Ο τρόπος διάθεσης χορηγιών στα ελεύθερα θέατρα, στο επίκεντρο Ανοιχτής Διαβούλευσης ανάμεσα στον ΘΟΚ και τους παραγωγούς θεάτρου.
Τα ποιοτικά κριτήρια, η «πίτα» των επιχορηγήσεων και η άμεση ανάγκη οικονομικής στήριξης των ελεύθερων θεάτρων ήταν τα σημαντικότερα σημεία που προέκυψαν κατά την «ανοιχτή διαβούλευση» στη Νέα Σκηνή του Θεατρικού Οργανισμού Κύπρου, τη Δευτέρα 3 Οκτωβρίου. Επρόκειτο ουσιαστικά για μια συνάντηση την οποία ζήτησε το Διοικητικό Συμβούλιο του ΘΟΚ με θέμα συζήτησης τους τρόπους διάθεσης των χορηγιών προς τις θεατρικές ομάδες.
Πολλοί θεατρικοί παράγοντες εξέλαβαν την πρόσκληση του Οργανισμού και ως πρόκληση, για ένα θέμα που προβληματίζει και έχει άμεση σχέση με τη βιωσιμότητα της θεατρικής τέχνης.
Οι παρουσίες
Μεγάλο προέκυψε το ενδιαφέρον για την ανοιχτή διαβούλευση, ίσως –εν τέλει– μεγαλύτερο από τα αποτελέσματά της. Το παρών τους έδωσαν τα τρία από τα τέσσερα μεγάλα θέατρα του τόπου, που απολαμβάνουν και το μεγαλύτερο κομμάτι της «πίτας» των κρατικών κονδυλίων: το Σατιρικό Θέατρο εκπροσώπησε ο Στέλιος Καυκαρίδης, την ΕΘΑΛ ο Μηνάς Τίγκιλης και το Θέατρο Ένα ο Ανδρέας Χριστοδουλίδης. Το Θέατρο Σκάλα δεν δήλωσε «παρών», ωστόσο αυτό ήταν γνωστό καθώς επέλεξε να καταθέσει γραπτώς τις απόψεις του για το θέμα.
Παρόντες ήταν επίσης μέλη του ΔΣ του ΘΟΚ, ο διευθυντής του οργανισμού Βαρνάβας Κυριαζής, εκπρόσωπος των Πολιτιστικών Υπηρεσιών, εκπρόσωποι των συντεχνιών των ηθοποιών και εκπρόσωποι μικρότερων θεατρικών ομάδων.
Οι τοποθετήσεις
Άμεση και συγκεκριμένη ήταν η τοποθέτηση του Μαρίνου Ξενοφώντος, ο οποίος πρότεινε την κατάργηση των σχεδίων επιχορήγησης και την κατανομή των χρημάτων σε έκαστη παραγωγή. Ασχέτως δηλαδή αν το α ή β θέατρο ανήκει στο σχέδιο Γ [Σατιρικό, ΕΘΑΛ, ΕΝΑ και Σκάλα] που δεδομένα παίρνουν πολύ μεγαλύτερα ποσά κάθε χρόνο. Ο Μ. Ξενοφώντος δεν δίστασε να θέσει και θέμα μη επιχορήγησης από τον ΘΟΚ σε ένα θέατρο που παίρνει επιχορήγηση από τις Πολιτιστικές υπηρεσίες. Αναφερόταν βεβαίως στο Θέατρο Ένα, το οποίο ανεβάζει αυτό το διάστημα ένα κυπριακό θεατρικό έργο σε συνεργασία με τις ΠΥ. Κλείνοντας την ομιλία του, ο Μ. Ξενοφώντος δέχτηκε το πικρό [;] χειροκρότημα του Ανδρέα Χριστοδουλίδη...
