Έντονη είναι η εικαστική δράση από αυτό το Σάββατο 15 Δεκεμβρίου στην πόλη της Λεμεσού, όπου εγκαινιάζονται τρεις διαφορετικές εκθέσεις, οι οποίες θα παραμείνουν ανοικτές για το κοινό για αρκετά μεγάλο χρονικό διάστημα. 

• The Island Club: Βίντεο από την εικαστικό Κara Walker με τίτλο Fall Frum Grace, Miss Pipi’s Blue Tale|15 Δεκεμβρίου 2018 -26 Ιανουαρίου 2019 

Aπο τη δεκαετία του ’90 και έπειτα, η Kara Walker έχει αναπτύξει ένα πολύμορφο σύνολο δουλειάς, που αποτελείται από διάφορα εκφραστικά μέσα, όπως σχέδιο, ζωγραφική, εγκαταστάσεις φωτός, θέατρο σκιών, γλυπτική και κείμενα. Χρησιμοποιώντας έντονες και αιχμηρές εικόνες, το έργο της θέτει υπό αμφισβήτηση τις κυρίαρχες παραδόσεις σχετικά με την αναπαράσταση της δουλείας στην Αμερική. Διερευνώντας τις νοσηρές συγγένειες μεταξύ των φυλετικών διακρίσεων, της ανισότητας των φύλων, της βίας και της υποταγής, η Kara Walker αποκαλύπτει τις ρωγμές στη σύγχρονη αποτύπωση της ταυτότητας των μαύρων και στην εξέλιξη της φυλετικής συνείδησης στις Ηνωμένες Πολιτείες, καθώς και σε ολόκληρο τον κόσμο.



To εργό Fall Frum Grace, Miss Pipi’s Blue Tale είναι ένα βίντεο θεάτρου σκιών που διαρκεί δεκαεπτά λεπτά και παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 2011. Η υπόθεση εκτυλίσσεται στις αγροτικές εκτάσεις των νότιων Ηνωμένων Πολιτειών, κάπου ανάμεσα στα τέλη του 18^ουαιώνα και πριν τον Αμερικανικό Εμφύλιο Πόλεμο, κατά την περίοδο που είναι γνωστή ως “Antebellum South” («Προπολεμικός Νότος»). Παρακολουθούμε λοιπόν την ιστορία της κυρίας Pipi, στερεότυπου χαρακτήρα μιας “Southern Belle”, δηλαδή μιας εύπορης νεαρής λευκής γυναίκας της ανώτερης κοινωνικής τάξης, και των μυστικών της συνευρέσεων με έναν μαύρο σκλάβο, που οδηγούνται σε βίαιο τέλος όταν εντοπίζονται από ένα νεαρό λευκό αγόρι. Το βίντεο επαναπραγματεύεται τα ιστορικά συμφραζόμενα των νόμων του Jim Crow, εξαιτίας των οποίων δολοφονήθηκαν αμέτρητοι μαύροι με πρόφαση τη «μυθολογία που περιβάλλει τη φύση της Νότιας λευκής γυναίκας, φερόμενη ξανά και ξανά μέσα στον στον ιστορικό χρόνο, ως μια οντότητα που πρέπει να προστατεύεται από την υπερ-σεξουαλικότητα των μαύρων ανδρών.»[1]

Συνδυάζοντας τα Delta Blues με ρυθμούς της δεκαετίας του ’70 και με ambient ήχους, η υπόκρουση του βίντεο προσδίδει επιπλέον φόρτιση στην περίπλοκη αφηγηματική δομή, που κινείται ανάμεσα στη φαντασία και τον εφιάλτη, την επιθυμία και τον θάνατο, την υπέρβαση και την απελπισία. Όπως παρατηρεί ο Kris Cohen, «η ταινία δεν προσφέρει απαντήσεις ή τακτικές, ούτε καν αναγνωρίσιμα ερωτήματα, αλλά λειτουργεί μέσω της ρητής απόφασης [της Walker] να μην ωραιοποιήσει απολύτως τίποτα, ούτε ως προς τη δική της φυλετική-ιστορική συνείδηση, ούτε ως προς αυτό που φαντάζεται πως είναι ο κόσμος».[2]

