Η Άνοιξη είναι επανάσταση
O Γιώργος Κασκάνης μιλά για το βιβλίο του «Bahar»
Έχει ζήσει το κυπριακό πρόβλημα και τις προσπάθειες επίλυσής του από την… άλλη πλευρά. Χρόνια δημοσιογράφος, ο Γιώργος Κασκάνης ήταν από αυτούς που πάλευαν και πίστευαν πως ήταν και είναι εφικτή μια λύση του Κυπριακού. Πλέον, τα άρθρα του έγιναν ένα εξαιρετικό μυθιστόρημα, έτσι σε εκείνες τις σελίδες κανένας πλέον δεν μπορεί να του καταστρέψει το όνειρο για μια πραγματική λύση του Κυπριακού. Το βιβλίο «Bahar» προτείνει, σε αντίθεση με τους πολιτικούς, αν μη τι άλλο μια λύση…
Πώς αποφάσισες να γράψεις ένα μυθιστόρημα;
Μια ζωή έγραφα μικρές ιστορίες. Γιατί ακόμα και οι ειδήσεις, μικρές ιστορίες είναι της καθημερινότητας. Ε, κάποια στιγμή αποφάσισα να γράψω μια κάπως μεγαλύτερη η οποία περιέχει όλες τις μικρές που, σε τελική ανάλυση, είναι η ίδια η ζωή μας.
Ποια ήταν η έμπνευση για το συγκεκριμένο βιβλίο;
Η αλήθεια είναι ότι το βιβλίο ξεκίνησε από μια διαπίστωση και μια προσωπική απορία. Η διαπίστωση είναι πως η πολιτική απέτυχε οριστικά να δώσει λύση στο μεγάλο μας πρόβλημα, το Κυπριακό. Κι εδώ γεννιέται η απορία: Υπάρχει χώρος και τρόπος να δράσουν ο πολίτης, οι παρέες, οι μικρές ομάδες; Το ερώτημα αυτό πιστεύω απασχολεί τον σύγχρονο άνθρωπο όπου κι αν βρίσκεται. Όχι μόνο στην Κύπρο.
Διαβάζοντας το βιβλίο και ξέροντας την πορεία και την έγνοια σου ως δημοσιογράφος για το Κυπριακό, νιώθω πως είναι η απόφαση να γράψει ένας άνθρωπος τον ιδεατό κόσμο για το Κυπριακό έστω και μέσα από ένα μυθιστόρημα. Ισχύει;
Ξέρεις, τόσα χρόνια μας έχουν μάθει (όλοι με τον τρόπο τους) να πιστεύουμε ότι το αυτονόητο είναι περίπου ουτοπικό. Το να ζεις, δηλαδή, σε έναν τόπο με ασφάλεια, ειρήνη, συνεργασία, καλή διάθεση έναντι των άλλων, είναι κάτι που μπορεί να αφορά όλο τον υπόλοιπο κόσμο, όχι όμως την Κύπρο. Ξέρω ότι κάποιος θα απαντήσει με τις φράσεις-κλισέ που παπαγαλίζουμε στην Κύπρο. «Αν δεν ήταν η Τουρκία κι αν δεν ήταν ο στρατός...». Δεν είμαστε όμως ειλικρινείς γιατί η μεγάλη τραγωδία του ’74 δεν μας έκανε, δυστυχώς, πιο σοφούς. Ο «ιδεατός κόσμος», λοιπόν, θα έπρεπε να ήταν το ζητούμενο για τον καθένα. Όμως δεν είναι...
Ήταν τελικά έμπνευση… ή απλώς απογοήτευση από τα όσα αδιέξοδα ζήσαμε τα τελευταία χρόνια στο Κυπριακό;
Θα έλεγα μια γενικότερη αντίληψη της ζωής. Ζούμε σε μια εποχή που άφησε πίσω της την ουσία και ασχολείται μόνο με την εικόνα. Ο σύγχρονος άνθρωπος διαβιοί (διότι δεν ζει) μέσα σε έναν κυκεώνα έντασης, ανταγωνισμού, κατανάλωσης. Έχασε την επαφή του με τα μικρά, τα ωραία, τα αληθινά. Όλα αυτά δεν είναι άσχετα με τα μεγαλύτερα προβλήματα που αντιμετωπίζει. Γιατί ο σημερινός τρόπος ζωής είναι αυτός που δημιουργεί τα «πιστά στρατιωτάκια» ενός πολιτικού συστήματος που υπαγορεύει τον τρόπο σκέψης, έκφρασης και, στο τέλος, συμπεριφοράς. Με απλά λόγια, «αν δεν αλλάξει ο άνθρωπος, δεν πρόκειται να αλλάξει τίποτα...».
«Όποιες και όσες δυσκολίες και αν βρεθούν στον δρόμο μου, θα παλέψω με πείσμα και αποφασιστικότητα μέχρι τη στιγμή που θα σταθώ μπροστά σας για να σας ανακοινώσω πως φέραμε την Άνοιξη», είπε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης στην παρουσίαση του πρώτου σου βιβλίου. Τελικά θα τη φέρουμε μέσα από ένα μυθιστόρημα;
Δεν ξέρω. Ο καθένας ας κάνει αυτό που μπορεί. Εγώ αισθάνομαι πως έκανα κάτι, έστω μικρό. Αν έκανε αυτό που υποσχέθηκε ο Πρόεδρος, δεν είμαι σίγουρος...
Είναι ένα μυθιστόρημα ικανό να φέρει ξανά την ελπίδα πως μπορούμε να ζήσουμε ειρηνικά και μαζί σε αυτόν τον τόπο;
Πολύ φιλόδοξο αυτό που λες! Μακάρι τα πράγματα να άλλαζαν τόσο εύκολα.
