«Πορτραίτα: Η δική μου Ετεροτοπία» είναι ο τίτλος της έκθεσης που παρουσιάζει η Μαρία Παπαχαραλάμπους στη Βαλέτα της Μάλτας από τις 6 Ιουνίου.
«Αμφισβητώντας τις συχνά άκαμπτες διαχωριστικές γραμμές μεταξύ καλλιτεχνικής, φιλοσοφικής και επιστημονικής έρευνας, η Παπαχαραλάμπους θέτει ως στόχο τη συν-παραγωγή κοινωνικών χώρων στους οποίους πραγματώνεται η υπαρξιακή ευδαιμονία», αναφέρει στο σημείωμά του ο επιμελητής της έκθεσης, Ευαγόρας Βανέζης. «Έτσι, μας προσκαλεί σε ένα άλλο, ετεροτοπικό χώρο, στον οποίο οι δαίμονες μας μπορούν να μεταμορφωθούν σε θετικά γνωρίσματα και όπου μπορούμε να συντονιστούμε σε μια ομαδική εργασία πρόσθεσης θετικών στοιχείων στον κόσμο που μας περιτριγυρίζει.
Τα μαλακά γλυπτά που παρουσιάζονται δημιουργήθηκαν λόγω της επιθυμίας της δημιουργού να ζωγραφίσει χωρίς τις παραδοσιακές μεθόδους και εργαλεία του ζωγράφου. Όλα τα υλικά που χρησιμοποιούνται είναι ανακτημένα, συλλεγμένα στην πάροδο του χρόνου και ραμμένα μαζί για να δημιουργήσουν μια εμπειρία που αναδεικνύει τη συμβολική δύναμη φυσικών μεταμορφωτικών διαδικασιών, όπως αυτή των φιδιών που αλλάζουν δέρματα. Ορισμένες φορές τα υλικά μεταφέρουν δύσκολες ιστορίες (ρούχα προσφύγων, απομεινάρια από περιόδους πένθους) που μέσω αυτών προβάρει τρόπους για τη σύνδεση του ‘εγώ’ με το ‘εμείς’ και τονίζει την παροντική σύνδεση μνήμης, αφύπνισης και αληθείας. Συνδέει ετερόκλητα στοιχεία για να αποκαλύψει αρμονικές και κρυμμένες συνέργειες που οδηγούν στην αλήθεια και στη ξεχασμένη έννοια του ευ-ζην.
Η επιμελητική προσέγγιση δεν είναι παρά μια προσπάθεια ακολούθησης του οράματος της Παπαχαραλάμπους για την παραγωγή ενός προβολικού χώρου για μια κοινωνικά εύθυμη μετάλλαξη. Τα έργα δημιουργούν πολλαπλές εστίες συνάντησης στο χώρο, προσφέροντας τις ανάσες του ομαδικού εγχειρήματος της μεταμόρφωσης. Το χιούμορ παίζει ένα σημαντικό ρόλο και αφήνει τα γλυπτά να παραμένουν ανάλαφρα και χωρίς σκότος, με το χρώμα και τη συναισθηματική επαγρύπνηση να έχουν πρωταρχικό ρόλο. Ο εκθεσιακός χώρος είναι ολοκληρωμένος μόνο όταν οι επισκέπτες ενεργοποιούν τις διαδικασίες ανεύρεσης των τεχνικών μεταμόρφωσης της συνείδησης και του κόσμου. Η εσωτερική προσπάθεια (ανα)κατάκτησης της ετεροτοπίας ως υπαρκτού σημείου μετάλλαξης, χωροχρονικής και υπαρξιακής, μοιράζεται και γίνεται υλικό συρραφής που καταλύει το διαχωρισμό του εαυτού/άλλου.»