Η Kara Walker γεννήθηκε στο Στόκτον (Καλιφόρνια, ΗΠΑ) το 1969 και, στην ηλικία των δεκατριών ετών, εγκαταστάθηκε στην Τζόρτζια της Ατλάντα (ΗΠΑ). Σπούδασε στο College of Art της Ατλάντα (BFA, 1991) και στο School of Design του Ρόουντ Αϊλαντ (MFA, 1994). Η έκθεσή της με τίτλο, Kara Walker: My Complement, My Enemy, My Oppressor, My Love, διοργανώθηκε από τo Walker Art Center στη Μινεάπολη (2007), πριν ταξιδέψει στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης (Παρίσι, 2007), στο Whitney Museum of American Art (Νέα Υόρκη, 2007), στο Μουσείο Hammer (Λος Άντζελες, 2008) και στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Φορτ Γουόρθ (Τέξας, 2008). Έχει τιμηθεί με πολλά βραβεία, όπως το Βραβείο John D. και Catherine T. MacArthur Fellowship (1997) και το βραβείο «Καλλιτέχνες των Ηνωμένων Πολιτειών» του Eileen Harris Norton Fellowship (2008). Το 2012, η Walker έγινε μέλος της Αμερικανικής Ακαδημίας Τεχνών και Γραμμάτων. Το 2015, πήρε τον τίτλο “Tepper Chair” στον τομέα Εικαστικών Τεχνών της Σχολής Καλών Τεχνών Mason Gross στο Πανεπιστήμιο Rutgers.

Επιλεγμένες ατομικές εκθέσεις: Kara Walker, Sprüth Magers (Βερολίνο, 2018) / Kara Walker: Harper’s Pictorial History of the Civil War (Annotated), Αμερικανικό Μουσείο Τέχνης Σμιθσόνιαν (Ουάσινγκτον, D.C, 2017) / Kara Walker: Figa, ΔΕΣΤΕ, Σφαγείο (Υδρα, 2017) / Kara Walker: Go to Hell or Atlanta, Whichever Comes First, Victoria Miro (Λονδίνο, 2015) / A Subtlety, or the Marvelous Sugar Baby, στο διυλιστήριο ζάχαρης Domino, στο Μπρούκλιν, που διοργανώθηκε από την Creative Time (Νέα Υόρκη, 2014) / Κέντρο Τεχνών Camden (Λονδίνο, 2013) / Ινστιτούτο Τέχνης του Σικάγο (2013) / Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Κάστρο Ujazdowski, (Βαρσοβία, 2011) και Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης (Νέα Υόρκη, 2006).

Επιλεγμένες ομαδικές εκθέσεις: America Is Hard to See, Μουσείο Γουίτνεϊ (Nέα Υόρκη, 2015) / Remembering is Not Enough, MAXXI (Ρώμη, 2013) / 11η Μπιενάλε της Αβάνα (2012) / Μπιενάλε Βενετίας (2007) και η Μπιενάλε Whitney (1997).

Το έργο παρουσιάζεται μετά από ευγενική παραχώρηση της καλλιτέχνιδας, καθώς και των Sikkema Jenkins & Co. και Sprüth Magers.

Εγκαίνια: 15 Δεκεμβρίου 2018, 18:00 – 21:00

Διάρκεια: 18  Δεκεμβρίου 2018 – 26 Ιανουαρίου 2019

Ώρες Λειτουργίας: Τρίτη – Σάββατο, 11:00 – 18:00

Μέρες αργίας λόγω γιορτών: 25 – 26 Δεκεμβρίου, 1 Ιανουαρίου.

