Στην έκθεση παρουσιάζονται έργα ζωγραφικής, γλυπτικής και παραστατικής τέχνης που γιορτάζουν τις διασυνδέσεις διαφορετικών πολιτισμών. Η ομάδα Apus Apus, η οποία αποτελείται από καλλιτέχνες με έδρα τη Φινλανδία, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Κύπρο, διερευνά την υβριδικότητα και τα κοινά των πολιτιστικών ταυτοτήτων, για παράδειγμα μέσω του μύθου, της αρχαιολογίας και των προσωπικών ιστοριών.

Η Apus Apus αποτελείται από τους: Αγγέλα Σταύρου (Κύπρος), Αλεξία Αχιλλέως (Κύπρος-Ηνωμένο Βασίλειο-Φινλανδία), Anna Ellmén (Φινλανδία), Antony Fredriksson (Φινλανδία), Armi Nurminen (Φινλανδία), Erik Mäkinen (Φινλανδία), Κωνσταντίνα Αχιλλέως (Κύπρος-Φινλανδία), Outimaija Hakala (Φινλανδία), Ricardo Rodrigues Ferreira (Ηνωμένο Βασίλειο -Πορτογαλία), Tuomas Venäläinen (Φινλανδία)

Φωτογραφία ©Παύλος Βρυωνίδης

Νοερή ξενάγηση στα έργα

Το έργο «Πετσετάκια» της Αγγέλας Σταύρου είναι ένα κολάζ που φέρει πάνω του παιδικές αναμνήσεις, λαϊκές δεισιδαιμονίες και πολιτικές δηλώσεις, χωρίς όμως να αφήνει ανείπωτη την ομορφιά της καθημερινότητας. Όλα εκείνα και άλλα πολλά που απολαμβάνει, δέχεται ή αντιδέχεται κανείς σε ένα τόπο, ένα τόπο γεμάτο πετσετάκια. Το θεατρικό δρώμενο πραγματοποιήθηκε τη μέρα των εγκαινίων και επαναλαμβάνεται το Σάββατο 4 Νοεμβρίου στις 19:00.



Φωτογραφία ©Παύλος Βρυωνίδης

Η Αλεξία Αχιλλέως διερευνά τις αλληλεπιδράσεις και τον υβριδισμό διαφορετικών πολιτισμών. Επίσης, ενδιαφέρεται για το πώς αλλάζει η λειτουργία ενός αντικειμένου πολιτιστικής σημασίας ανάλογα με τη γεωγραφική του τοποθεσία και πώς μπορεί να εφαρμοστεί στις ανάγκες και τα συμφέροντα του πολιτισμού που τα υιοθετεί. Το έργο Επίδραση γειτονικών πολιτισμών στην Κύπρια θεά παρουσιάζει ζωγραφιές αρχαιολογικού υλικού, θεοτήτων από την Αίγυπτο, τη Λεβάντ και το Αιγαίο, που επηρέασαν ή υιοθετήθηκαν στην Κύπρο. Οι πίνακες της Χαθόρ (Αίγυπτος), της Αστάρτης/Ιστάρ (Λεβάντ) και ο ιερός λίθος που συνδέεται με την ανεικονική λατρεία της Αφροδίτης (Αιγαίο) παρουσιάζονται δίπλα σε ένα αναμνηστικό αγαλματίδιο της Κύπριας Αφροδίτης. Αυτό το έργο παρουσιάζει μόλις μερικές από τις πολιτισμικές ανταλλαγές και επιρροές μεταξύ της Κύπρου και των γειτόνων της, με στόχο την προβολή της διαποικιλότητας και της συνύπαρξης στην ιστορία του νησιού.

Φωτογραφία ©Παύλος Βρυωνίδης

Τα έργα Mythology Mash-up (Αφροδίτη, Κύπρος & Hauki, Φινλανδία) και Η λατρεία των κερασφόρων ζώων στην προϊστορική Κύπρο και τη Βόρεια Ευρώπη, αφορούν τις συνδέσεις των μύθων και κοσμοθεωρίων διαφορετικών πολιτισμών. Στο Mythology Mash-up (Αφροδίτη, Κύπρος & Hauki, Φινλανδία) η Κύπρια Αφροδίτη αντιπαρατίθεται με το ψάρι Hauki (ελλ. Λούτσος, λατ. Esox lucius), το οποίο φέρει μυθικό ρόλο στη φινλανδική λαογραφία - και οι δύο θεότητες που συνδέονται με το νερό. Η λατρεία wjv κερασφόρων ζώων στην προϊστορική Κύπρο και τη Βόρεια Ειφώπη παρουσιάζει μια κοινή πτυχή των προϊστορικών πολιτισμών με απόσταση χιλιάδων χιλιομέτρων. Τα κερασφόρα ζώα έφεραν εξέχοντα ρόλο στη θρησκευτική ζωή και των δύο γεωγραφικών περιοχών στην προϊστορία, που συνδέονται με τις τελετουργίες και τη μυθολογία.

