Μια σχεδόν άγνωστη πτυχή της κυπριακής ιστορίας, εκείνη των Κύπριων εθελοντών στους Βαλκανικούς πολέμους, φωτίζεται μέσα από μια έκθεση ιστορικών τεκμηρίων και μια επιστημονική ημερίδα, στις 19 και 20 Οκτωβρίου στη Λευκωσία.
Ποιοι ήταν οι Κύπριοι που βρέθηκαν αντάρτες στο μέτωπο, στη διάρκεια των Βαλκανικών πολέμων; Πώς έφυγαν; Πώς σχετίζονταν τότε, εκατό χρόνια πριν, με τις γειτονικές χώρες;
Τις λίγες φορές στην Κύπρο που γίνεται συζήτηση για αυτό το θέμα, πολλοί καταλήγουν στο απόλυτο «μόνο οι Αριστεροί πολέμησαν».
Καθώς συμπληρώνονται φέτος εκατό χρόνια από τους Βαλκανικούς πολέμους (1912-1913), το τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου πραγματοποιεί δύο ξεχωριστές εκδηλώσεις, στις 19 και 20 Οκτωβρίου, μέσα από τις οποίες αναδεικνύεται η σχέση της Κύπρου με τη διεθνιστική αλληλεγγύη. Σε επιστημονική, πια, βάση.
Τεκμήρια - κειμήλια
Στις 19 Οκτωβρίου θα εγκαινιαστεί μια έκθεση ιστορικών τεκμηρίων και κειμηλίων με τίτλο «Οι Βαλκανικοί Πόλεμοι και η Κύπρος».
Η έκθεση θα φιλοξενείται στην αίθουσα περιοδικών εκθέσεων του Ιδρύματος Μακαρίου Γ’ (στην Αρχιεπισκοπή) και στη διάρκεια των εγκαινίων θα δώσει μια σύντομη ομιλία ο Γιαννάκης Δρουσιώτης, γιος του εθελοντή των Βαλκανικών πολέμων Αργυρού Δρουσιώτη και αδελφός πεσόντος στη Μακεδονία το 1944.
Ο Πέτρος Παπαπολυβίου, αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κύπρου και συνεπιμελητής της έκθεσης σε συνεργασία με τον διευθυντή του Ιδρύματος Μουσείου Μακεδονικού Αγώνα Βασίλη Νικόλτσιο, θα μιλήσει για την κυπριακή συμβολή στους Βαλκανικούς πολέμους. Θα ξεναγήσει, επίσης, το κοινό στη φωτογραφική έκθεση.
Επιστημονική ημερίδα
Ιδιαίτερα σημαντική θεωρείται η επιστημονική ημερίδα που θα πραγματοποιηθεί στις 20 Οκτωβρίου, στην αίθουσα τελετών του Πανεπιστημίου Κύπρου.
Θέμα της είναι «Οι εθελοντές στα πολεμικά μέτωπα των Βαλκανίων και της Ευρώπης στη δεκαετία του 1910: εθνική συστράτευση και διεθνιστική αλληλεγγύη».
Ανάμεσα σε άλλα, στην ημερίδα θα συζητηθούν οι Κύπριοι εθελοντές στους Βαλκανικούς πολέμους και στο Κίνημα της Εθνικής Άμυνας (1916-17), οι Αιγύπτιοι, Κρητικοί και Ηπειρώτες εθελοντές, οι Έλληνες εθελοντές στη Γαλλία αλλά και η σχέση των εθελοντών και των ανυπότακτων Ελλήνων μεταναστών στις ΗΠΑ, με το ελληνικό κράτος. Το πρόγραμμα της ημερίδας επιμελήθηκαν ο Πέτρος Παπαπολυβίου και ο Νικόλας Μανιτάκης, λέκτορας στο Πανεπιστήμιο Αθηνών.
ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ:
09.30 Έναρξη συνεδρίου – Καλωσόρισμα
9.40-10.30 ΠΡΩΤΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ. ΑΠΟΠΕΙΡΑ ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗΣ
Προέδρος: Νικόλας Μανιτάκης, Λέκτορας, Πανεπιστήμιο Αθηνών
Πέτρος Παπαπολυβίου, Αναπλ. καθηγητής, Πανεπιστήμιο Κύπρου
«Ο εθελοντισμός στους Βαλκανικούς Πολέμους»
10.10-10.30 Συζήτηση
10.30-12.00 ΔΕΥΤΕΡΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ. ΕΘΕΛΟΝΤΕΣ ΑΠΟ ΤΗ ΔΙΑΣΠΟΡΑ
Πρόεδρος: Γεώργιος Καζαμίας, Αναπλ. καθηγητής, Κοσμήτορας Φιλοσοφικής Πανεπιστήμιο Κύπρου
Αλέξανδρος Κιτροέφ, Καθηγητής, Haverford College (Η.Π.Α.)
Οι Έλληνες της Αιγύπτου και της Αμερικής: Εθελοντισμός 1897-1956
Γιάννης Παπαδόπουλος, Εντεταλμένος διδασκαλίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο
Εθελοντές και ανυπότακτοι. Δυο όψεις της σχέσης των στρατεύσιμων μεταναστών στις Ηνωμένες Πολιτείες με το ελληνικό κράτος.
Ματούλα Τομαρά - Σιδέρη, Καθηγήτρια, Πάντειο Πανεπιστήμιο
Αιγυπτιώτης εθελοντισμός και ευεργετισμός: Ιδεολογία και πρακτική
11.30-12.00 Συζήτηση
12.00-12.15 ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ
12.15-13.15 ΤΡΙΤΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ. ΕΘΕΛΟΝΤΕΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΛΥΤΡΩΤΟ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟ
Πρόεδρος: Βασίλης Καρδάσης, Επισκέπτης καθηγητής, Πανεπιστήμιο Κύπρου
Γιώργος Ζαχαριουδάκης, μεταπτυχιακός φοιτητής, Πανεπιστήμιο Κρήτης
Κρήτες εθελοντές στους Βαλκανικούς Πολέμους
Λάμπρος Φλιτούρης, Λέκτορας, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
Εθελοντικά σώματα Ηπειρωτών στους Βαλκανικούς Πολέμους
12.55-13.15 Συζήτηση
13.15-16.00 ΜΕΣΗΜΕΡΙΑΝΟ ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ
16.00-17.00 ΤΕΤΑΡΤΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ. ΚΥΠΡΙΑΚΟΣ ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΣ
Πρόεδρος: Ιάκωβος Μιχαηλίδης, Επισκέπτης επίκουρος καθηγητής, Πανεπιστήμιο Κύπρου
Γιώργος Καζαμίας, Αναπλ. καθηγητής, Πανεπιστήμιο Κύπρου
Το κυπριακό σώμα ημιονηγών
Σκεύη Κατσιάρη, Υποψήφια διδάκτωρ, Πανεπιστήμιο Κύπρου
Κύπριοι εθελοντές στο Κίνημα της Εθνικής Άμυνας, Οκτώβριος 1916 - Ιούνιος 1917
16.40-17.00 Συζήτηση
17.00-17.15 ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ
17.15-19.00 ΠΕΜΠΤΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ. ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΔΙΑΣΤΑΣΕΙΣ ΤΟΥ
ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΟΥ
Πρόεδρος: Αλέξανδρος Κιτροέφ, Καθηγητής, Haverford College (Η.Π.Α.)
Έλλη Λεμονίδου, Λέκτορας, Πανεπιστήμιο Δυτικής Ελλάδας
Έλληνες εθελοντές στη Γαλλία κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου.
Νικόλας Μανιτάκης, Λέκτορας, Πανεπιστήμιο Αθηνών
«Πολεμούντες διά την Γαλλία, πολεμούμεν διά την Ελλάδα». Έλληνες εθελοντές - λεγεωνάριοι και Ελληνίδες εθελόντριες στην υπηρεσία του γαλλικού στρατού (1914-1917).
Στάθης Μπίρταχας, Λέκτορας, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Ed oraio parto, parto per la Grecia. Ιταλοί γαριβαλδινοί εθελοντές στον ελλαδικό χώρο κατά τη δεκαετία του 1910.
18.15-18.45 Συζήτηση
18.45-19.00 Απολογισμός εργασιών ημερίδας - Συζήτηση
* Οι εισηγήσεις θα είναι διάρκειας 20 λεπτών εκτός από την πρώτη, που θα είναι τριαντάλεπτη.
