας των δεδομένων, για την υπευθυνότητα των πλατφορμών εμπορίου. Ο νόμος όμως καλύπτει αρκετά κεφάλαια ακόμα.

Μιλά, για παράδειγμα, για την καλύτερη προστασία για θύματα βίας, ιδίως από τη μη συναινετική ανάρτηση πορνογραφίας με άμεση απόσυρσή της.

Επίσης, οι μικρομεσαίες και μικρές επιχειρήσεις θα έχουν λιγότερες επιβαρύνσεις και περισσότερο χρόνο για την προσαρμογή τους ενώ η επιτροπή θα παρακολουθεί τις πιθανές οικονομικές επιπτώσεις των νέων υποχρεώσεων στις μικρές επιχειρήσεις.

Οι πλατφόρμες θα είναι πλέον υποχρεωμένες σε διαφάνεια ώστε οι χρήστες να ενημερώνονται καλύτερα σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο τους συνιστάται περιεχόμενο και να έχουν τουλάχιστον μία επιλογή για τη χρήση των πλατφορμών που δεν θα βασίζεται στην κατάρτιση προφίλ χρήστη. Κάποιοι από εσάς θα αντιτείνουν ότι είναι χρήσιμο να σου προτείνει το Netflix ταινίες όμως αυτό θα πρέπει να είναι επιλογή και όχι υποχρέωση όπως τώρα.

Σε σχέση με τη διαδικτυακή διαφήμιση θα έχουμε καλύτερο έλεγχο του τρόπου με τον οποίο χρησιμοποιούνται τα προσωπικά μας δεδομένα. Η δε στοχευμένη διαφήμιση με χρήση ευαίσθητων δεδομένων (π.χ. γενετήσιος προσανατολισμός, θρησκεία, εθνοτική καταγωγή) πλέον απαγορεύεται.

Κάτι ενισχυτικό σε αυτό θα είναι και η απαγόρευση της χειραγώγησης των επιλογών των χρηστών: οι πλατφόρμες και οι ηλεκτρονικές αγορές δεν θα πρέπει να ενθαρρύνουν τους πολίτες να χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες τους, για παράδειγμα δίνοντας μεγαλύτερη έμφαση σε μια συγκεκριμένη επιλογή ή παροτρύνοντας τον αποδέκτη να αλλάξει την επιλογή του μέσω αναδυόμενων παραθύρων («pop ups»). Επιπλέον, η ακύρωση συνδρομής για μια υπηρεσία θα πρέπει να καταστεί εξίσου εύκολη με την εγγραφή σε αυτήν (κάποια στιγμή, λόγω τιμής, προσπαθούσα επί τρεις ημέρες να ακυρώσω μια συνδρομή και τρόπο δεν έβρισκα μέχρι που άλλαξα κάρτα). Επίσης, οι πλατφόρμες στις οποίες έχουν πρόσβαση οι ανήλικοι θα πρέπει να λαμβάνουν ειδικά μέτρα, μεταξύ άλλων την πλήρη απαγόρευση της στοχευμένης διαφήμισης προς αυτούς.

Στο κομμάτι της παραπληροφόρησης, οι πολύ μεγάλες πλατφόρμες (δηλ. όσες έχουν με περισσότερους από 45 εκατομμύρια χρήστες) θα πρέπει να συμμορφώνονται με αυστηρότερες υποχρεώσεις, ανάλογες προς τους σημαντικούς κοινωνικούς κινδύνους που εγκυμονούν όσον αφορά τη διάδοση παράνομου και επιβλαβούς περιεχομένου. Θα πρέπει να αξιολογούν και να μετριάζουν τους συστημικούς κινδύνους και θα υπόκεινται σε ανεξάρτητους ελέγχους κάθε χρόνο. Επιπλέον, θα μπορεί να ληφθούν ειδικά μέτρα σε περιόδους κρίσης, όπως απειλή για τη δημόσια ασφάλεια ή την υγεία, η επιτροπή μπορεί να απαιτήσει επιπλέον μέτρα για μέγιστη διάρκεια τριών μηνών.

Όσον αφορά τις κυρώσεις, στις διαδικτυακές πλατφόρμες και στις μηχανές αναζήτησης μπορεί να επιβληθεί πρόστιμο έως και 6% του παγκόσμιου κύκλου εργασιών τους, ενώ όσον αφορά τις πολύ μεγάλες πλατφόρμες, η επιτροπή θα έχει την αποκλειστική εξουσία να απαιτεί τη συμμόρφωσή τους.

Απομένει να οριστικοποιηθεί το κείμενο σε τεχνικό επίπεδο και να ελεγχθεί από γλωσσομαθείς νομικούς, πριν από την επίσημη έγκρισή του από το Κοινοβούλιο και από το Συμβούλιο. Μόλις ολοκληρωθεί η διαδικασία αυτή, θα τεθεί σε ισχύ 20 ημέρες μετά τη δημοσίευσή του στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ και οι κανόνες θα αρχίσουν να εφαρμόζονται 15 μήνες αργότερα. Γι' αυτό έλεγα την περασμένη εβδομάδα ότι έχουμε ένα 18μηνο μπροστά μας.

Από τις 23 έως τις 27 Μαΐου, αντιπροσωπεία της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα επισκεφθεί διάφορα κεντρικά γραφεία εταιρειών (Meta, Google, Apple κ.λπ.) στη Silicon Valley για να συζητήσει αυτοπροσώπως τη δέσμη μέτρων για τον νόμο για τις ψηφιακές υπηρεσίες και θα ακούσει τη θέση των αμερικανικών εταιρειών, των νεοφυών επιχειρήσεων, της ακαδημαϊκής κοινότητας και των κυβερνητικών αξιωματούχων. Ελπίζουμε ότι θα τις ακούσει αλλά δεν θα τις συμμεριστεί υποχρεωτικά.