Μια από τις πιο σημαντικές καινοτομίες του Γενικού Κανονισμού για τα Προσωπικά Δεδομένα (ΓΚΠΔ) είναι το δικαίωμα διαγραφής ή το δικαίωμα στη λήθη. Σύμφωνα με αυτό ο οποιοσδήποτε μπορεί να ζητήσει τη διαγραφή των προσωπικών του δεδομένων, αν δεν θέλει πια αυτά να χρησιμοποιούνται ή να αποθηκεύονται, εφόσον δεν υπάρχει κάποιος νόμιμος λόγος για να τα κρατάει η εταιρεία ή ο οργανισμός που τα διαχειρίζεται. Επίσης, κάποιος μπορεί να ζητήσει τη διαγραφή των δεδομένων του αν δεν είναι πλέον απαραίτητα, αν έχουν χρησιμοποιηθεί με παράνομο τρόπο ή αν εναντιώνεται στην επεξεργασία τους. Στο διαδίκτυο ή στον φυσικό κόσμο. Αυτό ισχύει για κάθε εταιρεία, ακόμα και για τις μηχανές αναζήτησης. Στην Ευρώπη, εκεί που ισχύει ο κανονισμός. 

Φαίνεται όμως ότι το δικαίωμα διαγραφής στο διαδίκτυο επεκτείνεται και μάλιστα από τις ίδιες τις πλατφόρμες. Πρόσφατα, η Google αναβάθμισε ένα εργαλείο της μηχανής αναζήτησης με την ονομασία «Αποτελέσματα σχετικά με εσάς», το οποίο είχε αρχικά κυκλοφορήσει το 2022. Το έκανε πιο φιλικό προς τον χρήστη και ενσωμάτωσε άμεσα τα πιο χρήσιμα χαρακτηριστικά του στα αποτελέσματα αναζήτησης, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας αφαίρεσης των προσωπικών μας δεδομένων από αυτά.

Οι χρήστες πρέπει πρώτα να κάνουν ένα κάπως «ανάποδο» βήμα για να χρησιμοποιήσουν το εργαλείο: να εισάγουν τα προσωπικά τους στοιχεία στο σύστημα. Αν και πολλοί θα σηκώσουν το φρύδι, η διαδικασία αυτή είναι απαραίτητη για να μπορεί το εργαλείο να εντοπίζει και να διαχειρίζεται συγκεκριμένα δεδομένα στα αποτελέσματα αναζήτησης. Αλλά ας μην γελιόμαστε, ανεξάρτητα από το αν εμφανίζονται στα αποτελέσματα αναζήτησης, η Google πιθανότατα κατέχει ήδη αυτές τις πληροφορίες ούτως ή άλλως, από προηγούμενες φορές, ειδικά αν οι χρήστες έχουν gmail.

Μία από τις σημαντικότερες βελτιώσεις της ενημέρωσης είναι η ενσωμάτωση των βασικών χαρακτηριστικών της απευθείας στα αποτελέσματα αναζήτησης. Αν και δεν υπάρχει σε εμφανές σημείο, οι χρήστες μπορούν να έχουν πρόσβαση στα «Αποτελέσματα σχετικά με εσάς» μέσω του μενού με τις τρεις τελείες δίπλα σε κάθε αποτέλεσμα αναζήτησης. Αυτό το μενού περιλαμβάνει επιλογές για την αφαίρεση αποτελεσμάτων που περιέχουν προσωπικές πληροφορίες.

Όταν ένας χρήστης ζητά την αφαίρεση προσωπικών πληροφοριών, η Google θα του ζητήσει να δώσει πρόσθετες λεπτομέρειες, μια διαδικασία αρκετά γρήγορη. Η διεπαφή εξυπηρετεί επίσης αιτήματα αφαίρεσης μη προσωπικών στοιχείων, όπως η αναφορά παράνομου περιεχομένου. Όλα τα αιτήματα καταγράφονται στο εργαλείο «Αποτελέσματα σχετικά με εσάς» για μετέπειτα εξέταση. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η Google μπορεί να αφαιρέσει περιεχόμενο μόνο από τα αποτελέσματα αναζήτησης και όχι από τους ιστότοπους που το περιέχουν. Γι' αυτό θα πρέπει ο χρήστης να αποταθεί στους ίδιους τους ιστότοπους (πιστέψτε με γίνεται αρκετά συχνά είτε με ευγενικό τρόπο είτε με εξώδικο).

Ο κόμβος επιτρέπει στους χρήστες να παρακολουθούν την κατάσταση των αιτημάτων τους. Επίσης, οι χρήστες μπορούν να ζητήσουν ανανέωση δεδομένων εάν ένα αποτέλεσμα αναζήτησης περιέχει ανακριβείς πληροφορίες. Αυτή η επιλογή είναι χρήσιμη όταν ένας ιστότοπος έχει αφαιρέσει προσωπικά δεδομένα, αλλά τα αποτελέσματα αναζήτησης δεν έχουν ενημερωθεί.

Δεν είναι η πρώτη φορά που η Google αναμορφώνει το συγκεκριμένο εργαλείο. Το 2023, εισήγαγε μια σειρά χαρακτηριστικών που το έκαναν πιο δυναμικό, σαρώνοντας ενεργά τα αποτελέσματα αναζήτησης για τα δεδομένα των χρηστών. Οι προγραμματιστές πρόσθεσαν ένα διευρυμένο ταμπλό, δίνοντας στους χρήστες μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα των προσωπικών τους πληροφοριών στην αναζήτηση. Προστέθηκε επίσης η δυνατότητα να ζητούν την αφαίρεση μη συναινετικών εικόνων από τα αποτελέσματα αναζήτησης.

Τέλος, το εργαλείο εντοπίζει αυτόματα νέες περιπτώσεις προσωπικών δεδομένων που είχαν προηγουμένως επισημανθεί, επιτρέποντας στους χρήστες να ζητούν γρήγορα την αφαίρεση. Επιπλέον, οι χρήστες μπορούν να λαμβάνουν ειδοποιήσεις μέσω τηλεφώνου ή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου όταν εμφανίζονται νέες προσωπικές πληροφορίες στα αποτελέσματα αναζήτησης. 

Μην χαίρεστε όμως. Όταν πήγα να το δοκιμάσω είδα «This tool is not yet supported in your region». Για μια ακόμη φορά. Βέβαια αυτό δεν σημαίνει ότι δεν έχουμε τον ΓΚΠΔ για να προστατευτούμε. Αρκεί να μπορούμε να βλέπουμε τα αποτελέσματα, που ακόμα δεν μπορούμε…