Επικρατεί ακόμη η αντίληψη ότι οι ευρωεκλογές είναι χαλαρές εκλογές; Αυτό θα φανεί από το ποσοστό αποχής στις φετινές εκλογές. Το οποίο ελπίζει κανείς να μην πλησιάσει τα ποσοστά του 2014. Αγγίζοντας με το ζόρι το 42,54% σημείωσαν το χαμηλότερο ποσοστό συμμετοχής στην ιστορία από τις πρώτες ευρωεκλογές που πραγματοποιήθηκαν το 1979. Στην Κύπρο οι ευρωεκλογές του 2014 χαρακτηρίστηκαν από υψηλά ποσοστά αποχής (56%), πρωτοφανή για τα εκλογικά δεδομένα της Κύπρου.

Το πρόγραμμα Ambassadors του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου προσπάθησε φέτος να εμπλέξει τους νέους στην εκλογική διαδικασία με το σύνθημα «Αυτή τη φορά ψηφίζω». «Αυτή τη φορά ψηφίζω για κανονισμούς ενάντια στη διαφθορά», «Αυτή τη φορά ψηφίζω για την προστασία των δικαιωμάτων των ανήλικων ποδοσφαιριστών και αθλητών», «Τα δεδομένα δεν ήταν πάντα δεδομένα. Και είναι όλα αναστρέψιμα. Γι’ αυτό αυτή τη φορά ψηφίζω για αυτά που σήμερα θεωρούμε αυτονόητα. Την ειρήνη, τη δημοκρατία, με γνώμονα τον άνθρωπο» ήταν μερικά από τα συνθήματα που κυκλοφόρησαν από νέους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Χρειάζεται πραγματικά πολύς κόπος για να ανατρέψει κανείς τα δεδομένα. Γιατί το εκλογικό σώμα φαίνεται ότι αντιμετωπίζει με απάθεια τον πολιτικό λόγο. Kαι η πολιτική απάθεια βεβαίως καλλιεργείται από το πολιτικό σύστημα. Πέρα από οποιεσδήποτε άλλες ερμηνείες, υπάρχει και η αισθητική ερμηνεία της πολιτικής απάθειας, μια προσέγγιση που στην Kύπρο δεν έχουν αγγίξει οι εκλογολόγοι και οι αναλυτές. Γιατί οι προεκλογικές εκστρατείες αναδεικνύουν ολοένα και περισσότερο τη διάσταση ψευδαίσθησης και πραγματικότητας που οι πολιτικοί καλλιεργούν.

Μεταξύ των ψηφοφόρων εδραιώνεται η πεποίθηση ότι ενώ οι πολιτικοί μιλούν διαρκώς για «πραγματικά» προβλήματα και «υπαρκτές» ή «ζωτικές» ανάγκες, δημιουργούν παράλληλα μια εικονική και ρητορική πραγματικότητα που απωθεί τους ψηφοφόρους γιατί ακριβώς αναγνωρίζουν την πλασματικότητά της και δεν αφήνονται να παρασυρθούν από το ψέμα της. Η πολιτική, δηλαδή, διέρχεται μια κρίση αναπαράστασης της πραγματικότητας ανάλογη με αυτήν που πέρασε η λογοτεχνία, και ιδιαίτερα το μυθιστόρημα, με το πέρασμα από τον ρεαλισμό στον (μετα)μοντερνισμό και τις διλημματικές διχοστασίες μορφής και περιεχομένου, μυθοπλασίας και πραγματικότητας, αναφέρει μεταξύ άλλων στο κείμενό του «Η αισθητική της πολιτικής» ο καθηγητής Νεοελληνικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Birmingham Δημήτρης Τζιόβας. Η αισθητικοποίηση της πολιτικής είναι τελικά ατελής, κατά τον ίδιο, γιατί διχάζεται μεταξύ ρεαλιστικής διαφάνειας και (μετα)μοντερνιστικής εικονικότητας, μεταξύ μηνύματος και μέσου, με αποτέλεσμα η μυθοπλασία της όχι μόνο να μην πείθει αλλά και να απωθεί, παγιδευμένη στο όραμα της αντιμετώπισης αλλά και της υπέρβασης της πραγματικότητας.

Aν εντρυφήσει κανείς στην κυπριακή πραγματικότητα θα διακρίνει καθαρά τους λόγους ύπαρξης του «απολίτιστου» κυπριακού πολιτικού λόγου. Έχουν να κάνουν με την έλλειψη πολιτιστικής παιδείας, στην ευρύτερη έννοιά της, από το σύνολο της πολιτικής ηγεσίας του τόπου. Που φροντίζει επιμελώς να μην αγγίζει ουσιώδη ζητήματα, «δίνοντας έμφαση στη μορφή και όχι στο περιεχόμενο, στην εικόνα και όχι στην πραγματικότητα, στη ρητορική και όχι στην ουσία».

Το εκλογικό σώμα παραμένει εγκλωβισμένο (ενίοτε νιώθοντας πιο βολικά) σε έναν διπολισμό όπου το εκκρεμές το μεταφέρει στη μια ή την άλλη πλευρά ανάλογα με τις περιστάσεις, τον καιρό και τα συμφέροντά μας (τους). Και θα συνεχίσει το εκλογικό σώμα, εμείς δηλαδή και ο καθένας ξεχωριστά, να αιωρούμαστε μεταξύ της ρεαλιστικής ερμηνείας της κοινωνίας και της μεταμοντερνιστικής προσέγγισης λύσης των προβλημάτων της εκτός εάν γίνει αντιληπτό πως ό,τι συμβαίνει μας αφορά άμεσα, έστω και αν οι πολιτικοί τείνουν να τα εντάσσουν όλα σε μια σύγχρονη Νεφελοκοκκυγία την οποία μπορούν να ελέγχουν πλήρως. Αυτό δηλαδή που είπε ο Κώστας Μόντης με απλό, ποιητικό τρόπο: «Εκείνα που ποτέ σου δεν λογάριασες θα τα λογαριάσεις πολύ μια μέρα».

Στην εικόνα το έργο του Άμικαμ Τόρεν «Armchair Painting-Untitled», 1991, μουσείο σύγχρονης τέχνης TATE.