Παράλληλα με τα εγκαίνια της παραπάνω έκθεσης στο The Island Club, θα λάβουν χώρα ακόμα δυο εγκαίνια στην περιοχή: Air Air, με έργα της Μαρίνας Ξενοφώντος και του Χρίστου Κυριακίδη, που θα πραγματοποιηθεί κάτω από το μνημείο στην πλατεία Ηρώων, και Garden Sculptures, μια ατομική έκθεση του Φάνου Κυριάκου στην Eins Gallery.

Πληροφορίες: 25252010

Χώρος: The Island Club
34 Αγορά Ανεξαρτησίας (Στοά Λανίτη)
3036, Λεμεσός, Κύπρος

[1] Kara Walker, Dust Jackets for the Niggerati- and Supporting Dissertations, Drawings submitted
ruefully by Dr. Kara E. Walker. Sikkema Jenkins & Co, Νέα Υόρκη, Ηνωμένες Πολιτείες.

21 Aπριλίου – 4 Ιουνίου 2011.

[2] Kris Cohen, “Endurance: Kara Walker, Fall Frum Grace, Miss Pipi’s Blue Tale”, Kara Walker More & Less. Douglas F. Cooley Memorial Art Gallery, Κολέγιο Ριντ, Πόρτλαντ, Όρεγκον, Ηνωμένες Πολιτείες. 4 Σεπτεμβρίου – 18 Νοεμβρίου 2012.

• Γκαλερί Eins: 'Εκθεση Φάνου Κυριάκου με τίτλο «Garden Sculptures» | 15 Δεκεμβρίου 2018- 2 Φεβρουαρίου 2019

Αυτή η σειρά έργων του Φάνου Κυριάκου δημιουργήθηκε σε ένα διάστημα αρκετών χρόνων. Είτε γίνονται αντιληπτά ως γλυπτά κήπου είτε όχι, ο τίτλος της έκθεσης προσφέρεται, όπως προτείνει ο καλλιτέχνης, ως ένα παιγνιώδες πεδίο θέασης και συσχέτισης με ένα ανοιχτό τόπο.



Αυτή είναι η πρώτη παρουσίαση των έργων και η πρώτη φορά που θα μοιραστούμε την εμπειρία μαζί τους. Ανάμεσα σε λειτουργικά αντικείμενα, φιλικές μορφές, ένα χώρο που αρχιτεκτονείται με χάρη για να είναι κοινωνικός και δημόσιος, αυτά τα είδη γλυπτικής «κήπου» διεγείρουν μια κατάσταση, έναν ευφάνταστο και φανταστικό χώρο στον οποίο συγκατοικούν και όπου μας δίνεται η ευκαιρία να αναστείλουμε τον χρόνο για να αντιληφθούμε πώς συμπεριφέρονται και πού μας πάνε.

Με εκτενές εκτόπισμα απευθύνονται σε κάθε αυτόνομο άλλο, επεκτείνοντας σε μια γενναιόδωρη κοινωνικότητα όπου το να απορροφηθεί κανείς στον «χώρο» σημαίνει να γίνει κομμάτι της ρευστής και μεταβιβάσιμης σχέσης ανάμεσα στον οικοδεσπότη και τον φιλοξενούμενο.

Ο ρόλος του «χώρου» είναι υπό αμφισβήτηση και τα χαρακτηριστικά του, ο κήπος, η γκαλερί, τα γλυπτά σε σχέση με το περιβάλλον τους, άμεσα αλλά και υπαινικτικά, επινοούνται από τους παρόντες ανθρώπους που διασχίζουν το ίδιο περιβάλλον. Ο τρόπος με τον οποίο αυτά ενεργούν μαζί και πώς επιτελούν τις ιδιότητές τους, την υλικότητά τους, την αξία τους, εκδηλώνεται ως αντικατοπτρισμός του τρόπου που τα βλέπουμε.

