Την πρόταση νόμου που είχαν καταθέσει το 2019 ο πρόεδρος του Κινήματος Οικολόγων - Συνεργασία Πολιτών Γιώργος Περδίκης και οι βουλευτές Χαράλαμπος Θεοπέμπτου και Άννα Θεολόγου επανέφερε στη δημοσιότητα ο δικηγόρος Αχιλλέας Δημητριάδης μέσω twitter, στο πλαίσιο μιας προσπάθειας στήριξης των καλλιτεχνών που πλήττονται λόγω της πανδημίας του κορωνοϊού.

Η πρόταση αφορά τροποποίηση των περί του Δικαιώματος Πνευματικής Ιδιοκτησίας και Συγγενικών Δικαιωμάτων Νόμων του 1976 έως 2017 και στο πλαίσιό της ζητείται η επέκταση του «δικαιώματος παρακολούθησης» σε έργα τέχνης με τιμή πώλησης κάτω των 3 χιλιάδων ευρώ. Το δικαίωμα παρακολούθησης είναι ένα δικαίωμα των καλλιτεχνών ή των κληρονόμων τους να εισπράττουν ένα ποσοστό από τη μεταπώληση ενός έργου τέχνης που τους ανήκει (σε γκαλερί ή δημοπρασίες ή με άλλον τρόπο). Ο νόμος υπάρχει από το 2006, αλλά επί της ουσίας δεν εφαρμόζεται. Ήδη ο κ. Δημητριάδης ξεκίνησε μια προσπάθεια για την εφαρμογή του αφενός, για την τροποποίησή του αφετέρου, ώστε να ενισχύσει (και) τους καλλιτέχνες που πωλούν τα έργα τους σε τιμή χαμηλότερη του ποσού των τριών χιλιάδων ευρώ. Πρόκειται για το ποσό που τίθεται στον νόμο ως κατώτατο όριο για να δικαιούνται οι καλλιτέχνες ή οι κληρονόμοι τους το 4% της τιμής μεταπώλησης των έργων τους.

Μια μικρή στήριξη στους καλλιτέχνες #cyprus Επέκταση του Δικαιώματος Παρακολούθησης (4% επι της τιμής )για όλες τις μεταπωλήσεις έργων τους .Ήδη είναι στην Βουλή @Syllouris πρόταση νόμου @gperdikes Ψηφίστε την παρακαλώ @AverofCY @GenSecAKEL @NicholasPapadop #supportartworkers

— AchilleasDemetriades (@AchilleasDem) May 5, 2020

«Είναι απλό»

Μιλώντας σχετικά στον «Π», ο κ. Δημητριάδης υπενθυμίζει ότι μια μικρή αλλαγή στον νόμο μπορεί να σημαίνει πολλά για την οικονομική ενίσχυση ενός καλλιτέχνη και μάλιστα... ανέξοδα.

«Μια μικρή στήριξη στους καλλιτέχνες της Κύπρου: Επέκταση του δικαιώματος παρακολούθησης (4% επί της τιμής) για όλες τις μεταπωλήσεις έργων τους. Ήδη είναι στη Βουλή πρόταση νόμου. Ψηφίστε την παρακαλώ», έγραψε ο κ. Δημητριάδης σε σχετικό tweet, το οποίο κοινοποίησε στον πρόεδρο της Βουλής Δημήτρη Συλλούρη, στον πρόεδρο του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου, στον γ.γ. του ΑΚΕΛ Άντρο Κυπριανού και στον πρόεδρο του ΔΗΚΟ Νικόλα Παπαδόπουλο. Από αυτούς και τα κόμματά τους, άλλωστε, εξαρτάται η ψήφιση της τροποποίησης του νόμου.

«Το θέμα βρίσκεται ενώπιον της Επιτροπής Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού. Αυτό που πρέπει να γίνει είναι να μπει προς συζήτηση στην ημερήσια διάταξη. Όλοι φαίνεται ότι συμφωνούν στο συγκεκριμένο θέμα. Ούτε χρειάζεται κυβερνητική παρέμβαση, αφού πρόκειται για μια νομοθετική ρύθμιση. Τόσο απλό», δήλωσε ο κ. Δημητριάδης.

Ο νόμος και η πρόταση τροποποίησης

Σύμφωνα με την πρόταση νόμου που έχει ήδη κατατεθεί στην Επιτροπή Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού (όπου εμπίπτει το θέμα των πνευματικών δικαιωμάτων), ζητείται η τροποποίηση του άρθρου 11Γ που ορίζει ότι όταν ένα έργο τέχνης πωληθεί, οι καλλιτέχνες ή οι κληρονόμοι τους δικαιούνται ανταμοιβή ίση προς 4% επί της τιμής μεταπώλησης του έργου. Το λεγόμενο «δικαίωμα παρακολούθησης» αφορά έργα ύψους πέραν των 3.000 ευρώ. Σκοπός της πρότασης είναι η τροποποίηση του σχετικού εδαφίου ώστε η εφαρμογή του δικαιώματος παρακολούθησης να επεκτείνεται και να εφαρμόζεται στη μεταπώληση έργων κάτω των 3.000 ευρώ.

Σύμφωνα με τους εισηγητές, η προτεινόμενη ρύθμιση κρίνεται αναγκαία, ώστε η πλειοψηφία των δημιουργών να μην αποστερείται της ανταμοιβής που δικαιούται βάσει του δικαιώματος παρακολούθησης. Η επιπρόσθετη χρέωση, ενώ δεν θεωρείται αποτρεπτική για τους πωλητές ή τους εμπόρους τέχνης, είναι σημαντική για τους δημιουργούς των οποίων οι τιμές των έργων είναι χαμηλές. Τέλος, αναφέρεται ότι η Οδηγία 2001/84/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 27ης Σεπτεμβρίου 2001 σχετικά με το δικαίωμα παρακολούθησης υπέρ του δημιουργού ενός πρωτότυπου έργου τέχνης, δεν απαγορεύει την εν λόγω αλλαγή αλλά, αντίθετα, την ευνοεί, καθώς αυτή προωθεί τα συμφέροντα των νέων καλλιτεχνών.

EIKONA: Γιώργος Πέτρου: Point Home, C-Type Print, 2016 | Έργο στο πλαίσιο του πρότζεκτ Modus Operandi 2017: Νέοι Καλλιτέχνες από την Κύπρο