Η Μαρία Παπαχαραλάμπους σπούδασε στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών (Α.Σ.Κ.Τ.) της Αθήνας από όπου αποφοίτησε με άριστα το 1991. Σπούδασε παράλληλα φωνητική στο Εθνικό Ωδείο Αθηνών (1982-1988). Συνέχισε μεταπτυχιακές σπουδές στο Faculdad de Bellas Artes, Universidad Complutence, στη Μαδρίτη (1991-92) και στο MIDE Museum, Universidad Castilla la Mancha, στην Κουένκα της Ισπανίας (1993). Πρόσφατα ολοκλήρωσε τις σπουδές της στην Συμβουλευτική, στο Life Coaching και στο NLP στο Τμήμα Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου Αιγαίου, καθώς και τις σπουδές της στην Φιλοσοφική Συμβουλευτική, στο Τμήμα Φιλοσοφίας του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Πραγματοποίησε δεκαπέντε ατομικές εκθέσεις και εκπροσώπησε την Κύπρο σε διάφορες ευρωπαϊκές και διεθνείς συναντήσεις στους τομείς της ζωγραφικής, της φωτογραφίας, της χαρακτικής, του video art και του animation, της εγκατάστασης στο χώρο, της αρχιτεκτονικής, της σκηνογραφίας, της οπτικής ποίησης και της μουσικής, μετά από επιλογή των Πολιτιστικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού και άλλων πολιτιστικών φορέων της Κύπρου και του εξωτερικού. Συνεργάστηκε με θεατρικά σχήματα και τον Θεατρικό Οργανισμό Κύπρου ως σκηνογράφος και ενδυματολόγος υλοποιώντας δεκαεπτά έργα. Δημιούργησε 27 ταινίες μικρού μήκους, βιντεοτέχνης και κινουμένων σχεδίων. Από το 2006 εκπροσωπεί την Κύπρο στη διεθνή ομάδα FemLink, (μία γυναίκα βίντεο καλλιτέχνης από κάθε χώρα). Πραγματοποίησε εικαστικές παρεμβάσεις, δρώμενα, online εργασίες, γεωπολιτική τέχνη, εκδόσεις και διεθνείς εργασίες. Διοργάνωσε αλλά και συμμετείχε σε συμπόσια, διημερίδες, συνέδρια και διαλέξεις.
Είναι συν-δημιουργός του Ιδρύματος ARTos στη Λευκωσία όπως και της ResArt-Happy places. Επιπλέον το 2011 δημιούργησε το κοινωνικό-καλλιτεχνικό κίνημα «Reflections-Αναστοχασμοί» και το «Common Reflections» με καλλιτεχνική και ακτιβιστική δράση, αφιερωμένα στην έρευνα, στη δημιουργία και στην έννοια του «ευ ζην» σαν κοινωνική γλυπτική. Έχει βραβευτεί για την εργασία της σε διάφορους τομείς της τέχνης.
Ο Ευαγόρας Βανέζης είναι ανεξάρτητος επιμελητής εκθέσεων και γράφει για την σύγχρονη τέχνη. Είναι μέλος του συμβουλίου του Συνδέσμου Εικαστικών Κύπρου / ΕΙ.ΚΑ. Επιμελητικές του δουλειές συμπεριλαμβάνουν το Six Impossible Things Before Breakfast (We Are Bud, Αθήνα, Δεκέμβριος 2018), Ecstatic Textures (για το πρόγραμμα Modus Operandi 2017: Νέοι Καλλιτέχνες από την Κύπρο), Vanity: How to Enjoy Burning Bridges You Haven’t Built (με την Scale Appropriate, Φεβρουάριος 2017). Δοκίμια του έχουν συμπεριληφθεί σε εκθέσεις, καταλόγους και καλλιτεχνικές εκδόσεις. Πρόσφατα δοκίμια συμπεριλαμβάνουν το Work, Placement, Testimony (για τον κατάλογο Imago Mundi 2018, Benetton Foundation), Uncredited Orchestra (για την δουλειά του Πήτερ Εραμιάν, FaN Kunstverein, Vienna), Exhaustion (για την ομότιτλη έκθεση του Φάνου Κυρίακου στο Point Centre for Contemporary Art).
+ Έκθεση της Μαρίας Παπαχαραλάμπους στη Μάλτα. Εγκαίνια στις 6 Ιουνίου στις 19:00 στο Spazju Kreattiv [St James Cavalier, Βαλέτα] και μέχρι τις 30 Ιουνίου.