Μαρία Πετρίδη, συγγραφέας

*** Παράλληλα με τα εγκαίνια της έκθεσης Garden Sculptures στην Eins Gallery, θα λάβουν χώρα ακόμα δυο εγκαίνια στην περιοχή: Air Air, με έργα της Μαρίνας Ξενοφώντος και του Χρίστου Κυριακίδη, που θα πραγματοποιηθεί κάτω από το μνημείο στην πλατεία Ηρώων, και η παρουσίαση του βίντεο της Kara Walker, με τίτλο ‘Fall Frum Grace, Miss Pipi’s Blue Tale’ στο The Island Club.

Εγκαίνια: 15 Δεκεμβρίου, 19:00

Διάρκεια: 15 Δεκεμβρίου 2018- 2 Φεβρουαρίου 2019

Πληροφορίες: 99522977

• Πλατεία Ηρώων: έκθεση των Χρίστου Κυριακίδη και Μαρίνας Ξενοφώντος, με τίτλο «AIR AIR»| 15 Δεκεμβρίου 2018 - 10 Ιανουαρίου 2019

Για την έκθεση AIR AIR, ο Χρίστος Κυριακίδης και η Μαρίνα Ξενοφώντος έχουν εξασφαλίσει ένα χώρο που ανήκει στο Δήμο Λεμεσού και βρίσκεται κάτω από το κεντρικό μνημείο στη γνωστή Πλατεία Ηρώων της πόλης. Αν και σήμερα το μνημείο είναι στην καρδιά μιας περιοχής που έχει υποστεί έντονο αστικό εξευγενισμό (gentrification), οι ρίζες του διαπερνούν πολλά επίπεδα περίπλοκων και ενίοτε χειμαζόμενων ιστοριών. Η πλατεία δημιουργήθηκε το 1910 στην περιοχή Κεσογλούδκια που κατοικούνταν από Τουρκοκύπριους και στην οποία δεν επιτρεπόταν η πρόσβαση σε Ελληνοκύπριους. Ωστόσο, τα όρια αυτά σύντομα μετακινήθηκαν και το 1946 κτίστηκε εκεί το συγκεκριμένο μνημείο, υπό τη Δημαρχεία του Πλουτή Σέρβα, και αφιερώθηκε σε όσους έχουν θυσιάσει τις ζωές τους για την ελευθερία της Κύπρου και της Ελλάδας από κάθε μορφή «τυραννικό ζυγό». Στις αρχές της δεκαετίας του 1950 άρχισαν να λειτουργούν οίκοι ανοχής στην περιοχή που παρέμεινε κακόφημη μέχρι περίπου το 2000 όταν, με την επαναλειτουργία του Θεάτρου Ριάλτο και την πολιτική απόφαση για τον τερματισμό της εξέτασης αιτήσεων αδειών για νυχτερινά κέντρα (καμπαρέ) και την προτροπή προς τα ήδη υφιστάμενα να μεταφερθούν σε άλλες περιοχές, άρχισε να αλλάζει χαρακτήρα. Στη συνέχεια, η αγορά πολλών κτιριακών εγκαταστάσεων από το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου συνέβαλε επίσης οριστικά στη μεταμόρφωση του χαρακτήρα της περιοχής γύρω από το μνημείο.