Παίρνοντας το λόγο, ο Νίκος Χαραλάμπους πρότεινε να παραμείνει στον ΘΟΚ η επιχορήγηση των τεσσάρων μεγάλων θεάτρων μόνο ως μια «μέση λύση» στο πρόβλημα του οργανισμού, ο οποίος δεν θέλει να διαχειρίζεται το κομμάτι της θεατρικής ανάπτυξης, και άρα τις επιχορηγήσεις [γι’ αυτό και ο Δ. Καραγιάννης τις ονομάζει μια «καυτή πατάτα» που δεν θέλει να αγγίξει κανείς: ούτε ο ΘΟΚ, ούτε οι ΠΥ].
Ο ΘΟΚ δεν τοποθετήθηκε επί του θέματος, καθώς αυτό θα συζητηθεί σε επόμενη συνεδρία του ΔΣ του Οργανισμού.
Φίλιππος Σοφιανός: Υποδουλώνεστε για δύο χιλιάρικα!Ποια είναι τα κριτήρια για τις επιχορηγήσεις, διερωτήθηκε η Έλενα Αγαθοκλέους του Κέντρου Παραστατικών Τεχνών Μίτος. Σύμφωνα με την ίδια, θα έπρεπε να είναι πρωτίστως ποιοτικά. Ζήτησε να μάθει κατά πόσο η Γνωμοδοτική Επιτροπή του ΘΟΚ που αξιολογεί την ποιότητα των παραστάσεων έχει λόγο στις επιχορηγήσεις αλλά και εάν τα μέλη αυτής της Επιτροπής παρακολουθούν όλες τις παραστάσεις.
Δεν δίστασε να μιλήσει για τον Μίτο και να πει ότι ως ομάδα απέρριψαν –ως μια κίνηση διαμαρτυρίας– τις δύο χιλιάδες ευρώ που τους δόθηκαν ως επιχορήγηση.
Την άποψη ότι τα κριτήρια για τις επιχορηγήσεις πρέπει να είναι πρωτίστως καλλιτεχνικά εξέφρασε και ο Απόστολος Αποστολίδης του Κέντρου Έρευνας Θεατρικής Τέχνης RECTUS, προσθέτοντας το ερώτημα: τι εννοούμε όταν λέμε «θεατρική ανάπτυξη»; «Εγώ πάντως σήμερα κατέληξα ότι θεατρική ανάπτυξη θα πει ’πίτα’», είπε.
Αξίζει να σημειωθεί πως κανένα από τα μεγάλα θέατρα δεν πήρε το λόγο, αν και υπήρξαν στιγμές κατά τις οποίες δέχτηκαν «επίθεση». Ιδιαίτερα όταν οι «μικρότεροι» ζητούσαν την επαναξιολόγηση όλων των θεατρικών ομάδων, μηδεμιάς εξαιρουμένης, για τη δουλειά που κάνουν.
Αίσθηση έκανε και η παρέμβαση –στο τέλος– του Φίλιππου Σοφιανού, ο οποίος ανέφερε ότι τον ενοχλεί η συζήτηση επιχορήγησης των ελεύθερων θεάτρων. «Ελεύθερο θέατρο σημαίνει δημιουργία χωρίς επιδοτήσεις, κι αν έχετε τα κότσια, να δημιουργήσετε τέχνη για να φέρετε τους θεατές μέσα», είπε. «Ακούω να υποδουλώνεστε για δύο χιλιάρικα, όμως το θέατρο είναι ελεύθερη βούληση, δεν είναι κηδεία με ξένα κόλλυβα». Ο Φ. Σοφιανός κατέληξε λέγοντας ότι «το ελεύθερο θέατρο χρειάζεται θέληση, όχι επιδότηση».
Τόσο ο διευθυντής όσο και τα μέλη του ΔΣ του ΘΟΚ σε ολόκληρη τη διαδικασία κράτησαν στάση σιωπής παρά το ότι κλήθηκαν από τους παρευρισκόμενους να εκφράσουν κάποια άποψη. Κλείνοντας, πάντως, τη διαβούλευση, ο Δ. Καραγιάννης ανέφερε –ως απάντηση στον Φ. Σοφιανό– πως «οι επιχορηγήσεις δεν είναι εξαρτήσεις αλλά καθήκον της πολιτείας αν θέλει να αναπτύσσει ανθρώπους με κριτική σκέψη».
Φωτογραφία: Χρίστος Θεοδωρίδης