Η Anna Ellmen δουλεύει με ανακυκλωμένα υλικά, όπως παλιοσίδερα. Για το Σσιελιόνιν, η Ellmen επέλεξε να χρησιμοποιήσει ανακυκλωμένους χάλκινους σωλήνες ως αναφορά στη σημασία του χαλκού στην αρχαία Κύπρο. Ενώ ο χαλκός έφερε πλούτο στο νησί τα ορυκτά και τα μέταλλα μπορούν να φέρουν ποικίλες σημασίες, μερικές από τις οποίες είναι αμφιλεγόμενες Οι πολιτισμικές επιρροές μεταξύ πολιτισμών έχουν επιτευχθεί μέσω μεταλλικών αντικειμένων Ο έλεγχος των μετάλλων, ορυκτών και μεταλλευμάτων υπήρξε σύμβολο αξιώματος και ισχύος. Το μέταλλο, στην πάροδο της ιστορίας είναι επίσης συνδεδεμένο με τον ανθρώπινο πόνο. Μέσω των γλυπτών της, η Ellmen συχνά αναφέρεται σε μύθους, ιστορίες και παραδόσεις διαφόρων πολιτισμών. Στη φινλανδική λαϊκή παράδοση, το χελιδόνι θεωρείται ιερό πουλί. Τα χελιδόνια που επιστρέφουν από την ετήσια αποδημία τους συμβόλιζαν τη συνέχεια και την ελπίδα. Πιστευόταν ότι όταν τα χελιδόνια φεύγουν για το χειμώνα, ταξίδευαν επι μήκους του γαλαξία προς το μέρος όπου η Γή συναντά τον ουρανό. Εκεί τα πουλιά βρίσκουν ένα άνοιγμα μέσα από το οποίο θα μπορούσαν να περάσουν στην άλλη πλευρά, σε ένα παραδεισένιο μέρος που ονομάζεται Lintukoto (φινλανδικά ουσ. σπίτι των πουλιών). To Lintukoto ήταν το σπίτι των Μικρών Ανθρώπων, όπου οι άνθρωποι και τα πουλιά συνυπήρχαν αρμονικά. Αυτό ίσως εξηγεί γιατί το χελιδόνι θεωρείτο πρωτίστως σύμβολο φιλίας.

Φωτογραφία ©Παύλος Βρυωνίδης

Το γλυπτό της Armi Nurminen, Ονομάζομαι Κόκκινο, εμπνέεται από τη γειτονιά του Μουττάλου, το μυθιστόρημα του Orhan Pamuk My name is Red και το στόχο της ομάδας Apus Apus να ερευνήσει πολιτισμικές ταυτοτήτες. Σύμφωνα με τη μεταμοντερνιστική θεωρία του περσπεκτιβισμού, η ταυτότητα δεν είναι κάτι που είναι μέσα μας από την αρχή. Η ταυτότητα είναι ένα προϊόν της εποχής, του τόπου και της κουλτούρας όπου ζει κάποιος. Η ταυτότητα του ατόμου επηρεάζεται από τις εμπειρίες του με τη δικαιοσύνη και την αδικία, του φύλου, του χρόνου, της πολιτικής και των σχέσεων εξουσίας. Η ταυτότητα προσδιορίζεται συχνά από την αίσθηση ότι το άτομο ανήκει σε μια ομάδα ή αποκλείοντας τον εαυτό του από μια άλλη ομάδα. Η ταυτότητα είναι υπό συνεχή αλλαγή. Σύμφωνα με τον Φουκώ, ο στόχος της γενεαλογικής ιστορίας δεν είναι η αναζήτηση της προέλευσης της ταυτότητάς μας ή του πυρήνα της, αλλά να κάνει ορατές όλες τις επιρροές που περνούν από εμάς.