Θα μπορούσαμε να ζήσουμε σε εκείνον τον ιδεατό κόσμο, το ιδανικό χωριό τελικά οι Κύπριοι;
Αν όχι, θα συνεχίσουμε απλώς να ζούμε αυτό που ζούμε. Στην καλύτερη περίπτωση. Διότι η ζωή δεν είναι στατική. Το «ιδανικό χωριό», λοιπόν, δεν είναι τίποτε άλλο από ολόκληρη την Κύπρο όπως θα θέλαμε να τη δούμε.
Τι είναι αυτό που μας εμποδίζει από το να έρθει επιτέλους η Άνοιξη;
Η Άνοιξη δεν είναι απλώς μια εποχή. Η Άνοιξη είναι επανάσταση, είναι έκρηξη αισθήσεων, είναι ομορφιά, είναι έρωτας... Αν όλα αυτά δεν τα νιώθει ο καθένας βαθιά μέσα του, η Άνοιξη θα έρχεται μεν κάθε χρόνο αλλά θα μας βρίσκει «με τα παράθυρα κλειστά».
Στο πρώτο σου βιβλίο, «Όταν έρχεται η Άνοιξη» την ψάξαμε μέσα από τα άρθρα σου. Τελικά θα τη βρούμε σε ένα μυθιστόρημα;
Ο καθένας ψάχνει τη δική του Άνοιξη. Μπορεί να τη βρει σε ένα άρθρο, σε ένα μυθιστόρημα ή, απλώς, σε ένα λουλούδι...
Υπάρχει η σύνδεση των δύο βιβλίων ή απλώς η Άνοιξη είναι η ιδανική… εποχή για να βρούμε τη λύση στο Κυπριακό;
Το πρώτο βιβλίο, όπως είπες και πριν, ήταν μια συλλογή άρθρων που γράφτηκαν στον «Πολίτη» για την κρίσιμη εκείνη περίοδο που ακολούθησε το άνοιγμα των οδοφραγμάτων. Οι συνθήκες, κατά την άποψή μου, σε κοινωνικό αλλά και πολιτικό επίπεδο, ήταν οι ιδανικές για να οδηγηθούμε στη λύση του Κυπριακού. Ήταν μια πραγματική Άνοιξη τότε. Γι’ αυτό και ο τίτλος του βιβλίου ήταν «Όταν έρχεται η Άνοιξη... να 'χεις τα παράθυρα ανοιχτά». Όταν πια όλα ναυάγησαν και οι συνθήκες έγιναν ακόμα χειρότερες, αποφάσισα να βρω μια δική μου Άνοιξη. Την Bahar…
Τελικά τη λύση θα τη βρούμε…
...πρώτα μέσα μας.
Έχοντας την εμπειρία ετών στη δημοσιογραφία και δη στο Κυπριακό. Γιατί πάντα σκαλώνουν τα πάντα στο Κυπριακό;
Γιατί πάντα δουλεύουμε πάνω στην ίδια εξίσωση. Μια εξίσωση φορτωμένη με πολλά συνθήματα, κόκκινες γραμμές, πολιτικές καριέρες αλλά άδεια από το όραμα και την προοπτική. Μια εξίσωση γεμάτη από παρελθόν, αλλά άδεια από μέλλον. Σ’ αυτή λοιπόν την εξίσωση απουσιάζει εντελώς ο άνθρωπος. Περιμένουμε κάθε φορά να κατέβουν οι «σοφοί» από το βουνό και να μας φέρουν τις «δέκα εντολές». Να μας φέρουν δηλαδή ένα νομικό κείμενο που θα είναι η ίδια μας η ζωή. Δεν προχωρούν έτσι οι λαοί.
Οι πολιτικοί τελικά προτιμούν την… άνοιξη στα ποσοστά των κομμάτων τους παρά στο Κυπριακό;
Οι πολιτικοί κάνουν τη δουλειά τους. Και φροντίζουν, πάντα, να μην χάσουν τη δουλειά τους. Το πρόβλημα είμαστε μάλλον εμείς, οι πολίτες, που τους εκχωρήσαμε τις τύχες και τη ζωή μας και περιμένουμε το «άγιο φως». Και που χωριζόμαστε σε οπαδούς στις κερκίδες που προσδιορίζονται μόνο όταν έχουν έναν αντίπαλο.
Πώς είναι να περνάει ένας δημοσιογράφος στην άλλη πλευρά, αυτήν του συγγραφέα;
Δεν αισθάνθηκα να περνώ σε καμιά άλλη πλευρά. Παραμένω δημοσιογράφος, εργάζομαι ως δημοσιογράφος και αντιλαμβάνομαι τα πράγματα με τη δική μου δημοσιογραφική αντίληψη. Ο τίτλος του συγγραφέα είναι πολύ βαρύς για να τον υιοθετεί κάποιος με ένα και μόνο εγχείρημα.
Μετά από τόσα χρόνια στη δημοσιογραφία, είναι η συγγραφή μια καλή διέξοδος για να μπορέσει κάποιος να… βγάλει τα απωθημένα του;
Σίγουρα είναι. Μέχρι λυτρωτική θα έλεγα. Άλλωστε, στη δική μου αντίληψη ένα βιβλίο δεν μπορεί να είναι μόνο μια ωραία ιστορία, μια καλογραμμένη περιπέτεια, ένα συναρπαστικό «σενάριο». Πρέπει να είναι και μια κατάθεση ψυχής!
Το βιβλίο Βahar κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Εν Τύποις»
Tags
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