Ο επιμελητής του Βρετανικού Μουσείου και συγγραφέας Irving Finkel προσθέτει ένα εισαγωγικό κεφάλαιο στην παγκόσμια ιστορία των φαντασμάτων, αποκαλύπτοντας την αρχαιότερη κατά τη γνώμη του απεικόνιση ενός από αυτά.

Μια Βαβυλωνιακή πινακίδα, ηλικίας 3.500 ετών, η οποία βρισκόταν στις αποθήκες του Βρετανικού Μουσείου από τον 19ο αιώνα, πιθανότατα είναι η πρώτη εικονογραφημένη αναφορά σε φάντασμα, υποστηρίζει ο Irving Finkel στο βιβλίο του «The First Ghost: Most Ancient of Legacies» το οποίο θα κυκλοφορήσει στις 11 Νοεμβρίου από τις εκδόσεις Hodder & Stoughton.

Ο Finkel ο οποίος είναι επιμελητής του τμήματος Μέσης Ανατολής στο Βρετανικό Μουσείο, δήλωσε ότι το συγκεκριμένο σχέδιο στην πήλινη πινακίδα δεν φαίνεται με την πρώτη ματιά καθώς χρειάζεται έντονο φως για να διακρίνει κάποιος το γενειοφόρο φάντασμα να οδηγείται στον κάτω κόσμο από μια νεαρή γυναίκα. Ο Finkel βγάζει το συμπέρασμα ότι πρόκειται για «ένα άθλιο φάντασμα που τριγυρίζει το σπίτι, εκνευρίζοντας τους ανθρώπους, αναζητώντας προφανώς ερωτική σύντροφο». Θα μπορούσε να είναι «η επιστροφή του θείου Χένρι που έχασε τρεις συζύγους και που ο μόνος τρόπος να απαλλαγούμε από αυτόν είναι να τον παντρέψουμε» καταλήγει με χιούμορ ο συγγραφέας.







Στο πίσω μέρος της πινακίδας, υπάρχει ένα κείμενο με οδηγίες για να απαλλαγείς από ένα φάντασμα. Η τελετουργία ξεκινά με την κατασκευή δυο ειδωλίων, το ένα αρσενικό και το άλλο θηλυκό: «Ντύνεις τον άντρα με καθημερινά ρούχα και τον εξοπλίζεις με προμήθειες για ταξίδι. Τυλίγεις τη γυναίκα με τέσσερα κόκκινα ρούχα και από πάνω την ντύνεις με μωβ ύφασμα. Της δίνεις μια χρυσή καρφίτσα. Βάζεις δίπλα της κρεβάτι, καρέκλα, χαλάκι και πετσέτα. Της δίνεις μια χτένα και ένα φλασκί». Και η τελετή συνεχίζεται με δοχεία μπίρας και επικλήσεις στον Θεό Shamash κατά την ανατολή του Ηλίου ενώ το κείμενο τελειώνει με την προειδοποίηση «μην κοιτάξεις πίσω σου!»

Σκοπός του τελετουργικού, σύμφωνα με τον Finkel ήταν να «μεταφέρει» το φάντασμα σε ένα από τα ειδώλια. Πιστεύει δε ότι η πινακίδα ανήκε σε μια βιβλιοθήκη σχετική με μαγεία, στο σπίτι ενός εξορκιστή ή σε έναν ναό. «Όλοι στη Μεσοποταμία, από όσο καταλαβαίνω, πίστευαν στα φαντάσματα», προσθέτει, εξηγώντας ότι οι άνθρωποι εκείνη την εποχή ένιωθαν συμπάθεια προς τα περιπλανώμενα πνεύματα που δεν μπορούσαν να βρουν ανάπαυση.

O Finkel, ο οποίος θεωρείται αυθεντία στη σφηνοειδή γραφή, έχει γράψει ένα ακόμη βιβλίο,  το «The Ark before Noah» (2014) όπου υποστηρίζει ότι σε μια βαβυλωνιακή πινακίδα του 1850 π.Χ. περίπου (επίσης από το Βρετανικό Μουσείο) αναγράφονται οδηγίες για κατασκευή σκάφους σε περίπτωση πλημύρας, δίνοντας έτσι μια νέα διάσταση στον μύθο της Κιβωτού.

THE ART NEWSPAPER GREECE