"Οι πολιτικοί δείχνουν τρομερή κατανόηση στις συναντήσεις μας αλλά δεν φαίνεται να αντιλαμβάνονται ουσιαστικά τα πνευματικά, κοινωνικά και οικονομικά ζητήματα του πολιτισμού". Το είπε ο Πίτερ Χολ, ο Βρετανός σκηνοθέτης του θεάτρου που απεβίωσε την περασμένη Δευτέρα. Το είπε το 2010, στην επέτειο των 80 του χρόνων, με το παράπονο ότι ύστερα από πολλά χρόνια και πολλούς αγώνες διεκδίκησης για την κρατική επιχορήγηση των θεάτρων στη Μ. Βρετανία, οι ίδιοι αγώνες δίνονται και γίνονται ξανά επίκαιροι.

Δεν ήταν το μόνο σχετικό κείμενο τη βδομάδα που πέρασε. Ένα άλλο δημοσίευμα [στο Screendaily], για το Ισραήλ αυτή τη φορά, περιέγραφε τον θυμό της υπουργού Πολιτισμού της γείτονος χώρας, Μίρι Ρεγκέβ, για τη... βράβευση του Ισραηλινού σκηνοθέτη Σάμουελ Μάοζ στο φετινό Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας. Ο Μάοζ απέσπασε το Μέγα Βραβείο της Επιτροπής, για την ταινία Foxtrot, με θέμα μια οικογένεια που θρηνεί την απώλεια του γιου της στη διάρκεια της θητείας του στον Ισραηλινό Στρατό [IDF]. H κυρία Ρεγκέβ, ακροδεξιών πεποιθήσεων και πρώην εκπρόσωπος Τύπου του Ισραηλινού Στρατού [!], εξεμάνη για τον τρόπο με τον οποίο ο σκηνοθέτης παρουσιάζει τον στρατό της χώρας της, υιοθετώντας "την αντι-ισραηλινή" αφήγηση, κατά τα λεγόμενά της.

Η υπουργός Πολιτισμού ζήτησε τον τερματισμό της επιχορήγησης ταινιών που ασκούν κριτική στο Ισραήλ και άρα δεν εξυπηρετούν την πολιτική της χώρας.Ποιον καλεί να τερματίσει την κινηματογραφική επιχορήγηση η κυρία Ρεγκέβ; Καθότι υπουργός, δεν το κάνει η ίδια να τελειώνουμε; Όχι. Γιατί στο Ισραήλ υπάρχει το Israel Film Fund, ένα ανεξάρτητο σώμα επιχορήγησης ταινιών με κρατικό χρήμα μεν, αλλά που καμία σχέση δεν έχει με την κρατική μηχανή.

Όταν ζητήθηκε από τον Ισραηλινό Πρόεδρο να σχολιάσει, απάντησε ότι "Είμαι φαν του ισραηλινού σινεμά, συμβόλου ελευθερίας της έκφρασης και δύναμης της δημοκρατίας", μπαίνοντας στο μάτι της υπουργού.

Παίρνοντας κατά καιρούς συνεντεύξεις από Ισραηλινούς καλλιτέχνες, ήταν αδύνατο να καταλάβω πώς γίνεται να μιλώ σε ανθρώπους που εναντιώνονται πλήρως στο κράτος τους, αλλά το κράτος επιχορήγησε το ταξίδι τους στην Κύπρο! Ωστόσο συμβαίνει και είναι μάλλον αποτέλεσμα αυτής της ανεξαρτησίας της οποίας χαίρουν διάφορα ταμεία που επιχορηγούν ξεχωριστούς τομείς του πολιτισμού. Και είναι κάτι που δεν μπορείς παρά να θαυμάσεις.

Τώρα όμως, η ανεξαρτησία στο ισραηλινό σινεμά κινδυνεύει. Η ταινία του Μάοζ είναι απλά ένα δείγμα της προσπάθειας της υπουργού Πολιτισμού να έχει το κράτος λόγο στις ταινίες που επιχορηγούνται. Νωρίτερα μέσα στον χρόνο ζήτησε έρευνα σχετικά με το επιχορηγημένο ντοκιμαντέρ Megiddo, με θέμα τη ζωή Παλαιστινίων στις ισραηλινές φυλακές. Προς το παρόν ο ισραηλινός νόμος απαγορεύει στην κυρία υπουργό να παρέμβει στις επιχορηγήσεις. Τουλάχιστον όχι άμεσα.

Αν η κυρία Ρεγκέβ τα καταφέρει, η πολιτιστική ζωή στο Ισραήλ -και οι δημοκρατικές φωνές στη χώρα- θα δεχτούν τεράστιο πλήγμα. Αδιάφορο. Αναρωτιέται όμως κανείς, πόσο εκτιμάται η ανεξαρτησία στη δική μας χώρα, στον δικό μας -επιχορηγούμενο και απόλυτα συνδεδεμένο με την κρατική μηχανή- πολιτισμό και, εν τέλει, σε ποιο βαθμό πρέπει να έχει σχέση η πολιτική με τον πολιτισμό.

.