Τα έργα του Κυριακίδη και της Ξενοφώντος δεν χρησιμοποιούν άμεσες αναφορές για να συνδιαλλαχθούν με την περιοχή. Αντί αυτού, οι καλλιτέχνες ενθέτουν στο χώρο σκόπιμα την έκθεση τους με κοινωνικοπολιτικά στοιχεία να σχηματίζουν το υπόστρωμα της. Η συμμετρία και εμβληματική καθαρότητα του μνημείου αντιπαραβάλλεται με την τάση των καλλιτεχνών να από-κεντρώνουν και να διασκορπίζουν αφηγήματα. Εν τω μεταξύ, τα ηρωικά ιδανικά που το μνημείο εκπέμπει καθιστούν προφανή τη ροπή του Κυριακίδη και της Ξενοφώντος για αντι-ηρωισμό – πρόκειται για μια ιδιότητα που ξετυλίγεται μέσα από μια σειρά στρατηγικών άρνησης που θα μπορούσαν να εγείρουν καινούριες πιθανότητες για αισθητικά και πολιτικά πρότυπα. Ο τίτλος της έκθεσης, AIR AIR, εμφανίζεται ραμμένος πάνω σε κάποια από τα έργα του Κυριακίδη και αποτελεί αναφορά σε μια φράση του Μαρτινίκου συγγραφέα Aimé Césaire. Όπως και η Μαρτινίκη, η Κύπρος είναι ένα κράτος που βρίσκεται ανάμεσα σε δύο ηπείρους και βασανίστηκε από αλληλοσυγκρουόμενες πολιτιστικές επιρροές και πολιτικά συμφέροντα. Οι καλλιτέχνες ταυτίζονται με την έκκληση του Césaire έναντι στην πολιτική ασφυξία που δημοσιεύτηκε το 1944 στο περιοδικό Tropiques: «Ανοίξτε τα παράθυρα. Αέρα, Αέρα!»

Οι Κυριακίδης και Ξενοφώντος μοιράζονται ένα ενδιαφέρον για την κλασσική και θρησκευτική εικονογράφηση και τα δίκτυα πολιτιστικής, πολιτικής, κοινωνικής, προσωπικής και οικονομικής ιστορίας προς την οποία παραπέμπουν ταυτοχρόνως τέτοιες εικόνες. Το ενδιαφέρον αυτό προεκτείνεται πέρα από τις διαιρέσεις και τις περιπλοκές που σύντομα αποκαλύπτονται σε όσους ακολουθήσουν αυτά τα μονοπάτια, ειδικά στο Κυπριακό πλαίσιο όπου οι αντιφάσεις της πολύπλευρης αποικιακής ιστορίας βρίσκονται πάντα κοντά στο προσκήνιο. Πως ξεκινάει κανείς, εν μέσω αμφιταλαντεύσεων, να δομήσει μια εικόνα; Η Ξενοφώντος έχει στο παρελθόν χαρακτηρίσει την προσέγγιση της ως μια σειρά από σημειολογικές μεταφράσεις που συνενώνονται σε έναν «αστερισμό σφαλμάτων». Τα γλυπτά που παρουσιάζονται κάτω από το μνημείο θα μπορούσαν να θεωρηθούν επανερμηνείες της παραδοσιακής διαδικασίας ζωγραφικής με τέμπερα – μια τεχνική που εδώ και αιώνες αποτελεί το πρωταρχικό μέσο στην παραγωγή Ορθόδοξων εικόνων. Ενώ παραδοσιακά η μουσελίνα τοποθετείται με κόλλα στο ξύλινο ταμπλό πριν την εφαρμογή της κιμωλίας και αργότερα της τέμπερας, η Ξενοφώντος «μιξάρει» αυτή την ακολουθία ρίχνοντας υγρή μπογιά σε ύφασμα ενισχυμένο με ρητίνη. Καθώς η ρητίνη σκληραίνει, η Ξενοφώντος έχει τη δυνατότητα να πλάσει τις μορφές της. Στα ολοκληρωμένα γλυπτά, η υλικότητα των ιδίων των χρωμάτων –η υφή, η λάμψη και η θολότητα τους– υιοθετούν έναν κεντρικό ρόλο, ενώ η εικόνα εκτοπίζεται. Θα μπορούσε να ειπωθεί ότι η Ξενοφώντος διαταράσσει το μέσο καθιστώντας το ως κάτι που αντικρίζει κανείς σε υλικό επίπεδο, ενώ ανοίγει παράλληλα άλλους διαδρόμους αναζητήσεων, όπως είναι οι οικονομικοί δίοδοι μέσα από τις οποίες τέτοιες χρωστικές ουσίες μετακινούνταν ιστορικά στην περιοχή. Το έργο "Χ", είναι ένα εκμαγείο σαν-σχέδιο, τοποθετημένο στον τοίχο. Φτιάχτηκε βασισμένο στην τεχνική fer forgé που χρησιμοποιείται για τα καλύμματα παραθύρων – μια επιλογή-υπογραφή που αντηχεί πολλά έργα του Κυριακίδη. Τα υφάσματα του Κυριακίδη καταφθάνουν με τις δικές τους έτοιμες ιστορίες (όπως για παράδειγμα, ένα σεντόνι που κουβαλάει τα σημάδια χρήσης δεκαετιών ή ένα μεταξωτό φουλάρι που άφησε πίσω του ένας Κινέζος πρέσβης) που γίνονται η βάση για μια ιδιαίτερα αργή διαδικασία κεντήματος που συνδυάζει το κείμενο με Κλασσικές και Χριστιανικές εικόνες, διακοσμητικά μοτίβα και λογότυπα μόδας. Αντίστοιχα με τις συγκρουόμενες ιστορίες που βαραίνουν την Πλατεία Ηρώων, τα επίπεδα προϊστορίας, μοτίβων, κειμένου, έρωτα και εικόνας στο έργο του Κυριακίδη συνυπάρχουν σε μια κατάσταση αδιάλειπτης διακοπής: «Μου αρέσουν τα πολλά δάχτυλα στον κώλο μου», ανακοινώνει ένα κείμενο που είναι ραμμένο με χρώμα κίτρινο σε μια γαμπριάτικη ζώνη. Η δουλειά του ενεργοποιεί έναν κύκλο αντιδράσεων, σεξουαλικής και γεωπολιτικής εγγύτητας, που μετατοπίζεται ακόμα πιο έντονα μέσα από τις ιδιοσυγκρασίες μιας queer υποκειμενικότητας. Στα πλαίσια της έκθεσης ο Κυριακίδης θα παρουσιάσει επίσης την ποιητική συλλογή Θαυμάσια Πυρκαγιά Οροφής. Η πρακτική των δύο καλλιτεχνών διέπεται από μια λογική απόκλισης, στο βαθμό που και οι δύο καταπιάνονται με παραδοσιακές τεχνικές και σύμβολα, απορρίπτοντας συνάμα τους μηχανισμούς κανονικοποίησης για την παραγωγή νοήματος που παραδοσιακά τις συνοδεύουν. Αντί αυτού, ενσταλάζουν το απρόβλεπτο σε αυτές τις φόρμες, μειώνοντας τες και χτίζοντας παράλληλα το νόημα από κάτω προς τα πάνω, σαν αγριόχορτα που ξεφυτρώνουν σε μια δημόσια πλατεία.

