Ο Γιοσιτόμο Νάρα, ένας από τους πιο διάσημους σύγχρονους Ιάπωνες καλλιτέχνες χρωστάει στα άλλοτε απειλητικά, άλλοτε μελαγχολικά κορίτσια των έργων του τη φήμη του με τα «κορίτσια με το μεγάλο κεφάλι» να είναι σήμερα τα πιο περιζήτητα έργα του. Τα κορίτσια καπνίζουν πάνω από μια επιγραφή που γράφει «Too young to die» ή κοιτάζουν απειλητικά κρατώντας κρυφά ένα μαχαίρι.

Γεννημένος το 1959 στο Χιροσάκι, μια πόλη γνωστή για την παραδοσιακή αρχιτεκτονική της περιόδου Έντο και τα δέντρα κερασιάς, ήταν ο μικρότερος γιος μιας οικογένειας με τρια αγόρια που οι γονείς τους δούλευαν όλη μέρα και το νεαρότερο μέλος της οικογένειας περνούσε πολλές ώρες του χρόνου του διαβάζοντας ιαπωνικά κόμικς. Ο ίδιος λέει ότι μπορούσε να επικοινωνήσει καλύτερα με τα ζώα, που δε χρειαζόταν να υπάρχει προφορική επικοινωνία.

Ο Νάρα μετακόμισε στο Τόκιο στην εφηβεία του για να σπουδάσει τέχνη στο Πανεπιστήμιο Τεχνών Aichi, πριν φύγει από την Ιαπωνία για τη Γερμανία. Στο διάσημο Kunstakademie Ντίσελντορφ, όπου σπούδασε από το 1988 έως το 1993, ο Νάρα γοητεύτηκε από τον νεο-εξπρεσιονισμό και το πανκ ροκ. Και οι δύο αυτές κινήσεις θα διαμόρφωναν το καλλιτεχνικό του στυλ, αν και αρνείται ότι το πανκ ήταν η μόνη μουσική του επιρροή. Εγκαταστάθηκε στην Κολωνία το 1994, μια σημαντική στιγμή για τον καλλιτέχνη καθώς άρχισε να ενσωματώνει την ιαπωνική και δυτική λαϊκή κουλτούρα στο έργο του. Έκανε εξώφυλλα για το γυναικείο πανκ συγκρότημα Shonen Knife και τους Bloodthirsty Butchers. Απομονωμένος στη Γερμανία ένιωσε να έχει αποσυνδεθεί με τη χώρα του, κάτι που τον βοήθησε να ανακαλύψει τον εαυτό του.

Yoshitomo Nara, "Smoking Girl", 2005. © Yoshitomo Nara

Τα μικρά κορίτσια που άρχισε να ζωγραφίζει το 2001 έχουν χαρακτηριστικά προσώπου από τις παραδοσιακές λευκές μάσκες Otafuku και τις θεατρικές μάσκες Okame σε πόζες που εμπνεύστηκε από τα manga που διάβασε ως παιδί και από τις ιστορικές εκτυπώσεις ukiyo-e, ένα είδος ξυλογραφίας και ζωγραφικής που γνώρισε άνθηση τον 17ο εώς τον 20ο αιώνα στην Ιαπωνία.

Ο Νάρα συνδέθηκε με μια πρωτοποριακή ομάδα Ιαπωνών καλλιτεχνών γνωστών ως Superflat, η οποία περιελάμβανε επίσης τους Τακάσι Μουρακάμι και Σίχο Αοσίμα. Χρησιμοποίησαν φωτεινά χρώματα, και ιαπωνικά μοτίβα κινουμένων σχεδίων για να εξετάσουν την υπερκαταναλωτική κουλτούρα της χώρας τους.

Τα διάσημα μικρά παιδιά, είναι φαινομενικά αθώα, ενώ με μια πιο προσεκτική ματιά αποκαλύπτεται μια πιο σκοτεινή πλευρά σε αυτά τα αγόρια και κορίτσια, που κρατούν μαχαίρια, σταυρούς και φλεγόμενους πυρσούς, ή εμφανίζονται σαν βαμπίρ μέσα από καπνούς τσιγάρων. Τα μικρά παιδιά δεν είναι άγγελοι, ωστόσο η επιθετική τους στάση είναι ίσως μια απαραίτητη άμυνα. Όπως είπε κάποτε ο Νάρα για τη δουλειά του, «βλέπω τα παιδιά μεταξύ άλλων, μεγαλύτερων, κακών ανθρώπων γύρω τους, που κρατούν μεγαλύτερα μαχαίρια».

Οι τιμές του Νάρα έχουν απογειωθεί στην αγορά της τέχνης με τιμές που φτάνουν τα εκατομμύρια δολάρια.

Yoshitomo Nara, "Frog Girl", 1998. © Yoshitomo Nara

Yoshitomo Nara, "Ten Stars", 2014. © Yoshitomo Nara

Yoshitomo Nara, "The Girl with the Knife in Her Hand", 1991, Vicki and Kent Logan, fractional and promised gift to the San Francisco Museum of Modern Art. © Yoshitomo Nara 1991

Αυτό που τον επηρέασε περισσότερο σε επίπεδο καλλιτεχνικής δημιουργίας ήταν ο σεισμός και το τσουνάμι  της Φουκουσίμα, στα σύνορα της πόλης που μεγάλωσε, με τον ίδιο να σταματά να δουλεύει για πολύ καιρό. «Ολόκληρη η περιοχή μεταξύ μας και της Φουκουσίμα καταστράφηκε. Ολόκληρο το τοπίο το οποίο γνώριζα έχει καταστραφεί. Μερικοί που δεν έχουν σχέση με την περιοχή, μπορεί να επηρεαστούν ως καλλιτέχνες, αλλά στην περίπτωσή μου επηρεάστηκα πολύ περισσότερο σε προσωπικό επίπεδο, επειδή γνωρίζω ανθρώπους που χάθηκαν» είπε τότε.

Συνεχίζει να εργάζεται σε μια ποικιλία υλικών στο σπίτι του στο νομό Tochigi, αλλά προτιμά να διατηρεί χαμηλό προφίλ. Ισχυρίζεται ότι τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποσπούν την προσοχή από τις καλλιτεχνικές του δραστηριότητες, αλλά παραδέχεται ότι η μουσική παίζει «εκκωφαντικά δυνατά» ενώ εργάζεται.

Yoshitomo Nara is a leading artist of the Superflat movement. (Courtesy of Nara, Blum & Poe, and Pace Gallery)

Yoshitomo Nara, "Looking at you", 2007. © Yoshitomo Nara

Yoshitomo Nara, "Peace of Mind", 2019. © Yoshitomo Nara 2019

Σήμερα το MoCA στο Λος Άντζελες και το MoMA στη Νέα Υόρκη, στεγάζουν πλέον περισσότερα από 130 έργα του. Το Λος Άντζελες φιλοξενεί αυτή την περίοδο στο LACMA, το πιο διάσημο μουσείο του, μια μεγάλη έκθεση των έργων του.

Άποψη της έκθεσης

https://www.youtube.com/watch?v=aO96AVSkptM



Κεντρική φωτογραφία: Yoshitomo Nara, "Life is Only One!", 2008. © Yoshitomo Nara

LiFO / Αργυρώ Μποζώνη