Το χαραγμένο πορτρέτο στην πρόσοψη του Παλάτσο Βέκιο της Φλωρεντίας θα μπορούσε να είναι ένα γκράφιτι που σχεδιάστηκε βιαστικά από έναν ανώνυμο street artist, αλλά κάποιοι υποστηρίζουν ότι έχει ένα συναρπαστικό και διάσημο παρελθόν: Σύμφωνα με τον τοπικό μύθο, ο Μιχαήλ Άγγελος φιλοτέχνησε το έργο στις αρχές του 16ου αιώνα.

Πολλοί μελετητές έχουν χαρακτηρίσει τις θεωρίες ως ευσεβείς εικασίες, αλλά η σύνδεση έργου με τον φημισμένο καλλιτέχνη βρίσκεται και πάλι στο προσκήνιο εδώ και λίγο καιρό. Όπως αναφέρει η Wall Street Journal, ο Adriano Marinazzo, επιμελητής στο Κολλέγιο του William και στο Μουσείο Τέχνης Muscarelle, δημοσίευσε πρόσφατα μια μελέτη που περιγράφει τα στοιχεία που θα μπορούσαν να επιβεβαιώσουν την προέλευση του έργου. Γράφοντας στο ιταλικό περιοδικό τέχνης Art e Dossier, ο ιστορικός τέχνης σημειώνει ότι το πορτρέτο - επίσης γνωστό ως L'importuno di Michelangelo, ή «γκράφιτι του Μιχαήλ Αγγέλου» - έχει μια εντυπωσιακή ομοιότητα με ένα σχέδιο του Μιχαήλ Αγγέλου που στεγάζεται σε συλλογή στο Μουσείο του Λούβρου.

Ο Marinazzo, που προηγουμένως αναγνώρισε ένα από τα πρώτα σκίτσα του Μιχαήλ Άγγελου στην Καπέλα Σιστίνα, εργάζονταν πρόσφατα για ένα βιβλίο και μια έκθεση σχετικά με τα φημισμένα έργα τέχνης του δασκάλου της Αναγέννησης, όταν ασχολήθηκε με το πορτρέτο στο ιστορικό δημαρχείο της Φλωρεντίας.

Το σχέδιο στο Λούβρο και το χαραγμένο πορτρέτο στο Παλάτσο Βέκιο

Λέει πως κοιτώντας αυτό το έργο στο Λούβρο, έκπληκτος συνειδητοποίησε πως έμοιαζε με το το χάραγμα στο Palazzo Vecchio. Εκτός από την επισήμανση της ομοιότητας, ο Marinazzo εφιστά την προσοχή σε μια σημείωση κοντά στο σχέδιο: «Ποιος θα έλεγε ποτέ ότι είναι φτιαγμένο από το χέρι μου;» Υποστηρίζει πως το αινιγματικό μήνυμα,  μπορεί να χρησιμεύσει ως μια αναφορά στο γλυπτό.

Δεδομένης της σημασίας του Παλάτσο Βέκιο ως κτηρίου, οι φρουροί θα ήταν απίθανο να αφήσουν έναν άγνωστο καλλιτέχνη να χαράξει μια εικόνα στην πρόσοψή του. Σύμφωνα με την αναφορά, το γεγονός ότι οι ειδικοί που επιμελήθηκαν την ανακαίνιση του 19ου αιώνα άφησαν το πορτρέτο ανέπαφο σημαίνει επίσης ότι έχει κάποια σημασία.

Ο Marinazzo υποστηρίζει ότι ο Μιχαήλ Άγγελος δημιούργησε το έργο το 1504 σε ηλικία 29 ετών, όταν βρισκόταν στη Φλωρεντία για να δημιουργήσει σκίτσα για ένα έργο στο Παλάτσο Βέκιο, καθώς και για την επίβλεψη της εγκατάστασης του αγάλματος του Δαβίδ έξω από το δημαρχείο.

Αν και οι ιστορικοί της τέχνης παραμένουν αβέβαιοι για το ποιος απεικονίζεται στο γλυπτό, ο ίδιος εκτιμά πως ίσως είναι ο Francesco Granacci, ένας νεαρός καλλιτέχνης που ήταν φίλος με τον Μιχαήλ Άγγελο, αλλά και τον Λεονάρντο Ντα Βίντσι. Ο καλλιτέχνης και βιογράφος Giorgio Vasari δημιούργησε ένα μεταγενέστερο πορτρέτο του Granacci που έχει συγκρίσιμα χαρακτηριστικά προσώπου, σύμφωνα με την αναφορά.

Η είσοδος στο Παλάτσο Βέκιο που φιλοξενεί το χαραγμένο έργο που εικάζεται πως φιλοτέχνησε ο Μιχαήλ Άγγελος.

Με τα χρόνια, οι ξεναγοί και οι ντόπιοι έχουν υιοθετήσει διάφορες ιστορίες για το χαραγμένο πορτρέτο. Ο William E. Wallace, ιστορικός τέχνης στο Πανεπιστήμιο της Ουάσινγκτον στο Σεντ Λούις, λέει ότι «ενθουσιάζεται» από τα νέα ευρήματα. «Μας αρέσουν οι ανακαλύψεις επειδή μας θυμίζουν ότι η ιστορία δεν είναι κλειστό βιβλίο. Υπάρχουν πολλά να μάθουμε ακόμη», υποστηρίζει.

Άλλοι μελετητές παραμένουν ακόμη επιφυλακτικοί για τη σύνδεση του πορτρέτου με τον Μιχαήλ Άγγελο. Ο John Cunnally, ιστορικός τέχνης στο Κρατικό Πανεπιστήμιο της Αϊόβα, θεωρεί πως είναι «ακατέργαστο και ερασιτεχνικό» και σημειώνει επίσης ότι η σύγχρονη βιογραφία του Μιχαήλ Άγγελου δεν το αναφέρει πουθενά. Η Cecilie Hollberg, διευθύντρια της Γκαλερί Accademia της Φλωρεντίας, είναι επίσης επιφυλακτική αλλά λέει πως αν με αφορμή αυτή τη θεωρία, οι μελετητές βρουν συναρπαστικά νέα στοιχεία για την απόδοση, αυτό θα την ευχαριστούσε.

Πηγή: LiFO