To aimsbot το γνωρίζουν οι παίκτες βιντεοπαιχνιδιών, κυρίως αυτών που στόχος είναι να σκοτώσεις όσους περισσότερους μπορείς. Πρόκειται για ένα λογισμικό το οποίο σε βοηθάει να στοχεύσεις (aim) σωστά. Μέχρι ο αντίπαλος να πάει το ποντίκι πέρα-δώθε, εσύ έχεις ήδη αποτελειώσει 5-6 εχθρούς. Και μάλιστα γίνεται μεγάλη συζήτηση πάνω στο θέμα γιατί είναι ξεκάθαρο κλέψιμο ειδικά δε αν πρόκειται για τουρνουά.

Από την περασμένη Τετάρτη το πρωί όμως το AIMS bot απέκτησε μία εντελώς διαφορετική σημασία. Μία τρομακτική σημασία… Εκείνη την ημέρα ήταν που μάθαμε για τη δράση της εταιρείας αυτής η οποία έχει τη δύναμη αντί αντιτίμου να επηρεάσει ακόμα και εκλογικά αποτελέσματα.

Τώρα βέβαια ανοίγουμε πολύ μεγάλη κουβέντα που δεν θα ήθελα να την κάνουμε εδώ και τώρα γιατί σε πολλές περιπτώσεις ούτε καν τα παραδοσιακά μίντια δεν καταφέρνουν να γείρουν το αποτέλεσμα των εκλογών προς τα εκεί που το θέλουν. Πολλώ δε μάλλον τα bots όσο έξυπνα και να είναι, όσο πολυάριθμα και αν είναι. Παραμένουν στα social media που δεν είναι η πραγματική ζωή.

Για να δούμε όμως τι ακριβώς αποκαλύφθηκε. Η Advanced Impact Media Solutions (ή Aims) ελέγχει περισσότερα από 30.000 ψεύτικα προφίλ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και μπορεί να τα χρησιμοποιήσει κατά το δοκούν, ως στρατό, σε κλίμακα και με ταχύτητα. Πωλείται από την «Ομάδα Χόρχε», μια μονάδα παραπληροφόρησης που εδρεύει στο Ισραήλ. Τρεις δημοσιογράφοι -από το Radio France, τη Haaretz (η παλαιότερη ισραηλινή εφημερίδα, ιδρύθηκε το 1918 και έχει έκδοση και στα αγγλικά) και το TheMarker (καθημερινή οικονομική εφημερίδα στα εβραϊκά που εκδίδεται από τον όμιλο Haaretz στο Ισραήλ)- προσέγγισαν την ομάδα «Ομάδα Χόρχε» προσποιούμενοι ότι είναι σύμβουλοι που εργάζονται για λογαριασμό μιας πολιτικά ασταθούς αφρικανικής χώρας, η οποία ήθελε βοήθεια για να καθυστερήσει τη διενέργεια εκλογών. Μίλησαν με τον επικεφαλής, τον Ταλ Χάναν, έναν 50χρονο πρώην πράκτορα των ισραηλινών ειδικών δυνάμεων.

Ο Χάναν τους παρουσίασε τα bots που είχαν λογαριασμούς σε Twitter, LinkedIn, Facebook, Telegram, Gmail, Instagram και YouTube. Ορισμένα έχουν ακόμη και λογαριασμούς Amazon με πιστωτικές κάρτες, πορτοφόλια bitcoin και λογαριασμούς στο Airbnb. Πολύ δύσκολο να καταλάβεις ότι πρόκειται για bots και όχι για κανονικούς ανθρώπους. Ακόμα πιο δύσκολο αφού είναι προγραμματισμένα να αναρτούν και για άλλα θέματα, για την τάχα οικογένειά τους ή για διασημότητες. Και επιστρατεύονται όταν χρειάζεται να οργανωθεί εκστρατεία προπαγάνδας. Από όλες τις επαφές που είχαν με τον Χάναν η ομάδα των δημοσιογράφων πίσω από αυτήν τη μεγάλη έρευνα - η οποία περιλαμβάνει δημοσιογράφους από 30 μέσα ενημέρωσης, μεταξύ των οποίων η «Le Monde», το «Der Spiegel», η «El País» και η «The Guardian» (πολλοί από αυτούς συνεργάζονται στενά από την εποχή των πρώτων Wikileaks), ξεψάχνισε λέξη-λέξη τα όσα έλεγε και προσπάθησαν να τα επιβεβαιώσουν. Οδηγήθηκαν έτσι στην αποκάλυψη 2.000 bots στο Facebook και το Twitter.

Για να έχουν αξιοπιστία τα bots και να ξεγελούν τα συστήματα ανίχνευσής τους που έχουν δημιουργήσει οι τεχνολογικές πλατφόρμες συνδέονται στις πλατφόρμες με τηλεφωνικούς αριθμούς που επαληθεύονται με SMS, ενώ ορισμένα έχουν ακόμη και πιστωτικές κάρτες. Το Aims διαθέτει επίσης διαφορετικές ομάδες avatars με διάφορες εθνικότητες και γλώσσες για να προωθούν την προπαγάνδα τους και σε γλώσσες όπως τα ρωσικά, ισπανικά, γαλλικά και ιαπωνικά. Για φωτογραφίες προφίλ «έκλεβαν» από κανονικούς χρήστες αλλά τώρα πια μπορείς να δημιουργήσεις μια νέα φωτογραφία μέσα σε λίγα λεπτά χρησιμοποιώντας τεχνητή νοημοσύνη.

Ακόμα χειρότερα, ο Χάναν έδειξε στους δημοσιογράφους-πελάτες το πώς χακάριζε «live» τους λογαριασμούς Gmail και Telegram (που υποτίθεται ότι είναι ασφαλής υπηρεσία) κάτι που δυστυχώς μπόρεσαν να επιβεβαιώσουν.

Μην νομίζετε πάντως ότι όλα αφορούν την πολιτική. Οι δημοσιογράφοι ανακάλυψαν bots που εμπλέκονταν σε εμπορικές διαφορές σε περίπου 20 χώρες, μεταξύ των οποίων το Ηνωμένο Βασίλειο, οι ΗΠΑ, ο Καναδάς, η Γερμανία, η Ελβετία, η Ελλάδα, ο Παναμάς, η Σενεγάλη, το Μεξικό, το Μαρόκο, η Ινδία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Ζιμπάμπουε, η Λευκορωσία και ο Ισημερινός.

Η υπόθεση μιλάει μόνη της και δεν θα ήθελα να κλείσω με βιαστικά συμπεράσματα. Είναι σίγουρο ότι εν τω μεταξύ περιμένουμε και άλλες αποκαλύψεις όπως και αντιδράσεις από τα εμπλεκόμενα μέρη.