Το κείμενο γράφτηκε από τον Scott Roben και μεταφράστηκε από την Άντρη Παναγιώτου.

+ Παράλληλα με τα εγκαίνια της έκθεσης “AIR AIR” θα λάβουν χώρα ακόμα δυο εγκαίνια στην περιοχή: Garden Sculptures, μια ατομική έκθεση του Φάνου Κυριάκου στην Eins Gallery και η παρουσίαση του βίντεο της Κara Walker, με τίτλο Fall Frum Grace, Miss Pipi’s Blue Tale στο The Island Club.

Εγκαίνια: 15 Δεκεμβρίου 15:00–20:00

Ανάγνωση ποίησης: 15 Δεκεμβρίου 17:00, 22 Δεκεμβρίου 17:00

Διάρκεια: 15 Δεκεμβρίου–10 Ιανουαρίου (κλειστό 23–26 Δεκ, 30 Δεκ–2 & 6 Ιαν)

Ώρες λειτουργίας: 11:00–13:30, 17:00-20:00

Τοποθεσία: Ανδρέα Δρουσιώτη, Πλατεία Ηρώων, Λεμεσός (στο υπόγειο του μνημείου της πλατείας Ηρώων, έναντι θεάτρου Ριάλτο)

Για ραντεβού: 9674230