Στις 4 Φεβρουαρίου του 2004 ένας νεαρός φοιτητής στο Χάρβαρντ ξεκινούσε μια ιστοσελίδα με στόχο να γίνει ένας χαριτωμένος κατάλογος των φοιτητών του πανεπιστημίου του. Ο νεαρός ήλπιζε να συγκεντρώσει 400-500 χρήστες στη σελίδα που λεγόταν "TheFacebook". Τρεις μήνες αργότερα οι χρήστες είχαν φτάσει τους 100.000.
Σήμερα, 15 χρόνια μετά, ο αριθμός αυτός έχει φτάσει τα 2,32 δισεκατομμύρια, σχεδόν το ένα τρίτο του παγκόσμιου πληθυσμού. Και μπορεί το όνομα της σελίδας να μίκρυνε, το μέγεθός της όμως μεγάλωσε εκθετικά. "Κατάπιε" άλλες αντίστοιχες υπηρεσίες, όπως το Instagram και το WhatsApp και έγινε μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες τεχνολογίας στον πλανήτη. Όσο για τον νεαρό, παρόλο που δεν πήρε ποτέ το πτυχίο του, έγινε ο πέμπτος πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο. Και δεν είναι μόνο το μέγεθος: το facebook μαζί με το Google έχουν άμεση επιρροή σε πάνω από το 70% της κυκλοφορίας στο διαδίκτυο. Όσοι είμαστε λίγο πιο "παλιοί" στο δίκτυο, θυμόμαστε ότι το πρώτο "μπαμ" δεν είχε γίνει από το facebook αλλά από το MySpace, το οποίο γεννήθηκε το 2003 και για ένα διάστημα κυριάρχησε στο διαδίκτυο. Ήταν στην ουσία το πρώτο μέσο κοινωνικής δικτύωσης και, για λίγο, το μεγαλύτερο. Η επιτυχία του ήταν τόσο μεγάλη που τράβηξε την προσοχή του News Corporation, του Ρούπερτ Μέρντοχ, που το αγόρασε για 580 εκατ. δολάρια. Αν το MySpace είχε καταφέρει να κυριαρχήσει ως εταιρεία που ανήκε σε οργανισμό μέσων ενημέρωσης, πιθανόν η πορεία των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και των μέσων ενημέρωσης να ήταν διαφορετική. Και πιθανόν, το φαινόμενο των fake news και της διάδοσής τους μέσω των social media να είχε αντιμετωπιστεί πολύ νωρίτερα ή και να είχε εμποδιστεί από την αρχή. Αλλά το MySpace δεν τα κατάφερε. Το 2006, στο απόγειό του, ξεπέρασε το Google σε επισκεψιμότητα, τουλάχιστον στις ΗΠΑ. Όμως, ο χαμός του ήταν οι διαφημίσεις. Η News Corporation το είδε ως μέσο για να προωθήσει διαφημίσεις και όχι ως έναν μελλοντικό άσο στο μανίκι της. Ούτε επένδυσε όσο θα έπρεπε στην ανάπτυξη του λογισμικού του. Κι έτσι το MySpace άφησε χώρο στο facebook που άφηνε τους χρήστες του πιο ελεύθερους και προσέφερε συνεχώς νέες υπηρεσίες: οι χρήστες ζητούσαν chat, chat τους έδινε, παιχνίδια ήθελαν, παιχνίδια τους έδινε. Ας μην ξεχνάμε ότι το FarmVille ήταν ένα από τα δυνατά χαρτιά του facebook που προσέλκυσε καινούργιους χρήστες και τους κράτησε ενεργούς για πολλές-πολλές ώρες.
Το MySpace άφησε χώρο στο fb, το οποίο άφηνε τους χρήστες του ελεύθερους και τους προσέφερε συνεχώς νέες υπηρεσίες: οι χρήστες ζητούσαν chat, chat τους έδινε, παιχνίδια ήθελαν, παιχνίδια τους έδινε
Μέχρι το 2010 το facebook είχε πια ξεπεράσει το MySpace και δύο χρόνια αργότερα πήρε τον δρόμο του χρηματιστηρίου, με τον Μαρκ Ζούκερμπεργκ να κρατάει τον έλεγχο των μετοχών.
Εν τω μεταξύ, το 2011 η Google προσπάθησε να μπει στο παιχνίδι με το Google+, υπολογίζοντας ότι το μέγεθός της θα ήταν αρκετό για να κερδίσει το facebook. Όχι μόνο δεν τα κατάφερε, αλλά τον περασμένο Δεκέμβριο η εταιρεία ανακοίνωσε ότι κλείνει πλέον την υπηρεσία. Το 2012, το facebook έφτασε το ένα δισεκατομμύριο χρήστες και συνέχιζε. Κάποιες άλλες, όμως, εφαρμογές, είχαν αρχίσει να το συναγωνίζονται. Μία από αυτές ήταν το Instagram, το οποίο μέσα σε δύο χρόνια είχε κερδίσει 50 εκατ. χρήστες. Όμως ο Ζούκερμπεργκ δεν το είδε ως απειλή αλλά ως ευκαιρία και το αγόρασε για 1 δισ. δολάρια. Και δεν έχασε, αφού σήμερα το Instagram έχει πάνω από 1 δισ. χρήστες. Την ίδια τακτική ακολούθησε και με το WhatsApp, το οποίο αγόρασε για 19,3 δις το 2014. Κι πάλι κέρδισε αφού το WhatsApp έχει σήμερα 1,5 δισ. χρήστες. Υπάρχει άραγε "ταβάνι" στην επιτυχία; Θεωρητικά όχι. Αλλά όλα μπορούν να καταρρεύσουν από τη μια στιγμή στην άλλη, ειδικά εάν εμφανιστεί μια ιδέα πιο καινοτόμα και πιο ελκυστική.