Ο Erik Makinen έχει μια μακρά επαγγελματική σταδιοδρομία ως γλύπτης και καθηγητής γλυπτικής στο Turku της Φινλανδίας, ειδικευμένος στον κλάδο των μεταλλίων. Δουλεύει κυρίως με ξύλο, αλλά έχει επίσης ασχοληθεί με την ίδρυση χυτηρίου χαλκού για καλλιτέχνες στο Turku. Ο Makinen δίδαξε την Κωνσταντίνα Αχιλλέως, την Anna Ellmen και την Armi Nurminen κατά τη διάρκεια των σπουδών τους στην Ακαδημία Τέχνης του Πολυτεχνείου της πόλης Turku.

Η Κωνσταντίνα Αχιλλέως μοιράζεται τις σκέψεις της σχετικά με την υβριδικότητα των πολιτισμών μέσω της τέχνης της. Πιστεύει ότι κάθε άτομο έχει μία μοναδική πολιτιστική ταυτότητα, η οποία είναι όμοια με του γείτονα και έχει κοινές πτυχές με πολιτισμούς από το πιο μακρινό σημείο του πλανήτη.

Θωρώ σε μοιράζεται τη σημαντικότητα της οπτικής, της κατανόησης πως η άποψη του ατόμου είναι μόνο μία εκδοχή της πραγματικότητας, η οποία έχει αμέτρητες απόψεις εξίσου αληθείς.

Φορώ σε είναι μιά πρόταση για το ρόλο των γιαγιάδων στο σχηματισμό της πολιτιστικής μας ταυτότητας. Τα χαρακτηριστικά που θεωρούμε αντιπροσωπευτικά για την πατρίδα μας, μπορεί να είναι εξατομικευμένα.

Η Outimaija Hakala είναι ιστορικός τέχνης και εικαστικός που εργάζεται με την εννοιολογική τέχνη (conceptual art), κυρίως με γλυπτική και χαρακτική, και ενδιαφέρεται νια τη φιλοσοφία, την ηθική της τέχνης και του τρόπου με τον οποίο λειτουργεί η τέχνη μέσα στη κοινωνία.

Η Hakala είναι επίσης ακτιβίστρια ζωικών και περιβαλλοντικών θεμάτων, και οι αξίες της παίζουν ένα σημαντικό μέρος της έρευνας και της τέχνης. Ως μέρος της τρέχουσας κρίσης των προσφύγων, πέρυσι χιλιάδες πρόσφυγες ήρθαν στη Φινλανδία. Η Hakala επηρεάστηκε άμεσα από αυτό, καθώς δίπλα στο σπίτι της βρισκόταν ένα σπίτι όπου στέγαζαν πρόσφυγες, γεμάτο από ανθρώπους μακριά από το σπίτι τους. Με τα χαρακτικά της, η Hakala δηλώνει αλληλέγγυα σε κάθε μετανάστη, αιτητή ασύλου και πρόσφυγα.

Ο Ricardo Rodrigues Ferreira είναι ένας πολυκλαδικός αρχιτέκτονας που συμμετέχει στο project ως σχεδιαστής και συντονιστής του χώρου, λαμβάνοντας υπόψη τη δέσμευση του εκθεσιακού χώρου με τον επισκέπτη, από την προσβασιμότητα στην αλληλεπίδραση μεταξύ θεατή και εκθέματος.



Ο Tuomas Venalainen είναι χειροτεχνίτης που δουλεύει με ξύλο και κόκκαλο. Είναι πελεκάνος και τεχνίτης παραδοσιακών χειροτεχνιών του ιθαγενής λαού Σάμι της Λαπωνίας. Ο Venalainen συνέβαλε στην έκθεση δημιουργώντας τεχνικές εγκαταστάσεις και στήριξη και χαρακτικές λεπτομέρειες.

Ο Antony Fredriksson, είναι ερευνητής στο Τμήμα Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου Abo Akademi στη Φινλανδία. Η τρέχουσα έρευνα του απευθύνεται σε θέματα που αφορούν την παρατηρητικότητα, την ενσωμάτωση και την αλλοτρίωση στη φιλοσοφία του Maurice Merleau-Ponty.

Η αίσθηση του σπιτιού

Στο πλαίσιο της έκθεσης πραγματοποιήθηκε στις 27 Οκτωβρίου παρουσίαση και συζήτηση με τον Δρ Antony Fredriksson, με θέμα «Η αίσθηση του σπιτιού»: Τι μας κάνει να νιώσουμε σαν στο σπίτι μας σε συγκεκριμένα περιβάλλοντα; Μπορούμε να νιώσουμε οικεία οπουδήποτε, ή καθορίζουν ο πολιτισμός και η γεωγραφία την αίσθηση του σπιτιού μας; Αυτά είναι ερωτήματα που αφορούν τον προσανατολισμό μας.