Μην νομίζετε ότι τη λέξη selfie την ξέραμε από τα γεννοφάσκια μας. Εδώ είμαι για να σας θυμίσω ότι μόλις το 2013 προστέθηκε στο λεξικό της Οξφόρδης και ταυτόχρονα έγινε και η «Λέξη της Χρονιάς». Η σέλφι, την οποία μας την έμαθαν διασημότητες όπως η Έλεν ντε Τζένερις, η Κιμ Καρντάσιαν και η Πάρις Χίλτον είναι «μια φωτογραφία του εαυτού μας, που τραβήξαμε με έξυπνο κινητό ή webcam και που ανεβάσαμε στα social media». Για να γίνει «Λέξη της Χρονιάς» ξεπέρασε κι αυτό ακόμα το «bitcoin» και το «binge-watch» (μαραθώνιος παρακολούθησης σειρών) κι άλλες λιγότερο γνωστές σε μας λέξεις όπως το να χορεύεις αισθησιακά (twerk, αλήθεια τι έγινε αυτή η μόδα;) και το «schmeat» (συνθετικό κρέας).

«Λέξη της Χρονιάς» δεν γίνεται απαραίτητα μια καινούργια λέξη αλλά μία που να έχει κάποιου είδους ιδιαίτερη προβολή. Πάντως η λέξη σέλφι έρχεται από το 2002, από ένα online φόρουμ στην Αυστραλία ενώ το #selfie εμφανίστηκε όχι στο Twitter αλλά στο Flickr (αυτό με τις φωτογραφίες) το 2004. Όμως είναι το 2013 που άρχισε να γνωρίζει τεράστια δημοτικότητα. «Αν είναι καλή για τους Ομπάμα και για τον Πάπα, τότε είναι καλή και για 'Λέξη της Χρονιάς'», ήταν ανάμεσα σε άλλα η αιτιολόγηση του λεξικού, κάνοντας αναφορά σε σέλφι που είχαν βγάλει η οικογένεια του Πλανητάρχη όπως και ο ανώτατος εκπρόσωπος του καθολικισμού. Και μάλιστα επέλεξαν την ίδια λέξη και για το Ηνωμένο Βασίλειο και για τις ΗΠΑ, κάτι που δεν γίνεται πάντα.

Εκείνη την εποχή (λίγο πριν το duck face) η λέξη selfie είχε και παράγωγα όπως welfie (όταν γυμνάζεσαι), helfie (εστιάζει στα μαλλιά) και drelfie (όταν είσαι μεθυσμένος). Από αυτά δεν επιβίωσε κανένα, όμως τις τελευταίες εβδομάδες έχουμε μια νέα μόδα που πιθανόν να τα καταφέρει: τη «0.5 selfie».

Στα αγγλικά προφέρεται «point five selfie» αλλά μπορεί να τη βρείτε και ως «μισή σέλφι» και έχει αρχίσει να κατακλύζει το Instagram. Είναι τραβηγμένη με υπερευρυγώνιο φακό και μάλιστα από τον πίσω φακό. Έτσι όχι μόνο το αποτέλεσμα είναι παραμορφωμένο αλλά δεν βλέπεις και τι τραβάς. Αυτό όμως είναι το ωραίο πιστεύουν οι Ζούμερς, που προσπαθούν να τραβήξουν μάλιστα ομαδικές σέλφι τέτοιου είδους.

Για να τραβήξεις μισή σέλφι χρειάζεται να έχει κινητό τελευταίας γενιάς με ευρυγώνιο φακό και τη λειτουργία 0.5x, που από εκεί πήρε το όνομά του το συγκεκριμένο είδος. Τα πρώτα κινητά που τον ενσωμάτωσαν ήταν το iPhone 11 και το Samsung's Galaxy S10 το 2019. Η λήψη δεν είναι εύκολη. Δεν βλέπεις τι τραβάς, πρέπει να βάλεις το κινητό όσο πιο μακριά γίνεται για να μπουν πολλοί στο κάδρο και για να πετύχεις όσο το δυνατόν μεγαλύτερη παραμόρφωση, θα πρέπει να στοχεύεις στο μέτωπο.

Οι ευρυγώνιοι και υπερευρυγώνιοι φακοί δεν είναι φυσικά καινούργιοι, η πρώτη πατέντα χρονολογείται από το 1862. Από τότε χρησιμοποιούνται για φωτογραφίες κτηρίων, τοπίων και δρόμων. Πρόσφατα έχω δει να χρησιμοποιούνται και σε ντοκιμαντέρ όχι με τον κλασικό τρόπο αλλά για να χαρίσουν αυτήν την παραμόρφωση στα κτήρια (ιδιαίτερα στο Anthropause του Χρήστου Γόδα που παρουσιάστηκε στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης).

Με τον ευρυγώνιο τα αντικείμενα που βρίσκονται πιο κοντά στην κάμερα φαίνονται μεγαλύτερα ενώ εκείνα που βρίσκονται πιο μακριά φαίνονται μικρότερα. Γι' αυτό και μέχρι σήμερα, για τα πορτρέτα ο ευρυγώνιος ήταν απαγορευτικός. Μόνο επαγγελματίες φωτογράφοι τον χρησιμοποιούσαν, ιδιαίτερα όταν ήθελαν να δώσουν έμφαση στο περιβάλλον γύρω από τον άνθρωπο ή όταν ήθελαν να τονίσουν κάποια από τα χαρακτηριστικά. Όμως οι Ζούμερς που βαρέθηκαν την αποστειρωμένη «ομορφιά» του Instagram έφτιαξαν τους δικούς τους κώδικες για να ξεχωρίσουν.

Ταυτόχρονα, η σέλφι αποκτά νέο ενδιαφέρον κι ένα αισθητικό βάθος που δεν είχε πριν. Και μας κάνει να πιστεύουμε ότι θα έχει να μας δώσει ακόμα περισσότερα στο μέλλον. Κάτι τέτοιες στιγμές είναι που μου αρέσουν πολύ τα social.