valia@inrec.gr

Αυτή η ιστορία με τους ιούς έχει αρχίσει να με κουράζει. Εντάξει, όταν κάνεις κλικ σε μια ιστοσελίδα ή όταν κατεβάζεις κάτι, όλοι μπορούμε να την πατήσουμε εκείνη τη στιγμή. Αλλά αυτά τα απίθανα μέιλ ή τώρα τις τελευταίες μέρες ο ιός που έκανε θραύση μέσω facebook... έλεος, βρε παιδιά, λίγο μυαλό στο κεφάλι μας δεν βλάπτει.

Δεν πάει ένας χρόνος που ένας πολύ καλός μου φίλος "υπέκυψε" σε μέιλ το οποίο υποτίθεται ότι ερχόταν από τη δίωξη ηλεκτρονικού εγκλήματος και του έλεγε ότι παραβίασε τους κανόνες του δικτύου και έπρεπε να πληρώσει πρόστιμο 100 ευρώ. Το πλήρωσε! Ευτυχώς με προπληρωμένη τραπεζική κάρτα, μέσω της οποίας κατάφερε να ακυρώσει τη συναλλαγή. Και όταν τον ρώτησα γιατί δεν με πήρε ένα τηλέφωνο να ρωτήσει τι να κάνει, μου απάντησε: "Μα ήταν νωρίς το πρωί!". Μου θύμισε μια σκηνή από τη "Χαρτοπαίχτρα" του Ψαθά, όταν ο Γιαννάκης [γαμπρός ή αλλιώς "μπάμιας"] παραπονιέται για τη συμπεριφορά της πεθεράς: "Μου είπε να κοιταχτώ" και πετάγεται ο Λάκης [υιός] και του λέει: "Κι εσύ τρέχεις αμέσως; Πας αύριο".

Τέτοια βία ν' ανοίγουμε ό,τι μας στέλνουνε δεν την έχω καταλάβει. Ανοίγοντας το facebook με τον γιο μου δίπλα, του έδειξα το μήνυμα με τον ιό. Ήταν ένα αρχείο συμπιεσμένο με το όνομά μου. Και ο "φίλος" μού έλεγε ότι βρήκε φωτογραφία μου και μου τη στέλνει. "Και πού το ξέρεις ότι είναι ιός;", με ρώτησε ο μικρός. "Για σκέψου λίγο...", απάντησα. Και πράγματι βρήκε δυο τρεις διαφορετικές ενδείξεις ότι κάτι δεν πάει καλά. Θέλω να πω ότι ακόμα κι ένα παιδί, αν βάλει το μυαλό του να δουλέψει, θα καταλάβει ότι πρόκειται για παγίδα.

Ψάχνοντας στο δίκτυο να βρω μια εύκολη λύση, την οποία μου ζήτησαν φίλοι για να διορθώσουν τη ζημιά, δεν βρήκα τίποτα απολύτως. Μια λιτή ανακοίνωση δυο αράδων που έλεγε για τον ιό και προειδοποιούσε: Μην ανοίξετε το αρχείο σε καμία περίπτωση. Σώωωωωπα! Κι αν το ανοίξεις; Ε, κάνε ένα σκαν με το antivirus στον υπολογιστή και άρχισε να προσεύχεσαι ότι η ζημιά δεν είναι μεγάλη.

Γενικώς πάντως για το facebook, εάν την "πατήσουμε", καλό είναι να ακολουθήσουμε τα εξής βήματα: 1. Αλλάζουμε password. 2. Στέλνουμε μήνυμα ή το βάζουμε στον τοίχο ότι έχουμε μολυνθεί και οι φίλοι μας να μην ανοίγουν αρχεία που τους στέλνουμε. 3. Πηγαίνουμε στις εφαρμογές και κοιτάμε μήπως έχει εγκατασταθεί κάποια καινούργια εφαρμογή που δεν τη θέλουμε.

Και πάλι, όμως, θα πρέπει να έχουμε συνεχώς στο μυαλό μας ότι οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές δεν είναι κάτι αστείο. Θα πρέπει να τους σεβόμαστε. Πιστεύω ότι από τον σεβασμό ξεκινούν όλα. Όπως έλεγα και παραπάνω, υπάρχουν ιοί που μπαίνουν ύπουλα στο σύστημα και δύσκολα, ακόμα και έμπειροι χρήστες, τους αποφεύγουν. Όμως οι ιοί που μεταδίδονται με το άνοιγμα ενός αρχείου, στοχεύουν στην ευπιστία μας και την ευκολία με την οποία κάνουμε κλικ οπουδήποτε δεν θα έπρεπε να διασπείρονται με τόση ευκολία. Για την ακρίβεια, το όνομα της τεχνικής αυτή είναι "Phishing", μια λέξη που συνδυάζει το "ψάρεμα" [fishing] με το "Phreaking", το οποίο δεν μεταφράζεται στα ελληνικά, αλλά αναφέρεται στους χάκερ. Και το "Phreaking" με τη σειρά του προέρχεται από τις λέξεις "phone" [τηλέφωνο] και "freak" [φρικιό], αφού στην "αρχαιότητα" των Η/Υ αναφέρονταν σε αυτούς που ασχολιόντουσαν με τα δίκτυα τηλεπικοινωνιών.

Αν κρατήσουμε, βέβαια, το αρχικό συνθετικό "ψάρεμα" κι αν θυμώσουμε λίγο ["εμένα δεν θα με πιάσετε κορόιδο"], είναι ένας από τους καλύτερους τρόπους για να προστατευτούμε.