H απόφαση του Βρετανικού Μουσείου για επιστροφή έξι ανθρωπόμορφων πιονιών προερχόμενων από το νησί Λιούις [Lewis] της Σκωτίας ενδεχομένως να αποβεί μια κίνηση «ματ» που θα οδηγήσει στην επιστροφή των Μαρμάρων του Παρθενώνα.

Αυτό εισηγείται άρθρο στη βρετανική εφημερίδα The Times, το οποίο δημοσιεύθηκε στις 28 Δεκεμβρίου 2013.

Το Βρετανικό Μουσείο θα επιστρέψει έξι ανθρωπόμορφα πιόνια σκακιού ως «μακροπρόθεσμο δάνειο» στο νησί Λιούις και στο νέο μουσείο που κατασκευάζεται στο Κάστρο του Λιούις, το 2016.

Η απόφαση λήφθηκε το 2012 και σήμερα κρίνεται από τους υποστηρικτές για την Επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα ότι δημιουργεί «προηγούμενο» και μπορεί να επηρεάσει τις εξελίξεις γύρω από το εν λόγω θέμα.

Ευσεβής πόθος ή ρεαλιστική διαπίστωση, η απόφαση πάντως για επιστροφή των ανθρωπόμορφων πιονιών σκακιού στο νησί Λιούις της Σκωτίας, είναι σε κάθε περίπτωση ενδιαφέρουσα ως προς την άκαμπτη στάση του Βρετανικού Μουσείου για επιστροφές πολιτιστικών αντικειμένων στις χώρες όπου ανήκουν.

Τα εν λόγω πιόνια κατασκευάστηκαν από χαυλιόδοντες θαλάσσιου ίππου τον 12ο αιώνα και ανακαλύφθηκαν κάποια στιγμή πριν από το 1831, όταν μεταφέρθηκαν για να εκτεθούν στο Εδιμβούργο. Τα πιόνια φαίνεται πως έφυγαν από τη νήσο Λιούις κάτω από αμφισβητήσιμες συνθήκες νομιμότητας. Στη συνέχεια πωλήθηκαν σε συλλέκτη, ο οποίος πούλησε 82 από τα 93 κομμάτια στο Βρετανικό Μουσείο.

Λόγος για τα Μάρμαρα

Η πρώην υπουργός Πολιτισμού της τοπικής κυβέρνησης της Σκωτίας Λίντα Φαμπιάνι δήλωσε στους Times ότι υπάρχουν ισχυρά αισθήματα στη Σκωτία πως οι πεσσοί πρέπει να επιστραφούν, προσθέτοντας ότι το ίδιο ισχύει και για τα «Ελγίνεια Μάρμαρα».

Μιλώντας στους Times, το στέλεχος της Βρετανικής Επιτροπής για την Επανένωση των Μαρμάρων του Παρθενώνα, Τομ Φλιν, δήλωσε ότι πολλές από τις αρχικές ενστάσεις που προέβαλε το Βρετανικό Μουσείο κατά της επιστροφής των γλυπτών έχουν παραμεριστεί.

«Δεν υπάρχουν πια λόγοι που να αποτρέπουν το Μουσείο από το να ξεκινήσει διάλογο με τους Έλληνες τώρα για τους όρους και τις συνθήκες υπό τις οποίες ίσως εξεταστεί η επιστροφή», επισήμανε.

Οι Times παραθέτουν επίσης δήλωση του Ευάγγελου Βενιζέλου ότι το αίτημα επιστροφής των Γλυπτών δεν υποβάλλεται μόνο στο όνομα της Ελλάδας, αλλά «στο όνομα της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς και με τη φωνή του ίδιου του διαμελισμένου μνημείου, το οποίο φωνάζει για την επιστροφή των μαρμάρων του».

Το δημοσίευμα της βρετανικής εφημερίδας παραθέτει και την εξής δήλωση του Βρετανικού Μουσείου, η οποία είναι ξεκάθαρη ως προς την πολιτική του:

«Η απλή προϋπόθεση που οι διοικούντες το μουσείο απαιτούν να ισχύει πριν εξετάσουν το δανεισμό ενός αντικειμένου είναι το ίδρυμα που το δανείζεται να αναγνωρίζει το Βρετανικό Μουσείο ως ιδιοκτήτη του αντικειμένου. Στην περίπτωση των πεσσών του Λιούις η κυβέρνηση της Σκωτίας αναγνωρίζει τον τίτλο του ιδιοκτήτη για τη διοίκηση του μουσείου. Η ελληνική κυβέρνηση δεν αναγνωρίζει ότι οι διοικούντες είναι οι ιδιοκτήτες των γλυπτών του Παρθενώνα εκ μέρους του παγκοσμίου κοινού και δεν έχει υποβάλλει αίτημα δανεισμού των αντικειμένων αυτών».

ΠΑΡΑΘΥΡΟ | ΠΟΛΙΤΗΣ